HIỆN TẠI VĨNH HẰNG
(The Eternal Now)
Tác giả: Rupert Spira
Chuyển ngữ: Minh Tuệ Đỗ Minh
Bài này được chuyển ngữ từ chương 10 sách ‘The Light of Pure Knowing’
(Ánh Sáng của Tánh Biết Thanh Tịnh) của tác giả Rupert Spira.
Chúng ta thường nghĩ rằng Pháp Hiện Tại (Now) là một khoảnh khắc được “kẹp” (như bánh sandwich) giữa hai khoảng không gian rộng lớn của quá khứ và tương lai. Hãy cùng đào sâu vấn đề này bằng kinh nghiệm thực sự của chính chúng ta.
Bằng tưởng tượng của bạn, hãy du hành chầm chậm ngược về quá khứ, đến buổi điểm tâm sáng nay, buổi ăn tối qua, tuần rồi, năm rồi v.v… Hãy suy nghĩ đến một loạt sự kiện xảy ra trong đời bạn, cũng những hình ảnh đi theo những sự kiện đó, ngược về đến thời điểm bạn chào đời, ngưng lại một chút tại mỗi biến cố.
Tiếp tục ngược về, vượt qua lúc bạn được sinh ra, để đi vào khoảng không gian bao la của quá khứ - Cezanne ra đời ở thế kỷ 19, Beethoven thế kỷ 18, Bach thế kỷ 17, Rumi thế kỷ 13, rồi đến Shankaracharya, Christ, Buddha, Parmenides. Tiếp tục đi ngược nữa về thời của người nguyên thủy, lúc trái đất trước khi có con người, lúc vũ trụ trước khi có trái đất.
Khi suy nghĩ về những sự kiện này, hãy nhận ra cách mà chúng ta tưởng tượng từng sự kiện xảy ra, mỗi sự kiện cách xa hơn Hiện Tại một chút so với sự kiện trước đó. Chẳng hạn, chúng ta nghĩ về người tiền sử đang xảy ra tại một khoảng cách gần như vô định đối với Hiện Tại, nghĩ về bữa điểm tâm sáng này gần hơn nhiều, và nghĩ về suy nghĩ xuất hiện cuối cùng thậm chí còn gần hơn nữa.
Tuy nhiên, chúng ta có thực sự kinh nghiệm được những sự kiện này hay không, hay chỉ là những suy nghĩ về chúng? Hay cố thấy cho được sự kiện thật sự mà suy nghĩ đang hướng đến. Tất cả những gì ta thấy được chỉ là những suy tư hay hình ảnh về sự kiện mà thôi. Chúng ta không bao giờ thấy được chính sự kiện đó. Suy tư và hình ảnh về sự kiện không có thực đó luôn luôn xuất hiện trong Hiện Tại. Ngay cả khi sự kiện mà suy tư liên hệ đến có mặt, thì nó không bao giờ có mặt như một sự kiện. Kinh nghiệm không bao giờ là một tập hợp những sự kiện, nó chỉ là dòng chảy của suy tự và cảm nhận.
Chúng ta có thể định nghĩa thời gian như là sự kéo dài giữa hai sự kiện. Tuy nhiện, hãy thấy rằng những khoảng cách khác nhau so với Hiện Tại, nghĩa lầ, độ dài thời gian mà suy tư tưởng tượng ra không bao giờ thực sự xảy ra, khoảng dài đó không bao giờ thật sự được kinh nghiệm. Mỗi một biến cố đơn giản chỉ là một ý nghĩ hay một hình ảnh đang xảy ra Bây Giờ. Mỗi ý nghĩ hay hình ảnh mà chúng ta có về cái gọi là quá khứ hay tương lai chỉ là một ý nghĩ đang khởi sinh ngay lúc này.
Vì thế hãy tưởng tượng rằng quá khứ là một tập tin (thư mục, folder) bao la chứa đầy những ý nghĩ và hình ảnh. Chọn tất cả chúng, kéo và thả chúng vào một tập tin gọi là “Hiện Tại”. Việc này sẽ làm cho tập tin gọi là “quá khứ” trống rỗng.
