Niềm tin căn bản trong Phật giáo mà người Phật tử nên tin một cách khẳng quyết là thế giới với đầy dẫy những khổ đau phiền não gây ra bởi tham, sân, si, mạn, nghi, tà kiến, sát, đạo, dâm, vọng... Nếu chúng ta có thể buông bỏ những thứ vừa kể trên thì khổ đau phiền não sẽ tự nhiên chấm dứt. Mục tiêu tối thượng của người Phật tử là hướng về bên trong để tìm lại ông Phật nơi chính mình chứ không phải hướng ngoại cầu hình. Vì vậy mục đích tu tập của người Phật tử là phải phát triển sự tự tin vào khả năng của chính mình, khả năng tự mình có thể đạt được trí tuệ giải thoát khỏi mọi hệ lụy của khổ đau phiền não. Đạo Phật cực lực chống lại một niềm tin mù quáng vào sự cứu độ của tha lực, không có căn cứ.

Gần đây trên mạng xã hội có bài viết của Trần Tân (Hà Nội) nêu lên lý do anh ấy quay lưng với chùa, nhận được một số người hưởng ứng. Không tiện ghi nguyên văn, tôi chỉ tóm tắt những ý chính. Anh quay lưng với chùa vì:

rên cơ sở giới thuyết “Khái niệm niềm tin vững chắc, khủng hoảng truyền thông, cũng như thực trạng khủng hoảng truyền thông hiện nay”, bài viết chỉ ra các giải pháp xây dựng niềm tin vững chắc cho cư sĩ, Phật tử trong bối cảnh khủng hoảng truyền thông hiện nay.

Rồi đến lượt nhà chùa cũng mang tư duy kinh tế, như sự kiện một ngôi chùa ở Hà Nội thu 150.000 đồng mỗi tín đồ để dâng sao giải hạn. Đáng buồn là một bậc tu hành có trách nhiệm của chùa nói trên khi được phỏng vấn trả lời rằng “150 nghìn đồng là tiền phục vụ, giấy sớ, dầu đèn cho Phật tử trong 12 tháng suốt một năm. 150 nghìn chia cho 12 tháng, có năm có cả những tháng nhuận. Tính ra như vậy là cũng rất “hạ” rồi; và thầy nhấn mạnh “Cầu an dâng sao là tín ngưỡng dân gian từ hàng ngàn năm nay. Nếu nhà chùa để cho người dân tự nguyện đóng góp thì sẽ rất lộn xộn, không công bằng cho các Phật tử”.

Nhiều Phật tử tuy nói là tu theo Đại thừa nhưng thật ra rất ít người biết rõ tông chỉ của Đại thừa hoặc chỉ biết sơ sài, nên việc tu hành không đạt được kết quả. Dù có lòng tin mà tin không đúng ý nghĩa thì chỉ tổn công. Kinh điển Đại thừa thì rất nhiều và rất thâm sâu nhưng đều là phương tiện mà đức Phật tùy căn cơ giảng dậy nên nếu không biết rõ cốt yếu của Kinh thì sẽ hoang mang. Vì vậy tổ Mã Minh lập Luận Đại thừa Khởi Tín để chúng ta hiểu Đại thừa một cách rõ ràng, đứng đắn không còn nhầm lẫn

Trong Phật giáo, niềm tin vô cùng quan trọng. Vì “Tín là căn nguyên của đạo, là mẹ của công đức, nuôi lớn hết thảy thiện pháp, đoạn trừ lưới nghi, đưa vượt qua dòng nước ái dục, khai thị con đường tối thượng dẫn đến Niết-bàn.” Niềm tin có một sức mạnh tiềm tàng vô tận, thôi thúc con người vươn tới mục đích cao xa để thực hiện hoài bão cao đẹp của mình.

Từ khi con người biết chiêm nghiệm về thế giới chủ quan, biết thắc mắc và tra hỏi đối với thế giới khách quan, thì cũng kể từ đó, con nguời bắt đầu huớng đến đời sống tôn giáo (religion) và triết học (phylosophy). Hay nói cách khác, tôn giáo và triết học có mặt kể từ đó.

Làm người ai cũng muốn được yêu thương và quý kính, nên ai cũng đều có một ước mơ đáng quý cho tương lai ngày mai thật tươi sáng và tốt đẹp. Một em bé mồ côi mong có được bàn tay chăm sóc của mẹ hiền. Một chú bé tật nguyền, muốn được đi đứng bình thường như bao nhiêu người khác.