Quay đầu tức cố hương

QUAY  ĐẦU Tức CỐ  HƯƠNG
Thích Nữ Thuần Bạch

- Thuần Bạch có chụp hình được chữ Nho trong kinh sách không?

- Bạch Thầy được. 

Nhân đó tôi may mắn, nếu không muốn nói là diễm phúc, được ghi tên vào đoàn Chiêm Bái Thánh Tích Phật Giáo Miền Bắc và Miền Trung.  Diễm phúc không phải vì được tham quan danh lam thắng tích, bởi lẽ Hà Nội và Huế đối với tôi không mới lạ gì, nhưng vì trong kỳ chiêm bái này tôi đã sống những giây phút thiền sử huy hoàng. 

Tôi đã bàng hoàng khi đứng trong lòng chiếc nôi đầu tiên của Phật giáo Việt Nam: tổ đình Luy Lâu; trước ảnh tượng vị sư Thiên Trúc đã truyền thừa ánh sáng thiền tông vào đất nước, tổ Tỳ-ni-đa-lưu-chi.  Nỗi bàng hoàng lan truyền theo từng bước chân trên con đường ngoằn ngoèo lội suối trèo non lên chốn Tổ Trúc Lâm Yên Tử.  Khi chạm mắt tấm văn bia, tờ khoa cúng ghi lại hành trạng linh hiển của chư vị tổ sư, lòng tôi tràn ngập lòng kính mộ và biết ơn bàng bạc khắp mái chùa rêu phong, trên từng viên gạch bát tràng, từng hoa văn nơi cột tháp, dưới bầu trời thu êm ả thanh lương.

Cho đến ngày trở về thiền viện Viên Chiếu, nỗi niềm đó vẫn còn lan tỏa để rồi cô đọng lại thành một hàng chữ trong tâm: “Việt Nam có thiền sư chứng đạo.”  Hàng chữ này tuy thầm thầm nhưng lúc nào cũng đậm nét mới rợi, vì thế đã thúc bách tôi phải kể ra, phải viết lại những gì đã thâm cảm suốt cuộc hành trình.  Đức độ chư Tổ đã tỏa sáng cảnh vật và thấm nhuần từng ngọn cỏ bờ ao đất nước, khiến con cháu chúng tôi bây giờ được thừa tư để củng cố niềm tin tiến tu.

 Tuy nhiên vì thời gian có hạn nên tôi không thể xem xét tường tận, đi sâu vào từng chi tiết kiến trúc và lịch sử các ngôi chùa và vùng đất đã đi qua.  Do đó phần tư liệu trích dẫn không thể không có được.  Thành kính tri ân Thầy Bổn Sư và xin phép được trích dẫn sách Thiền Sư Việt Nam. Kính xin quý vị tác giả các quyển Kiến Trúc Phật Giáo, Những Ngôi Chùa Danh Tiếng, tập san Tư Tưởng… hoan hỉ xem những giòng này là lời xin phép trích dẫn của người viết và chân thành cảm niệm công đức quý vị – và những Phật tử đánh máy, trình bày… - đã đóng góp phần lớn vào việc hoàn thành tập bút ký này.

Thuần Bạch

Cố Hương