10. Việc Ăn Chay Tại Các Quốc Gia Tây Phương

CHƯƠNG 10

VIỆC ĂN CHAY
Ở CÁC QUỐC GIA PHƯƠNG TÂY

Những người ăn chay, không ăn thịt (kể cả thịt gia cầm và hải sản), chiếm khoảng 5% dân số trưởng thành ở Hoa Kỳ, Tỷ lệ người Mỹ xác định là người ăn chay vẫn ổn định trong hai thập kỷ. 11% những người được xác định là theo chủ nghĩa tự do theo chế độ ăn chay, so với 2% của những người theo chủ nghĩa bảo thủ.

Trong văn hóa phương Tây (Châu Âu, Bắc Mỹ, Australasia và New Zealand), việc ăn chay có từ thời Hy Lạp cổ đại. Nhà toán học Pythagoras (570 TCN – 495 TCN) chủ trương ăn chay. Chế độ ăn kiêng không thịt thường được gọi là “chế độ ăn kiêng Pythagore” cho đến khi thuật ngữ ăn chay trở nên phổ biến vào những năm 1800. Triết gia Plato (428 TCN – 348 TCN) mô tả chế độ ăn chay là “được thần thánh quy định”.

Những người ăn chay nổi tiếng khác bao gồm Leonardo da Vinci (1452-1519), George Bernard Shaw (1712-1778), Leo Tolstoy (1828-1910), Mahatma Gandhi (1869-1948) và Franz Kafka (1883-1924).

Năm 1850, Hiệp hội Ăn chay Hoa Kỳ được thành lập bởi Mục sư Sylvester Graham (1794-1851), một chuyên gia dinh dưỡng và là người phát minh ra bánh quy giòn graham. Xã hội chủ trương ăn chay và tránh bột mì trắng để tăng cường sức khỏe và chữa chứng nghiện rượu và ham muốn.

Vào cuối những năm 1800, Cơ Đốc Phục Lâm, một hình thức của Cơ đốc giáo, đã phát triển ở Hoa Kỳ. Nhà thờ Cơ Đốc Phục Lâm rao giảng và thực hành ăn chay như một chế độ ăn uống đạo đức, tinh thần và lành mạnh nhất. Tiến sĩ John Harvey Kellogg (1852-1953), người phát minh ra bột ngô, là thành viên. Những người Cơ Đốc Phục Lâm tin rằng Đức Chúa Trời dự định con người trở thành người quản lý các sinh vật trên trái đất chứ không phải người tiêu dùng chúng.

Nhiều người theo giáo phái Quaker, Phật giáo, Ấn Độ giáo và Rastafarians cũng ủng hộ việc ăn chay như một sự mở rộng niềm tin của họ vào việc thực hành bất bạo động.

Năm 1906, Upton Sinclair xuất bản The Jungle, một cuốn sách nổi tiếng mô tả về các cơ sở đóng gói thịt bẩn thỉu, mất vệ sinh ở Chicago và những người lao động nhập cư bị bóc lột. Những tiết lộ của cuốn sách đã dẫn đến một cuộc điều tra của chính phủ và việc thông qua Đạo luật Thanh tra Thịt và Đạo luật Thực phẩm và Dược phẩm Nguyên chất năm 1906.

Năm 1916, Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ USDA ban hành hướng dẫn thực phẩm đầu tiên, “Thực phẩm cho trẻ nhỏ”, trong đó bao gồm thịt và sữa thuộc một trong năm nhóm thực phẩm cần thiết để có sức khỏe tối ưu. Năm tiếp theo, chính phủ Hoa Kỳ chủ trương “Ngày thứ Ba không thịt” để dự trữ thịt cho quân đội chiến đấu trong Thế chiến thứ nhất.

Vào những năm 1950, sự thịnh vượng sau chiến tranh khiến nhu cầu về thịt tăng lên. Với rất ít đồng cỏ mới còn lại để hỗ trợ việc mở rộng đàn gia súc, nông dân bắt đầu chuyển sang trồng ngũ cốc và đậu nành thay vì cỏ để nuôi gia súc. Đến năm 1960, sản lượng đậu tương của Mỹ gần gấp ba lần sản lượng của Trung Quốc.

