Nói và viết cũng như ca tụng Thầy Tuệ Sỹ thì lâu nay đã có quá nhiều bài viết về nhiều thể loại khác nhau như: Văn Hóa Phật Giáo, Văn Chương, Thi Ca, Âm Nhạc v.v… nhưng để hiểu về tư tưởng của Thầy Tuệ Sỹ thì cần phải đọc hết tuyển tập nầy, chúng ta sẽ có được nhiều nhận xét hơn. Đã là “Viên Ngọc Quý” như cố Hòa Thượng Thích Trí Thủ nhận xét về Thầy Tuệ Sỹ, Thầy Trí Siêu Lê Mạnh Thát và Cố Ni Trưởng Thích Nữ Trí Hải, thì còn gì quý hơn ngọc trên đời nầy nữa mà chúng ta phải viết về những vị Danh Tăng, Danh Ni nầy; nhưng hôm nay Đạo Hữu Nguyên Tánh Nguyễn Hiền Đức muốn tôi viết lời giới thiệu tuyển tập nầy về Thầy Tuệ Sỹ thì tôi xin có vài lời trang trọng giới thiệu như sau.

Năm 1820 Vua Gia Long băng hà, kế tiếp đó đại thi hào Nguyễn Du cũng qua đời. Sử sách có ghi lại rằng: lý do là do dịch bệnh từ Ấn Độ lây lan. Không những chỉ có những vị quyền cao chức trọng bị ra đi một cách oan uổng, mà trên dưới 200.000 người dân Việt Nam cũng thiệt mạng. Thuở ấy dân số Việt Nam chỉ độ 2.000.000 người. Như vậy số tử vong là 10% dân số. Ngày ấy cách đây 200 năm về trước chắc rằng thuốc thang dùng để chữa trị không phát triển như bây giờ, đa phần dùng thuốc Nam hay thuốc Bắc. Chỉ chờ cho cơn dịch đi qua rồi, mọi người mới tỉnh dậy sau một cơn ác mộng của thời đại. Ngày ấy không có điện thoại, không có đèn điện, không có xe hơi v.v… nghĩa là những phương tiện giao thông, viễn thông, thông tin không được cập nhật như ngày hôm nay. Có lẽ số tử vong còn nhiều hơn nữa. Rồi 200 năm sau, cơn dịch lần nầy không đến từ Ấn Độ mà từ Trung Quốc. Chỉ trong vòng 2 năm (2020-2021) đã có trên 5.000.000 người trên thế giới bị tử vong bởi dịch Covid 19

Năm Tân Sửu đã trôi qua, năm Nhâm Dần đã đến. Năm hết Tết đến mọi người mong cho mọi việc đều hanh thông; nên người Nhật thường hay tổ chức lễ ”Tống cựu, nghinh tân” để tiễn cái cũ đi và đón cái mới tốt đẹp hơn sẽ đến với mình, với gia đình mình, bạn bè, hãng xưởng, công ty, đoàn thể v.v… Nghĩa là ai ai cũng mong năm mới đến, mọi điều đều mới lạ vậy.

Cuộc chiến tranh xâm lược của Putin vào xứ sở an bình Ukraine kể từ ngày 24 tháng 2 năm 2022 đến nay đã trên dưới 1 tháng đánh và đàm, nhưng vẫn chưa có một kết quả nào cụ thể. Tất cả chỉ mới bắt đầu và cũng có thể là sự chấm dứt cũng không xa lắm nếu cả hai bên đều tỏ ra thiện chí với nhau -nhất là thái độ độc tài của Putin phải tự chính mình rõ biết.

Đại Lễ Phật Đản Sanh lần thứ 2646 năm nay rất đặc biệt, dầu cử hành bất cứ ở chùa nào trên thế giới. Bởi lẽ suốt hơn hai mùa Phật Đản Sanh, Phật tử không được tự do về chùa lễ bái từ những năm 2020 đến nay. Do vậy chùa nào lần nầy cũng mang một sắc thái trang nghiêm thanh tịnh lắng sâu qua sự cầu nguyện hay ngay cả trong những câu chuyện thăm hỏi bên lề Đại Lễ.

Chiến tranh đã làm cho con người đau khổ quá nhiều sau đệ nhất thế chiến (1914-1918) và đệ nhị thế chiến (1939-1945); nhưng con người với hận thù và tham vọng cá nhân vẫn muốn thế chiến thứ ba xảy ra nữa. Không biết rồi đây xã hội nầy, văn hóa kia, thù hận nọ có vơi đi chăng? Hay con người càng ngày càng chìm sâu vào tội lỗi chỉ vì muốn làm bá chủ hoàn cầu

Mùa Vu Lan năm nay kéo dài cả 4 tuần lễ, kể từ đầu tháng 8 đến đầu tháng 9 dương lịch. Nơi nơi đều tổ chức lễ Vu Lan báo hiếu, trai đàn chẩn tế, bạt độ chư hương linh quá vãng trong nhiều đời nhiều kiếp, nhằm báo đền công đức sinh thành của Ông Bà Cha Mẹ và Tiên Tổ trong nhiều đời. Đây là cách báo hiếu mà trong các kinh điển Nam cũng như Bắc truyền đều luôn có đề cập đến.

Làm kinh tế, có thể sinh lời hay lỗ lã. Cuối cùng rồi cũng tiêu xài hết lúc nào chúng ta không để ý. Làm chính trị chỉ có mang đến sự lừa dối chính mình và người khác. Chỉ có làm văn hóa và nhất là văn hóa của tôn giáo, chúng ta sẽ chẳng mất gì cả, mà chúng ta còn có được một tương lai rạng ngời cho quê hương đất mẹ Việt Nam cũng như Dân Tộc và Đạo Pháp Việt Nam.

Người cộng sản Việt Nam nếu không tuân theo lời khuyên của Nguyễn Trãi, là một bậc công thần của nhà Hậu Lê, thì trước sau gì cũng sẽ hối hận không kịp. Đó là: “Dân giống như nước, vua giống như chiếc thuyền. Chính nước ấy sẽ chở thuyền đi đến nơi đến chốn và chính nước ấy sẽ lật thuyền”. Lời khuyên nầy không phải chỉ dành riêng cho vua Lê Lợi, mà cho tất cả các bậc quân vương trị nước cũng như nhà cầm quyền cộng sản Việt Nam trong hiện tại.