Bilingual:
199. FROM THE DEPARTMENT.
...CRITICAL OF RELIGIOUS SITUATION IN VIET-NAM /
CHỈ TRÍCH VỀ ĐÀN ÁP TÔN GIÁO TẠI VN
199. Telegram From the Department of State to the Embassy in Vietnam
Washington, July 2, 1963, 2:33 p.m.
10.
Embtel 10.
Purpose Deptel 4, which was not brought out sufficiently clearly, was not simply to threaten Diem with old threats but to say, in effect: “If you (Diem) will make statement designed to bridge gap of understanding and if there is then a Buddhist incident, GVN and US will be in position to point to your statement as evidence GVN good faith in trying convince Buddhists of genuine desire reach understanding. We believe present state of mistrust in Viet-Nam requires such statement from you very soon before there is another Buddhist incident and in view two week period now over. If there is another incident and you have not made a conciliatory statement, however, we believe the situation in Viet-Nam will soon get out of control. U.S. situation which must be clearly understood, will be as follows:
1. U.S. liberal and press opinion increasingly and now almost unanimously critical of religious situation in Viet-Nam.
2. There are now indications that matter may be brought up in United Nations where US, as chief supporter of Viet-Nam, would face difficult situation.
3. Justly or unjustly this is situation U.S. Government is facing vis-à-vis domestic and international opinion.
4. Most importantly religious toleration is one of the most basic tenets of American civilization. The U.S. Government does not believe that GVN has gone far enough to convince and explain to its people the basic importance it attaches to religious tolerance and national unity.
Therefore unless the GVN acts quickly, the U.S. will have to make its own position perfectly clear.”
You should convey these views officially and under instruction to Diem personally in writing or orally in whatever manner you think best.
You may wait not longer than twenty-four hours if you think a further period for Diem to reflect on situation would help your difficult task.
You are requested to give Diem a piece of paper containing thoughts he might express in such an address as suggested Deptel 4. Believe invitation to Buddhist leaders to confer with him should be given top billing.
Also, you should request separate interview with Nhu and convey to him that in U.S. view Times Viet-Nam article was clear challenge to U.S. and to Buddhists as well as being a denigration of Buddhists (points 1, 3 and 4 Embtel 10). You should tell Diem of what you will say to Nhu and make clear to Diem we believe no settlement possible until such statements are stopped. Assume you will wish see Diem first, but leave to you.
Realize these demarches may seriously impair your further ability to influence Diem, but believe strong medicine needed to clear his vision, especially in view of what is at stake.
FYI. We are fully conscious of the possibility that a stern warning to Diem will only make him more stubborn and the he might perform somewhat better if we made no warning but only gentle suggestions for positive steps. The fact is, however, that, if he is so incapable of rational consideration of what we believe are the extreme dangers of the Buddhist crisis, and can only behave emotionally, then we have no confidence in his ability to lead an effective fight against the Viet Cong.
Top level here admires courage and skill which you have displayed and fully supports you.
Rusk
Source:
https://history.state.gov/historicaldocuments/frus1961-63v03/d199
.... o ....
199. CÔNG ĐIỆN BỘ NGOẠI GIAO HOA KỲ
GỬI ĐẠI SỨ QUÁN HOA KỲ TẠI VN
Washington, ngày 2 tháng 7 năm 1963, lúc 2:33 giờ chiều.
10.
Embtel 10. (Trả lời công điện số thứ tự 198 của Đại sứ quán)
Mục đích của Công điện DepTel 4 (của Bộ Ngoại giao, số thứ tự hồ sơ 196), không được đưa ra đủ rõ ràng, không chỉ đơn giản là đe dọa ông Diệm bằng những lời đe dọa cũ mà thực tế là để nói rằng: “Nếu ngài (Diệm) đưa ra tuyên bố để thu hẹp khoảng cách hiểu biết và nếu có một sự kiện Phật tử bất ngờ xảy ra, Chính phủ Việt Nam và Hoa Kỳ sẽ ở vị trí để chỉ ra bản tuyên bố của ngài [Diệm] như là bằng chứng thiện chí của Chính phủ Việt Nam trong việc cố gắng thuyết phục Phật tử về sự mong muốn thực sự đạt được sự hiểu biết. Chúng tôi [Hoa Kỳ] tin rằng tình trạng mất lòng tin hiện nay ở Việt Nam đòi hỏi phải có tuyên bố như vậy từ ngài [ông Diệm] rất sớm trước khi có một sự kiện Phật giáo khác bùng nổ, và xem như khoảng thời gian hai tuần đã qua. Tuy nhiên, nếu có một sự kiện bất trắc khác xảy ra và ngài [ông Diệm] không đưa ra tuyên bố hòa giải, chúng tôi [Hoa Kỳ] tin rằng tình hình ở Việt Nam sẽ sớm vượt khỏi tầm kiểm soát. Tình hình của Hoa Kỳ phải được hiểu rõ ràng, sẽ như sau:
1. Dư luận báo chí và giới cấp tiến Hoa Kỳ ngày càng, và hiện nay gần như đồng thuận chỉ trích tình hình đàn áp tôn giáo ở Việt Nam.