Năm 1958, Tổng thống Hoa Kỳ Dwight Eisenhower đã ký Đạo luật về Phương pháp giết mổ nhân đạo (HMSA) thành luật dưới sự phản đối của USDA và ngành công nghiệp thịt. Luật nhằm giảm thiểu sự đau đớn của động vật bằng cách bắt buộc gia súc phải bất tỉnh trước khi giết mổ. Việc miễn trừ đã được thực hiện đối với việc giết mổ theo nghi lễ theo luật tôn giáo. Gia cầm được miễn HMSA.

Vào những năm 1970, mối quan tâm của công chúng Hoa Kỳ đối với việc ăn chay ngày càng tăng, được thúc đẩy bởi những cuốn sách như Chế độ ăn kiêng cho một hành tinh nhỏ của Frances Moore Lappe và Giải phóng Động vật của Peter Singer. Năm 1974, Hiệp hội Ăn chay Bắc Mỹ và tạp chí Vegetarian Times được thành lập.

Năm 1980, Tổ chức Đối xử có đạo đức với động vật (PETA) được thành lập để ủng hộ chế độ ăn thuần chay và chấm dứt sử dụng động vật để thử nghiệm, giải trí hoặc làm quần áo. PETA vẫn là một trong những tổ chức bảo vệ quyền động vật lớn nhất thế giới.

Vào ngày 18 tháng 10 năm 1987, Hiệp hội Dinh dưỡng Hoa Kỳ (ADA) đã công bố quan điểm đầu tiên ủng hộ chế độ ăn chay nói rằng, “chế độ ăn chay được lên kế hoạch phù hợp là lành mạnh, đầy đủ dinh dưỡng và mang lại lợi ích sức khỏe trong việc phòng ngừa và điều trị một số bệnh.”

Những người ăn chay ở phương Tây công bố ba ưu điểm của chế độ ăn chay như sau:

Ưu điểm 1: Giết động vật để lấy thịt là tàn nhẫn và phi đạo đức.

Việc nuôi nhốt động vật để giết mổ là hành vi tàn ác và nhiều loài động vật ở Hoa Kỳ bị giết mổ một cách không nhân đạo.

Động vật là sinh vật có cảm xúc và kết nối xã hội. Các nghiên cứu khoa học cho thấy gia súc, lợn, gà và tất cả các động vật máu nóng đều có thể bị căng thẳng, đau đớn và sợ hãi. Khoảng 50% thịt được sản xuất tại Hoa Kỳ đến từ các cơ sở chăn nuôi động vật nuôi nhốt (CAFO), nơi những động vật bị ngược đãi sống trong những không gian bẩn thỉu, quá đông đúc và có rất ít hoặc không được tiếp cận với đồng cỏ, ánh sáng tự nhiên hoặc không khí trong lành. Trong CAFO, lợn được cắt đuôi ngắn; gà bị cắt móng chân, cựa và mỏ; và những con bò bị cắt bỏ sừng và cắt đuôi mà không dùng thuốc giảm đau. Lợn mang thai được nhốt trong chuồng mang thai bằng kim loại chỉ lớn hơn lợn một chút. Những con bò con được nuôi để lấy thịt bị trói và nhốt trong những chuồng nhỏ trong suốt cuộc đời ngắn ngủi của chúng (3-18 tuần).

Đạo luật về các phương pháp giết mổ nhân đạo (HMSA) quy định vật nuôi phải bị bất tỉnh trước khi giết mổ để giảm thiểu đau đớn. Tuy nhiên, các loài chim như gà và gà tây được miễn trừ khỏi HMS và một báo cáo của Tổ chức Trách nhiệm Chính phủ Hoa Kỳ (GAO) cho thấy USDA đã không “thực hiện các hành động nhất quán để thực thi HMSA”. [65] [66] [90]

Năm 2017 (dữ liệu gần đây nhất hiện có), Hoa Kỳ đã giết mổ tổng cộng 170,6 triệu động vật để làm thực phẩm, bao gồm 124,5 triệu con lợn, 33,7 triệu con bò, 9,2 triệu con gà và 2,4 triệu con cừu. Những con vật này không cần phải chết một cách đau đớn và sợ hãi để thỏa mãn sở thích ăn uống không cần thiết.

Ưu điểm 2: Ăn chay là tốt cho sức khỏe.

