// Buổi họp của nhân viên Bạch Ốc. Michael Forrestal (viên chức Hội Đồng An ninh Quốc gia) đưa tin rằng thiết quân luật và kiểm duyệt đã được dỡ bỏ và các cuộc bầu cử tự do đã được lên lịch trình. Ông nói thêm rằng tác dụng thực tế của việc này vẫn chưa được biết đến. Bundy đã xem đoạn tin của CIA, nội dung chính của nó dường như là cuộc chiến ở đồng bằng Miền Tây không diễn ra tốt như cuộc chiến ở nơi khác và có hai loại chiến tranh khác nhau. Chester Cooper (Phụ tá Phó Giám đốc Tình báo Trung Ương) của CIA, trong giọng sôi nổi bộc phát, nói rằng ở Việt Nam không phải có hai loại chiến tranh khác nhau mà là 7 hoặc 8, tùy thuộc vào người báo cáo, họ nói chuyện với ai, thời gian xảy ra. năm nào nói chuyện, v.v. Forrestal đã cố gắng không cam kết, nhưng những hành động quá khứ của Forrestal, cũng như những hành động trên bàn họp ngày hôm nay, đã khiến Forrestal vẫn thẳng thắn đứng về phía muốn loại bỏ Diệm.

Biên bản buổi họp. Rusk hỏi liệu có ý kiến nào về việc thảo luận với Chính phủ VN về khả năng đưa nhà sư Thích Trí Quang ra khỏi VN thay vì thả nhà sư này để tiếp tục gây khó chịu ở Việt Nam hay không. Hilsman nói rằng, theo hiểu biết của Hilsman, chưa có dự tính nào thuộc loại này nhưng ông sẽ đề xuất với Đại sứ. Có 3 trường ở Sài Gòn có lẽ đã bị VC xâm nhập. Đây là điều đã được biết đến từ lâu. Ấn tượng chung là một số sinh viên Sài Gòn đã gia nhập VC; số lượng không lớn - không quá 30 sinh viên. Chưa tới 200 sinh viên vẫn còn bị giam giữ - 100 người trong số này đang ở tù, 100 sinh viên đưa đi nhập ngũ. Có viên chức nào của Hoa Kỳ tin rằng chúng ta có thể đạt được thành công trong nỗ lực chiến cuộc hiện tại với chính phủ Diệm hoàn toàn không thay đổi không? Không thấy có ai trong Đại sứ quán, tại CIA, USIS hay USOM mà tin như thế. Hilsman đã trình bày ngắn gọn về hai hướng hành động tổng quát, một liên quan đến hòa giải [với Diệm]; một liên quan đến áp lực. Rusk nói rằng Rusk thích

Từ Phụ tá Bộ trưởng Ngoại giao phụ trách các vấn đề Viễn Đông (Roger Hilsman) gửi Ngoại Trưởng Rusk. Kèm theo là hai điện văn—một trên “Con đường hòa giải” và một trên “Con đường áp lực và thuyết phục”. Diệm nên suy nghĩ sâu sắc và chân thành về vai trò của các thành viên trong gia đình mình, không chỉ Ngô Đình Nhu và Bà Nhu mà còn cả Đức Giám Mục Ngô Đình Thục và Ngô Đình Cẩn. Phật tử và sinh viên, học sinh – Hãy thả họ ra ngoài nhà tù, và đừng quấy rầy họ. Điều này hơn bất cứ điều gì khác sẽ chứng tỏ một ngày tốt đẹp hơn đang quay trở lại và sự tái tập trung vào công việc chính trước mắt là chiến tranh. Yêu cầu Diệm xóa bỏ hoặc sửa đổi phù hợp Đạo dụ số 10. Đưa lính VNCH tái thiết các chùa [đã bị cảnh sát đập phá].

Dự thảo Thư của Tổng thống Kennedy gửi Tổng thống Diệm. Tôi gửi cho ngài lá thư này vì mức độ nghiêm trọng của tình hình mà hai nước chúng ta đang phải đối mặt trong mối quan hệ với nhau. Đối với chúng tôi ở Hoa Kỳ, những quyết định khó khăn và đau đớn không thể bị trì hoãn lâu, và tôi biết rằng các bạn về phía bạn cũng có những vấn đề nghiêm trọng tương tự. Trong bốn tháng vừa qua, bởi một loạt sự kiện mà cả bạn và tôi đều không mong muốn và tác động của chúng chắc chắn khiến cả hai chúng ta đều phải hối tiếc, một loạt khó khăn mới và nghiêm trọng đã được tạo ra cho cả hai chúng ta. Có thể quan điểm của bạn là nghĩ rằng dư luận tại Hoa Kỳ đã bị đánh lừa về những sự kiện gần đây. Tôi hết sức khuyến khích bạn rằng cách duy nhất để khắc phục khó khăn này là cho phép người Mỹ [phóng viên Mỹ] loan tin nhiều hơn. Chính phủ của bạn đang tiến hành hạn chế và kiểm duyệt tin tức cũng như quấy rối các phóng viên, điều mà chỉ có thể có và đang có những tác động tiêu cực nhất đến niềm tin giữa hai

