Bilingual:
143. TELEGRAM FROM THE DEPARTMENT OF STATE
TO THE EMBASSY IN VIETNAM
143. CÔNG ĐIỆN GỬI NGÀY 1/6/1963,
TỪ BỘ TRƯỞNG NGOẠI GIAO HOA KỲ
TỚI TÒA ĐẠI SỨ HOA KỲ TẠI VIETNAM
Author: Dean Rusk
Translated by Nguyên Giác
143. Telegram From the Department of State to the Embassy in Vietnam
Washington, June 1, 1963, 1:59 p.m.
Approve your careful and thoughtful handling this difficult and important matter in talks with Thuan. While recognizing Diem’s sensitivity it is also true that it is difficult for US with its large stake in Viet-Nam to support GVN in face almost worldwide liberal criticism plus growing Buddhist criticism.
Following thoughts may be helpful:
1. Diem or other GVN members should keep talking with Buddhists even if there is no one group of accredited leaders. Such talks should be reported in press (as done by VN press Embtel 1038). Would be useful if commission could be appointed, but meanwhile conversations should be kept open. Eventual appointment of a moderate lay Buddhist leader as Secretary of State Religious Affairs might be useful permanent channel. Buddhist demands and Diem’s replies reported Embtel 1038 both seem reasonable. Given peaceful nature and divided leadership of Buddhists continued talks may serve calm immediate crisis and give time for longer range constructive action.
2. Agree that unrest has political as well as religious motivation, but believe it would be unwise for GVN to make any further moves to place blame on Communists. Naming them would make them an officially recognized party to the dispute and downgrade genuine grievances Buddhists themselves have. Would seem best ignore Communists and deal as reasonably as possible with Buddhists.
3. Dept prepared appoint interagency committee under Heavner to prepare report for Embassy background on whatever information on Buddhism in Viet-Nam available here. Fear there is little but prepared move rapidly if requested by Embassy.
4. Believe it would be wise seek persuade GVN use only force necessary maintain order. Bringing in US supplied M-113’s and other heavy equipment likely increase resentment Buddhists. Can this type equipment be kept in background? Local US advisers might follow up. Is it true that M-113’s ran over bodies after May 8 incident Hue?
Rusk
Source:
https://history.state.gov/historicaldocuments/frus1961-63v03/d143
.... o ....
143. CÔNG ĐIỆN CỦA BỘ NGOẠI GIAO GỬI ĐẠI SỨ QUÁN TẠI VIỆT NAM
Washington, ngày 1 tháng 6 năm 1963, 1:59 chiều.
Tán thành việc xử lý cẩn thận và chu đáo vấn đề khó khăn và quan trọng này trong cuộc đàm phán với [Bộ Trưởng Phủ Tổng Thống Nguyễn Đình] Thuần. Trong khi thừa nhận sự nhạy cảm của [Tổng Thống VNCH Ngô Đình] Diệm, cũng đúng là Hoa Kỳ với phần lớn lợi ích đặt ở Việt Nam khó có thể hỗ trợ Chính phủ Việt Nam trước sự chỉ trích gần như trên toàn thế giới cộng với sự chỉ trích ngày càng tăng của Phật giáo.
Những suy nghĩ sau đây có thể hữu ích:
1. Diệm hoặc các thành viên khác của Chính phủ Việt Nam nên tiếp tục nói chuyện với các Phật tử ngay cả khi không có một nhóm lãnh đạo nào được công nhận. Những cuộc nói chuyện như vậy nên được đưa tin trên báo chí (như đăng ở thông tấn VN press). Sẽ hữu ích nếu Diệm có thể bổ nhiệm 1 ủy ban, nhưng trong khi đó, các cuộc trò chuyện nên được mở. Việc bổ nhiệm cuối cùng một nhà lãnh đạo Phật giáo ôn hòa làm Bộ trưởng Tôn giáo Nhà nước có thể là một kênh lâu dài hữu ích. Các yêu cầu của Phật giáo và các câu trả lời của Diệm được báo cáo [hôm qua trong EmbTel 1038] cả hai đều có vẻ hợp lý. Với bản chất hòa bình và sự lãnh đạo chia rẽ của các Phật tử, việc tiếp tục đàm phán có thể giúp xoa dịu khủng hoảng trước mắt và dành thời gian cho hành động mang tính xây dựng lâu dài hơn.
2. Đồng ý rằng tình trạng bất ổn có động cơ chính trị cũng như tôn giáo, nhưng tin rằng sẽ không khôn ngoan nếu Chính phủ Việt Nam thực hiện thêm bất kỳ hành động nào để đổ lỗi cho Cộng sản. Đổ lỗi cho cộng sản sẽ khiến VC trở thành một bên được chính thức công nhận trong cuộc tranh chấp và sẽ hạ thấp những bất bình chân chính mà chính các Phật tử đang chịu đựng. Có vẻ như tốt nhất là đừng bận tâm những người Cộng sản và nên đối xử hợp lý nhất có thể với những người theo đạo Phật.
3. Bộ [Ngoại giao Hoa Kỳ] đã chuẩn bị chỉ định ủy ban liên ngành dưới quyền [Theodore J. C.] Heavner để chuẩn bị báo cáo cho Đại sứ quán về bất kỳ thông tin nào về Phật giáo ở Việt Nam có sẵn tại đây. Sợ là sẽ ít [tài liệu về PGVN] nhưng chuẩn bị tìm sẽ nhanh nếu ĐSQ yêu cầu.
4. Hãy tin rằng sẽ là khôn ngoan khi tìm cách thuyết phục Chính phủ Việt Nam chỉ sử dụng vũ lực cần thiết để duy trì trật tự. [Khi đàn áp biểu tình mà] mang xe thiết giáp M-113 và các thiết bị hạng nặng khác do Hoa Kỳ cung cấp có thể làm tăng thêm sự oán giận của Phật tử. Loại thiết bị này có thể được giữ ở chế độ nền phía sau không? Các cố vấn địa phương của Hoa Kỳ có thể theo dõi chuyện này. Có thật là xe thiết giáp M-113 cán qua xác người sau biến cố Huế ngày 8 tháng 5/1963 không?
Rusk (Bộ Trưởng Ngoại Giao Hoa Kỳ Dean Rusk)
....o....
- Từ khóa :
- 143. Telegram