Rồi chúng ta cũng làm như vậy với tương lai. Hãy lên kế hoạt cho những hoạt động trong tương lai: bữa ăn chiều nay, đi phố ngày mai, mùa Giáng sinh tới, tiệc sinh nhật mười tám tuổi, cái chết của thân này, sự tuyệt chủng của loài người, sự biến mất của trái đất, của mặt trời. Hãy thấy rằng tất cả những suy nghĩ và hình ảnh đều được tạo ra chỉ từ suy tư hiện thời. Rồi một lần nữa, chọn tất cả chúng, kéo và thả vào Hiện Tại, để trống thư mục gọi là “tương lai”.
Bây giờ, hay “thăm lại” hai khoảng không rộng lớn, trống rỗng của quá khứ và tương lai. Nếu không có biến cố nào “sống” trong chúng, thì chúng ở đâu? Chúng ta có thể thấy được chúng không? Cái gì trong chúng còn lại ngoài suy tư đang có mặt? Có phải hai khoảng không bao la của quá khứ và tương lai này chưa bao giờ thực sự tồn tại theo đúng nghĩa của chúng?
Hãy cố đi vào một trong hai khoảng không này. Đừng suy nghĩ về chúng – chúng ta có thể suy nghĩ về những khoảng không này khá dễ dàng – hãy cố đi đến đó.
Rồi hãy cố bước ra khỏi Hiện Tại, chỉ vài giây để đi vào quá khứ hoặc tương lai. Chúng ta có thể đi đến đó không? Hãy cảm nhận việc rời bỏ Hiện Tại là không thể.
Hãy hiểu rằng không có ai từng kinh nghiệm, cũng như không thể kinh nghiệm được một quá khứ hay một tương lai. Quá khứ tương lai chỉ tồn tại qua suy nghĩ, chúng không có sự tồn tại thật sự của riêng chúng.
* * *
Now (Hiện Tại) không phải là một khoảnh khắc trong chiều thời gian. Chỉ đơn giản là không có thời gian để Now trở thành một khoảnh khắc trong nó. Now là vĩnh hằng. Vĩnh hằng (eternal) có nghĩa là luôn luôn có mặt, không phải là thời gian kéo dài vô tận (everlasting). Now là “bình chứa” (container) tất cả những kinh nghiệm, tuy nhiên bình chứa này không có sự mở rộng (extension) trong chiều thời gian. Nó là Cái Biết luôn luôn hiện hữu.
Trước tiên, hãy hình dung Now như là một không gian vô biên chứa đựng mọi thứ. Now không đến từ một quá khứ hay đi đến một tương lại. Không có gì bên ngoài không gian vô biên này. Không gian không-biên-giới này không xuất hiện trong chiều thời gian; thời gian là một ý nghĩ xuất hiện trong nó. Bây giờ, hãy loại bỏ tính chất như-không-gian ra khỏi Now, bởi vì Now dĩ nhiên không phải là không gian vật lý.
Hãy hiểu rằng Now không phải là một khoảnh khắc trong đường thời gian một chiều, thậm chí nó cũng không phải là một điểm đơn nhất gì đó. Now là Hiện Hữu nhận biết, thuần khiết, vô chiều. Bên trong sự hiện hữu vô chiều này có một chiều thời gian và ba chiều của không gian sinh khởi, nếu chúng ta có thể nói về sự hiện hữu này đang có một cái bên trong.
Tôi không phải đang nói về triết học hay siêu hình học, mà chỉ đang nói đến kinh nghiệm đơn giản, bình thường hằng ngày của chúng ta.
***
Không chỉ tất cả mọi kinh nghiệm xảy ra Bây Giờ (Now), hãy thấy rằng chúng luôn luôn xảy ra Ở Đây (Here). Bất cứ chúng ta ở đâu, chúng ta đang kinh nghiệm gì, nó luôn luôn Ở Đây. Tất cả những gì chúng ta biết về cơ thể, tâm trí hay thế giới là những trải nghiệm, và tất cả những gì biết về những trải nghiệm đều xảy ra Ở Đây. Nói cách khác, chúng ta không bao giờ thực sự kinh nghiệm “ở đó”.