Ghi chú của Ban biên tập. Vào ngày 16 tháng 9/1963, phóng viên David Halberstam viết bài trên tờ The New York Times rằng có những bất đồng cơ bản giữa 2 chính phủ Hoa Kỳ và miền Nam VN về chương trình ấp chiến lược ở bán đảo Cà Mau, và ở mức độ thấp hơn ở đồng bằng sông Cửu Long. Trong một bài báo có tựa đề “Rạn nứt với Sài Gòn về chiến thuật chiến tranh nổi bật thêm bởi 2 cuộc tấn công của VC”, Halberstam viết rằng các quan chức Mỹ ở Việt Nam ngày càng lo ngại về tính dễ bị xâm chiếm của các ấp chiến lược bị cô lập trong các khu vực do VC thống trị từ lâu, và theo bài viết, họ [các quan chức Mỹ] kêu gọi dừng ngay việc xâythêm các ấp chiến lược ở đó. Halberstam viết rằng Chính phủ VN đang chống lại áp lực của Mỹ nhằm củng cố bán đảo Cà Mau và vùng đồng bằng Cửu Long và Chính phủ VN muốn tiếp tục xây các ấp chiến lược nhỏ.

Giám đốc Nhóm công tác về Việt Nam (Paul Kattenburg) và Bà Trần Văn Chương (mẹ của bà Nhu) nói chuyện. Bà Chương nói với tôi bằng giọng đầy âm mưu rằng “nhiều người Việt thuộc mọi đảng phái” đã đề nghị chồng bà đứng đầu một chính phủ đoàn kết dân tộc. Bà nói rằng chồng bà chưa bao giờ muốn dính líu đến “chính trị lưu vong” nhưng bây giờ áp lực lên gia đình Trần Văn Chương quá lớn từ rất nhiều người Việt phải làm điều gì đó nên bà đang cân nhắc ý tưởng và muốn lời khuyên của tôi “với tư cách là một người bạn.” Bà hỏi liệu Hoa Kỳ có ủng hộ một chính phủ như vậy không. Tôi không trả lời điều này nhưng nói rằng tôi nghĩ một chính phủ mới xuất hiện khó có thể đạt được bất kỳ hình thức công nhận nào trong khi Chính phủ Diệm vẫn nắm quyền ở Sài Gòn. Bà Chương sau đó nói rằng bà đã nói với cộng đồng người Việt ở New York và Washington (những người thường xuyên đến gặp bà để xin hướng dẫn và lời khuyên) rằng khi “vợ ông Nhu” đến, họ nên “lái một chiếc xe hơi cán vào bà Nhu” (sic), và nếu không

Từ Trạm Tình báo CIA ở Sài Gòn. Trong tuần lễ thứ nhì của tháng 9/1963, các Tướng chính thức yêu cầu Tổng thống Diệm bổ nhiệm các tướng nắm chức Bộ trưởng các Bộ Quốc phòng, Nội vụ, Chiến tranh Tâm lý và Giáo dục. Nếu đề xuất bị từ chối, các Tướng đã chuẩn bị sẵn sàng tiếp tục thúc đẩy các hướng khác. Nhu nói với các Tướng rằng Maneli đã đưa cho Nhu một đề nghị từ Thủ tướng Phạm Văn Đồng về việc bắt đầu giao thương giữa Bắc và Nam VN. Nhu đã thông báo với các Tướng rằng Nhu đã cân nhắc vấn đề này và sẽ tham khảo ý kiến của họ trong bất kỳ hành động nào trong tương lai. Theo Nhu, Maneli đã tuyên bố rằng Maneli tận lực làm theo ý của Nhu và sẵn sàng bay đến Hà Nội bất cứ khi nào. Nhu cũng nói rằng Đại sứ Pháp Lalouette cũng đã đề nghị giúp cho mục đích tương tự. Khiêm nói nhóm chủ chốt gồm có 3 Tướng: Dương Văn Minh, Nguyễn Khánh và ông chỉ hoàn toàn nói riêng với nhau. Khiêm nói rằng Tướng Đính hành động theo chỉ thị của Cố vấn Nhu khi Lucien Conein (viên chức CIA) được gọi đến để phỏng