Theo Hiệp hội Dinh dưỡng Hoa Kỳ, chế độ ăn chay có thể đáp ứng nhu cầu protein, cung cấp tất cả các axit amin thiết yếu (khối xây dựng của protein) và cung cấp tất cả các vitamin, chất béo và khoáng chất cần thiết. Và, chế độ ăn chay có thể cải thiện sức khỏe của con người.

Theo USDA và Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hợp Quốc, thịt không phải là một phần thiết yếu trong chế độ ăn uống lành mạnh. Hơn nữa, các nghiên cứu đã liên kết sắt heme có trong thịt đỏ với việc tăng nguy cơ ung thư đại trực tràng, dạ dày và thực quản. Nguồn sắt từ người ăn chay như rau lá xanh và đậu có chứa chất sắt không phải heme.

Thịt cũng có hàm lượng axit thận cao mà cơ thể phải trung hòa bằng cách lọc canxi từ xương, sau đó đi vào nước tiểu và bị mất đi. Có nhiều nguồn canxi chay lành mạnh bao gồm đậu phụ, các loại rau lá xanh đậm như cải xoăn, rau bina và rau xanh cải rổ, cũng như ngũ cốc tăng cường.

Chế độ ăn chay có thể làm giảm nguy cơ kháng kháng sinh đối với vi khuẩn, sỏi thận, sỏi mật, tử vong do bệnh tim, huyết áp cao, tăng huyết áp, đột quỵ, tiểu đường loại 2 và ung thư.

Một số nghiên cứu cho thấy chế độ ăn chay giúp tăng tuổi thọ của những người theo chế độ này từ 3,6 đến 7,28 năm.

Ưu điểm 3: Ăn chay tốt hơn cho môi trường.

Chăn thả gia súc quá mức gây tổn hại đến môi trường thông qua việc nén chặt đất, xói mòn và gây hại cho thực vật và động vật bản địa. Việc chăn thả gia súc cũng gây thiệt hại cho các dòng suối và khu vực ven sông ở miền Tây Hoa Kỳ. Và việc chăn thả gia súc là một yếu tố trong danh sách ít nhất 171 loài động vật và thực vật theo Đạo luật về các loài có nguy cơ tuyệt chủng vì những vùng đất bằng phẳng rộng lớn làm gián đoạn môi trường sống tự nhiên. Việc kiêng ăn thịt sẽ giúp phục hồi đất phù hợp một cách tự nhiên hơn để cung cấp môi trường sống cho thực vật và động vật bản địa.

Ăn chay cũng giúp tiết kiệm nước. Sản xuất một pound thịt bò cần khoảng 1.800 gallon nước, trên một pound thịt lợn cần khoảng 576 gallon, một pound gà tây cần khoảng 486 gallon, và mỗi pound thịt gà cần khoảng 468 gallon. Trong khi đó, một pound đậu phụ chỉ tiêu tốn khoảng 302 gallon.

Ngoài ra, chăn nuôi động vật để lấy thực phẩm còn góp phần gây ô nhiễm không khí và nước. Phân tạo ra hydro sunfua và amoniac độc hại, làm ô nhiễm không khí và lọc nitrat độc vào vùng nước gần đó. Dòng chảy đầy phân bón là nguyên nhân chính gây ra “vùng chết” trong 173.000 dặm đường thủy của Hoa Kỳ, bao gồm cả vùng chết rộng 7.700 dặm vuông ở Vịnh Mexico.

Tóm lại, chế độ ăn chay dẫn đến giảm lượng khí thải nhà kính. Khí nhà kính được tạo ra bởi quá trình lên men trong ruột (hay còn gọi là xì hơi và ợ hơi của động vật), phân hủy phân và nạn phá rừng để nhường chỗ cho động vật chăn thả và trồng thức ăn chăn nuôi. Chế độ ăn kiêng bao gồm thịt gây ra lượng khí thải nhà kính nhiều hơn tới 54% so với chế độ ăn chay. Theo Chương trình Môi trường Liên Hợp Quốc, “việc thay đổi chế độ ăn uống trên toàn thế giới khỏi các sản phẩm động vật” là cần thiết để ngăn chặn những tác động tồi tệ nhất của biến đổi khí hậu toàn cầu.