Bilingual. 290. Colonel Conein will tell General Khiem and General Khanh: Nhus must go; Retaining Diem or not up to them; Bonzes and other arrestees must be released immediately and five-point agreement of 16 June be fully carried out; Entirely their own action, win or lose; If Nhus do not go and if Buddhists’ situation is not redressed as indicated, we would find it impossible continue military and economic support. // Đại tá Conein sẽ nói với Tướng Khiêm và Tướng Khánh: ông bà Nhu phải ra đi; Giữ ông Diệm làm Tổng Thống hay không sẽ tùy các tướng; Các tăng ni và những người bị bắt khác phải được trả tự do ngay lập tức và thỏa thuận năm điểm [giữa ông Diệm và Phật giáo ký] ngày 16 tháng 6 phải được thực hiện đầy đủ; Hoàn toàn do các tướng hành động, dù thắng hay thua; Nếu ông bà Nhu không đi và nếu không cứu được các Phật tử như đã nêu, Hoa Kỳ sẽ không thể tiếp tục hỗ trợ VN quân sự và kinh tế nữa.
290. Telegram From the Central Intelligence Agency Station in Saigon to the Agency 1
Saigon, August 26, 1963.
[document number not declassified] Embassy requests pass appropriate State Dept officials. Ref: DIR 63869.2
1. During meeting with General Harkins, Trueheart, Mecklin and COS on morning 26 Aug, Lodge made decision that American official hand should not show. Consequently, Harkins will take no initiative with Vietnamese Generals. Decision was in line with Harkins’ own view.
2. We agreed also that Colonel Conein would proceed immediately to convey points listed below to General Tran Thien Khiem. There was agreement that [less than 1 line not declassified] would proceed immediately to Pleiku to advise General Nguyen Khanh. Conein and [less than 1 line not declassified] are already under way to carry out these contacts. Conein will tell General Khiem that [less than 1 line not declassified] is enroute to talk with General Khanh in Pleiku.
3. During subsequent discussion, Trueheart and COS agreed that Conein will ask Khiem’s advice on Conein’s talking with General Tran Van Don. If Khiem agrees, Conein will make immediate contact with Don. If Khiem demurs, Conein will return to obtain further instructions. At moment, our planning is to inform only these three Generals.
4. Conein and [less than 1 line not declassified]conveying to General Khiem and Khanh the following points.
a. Solicitation of further elaboration of action aspects of present thinking and planning. What should be done?
b. We in agreement Nhus must go.
c. Question of retaining Diem or not up to them.
d. Bonzes and other arrestees must be released immediately and five-point agreement of 16 June3 be fully carried out.
e. We will provide direct support during any interim period of breakdown central government mechanism.
f. We cannot be of any help during initial action of assuming power of the state. Entirely their own action, win or lose. Don’t expect be bailed out.
g. If Nhus do not go and if Buddhists’ situation is not redressed as indicated, we would find it impossible continue military and economic support.
h. It hoped bloodshed can be avoided or reduced to absolute minimum.
i. It hoped that during process and after, developments conducted in such manner as to retain and increase the necessary relations between Vietnamese and Americans which will allow for progress of country and successful prosecution of the war.
NOTES:
(1) Source: National Defense University, Taylor Papers, T-172-69. Top Secret. Also printed in summary form in Pentagon Papers: Gravel Edition, vol. 11, pp. 735-736.
(2) A note on the source text summarizes this message as “Hqs guidance regarding future course of action in directing the leadership in the days ahead.” The message has not been found.
(3) See Document 178.
Source:
https://history.state.gov/historicaldocuments/frus1961-63v03/d290
.... o ....
290. ĐIỆN VĂN TỪ TRỤ SỞ SÀI GÒN
CỦA CỤC TÌNH BÁO TRUNG ƯƠNG CIA GỬI VỀ CỤC (1)
Sài Gòn, ngày 26 tháng 8 năm 1963.
