Thiền chỉ (samantha) và Thiền quán (vipassana) là hai nội dung lớn trong vấn đề ‘phát triển của tâm’ (development of the mind) được đề cập trong kinh tạng Nikāya. Cả hai phương pháp thiền hành này được coi là phương tiện tuyệt vời nhất đưa đến nhất tâm và tăng trưởng trí tuệ. Cụ thể, thiền chỉ, làm dừng lại các dục và bất thiện pháp, đưa đến sự hỷ lạc, nhất tâm; trong lúc thiền quán nhờ quan sát sự vật hiện tượng như thật, đoạn trừ vô minh phiền não đưa đến trí tuệ giải thoát. Như vậy cả hai đưa đến ‘tâm giải thoát’ (liberation of mind), ‘tuệ giải thoát’ (liberation by wisdom) thành tựu đạo quả, đoạn tận khổ đau sinh tử luân hồi.