Thế Tôn là bậc đại y vương, là vua của các thầy thuốc, ngài tuỳ theo bệnh mà cho thuốc, phương thuốc của Ngài rất nhiệm màu, đơn giản và hết sức thực tế. Nỗi khổ, niềm đau về sự yêu thương xa lìa khổ, mất mát, đau thương, buồn tủi, khiến cho thân tâm chúng ta mê muội, bằng mọi giá ta quyết giành lại sự sống, nhưng sự sanh ly, tử biệt là lẽ đương nhiên; hạt cải vốn là như vậy chứ không có tác dụng gì để đổi chết thành sống.

Sau khi đức Phật thành đạo dưới cội Bồ đề, Ngài thấy rõ ràng chúng sinh thăng lên lộn xuống trôi lăn trong 6 nẻo luân hồi bởi do mình tạo tác. Mình làm lành được hưởng phước thì sinh ba cõi là người, Atula, trời; ngược lại nếu làm ác thì bị đọa 3 đường dữ là địa ngục, ngạ quỷ và súc sinh. Đó là quy luật nhân quả tuần hoàn của một chúng sinh, không có một đấng thần linh, thượng đế nào ban phước giáng họa theo quan niệm của một số người thời xưa.

Phải và trái là hai mặt của bàn tay không thể tách rời. Dù ta có cho rằng, phải đúng trái sai, hay trái đúng phải sai, cũng không thể loại bỏ một trong hai mặt ấy. Trong phải trái có nghiệp chung và nghiệp riêng của mỗi người đan xen lẫn nhau, để trở thành một cồng đồng xã hội. Do đó, chúng ta không nên buồn phiền khi thấy những điều trái ý nghịch lòng mà càng phải phấn đấu vươn lên nhiều hơn nữa, để chứng minh cho cuộc đời chân lý vẫn là chân lý.

Theo thực tế, cuộc sống hiện tại có nhiều phật tử đi chùa nhưng chỉ đến để cầu khẩn, van xin một điều gì đó không liên quan đến nhân quả nghiệp báo và việc tu tập tỉnh thức tâm linh. Một số người đến chùa cúng Phật rất nhiều để cầu buôn may bán đắt, làm ăn phát đạt hoặc xin xăm bói quẻ; nếu được quẻ tốt thì mừng cúng Phật thật nhiều, nếu gặp quẻ xấu thì buồn bã bỏ về. Nếu chúng ta đến chùa để cầu khẩn van xin như thế thì chùa có khác gì đình, đền, miếu, phủ.

Con người là một loài vật cao cấp hơn hẳn các loài khác nhờ biết suy nghĩ, nói năng, rồi mới hành động. Nói là một khả năng đặc biệt của con người. Mọi việc vui buồn, sướng khổ đều phát xuất từ lời nói. Con người ta thương nhau, yêu nhau cũng từ lời nói và ghét nhau, hận thù nhau cũng từ lời nói.

Làm người ai cũng muốn được yêu thương và quý kính, nên ai cũng đều có một ước mơ đáng quý cho tương lai ngày mai thật tươi sáng và tốt đẹp. Một em bé mồ côi mong có được bàn tay chăm sóc của mẹ hiền. Một chú bé tật nguyền, muốn được đi đứng bình thường như bao nhiêu người khác.

Có một cậu bé trong một gia đình nghèo đông con, vì là anh cả nên ngoài giờ học cậu còn tranh thủ đi bán báo để phụ giúp gia đình. Sáng hôm đó đã gần 10 giờ mà cậu chưa có miếng gì trong bụng nên tay chân rã rời, tâm thần mệt mỏi. Tiền lời bán được không đủ để mua thức ăn cho mọi người trong nhà nên cậu không dám dùng số tiền đó để mua chút gì lót dạ.

Đức Phật dạy rằng, niềm tin là mẹ sinh ra tất cả công đức lành, người không có niềm tin chân chính không tạo được công đức lâu dài. Do đó, chúng ta tin như thế nào là niềm tin chân chánh để không rơi vào si mê, cuồng tín.

Thế giới loài vật cũng có sự sống sinh hoạt song hành với loài người nên cũng bị vô minh chi phối. Chúng chỉ sống theo quán tính, thói quen, không có sự nhận định, suy xét, tìm tòi, quán chiếu soi sáng như loài người bởi nghiệp si mê chiêu cảm