[số tài liệu chưa được giải mật] Đại sứ quán yêu cầu chuyển điện văn tới các quan chức Bộ Ngoại giao thích hợp. Tham chiếu: DIR 63869.(2)
1. Trong cuộc gặp với Tướng Paul Harkins, Phó Đại sứ Williams Trueheart, Tham tán về Công chúng John Mecklin và viên chức COS vào sáng ngày 26 tháng 8, Đại sứ Lodge đã đưa ra quyết định rằng quan chức Mỹ sẽ không đưa tay ra [tìm tới các tướng VN]. Do đó, Harkins sẽ không có thế chủ động tìm tới các Tướng VN. Quyết định này phù hợp với quan điểm riêng của Harkins.
2. Chúng tôi cũng đồng ý rằng Đại tá Conein sẽ tiến hành ngay việc chuyển tải những điểm liệt kê dưới đây cho Tướng Trần Thiện Khiêm. Cũng đồng ý rằng [chưa đến 1 dòng không được giải mật] sẽ tới ngay Pleiku để cố vấn cho Tướng Nguyễn Khánh. Conein và [ít hơn 1 dòng chưa được giải mật] đang tiến hành thực hiện các liên hệ này. Conein sẽ nói với Tướng Khiêm rằng [chưa đến 1 dòng không được giải mật] đang trên đường đến nói chuyện với Tướng Khánh ở Pleiku.
3. Trong cuộc thảo luận sau đó, Trueheart và viên chức COS đồng ý rằng Conein sẽ xin lời khuyên của Khiêm về việc Conein tới nói chuyện với Tướng Trần Văn Đôn. Nếu Khiêm đồng ý, Conein sẽ liên hệ ngay với Tướng Đôn. Nếu Khiêm bảo đừng, thì Conein sẽ quay lại để nhận thêm chỉ dẫn. Hiện tại dự định của chúng ta là chỉ thông báo cho ba vị tướng này thôi.
4. Conein và [dưới 1 dòng chưa được giải mật] sẽ trình bày cho Tướng Khiêm và Tướng Khánh những điểm sau.
a. Yêu cầu góp ý thêm về các phương diện hành động của tư duy và lập kế hoạch hiện tại. Nên làm gì?
b. Chúng ta cùng đồng ý ông bà Ngô Đình Nhu phải đi.
c. Vấn đề giữ ông Diệm ở ghế Tổng Thống hay không sẽ là việc của họ [các tướng].
d. Các tăng ni và những người bị bắt khác phải được trả tự do ngay lập tức và thỏa thuận năm điểm ngày 16 tháng 6 [giữa chính phủ Diệm và Phật giáo] phải được thực hiện đầy đủ.(3)
đ. Chúng ta [Hoa Kỳ] sẽ cung cấp hỗ trợ trực tiếp trong bất kỳ giai đoạn tạm thời nào khi cơ chế chính quyền trung ương bị phá vỡ.
f. Chúng ta [Hoa Kỳ] không thể giúp ích gì trong hành động ban đầu nắm lấy quyền lực nhà nước. Hoàn toàn sẽ do chính họ [các tướng] hành động, dù thắng hay thua. Đừng mong đợi được bảo lãnh.
g. Nếu ông bà Nhu không ra đi, và nếu tình hình các Phật tử không được cứu chữa như đã nêu, chúng ta [Hoa Kỳ] sẽ không thể tiếp tục hỗ trợ quân sự và kinh tế nữa.
h. Hy vọng có thể tránh được hoặc giảm thiểu đổ máu ở mức tối thiểu.
i. Hy vọng rằng trong suốt quá trình và sau đó, những diễn biến được tiến hành theo cách có thể duy trì và tăng cường các mối quan hệ cần thiết giữa người Việt và người Mỹ, điều này sẽ cho phép VN tiến bộ và tiến hành chiến tranh thành công.
GHI CHÚ:
(1) Nguồn: Đại học Quốc phòng, Taylor Papers, T-172-69. Bí mật hàng đầu. Cũng được in dưới dạng tóm tắt trong Hồ sơ Ngũ Giác Đài: Phiên bản Gravel, tập. 11, (Pentagon Papers: Gravel Edition, vol. 11) trang 735-736.
(2) Một ghi chú trên văn bản nguồn tóm tắt thông điệp này là “Hướng dẫn Bộ tổng hành dinh (Hqs) về đường hướng hành động trong tương lai trong việc chỉ dẫn cấp lãnh đạo trong những ngày tới.” Bản thông điệp không được tìm thấy.
(3) Xem Văn bản 178.
.... o ....