Giống như chúng ta không bao giờ kinh nghiệm một quá khứ hay một tương lai, do đó không bao giờ kinh nghiệm được thời gian, cũng vậy, chúng ta không bao giờ kinh nghiệm được cái “ở đó”, điều này có nghĩa là chúng ta không bao giờ thực sự kinh nghiệm được không gian hay khoảng cách.
Ở Đây không phải là một vị trí trong không gian, giống như Bây Giờ không phải là một khoảnh khắc trong thời gian.
Ở Đây là điểm vô chiều mà mọi kinh nghiệm xảy ra, nó giống hệt như Bây Giờ. Hai điểm này là cùng điểm vô chiều được gọi là “Bây Giờ” và “Ở Đây” – Bây Giờ vĩnh hằng và Ở Đây vô hạn.
Cái Now vĩnh hằng là Now luôn luôn hiện hữu, cái Here vô hạn là Here không có những phẩm chất giới hạn – không thể được biết, được thấy, nghe, ngửi, nếm. đụng.
Điểm vô chiều của vĩnh hằng và vô hạn này chính là Bản Thể Hiện Hữu của chúng ta – sự hiện hữu của Cái Biết vô chiều, vĩnh hằng, vô hạn – là cốt lõi của Bản Thể chúng ta.
***
Suy tư không thể thấy được trung tâm cốt lõi này. Để thay thế cho sự vĩnh hằng, suy nghĩ chế tạo ra một chất liệu gọi là “thời gian”. Để thay thế cho vô hạn, suy nghĩ chế tạo ra một chất liệu gọi là “không gian”.
Khi được nhìn qua lăng kính của tâm trí, thì bản chất vĩnh hằng và vô hạn của Tánh Biết sẽ mang “dáng vẻ” của thời gian và không gian.
Hãy có can đảm sống với cốt lõi trung tâm của những kinh nghiệm.
Cái Now này là cái Now duy nhất hiện hữu – cái Now vĩnh hằng. Nó không bắt nguồn từ một quá khứ hay đang du hành về phía một tương lai. Chúng ta có thật sự kinh nghiệm một khoảnh khắc hiện tại đang di chuyển dọc theo đường thời gian không? Khoảnh khắc hiện tại này đang di chuyển nhanh chậm như thế nào?
Hãy thực sự cảm nhận rằng chúng ta không phải đang di chuyển vào trong tương lại; chúng ta “mãi mãi” ở trong cùng cái Now vô thời gian, chúng ta “mãi mãi” ở tại cũng cái nơi vô phương hướng.
Chúng ta không đến từ một quá khứ; chúng ta “luôn luôn” Ở Đây và Bây Giờ. Quá khứ và tương lai trôi qua chúng ta như là một ý nghĩ và hình ảnh; chúng ta không trôi vào trong chúng hay trôi xuyên qua chúng.
Tâm trí, thân thể và thế giới được sinh ra và chết đi trong chúng ta; chúng ta không được sinh ra và không chết đi trong chúng. Cái Ở Đây/Bây Giờ là bản chất vĩnh hằng của chúng ta. Chúng ta chưa bao giờ rời khỏi nơi vô-thời-gian, vô- phương-hướng này.
Thank you.
------------------------------------
The Eternal Now
We normally think that Now is a moment in time that is sandwiched between two vast spaces of the past and future. Let us explore this in our actual experience.
Journey back slowly, in your imagination, into the past, to breakfast this morning, dinner last night, last week, last year, etc. Think about a series of events in your own life, and the images associated with them, all the way back to your own birth, pausing briefly at each event on the way.
Keep on journeying back beyond your own birth, into the vast space of the past – the birth of Cézanne in the nineteenth century, Beethoven in the eighteenth century, Bach in the seventeenth century, Rumi in the thirteenth century, back to Shankaracharya, Christ, Buddha, Parmenides. Keep on going back in your imagination to early man, the earth before man, the universe before the earth.
Notice how, in thinking of these events, we imagine each one taking place a little further away from Now than the one before it. We think, for instance, of prehistoric man taking place at an almost infinite distance from Now, of breakfast this morning being much closer, and of our last thought being even closer.
