Để tìm hiểu xem năm loại mắt này khác nhau như thế nào, chúng ta có thể lấy một thí dụ như: Bộ quần áo của cô công chúa hay công nương đang mặc, mới mặc, hoặc sẽ mặc đang được ầm ĩ đưa lên báo chí, truyền hình, lên các diễn đàn toàn cầu.

Vào ngày 8/2/2020, một thảm kịch đã xảy ra cho đất nước và quân đội Thái Lan. Thượng Sĩ Jakrapanth Thomma sau khi cãi cọ với thượng cấp của mình là viên đại tá đã rút súng bắn chết ông này và bà mẹ vợ của ông ta. Sau đó Jakrapanth Thomma lấy thêm súng, ăn trộm xe bọc thép Humvee (trong nước gọi là xe đặc chủng) lái ra phố, điên cuồng bắn giết rồi chạy vào một khu thương xá bắn giết thêm một số nữa, bắt giữ con tin và cố thủ ở đây suốt một đêm

Khi lòng người không thể hòa hợp, mọi giải pháp đều bế tắc (cùng) thì sẽ có biến động đổi thay (biến). Sự đổi thay (biến) sẽ đưa tới một giải pháp nào đó (thông) hoặc trong hòa bình hoặc bằng đớn đau theo đúng quy luật tiến hóa của Đông Phương: Cùng tắc biến, biến tắc thông”. Rồi cái “thông” này theo thời gian, khi lòng người thay đổi nó lại “biến”. Và cứ như thế chu kỳ Thành-Trụ-Hoại-Diệt lại bắt đầu.

Có một bạn trẻ, trí thức, mặt mũi sáng sủa mộ đạo tới hỏi một thiền sư như thế này: -Thưa thầy, con đọc kinh điển thấy Đức Phật nói, “Ta là Phật đã thành, chúng sinh là Phật sẽ thành” như vậy chúng sinh có thể tu thành Phật. Con rất muốn tu thành Phật. Xin thầy chỉ cho làm thế nào để thành Phật?

Tuồng ảo hóa đã bày ra đấy, Kiếp phù sinh trông thấy mà đau. Trăm năm còn có gì đâu, Chẳng qua một nấm cổ khâu xanh rì !

Ngạn ngữ có câu “Nước đến chân mới nhảy” hoặc Miền Nam có câu “Chưa thấy quan tài chưa đổ lệ” để ám chỉ lối sống, lối hành xử buông thả, không lo xa, không tiên liệu, đợi đến khi tai họa, biến cố xảy ra thì mới quýnh lên, thì ôi thôi đã quá muộn màng. Điều này cũng giống như chư Tổ dạy, “Bồ tát sợ nhân, chúng sinh sợ quả”.