Một tu sỹ học cao hiểu rộng quên sơ tâm xuất gia, quên mục đích ban đầu cầu đạo giải thoát thì: “Bác văn ái đạo, đạo tất nan hội Thủ chí phụng đạo, kỳ đạo thậm đại” (Học rộng mến đạo, đạo ắt khó gặp Thủ chí hành đạo thì đạo kia rất lớn). Đây là trường hợp rất phổ biến hiện nay trên người mang quá nhiều danh vị, quyền chức, học thức khoa bảng…thường phát ngôn thiếu chuẩn xác, đôi khi ngược lại giáo lý, giáo luật. Ví dụ một danh Tăng bảo: tâm làm gì có Phật, Phật cao thước chín làm gì ở trong tâm; có vị truyền đạt cho nhóm đệ tử trẻ không cần giữ ngủ giới kể cả sát sanh với mục đích để bảo vệ sư phụ.Cũng có học vị Tiến sỹ đồng thuận với Đại Thiên cho là La Hán vẫn còn xuất tinh, Tiến sỹ xuất thân từ đại học Delhi University suy diễn La Hầu La xuất phát từ sao La Hầu…ôi tu sỹ trí thức VN ngày nay phải chăng nặng về khoa học vật lý, khoa học thực dụng, thiếu nội hàm nên bị chệch hướng?

Những dân tộc có nền văn minh lâu đời từ hàng ngàn năm, đều được xây dựng trên nền tảng mang tính thần thoại.

Từ chuyện xuất hiện của sư Minh Tuệ, nếu Phật giáo và một số cá nhân tu sỹ không có những sai lầm do chủ quan thiếu khiêm tốn trong quyền lực, phát ngôn ỷ thị và hành chánh thiếu cẩn trọng, vô tình đẩy sự kiện sư Minh Tuệ lên cao trào trong khi quần chúng dành sự ngưỡng mộ một tu sỹ khổ hạnh không thuộc Giáo hội Phật giáo, và lại thêm một hình ảnh như chiếc bóng thứ hai của sư Minh Tuệ là sư Minh Đạo tiếp nối lòng tôn kính của người dân có đủ mọi thành phần sau khi sư Minh Tuệ bị khiển trách rồi ẩn tu. Còn Chân Quang không thọ cụ túc chính thức một giới đàn nào, bằng cấp ba, bằng Tiến sỹ còn giả thì điệp đàn thọ giới chả là gì đối với người thiếu minh bạch. Hiện nay Chân Quang có hai bản lý lịch khác nhau và Điệp đàn thọ giới cũng không giống nhau đã bị cộng đồng mạng phanh phui.

Hình như bất cứ lãnh vực nào, bước vào chuyên sâu, đều luôn có những chướng ngại, hoặc chướng duyên;nhất là hành giả trên con đường tâm linh giải thoát.

Bất cứ trong một tổ chức nào, từ chính trị đến xã hội, từ Tôn giáo đến đoàn thể…đều cần có một lý thuyết nền tảng vững chắc để làm cơ sở triển khai mọi sinh hoạt. Đạo Khổng thường đề cao “Tam cương, ngũ thường”, “chánh nhân quân tử”. Đạo Lão hướng đến chân nhân;Đạo gia quan niệm con người là tiểu vũ trụ, mang đủ tính chất của một vũ trụ.Ngũ hành là nguyên lý căn bản của mọi sự vật.Bà La Môn giáo xem con người là một tiểu ngã nằm trong Đại ngã, cần phải trở về với Đại ngã.Kito giáo lấy Bác ái làm nền tảng sống trong xã hội loài người khi chiêm niệm hướng tâm về Thượng đế; và Phật giáo, cho dù đời sống nhân sinh hay hướng đến thoát ly tam đồ đều lấy “Từ bi” làm cơ bản cho mọi hành hoạt.

Ngày 19/6/2024, Ban thường trực Hội đồng Trị sự đã thông báo số 244/TB-HĐTS-VP2 kết luận về việc xử lý kỷ luật đối với đương phạm Thích Chân Quang, trụ trì Thiền tôn Phật Quang, xã Tân Hải, Thị xã Phú Mỹ, tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu với lý do:

Ban Tôn giáo chính phủ chỉ thị Ban pháp chế, Ban Tôn giáo Bà Rịa Vũng Tàu và các ban ngành liên đới kết hợp Tỉnh hội Phật giáo BRVT làm sáng tỏ những sai phạm của Thích Chân Quang.

Hiện tượng và bản chất là hai mặt tương phản của một thực tại. Hiện tượng nổi cộm mang tính đột biến và nhất thời.Sóng thần là hiện tượng phẫn nộ của biển cả, chẳng mấy chốc trở lại những đợt lăn tăn thầm lặng trôi dạt vào bờ;cũng thế cuộc sống không bao giờ lặng lẽ,đôi khi nổi cộm một vấn đề làm đảo lộn, làm xôn xao, làm thay đổi suy nghĩ một cá nhân, một tập thể,một cộng đồng, thậm chí một thế hệ.

Phải chăng hiện tượng xáo trộn hiện nay của Phật giáo Việt Nam báo hiệu một điềm không sáng sủa, và càng lo hơn nếu các chân sư chứng đắc không còn hiện diện.Nói là vậy, “cùng tất biến, biến tất thông”.Mong rằng cán bộ hành chánh trong Phật giáo nên cân nhắc khi ra văn bản, khi xử lý một việc để tránh “thù ngoài, giặc trong” cho tín đồ giữ được niềm tin, Tăng ni bình tâm tu học. Thật đau lòng khi nói lên sự thật “từng bước sai lầm”

Gấn một tháng nay, hiện tượng thầy Minh Tuệ gây xôn xao trên mạng xã hội, trong và ngoài nước; tức một hiện tượng cá nhân trong một góc nhỏ của một đất nước nhỏ so với thế giới, đã vượt qua biên giới quốc gia, một số người nước ngoài kể cả chủng tộc khác cũng đã quan tâm, muốn về Việt Nam để tận mắt xem thầy Minh Tuệ thế nào. Ngoài ra dư luận trái chiều bất nhất không cùng một điểm chung, đó là lý do gây xôn xao chống đối của một số bình luận viên.