Tâm Minh Ngô Tằng Giao
Thi hóa phỏng dịch theo bản văn xuôi về tiền thân Đức Phật
TƯỚI VƯỜN
Ba La Nại thật tưng bừng
Nhân ngày năm mới vui chung mọi nhà
Trong thành phố khắp gần xa
Đón mừng lễ lớn suốt ba ngày tròn
Mọi người chờ đợi bồn chồn,
Anh chàng coi sóc khu vườn hoàng cung
Năm nay cũng lại ước mong
Tham gia lễ hội ở trong đám này.
Có nhiều khỉ họp thành bầy
Cùng nhau sinh sống trên cây trong vườn
Khỉ không suy tính thiệt hơn
Nghe lời khỉ chúa, luôn luôn tuân hành.
Chàng làm vườn nghĩ khôn lanh
Muốn cho bầy khỉ thay mình tưới cây
Khi mình rời khỏi nơi đây
Để đi dự hội ba ngày nơi xa
Nên nhờ khỉ chúa thiết tha:
“Bạn ơi hãy giúp giùm ta tưới vườn
Bây giờ ta phải lên đường
Đi tham dự lễ ở phương xa rồi,
Lễ năm mới, ba ngày thôi
Chúng ta tình bạn lâu đời quý nhau
Này hạt dẻ, này trái dâu
Vườn cây chi chít có đâu thiếu gì
Xin mời các bạn dùng đi
Tự nhiên, thoải mái, có chi ngại ngần
Chỉ nhờ các bạn đỡ đần
Tưới cây non khắp xa gần mà thôi!”
Nghe xong khỉ chúa thốt lời:
“Bạn ơi xin cứ tin nơi bọn mình
Cả bầy tôi sẽ nhiệt tình
Tưới cây giúp bạn ở quanh trong vườn
Hãy cười lên! Cứ đi luôn!
An lòng dự lễ vài hôm là rồi!”
Chàng làm vườn mừng quá trời
Chỉ cho bầy khỉ rõ nơi căn lều
Chứa bao dụng cụ thật nhiều
Cùng bình tưới nước sẵn treo nơi này,
Chàng an tâm vội đi ngay
Cả bầy khỉ đứng vẫy tay tiễn người
Đồng thanh hoan hỉ thốt lời:
“Chúc mừng năm mới vui tươi, an lành!”
*
Hôm sau bầy khỉ lanh chanh
Lấy bình múc nước tranh giành tưới cây
Chợt nghe khỉ chúa phán ngay:
“Anh em trong khắp cả bầy chúng ta
Đừng nên phí phạm nước ra
Nước nên tiết kiệm chớ mà vung tay
Trước khi tưới nước vào cây
Nhổ cây xem rễ ngắn hay là dài
Ngắn thời tưới ít nước thôi
Dài thời nhiều nước, nhớ lời nghe không
Thế là khôn khéo vô cùng
Chàng làm vườn sẽ hài lòng vì ta!”
Chẳng cần nghĩ ngợi sâu xa
Cả bầy nghe lệnh hò la vâng lời
Nhổ cây đo rễ ngắn dài
Xong rồi trồng lại xuống nơi lỗ vườn
Rủ nhau tưới nước lên luôn
Ít nhiều tùy lỗ. Nghĩ khôn vô vàn.
*
Có ngài hiền trí đi ngang
Thấy bầy khỉ mải lăng xăng ngu đần
Hỏi thăm hay rõ cội nguồn
Thở dài ngao ngán: “Đáng buồn biết bao
Khỉ bày trò, cứ lao xao
Tưởng mình có trí ai nào ngờ đâu
Gây ra tai họa dài lâu
Cây non nay bỗng trước sau tan tành
Khu vườn đẹp đẽ nổi danh
Giờ đây phút chốc trở thành tang thương!”
*
Tâm Minh Ngô Tằng Giao
(thi hóa phỏng dịch theo bản văn xuôi
WATERING THE GARDEN
của Ven. Kurunegoda Piyatissa & Tod Anderson)
*
Nhận Diện Tiền Thân Đức Phật
TRUYỆN TƯỚI VƯỜN
Ngài hiền trí đi ngang vườn là tiền thân Đức Phật.