However, do we have any actual experience of these events, other than the thought that thinks about them? Try to find the actual event to which the thought refers. All we find is the thought about or the image of the event. The event itself is never found. The thought about or the image of the non-existent event always appears Now. Even when the event to which the thought refers was present, it was never present as an event. Experience is never a collection of events; it is a flow of thinking, sensing and perceiving.
We could define time as the duration between two events. However, see that the various distances from Now, that is, duration, that thought imagines, never actually take place; duration is never actually experienced. Each of these events is simply a thought or image Now. Every thought or image we have of the so-called past or future is just a presently arising thought.
So imagine that the past is a vast folder full of thoughts and images. Select them all, and drag and drop them into a folder called ‘Now’. This leaves the folder called ‘the past’ empty.
And do the same with the future. Project your activities into the future: dinner this evening, going into town tomorrow, next Christmas, your eightieth birthday, the death of your body, the extinction of the human race, the eventual disappearance of the earth, the extinction of the sun. See that all of these thoughts and images are made only of the current thought. Again, select them all, and drag and drop them into the Now, leaving the folder called ‘the future’ empty.
Now, revisit these two vast, empty spaces of the past and the future. Without the events that populate them, where are they? Can we find them? What remains of them apart from the current thought? Did these two vast spaces of the past and future ever actually exist in their own right?
Try actually to enter one of these spaces. Don’t think about them – we can think about these spaces easily enough – actually try to go there.
Try to step out of Now, just a couple of seconds into the past or future. Can we go there? Feel the impossibility of leaving Now.
See that nobody has ever, nor could ever, experience a past or a future. The past and future exist as thought alone; they have no real existence of their own.
* * *
See that Now is not a moment in time. There just simply is no time for Now to be a moment within. Now is eternity. Eternity means ever-present, not everlasting. Now is the container of all experience, yet this container has no extension in time; it is ever-present Awareness.
Visualise, first of all, Now as a borderless space that contains everything. Now is not coming from a past or travelling towards a future. There is nothing outside this borderless space. This borderless space doesn’t appear in time; time is a thought that appears in it. And now, remove the space-like quality from Now, because Now is obviously not a physical space.
See that Now is not a moment in a one-dimensional line of time; it is not even a single point. It is pure, dimensionless, aware Being. And inside this dimensionless presence – if we can talk about this presence having an inside – one dimension of time and three dimensions of space arise.
I’m not talking philosophy or metaphysics; I’m just talking of our simple, ordinary, everyday experience.
* * *
Not only does all experience take place Now; notice that it always takes place Here. Wherever we are, whatever we are experiencing, it’s always Here. Try to leave Here, in just the same way that we tried to leave Now. Try to go ‘there’.
All we know of a body, mind or world is experience, and all we know of experience takes place Here. In other words, we never actually experience ‘there’.
Just as we never experience a past or a future, and therefore never experience time, so we never experience the ‘there’, which means we never actually experience space or distance.
Here is not a location in space, just as Now is not a moment in time.
Here is the dimensionless point at which all experience takes place, and is identical with Now. These two points are the same dimensionless point called ‘Now’ or ‘Here’ – the eternal Now and the infinite Here.
The eternal Now, that is, the ever-present Now, and the infinite Here, the Here that has no finite qualities – cannot be known, seen, touched, heard, tasted or smelled.
This dimensionless point of eternity and infinity is our very own Being – the eternal, infinite, dimensionless presence of Awareness – the centre of our Being.
* * *
Thought cannot find this centre. In place of eternity, thought manufactures a substance called ‘time’. In place of infinity, thought manufactures a substance called ‘space’.
Time and space – the apparent substrata of our experience – are what the eternal, infinite nature of Awareness looks like when viewed through the mind.
Have the courage to live at the heart of experience.
This Now is the only Now there ever is – the eternal Now. It has not come from a past and is not travelling towards a future. Do we really experience a present moment travelling along a line of time? For instance, how fast is the present moment travelling?
Really feel that we are not moving forward into the future; we are ‘forever’ in the same timeless Now, at the same dimensionless place.
We have not come from a past; we have ‘always’ been Here and Now. The past and the future flow through us as a thought and an image; we do not flow in or through them.
The mind, body and world are born and die in us; we were not born and do not die in them. This Now/Here is what we eternally are. We never leave this timeless, dimensionless place.
Thank you.
