“Tất cả Phật pháp tức là pháp tánh. Pháp tánh ấy tức là Như Lai. Thế nên Như Lai thường trụ bất biến. Nếu có người nói rằng Như Lai vô thường, người ấy không biết pháp tánh. Y vào pháp, tức là pháp tánh. Pháp tánh ấy tức là Như Lai”. (Phẩm Tứ Y). Như thế thấy pháp tánh tức là thấy Như Lai, thấy Phật tánh. Thấy pháp tánh như thế nào?

Sở dĩ chúng sanh không thấy biết thực tại thường, lạc, ngã, tịnh vì các phiền não vô minh làm sanh ra tâm điên đảo xoay chuyển thành ra như người say, thường cho là vô thường, lạc cho là khổ, ngã cho là vô ngã, tịnh cho là bất tịnh. Thế giới vô thường, khổ, vô ngã, bất tịnh là một thế giới hư giả, do tâm điên đảo xoay chuyển mà vọng thấy. Đó là thế giới sanh tử của chúng ta.

Từ thời học tiểu học, trong mỗi cuốn vở đều thấy có in dòng chữ “Ngày nay học tập, ngày mai giúp đời”. Cho đến cuối cấp ba, khi dùng vỡ để chép bài, cuốn vở nào cũng có câu ấy. Mấy mươi năm sau vẫn còn nhớ. Đó là một câu nói chỉ ra đường lối đạo đức. “Ngày nay học tập” là tự đào luyện mình, tự hoàn thiện mình; “ngày mai giúp đời”, sự học tập tự làm cho mình tốt đẹp, hiểu biết, trưởng thành, để khi vào xã hội, lấy đó đóng góp cho xã hội tốt đẹp, văn minh hơn.

Tin, thấy và an trụ trong Phật tánh pháp thân sẽ làm cho vô minh và phiền não, phiền não chướng và sở tri chướng dần dần rơi rụng vì chúng không cùng một bản chất với Phật tánh, chúng chỉ là những cái ở ngoài mới ‘dán’ vào. Chẳng hạn, khi nổi sân, nếu chúng ta tin rằng Phật tánh vốn không có sân, tự hỏi và thấy như vậy, sân vừa khởi liền rơi rụng. Và khi bằng thiền định thiền quán đi sâu hơn, chúng ta sẽ thấy cái Nền tảng từ đó sân khởi lên và diệt mất trong đó.

Phật tánh là tạng báu tánh giác (giác bảo tạng) mà tất cả chúng sanh đều sẳn có, như kho vàng ròng của người đàn bà nghèo khó vốn có ở trong nhà mình:

Phật tánh là thực tại tối hậu của chúng sanh và các bậc giác ngộ. Kinh Đại Bát Niết Bàn đã dùng nhiều từ để chỉ Phật tánh này: Như Lai, Như Lai tánh, Như Lai tạng, Đại Niết bàn, Pháp thân, thân thân kim cương, giải thoát, Ma ha Bát nhã, thường trụ, Thường Lạc Ngã Tịnh… Phật tánh ấy cũng là bản tâm, bản tánh, bản tánh của tâm… của tất cả chúng sanh. Kinh lặp lại nhiều lần: “Tất cả chúng sanh đều có Phật tánh”.

Trong phẩm Ứng Tận Hoàn Nguyên kinh Đại Bát Niết Bàn, nói về sự nhập Niết bàn của Đức Phật. Để hiểu sự nhập Đại Niết bàn, chúng ta cần ôn lại định nghĩa của Kinh về Phật là gì để biết Phật nhập Đại Niết bàn là thế nào. Trong những phẩm đầu tiên của kinh, Phật được định nghĩa là Pháp thân và pháp tánh: