Chiều ngày 20 tháng 8, ông Ngô Đình Nhu mời tôi, quyền Tổng Tham Mưu Trưởng, Thiếu Tướng Trần Thiện Khiêm, Tham Mưu Trưởng, Thiếu Tướng Tôn Thất Đính, Quân trấn Sài gòn, và Đại Tá Nguyễn Văn Y, Tổng giám đốc Công an Cảnh sát, đến dinh Độc Lập ra lệnh: “Tối nay sẽ bắt các sư sãi cộng sản”.

Bộ Trưởng Phủ Tổng Thống Nguyễn Đình Thuần cho tôi biết hôm nay rằng sau cuộc nói chuyện đã được báo cáo trong công điện kia, Thuần đã hỏi trực tiếp ông Diệm rằng ông Diệm có định đọc diễn văn về vấn đề Phật giáo hay không. Ông Diệm nói không. / Thuan informed me today that following conversation reported reftel he had asked Diem directly [Page 480]whether he planned speech on Buddhist problem. Diem said he did not. Thuan said he concluded that Luong in talking to CAS officer (Embtel 41)3 must have been referring to passage on problem contained Double Seven speech (Embtel 49).4 Thuan agreed with me that latter not helpful.

Bức thư dưới đây đề ngày 7 tháng 7, gửi Đại sứ và được ký bởi Thượng tọa Thích Tâm Châu với tư cách là Chủ tịch Ủy ban Liên phái Bảo vệ Phật giáo, [tôi: Trueheart] đã nhận được ngày hôm qua. Thư được đánh máy trên hình thức văn thư chính thức của ủy ban trên. …/…Following letter dated July 7, addressed to Ambassador and signed by Reverend Thich Tam Chau as Chairman of Inter-Sect Committee for Defense of Buddhism, received yesterday. Letter is typed on official stationery of above committee.

Cuộc ẩu đả diễn ra sáng nay giữa cảnh sát mặc thường phục Việt Nam và phóng viên Mỹ, sau buổi lễ Phật giáo tại chùa Chantareansey Sài Gòn. Một phóng viên AP (Peter Arnett, quốc tịch New Zealand) đã bị hành hung; máy ảnh của ít nhất 2 phóng viên khác đã bị cảnh sát đập hỏng.

In statement Times of Vietnam today, Mme. Nhu appears to be denying that this paper is her spokesman and, further, to be saying that, even if statements therein should conform with her own, they would still not represent GVN positions since she does not agree with GVN.

Thuan called me in this morning for specific purpose of asking me to transmit his personal recommendation that Ambassador Nolting return to Saigon as soon as possible.

Tôi đã nhận lệnh [từ Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ] để gặp Ngài một lần nữa về vấn đề Phật giáo, chủ yếu để đảm bảo rằng Ngài hiểu rõ lập trường của Chính phủ Hoa Kỳ. Dư luận giới cấp tiến và báo chí ở Hoa Kỳ ngày càng, và bây giờ gần như nhất trí, chỉ trích tình hình tôn giáo ở Việt Nam. Hiện nay cũng có những dấu hiệu cho thấy vấn đề có thể được đưa ra tại Liên Hợp Quốc. Trong diễn đàn đó, Hoa Kỳ, với tư cách là người ủng hộ chính của Việt Nam, sẽ phải đối mặt với một tình thế khó khăn.

Tôi [Trueheart] gặp Tổng thống Diệm lúc 5:45 PM. Tôi cảm ơn ông Diệm vì đã tiếp tôi ngay và nói rằng tôi xin lỗi vì đã làm gián đoạn lịch trình bận rộn của ông Diệm nhưng đây là vấn đề quan trọng và theo quan điểm của chúng tôi [Hoa Kỳ] là khẩn cấp…../….. I saw President Diem at 5:45 PM. I thanked him for receiving me promptly, and said that I was sorry to interrupt his busy schedule but the matter was important and, in our view, urgent.

Thuần đã gặp ông Thống Diệm một lần kể từ khi Diệm từ Huế trở về Sài Gòn, nhưng nói rằng Thuần không biết những quyết định nào có thể đã được (Hội đồng gia tộc Ngô Đình) đưa ra.

DepTel 1283. (xem lại Công điện 1283 của Bộ Ngoại Giao gửi Đại sứ quán, ghi chú 4 yêu cầu Trueheart đòi hỏi Diệm tôn trọng thỏa thuận với PG và đừng lập Giáo hội PG giả mạo.)