Lodge: Không còn đường lùi nữa. Theo quan điểm của tôi, không có khả năng nào rằng cuộc chiến ở VN có thể chiến thắng dưới chính quyền Diệm, càng không có khả năng Diệm hoặc bất kỳ thành viên nào trong gia đình nhà Ngô có thể cai trị đất nước theo cách để giành được sự ủng hộ của những người đáng kính, tức là tầng lớp trí thức trong và ngoài cơ quan chính phủ, dân sự và quân sự — chưa kể đến người dân Mỹ. Trong vài tháng qua (và đặc biệt là những ngày gần đây), trên thực tế, họ [trí thức] đã tích cực xa lánh những người này [nhà Ngô] đến một mức độ nhiều vô kể. Sự bùng nổ của tình hình hiện tại có thể dẫn đến biểu tình bạo loạn và bạo lực nếu không đáp ứng với sự bất mãn của người dân đối với chế độ. Nếu bùng nổ ra như thế, có thể xuất hiện một nhóm chính trị gia thân Cộng hoặc một nhóm chính khách chủ trương trung lập. Thực tế là cuộc chiến này không thể chiến thắng với chế độ hiện tại. Tôi nhận thấy rằng diễn tiến này có nguy cơ mất hẳn Việt Nam rất lớn.

Từ Phó Cố vấn Quy hoạch Khu vực Cục Viễn Đông (Joseph Mendenhall). Tôi nhận thấy chính quyền dân sự ở Sài Gòn gần như đã sụp đổ hoàn toàn sau sự kiện ngày 20/8/1963. Đại sứ quán đã báo cáo rằng Nguyễn Đình Thuần, Bộ trưởng Phủ Tổng Thống cho Tổng Thống Diệm và là Phụ tá Bộ trưởng Ngoại giao về Quốc phòng, cảm thấy mình vô dụng, và Thuần đã tuyên bố rằng Thuần bắt gặp Thanh, Bộ trưởng Kinh tế Quốc dân, đang đọc truyện trinh thám trong giờ hành chính vì Bộ [Kinh tế Quốc dân] không hoạt động. Tại cuộc họp USOM mà tôi tham dự, người ta cho biết Bộ Nông thôn cũng không hoạt động. Viện Trưởng Đại Học Luật Vũ Quốc Thúc cũng cho tôi biết ông đã xin từ chức. Sài Gòn nặng trĩu bầu không khí sợ hãi và căm ghét. Nhiều quan chức cấp cao không ngủ ở nhà vì sợ bị bắt. Việc bắt giữ hàng trăm sinh viên đã gây ảnh hưởng rất lớn đến nhiều quan chức, cả dân sự lẫn quân sự, vì đây là con hoặc cháu trai, cháu gái của họ. Cuộc chiến chống VC rõ ràng đã lùi xuống vị thế thứ yếu đối với người dân Sài Gòn.

Bản ghi nhớ của Phụ tá Giám đốc phụ trách các vấn đề nông thôn, Phái đoàn Hoạt động Hoa Kỳ tại VN (Rufus Phillips). Hiện nay Nhu có sự ủng hộ từ một số sĩ quan chủ lực như Đại tá Lê Quang Tung và Tướng Tôn Thất Đính nhưng điều này dựa nhiều vào chủ nghĩa cơ hội và lòng trung thành của họ với Tổng thống Diệm hơn là với Nhu. Nhu là một người lạnh lùng, tàn nhẫn, đôi khi đã gièm pha hầu hết những người theo Nhu trước mặt những người khác. Điều này làm cho Nhu bị ghét cay đắng cùng với nỗi sợ hãi và kiêng nể về bộ não đầy mưu tính của Nhu nhưng không mấy ai trung thành sâu sắc. Với làn sóng phẫn nộ đang dâng cao trong giới sĩ quan chống lại Nhu - sẽ không khó để huy động cảm xúc này nếu Mỹ hành động. Cuộc khủng hoảng sẽ đòi hỏi phải có thần kinh vững vàng và nó có thể sẽ tạo ra hành động trả đũa của Nhu chẳng hạn như tuyên bố về một số người Mỹ là cá nhân không được chào đón. Người Việt Nam sẵn sàng chiến đấu và có thể chiến đấu. Nếu chúng ta có thể giúp mang lại cho họ một chính phủ đáng