________________________________________________________
HAI TRẺ DẠI KHỜ
Đã lâu từ thuở xa xưa
Có ông thợ mộc già nua, hói đầu
Bao nhiêu tóc rụng từ lâu
Đầu ông nhẵn bóng phô mầu chói chang,
Gặp ông nói chuyện giữa làng
Mọi người đều phải vội vàng đưa tay
Che luôn cặp mắt lại ngay
Nếu là ngày nắng gắt gay sáng loà.
Một hôm nắng rọi hiên nhà
Cái đầu hói của ông già bóng lên
Một con muỗi đói gần bên
Thấy đầu hấp dẫn muỗi liền đậu đây
Thò vòi ra chích mừng thay
Tưởng rằng được bữa ăn này ngon sao.
Ông già thợ mộc đang bào
Còn đang bận rộn lẽ nào ngừng tay
Cho nên ông cứ loay hoay
Lắc đầu xua đuổi muỗi bay cho rồi
Muỗi thời đang đói mềm người
Cho nên cứ bám có đời nào tha,
Ông già lớn tiếng kêu la
Gọi con trong bếp chạy ra giúp mình
Đầu cha chói sáng thật tình
Con thời đầu óc lại thành tối đen
Dại khờ, u ám, lành hiền
Nhưng thường chăm chỉ và quen vâng lời
Nghe kêu, con chạy tới nơi
La lên ầm ĩ: “Bố ơi lo gì
Để yên con giết muỗi kia
Chỉ cần một đập muỗi thì chết ngay!”
Nói xong con vội với tay
Lấy rìu sắc nhọn lòng đầy tự tin
Nhắm vào con muỗi chém liền
Muỗi kia xác chẻ hai bên, tàn đời
Xui thay rìu cũng chẻ đôi
Chiếc đầu ông bố tách rời làm hai.
*
Một đoàn người đi phía ngoài
Có ông cố vấn đại tài của vua
Bất ngờ thấy đứa con ngu
Vô tình giết bố rất ư hãi hùng
Ông quay qua đám tùy tùng
Nói rằng: “Cũng chẳng lạ lùng lắm đâu
Bao người khờ dại từ lâu
Coi như không có trong đầu trí khôn
Ta vừa nhớ chuyện hồi hôm
Xảy ra tương tự đáng buồn lắm thay!
Trong ngôi làng chẳng xa đây
Có bà mẹ nọ trong tay cầm chày
Giã vào gạo ở cối xay
Chăm làm công việc hàng ngày mãi thôi
Khiến đầu nóng chảy mồ hôi
Và rồi có một đám ruồi bu quanh
Vo ve vang tiếng ruồi xanh
Làm bà khó chịu xua nhanh đuổi ruồi
Nhưng ruồi nào có chịu rời
Bà lên tiếng gọi nhờ người kế bên
Cô con gái giúp mẹ liền
Cô tuy khờ khạo nhưng hiền lành thay
Thường vâng lời mẹ xưa nay
Cô bèn vội đứng lên ngay cối mình
Dơ chày lên rất nhiệt tình
Nhắm trên đầu mẹ đập nhanh một chày
Đám ruồi đang đậu nơi đây
Tất nhiên là chết lăn quay tức thì
Nhưng than ôi bà mẹ kia
Đầu thời cũng bể, dễ gì sống thêm!”
Vị quan cố vấn trang nghiêm
Dạy đoàn đệ tử: “Chớ nên quên rằng
Chọn người thân cận chung đường
Nếu mà khờ dại, tầm thường, ngu si
Thời ta chỉ chuốc hiểm nguy
Lắm phen mất mạng! Nhiều khi tàn đời!”
*
Tâm Minh Ngô Tằng Giao
(thi hóa phỏng dịch theo bản văn xuôi
TWO STUPID CHILDREN
của Ven. Kurunegoda Piyatissa & Tod Anderson)
*
Nhận Diện Tiền Thân Đức Phật
TRUYỆN HAI TRẺ DẠI KHỜ
Ông cố vấn đại tài của vua là tiền thân Đức Phật.