2. Hiện nay có những dấu hiệu cho thấy vấn đề có thể được đưa ra Liên Hợp Quốc khi Hoa Kỳ, với tư cách là người ủng hộ chính của chính phủ Việt Nam, sẽ gặp phải tình thế khó khăn.
3. Chính đáng hay bất công, thì đây là tình huống mà Chính phủ Hoa Kỳ đang phải đối mặt với dư luận trong nước và quốc tế.
4. Quan trọng nhất, sự bao dung tôn giáo là một trong những nguyên lý cơ bản nhất của nền văn minh Mỹ. Chính phủ Hoa Kỳ không tin rằng Chính phủ Việt Nam đã đi đủ xa để thuyết phục và giải thích cho người dân về tầm quan trọng cơ bản của Chính phủ VN đối với sự bao dung tôn giáo và đoàn kết dân tộc VN.
Do đó, trừ khi Chính phủ Việt Nam hành động nhanh chóng, Hoa Kỳ sẽ phải thể hiện quan điểm của mình một cách hoàn toàn rõ ràng.”
Bạn [Trueheart] nên truyền đạt những quan điểm này một cách chính thức và theo hướng dẫn trên cho cá nhân ông Diệm bằng văn bản hoặc bằng lời nói theo bất cứ cách nào bạn [Trueheart] nghĩ là tốt nhất.
Bạn [Trueheart] có thể đợi không quá 24n giờ nếu bạn [Trueheart] nghĩ rằng một khoảng thời gian nữa để Diệm suy nghĩ về tình hình sẽ giúp ích cho nhiệm vụ khó khăn của bạn [Trueheart].
Bạn [Trueheart] được yêu cầu đưa cho ông Diệm một mảnh giấy chứa đựng những suy nghĩ mà ông Diệm có thể bày tỏ trong một bài diễn văn như công điện Deptel 4 (số thứ tự hồ sơ 196) đã đề xuất.
Ngoài ra, bạn [Trueheart] nên yêu cầu phỏng vấn riêng Ngô Đình Nhu và truyền đạt cho ông Nhu biết rằng theo quan điểm của Hoa Kỳ, bài báo của Times Viet Nam rõ ràng là một thách thức đối với Hoa Kỳ và Phật tử cũng như là một sự phỉ báng Phật tử (điểm 1, 3 và 4 trong công điện Embtel 10 số thứ tự 198). Bạn [Trueheart] nên nói với Diệm về những gì bạn [Trueheart] sẽ nói với Nhu và nói rõ với Diệm rằng chúng tôi [Hoa Kỳ] tin rằng không có giải pháp nào khả thi cho đến khi những tuyên bố [phỉ báng Phật tử] như vậy chấm dứt. Giả sử bạn [Trueheart] muốn gặp Diệm trước [khi gặp Như], nhưng để lại cho bạn tự quyết định.
Hãy nhận ra rằng kế hoạch hành động này có thể làm suy giảm nghiêm trọng khả năng gây ảnh hưởng của bạn [Trueheart] đối với Diệm, nhưng hãy tin rằng liều thuốc mạnh cần thiết để làm sáng tỏ tầm nhìn của ông Diệm, đặc biệt là khi nhìn vào những gì cơ nguy thiệt hại.
FYI. (Để bạn biết) Chúng tôi [Bộ Ngoại Giao Mỹ] hoàn toàn nhận thức được khả năng rằng một lời cảnh báo nghiêm khắc đối với ông Diệm sẽ chỉ khiến ông Diệm ngoan cố hơn và ông Diệm có thể thực hiện tốt hơn phần nào nếu chúng tôi không cảnh báo mà chỉ gợi ý nhẹ nhàng để có những bước đi tích cực. Tuy nhiên, thực tế là nếu Diệm không có khả năng xem xét hợp lý những gì chúng ta tin là những mối nguy hiểm cực độ của cuộc khủng hoảng Phật giáo, và chỉ có thể hành xử theo cảm tính, thì chúng ta không tin tưởng vào khả năng của Diệm trong việc lãnh đạo một cuộc chiến hiệu quả chống lại Việt Cộng.
Cấp cao nhất ở đây ngưỡng mộ lòng dũng cảm và kỹ năng mà bạn [Trueheart] đã thể hiện và hoàn toàn ủng hộ bạn.
Rusk
(Dean Rusk: Ngoại Trưởng Hoa Kỳ)
.... o ....