Sở dĩ người viết bài nầy viết về sông Cửu Long như một dòng sông cạn dần mạch là vì kể từ cuối thế kỷ XX đến đầu thế kỷ thứ XXI, một số nước trên thượng nguồn trong đó phần lớn là Trung Hoa đã xây dựng những con đập bất kể những lời cảnh báo của các cơ quan quốc tế về tai hại của việc xây dựng những con đập nầy có thể giết chết cả dòng sông về lâu về dài, cũng như sẽ gây ra những hậu quả không thể nghĩ lường cho các nước ở hạ nguồn, nhưng họ vẫn ngang nhiên tiếp tục xây đắp hàng chục con đập trên thượng nguồn, và không đợi lâu, chỉ cần hơn chục năm sau, dòng sông nầy đã và đang có những dấu hiệu của một dòng sông đang dần cạn mạch.

Đất Cái Mơn, nay thuộc Bến Tre, nơi sản sanh ra một nhân tài Trương Vĩnh Ký. Trương Vĩnh Ký tên thật là Jean Baptiste Trương Chánh Ký, hiệu là Sĩ Tải, tên thường gọi là Pétrus Ký, một trong những nhà văn hóa sáng chói của Việt Nam vào hậu bán thế kỷ thứ XIX.

Trước khi người Phù Nam và Chân Lạp đến vùng đất nầy, vào khoảng bốn hoặc năm ngàn năm trước đây đã có những nhóm người Indonesien từ các vùng Nam Á và Nam Đảo đến định cư tại miền Đông Nam Kỳ và dựng nên nền văn hóa Đồng Nai, và nền văn hóa nầy hoàn chỉnh khoảng trên ba ngàn năm đước đây

Hình bìa sách TÌM VỀ VỚI MỘT CỘI NGUỒN CÁCH XA (BANGSA CHAMPA) của tác giả Dohamide Dorohiêm, một trong những giới trí thức Champa tại hải ngoại, hình chụp từ bìa sách của thư viện tại nhà của người viết bài nầy. Phải thật tình mà nói, sau khi đọc xong quyển sách nầy của Dohamide Dorohiêm, riêng tôi cảm thấy vừa xót xa cho dân tộc Champa, vì đâu đến nỗi phải Tìm Về Một Cội Nguồn Cách Xa, đồng thời tôi cũng cảm thấy hình như cũng có một cái gì đó không ổn, rất không ổn với dân tộc Việt Nam trong thế kỷ XXI nầy… Nếu không khéo, một ngày không xa nào đó những nhà trí thức chân chánh Việt Nam mình cũng sẽ phải viết ra những cuốn sách có tựa đề na ná giống như quyển sách nầy. Mong cho việc nầy không xảy đến với dân tộc Việt Nam, mong lắm!!!

Nói đến Vĩnh Long mà không nói một chút xíu về lịch sử và công ơn Nam Tiến của các chúa Nguyễn thì quả là một thiếu sót lớn. Thời Lê Mạt, các vua cuối đời Hậu Lê thật là bạc nhược nên quyền hành nằm trong tay các lộng thần và việc nầy đã dẫn đến việc Trịnh-Nguyễn phân tranh về sau nầy.

Viết loạt bài nầy để lưu lại những kỷ niệm và cảm xúc khi đến thăm vùng Đất Phật và tham bái những Thánh Tích thiêng liêng đã được dựng xây từ gần 26 thế kỷ về trước. Thứ đến là được đảnh lễ nơi đản sanh của Đức Phật, bậc Giác Ngộ đã truyền đạt giáo lý của Ngài cho những thế hệ hậu bối chúng ta dầu chưa đạt được giác ngộ như Ngài, ít nhất chúng ta cũng có được cuộc sống tỉnh thức, an lạc và hạnh phúc. Cuối cùng là được tham bái những nơi mà bước chân của Đức Thế Tôn đã từng đi qua trên bước đường hoằng hoá lợi sanh của Ngài.

Tôi viết bài nầy để vừa kể lại một chuyến theo chân phái đoàn LIÊN TÔN đến các xứ Singapore, Mã Lai Á, và Nam Dương (Indonesia) mà cũng vừa để tưởng niệm và cầu siêu cho vong linh những người đã chết trong khi vượt biển.