___________________________________________
CHA CỦA RẮN TRE
Ngày xưa có một ông thầy
Ngồi thiền tinh tấn bao ngày rất chăm
Nhiệt tình, quyết chí tu thân
Dần dần đã có tiếng tăm khắp miền
Những ai muốn học lời hiền
Muốn thầy thông thái chẳng quên tìm ngài,
Thấy ngài thật giỏi, thật tài
Năm trăm đệ tử tức thời xin theo.
Một người khác biệt rất nhiều
Vì bao súc vật chàng yêu vô cùng
Chàng ta quả thật lạ lùng
Muốn nuôi súc vật ở chung trong nhà
Như gia súc, chẳng nề hà
Thật là đặc biệt khác xa mọi người.
Một hôm nhân lúc dạo chơi
Chàng nhìn thấy rắn nhỏ nơi góc vườn
Rắn tuy độc nhưng dễ thương
Kiếm ăn nên rắn tìm đường bò quanh
Chàng bèn chợt có cảm tình
Bắt về nuôi rắn cho mình thêm vui
Chàng thường thả rắn khắp nơi
Lồng tre chỉ nhốt rắn chơi trong này
Mỗi khi chàng phải xa đây
Mọi người vội đặt tên ngay tức thì
“Rắn tre” quý hoá kể chi
Chàng là “cha của rắn tre” trong lồng.
Thầy nghe, thắc mắc cõi lòng
Gọi chàng lại hỏi để mong tỏ tường
Chàng thưa rằng đúng mọi đường:
“Con nuôi rắn đó và thương thật tình
Thương như con của chính mình!”
Thầy bèn khuyên nhủ: “Thả nhanh rắn này
Thật là nguy hiểm lắm thay
Sống cùng rắn độc có ngày chết toi!”
Nhưng chàng nào chịu nghe lời
Nghĩ mình hiểu biết hơn người nên thưa;
“Rắn này con rất thích ưa
Con chiều rắn cũng tựa như con mình
Rắn nào cắn lại cho đành
Giữa con và rắn đã thành thân quen!”
Thầy bèn cảnh cáo chàng liền:
“Có ngày mất mạng chớ nên coi thường!”
Thầy luôn dạy, chàng chẳng màng
Chẳng thèm để ý lời vàng nhủ khuyên,
Tưởng rằng mọi chuyện bình yên
Một hôm chàng phải đi lên núi rừng
Kiếm cây trái về để dùng
Năm trăm đệ tử đi cùng với nhau,
Muốn cho cẩn thận trước sau
Chàng bèn nhốt rắn vào mau trong lồng,
Tưởng đi một buổi là xong
Nào ngờ lại kéo dài trong mấy ngày
Khi chàng quay lại về đây
Mới hay bỏ đói rắn này mấy hôm,
Mở lồng để rắn ra luôn
Hầu tìm đồ uống thức ăn lót lòng
Tay chàng mới để vào trong
Rắn vì đói khát nổi khùng cắn ngay
Quên đi tình nghĩa lâu nay
Không cần biết nọc độc gây họa gì
Cắn xong rắn lặng bò đi
Bỏ vào rừng thẳm nhớ chi chủ mình.
Anh chàng yêu rắn nhiệt tình
Giờ đây nọc độc thấm nhanh vào người
Phút sau từ giã cõi đời.
Tiếc thay chàng chẳng nghe lời thầy khuyên
Không nghe theo những lời hiền
Chuốc vào hậu quả vô biên thảm sầu!
*
Tâm Minh Ngô Tằng Giao
(thi hóa phỏng dịch theo bản văn xuôi
BAMBOO’S FATHER
của Ven. Kurunegoda Piyatissa & Tod Anderson)
*
Nhận Diện Tiền Thân Đức Phật
TRUYỆN CHA CỦA RẮN TRE
Ông thầy có năm trăm đệ tử là tiền thân Đức Phật
______________________________________________________.
