Tôn Giả Pháp Loa: Nhị Tổ Dòng Thiền Trúc Lâm Yên Tử

TÔN GIẢ PHÁP LOA: NHỊ TỔ DÒNG THIỀN TRÚC LÂM YÊN TỬ

           Phật Hoàng Trần Nhân Tông có hai đệ tử nổi bật: một là Tôn giả Pháp Loa vốn người xuất thân từ dân dã ít học; vị kia là Tôn giả Huyền Quang là một người học thức uyên thâm, đỗ Tiến sĩ và làm quan lớn. Vậy mà, Sơ tổ Trúc Lâm lại chọn Tôn giả Pháp Loa là giai cấp dân dã ít học để truyền ngôi vị Tổ. Đó là sự lựa chọn chuẩn xác qua cái nhìn và quán xét quang minh của Sơ Tổ. Khi Tôn giả Pháp Loa được tiếp truyền vị trí Nhị Tổ thì Ngài còn rất trẻ, chỉ mới 24-25 tuổi, nhưng Ngài tài cao cả hai mặt, về mặt pháp Thiền thì đạt Thiền, về mặt lãnh đạo thì Ngài cũng thành tựu trọng trách Tổ vị, với Phật sự:
        - Đúc tượng Phật kể cả lớn nhỏ có hơn 1.300 thánh tượng.
        - Tạo đại già lam được 2 ngôi.
        - Xây tháp được 5 ngọn.
        - Lập tăng đường hơn 200 ngôi.
        - Độ Tăng và Ni hơn một vạn năm ngàn (15.000) người.
        - In được một bộ Đại Tạng Kinh.
        - Đệ tử đắc pháp hơn 3.000 người.
        - Độ người quy y Tam Bảo không biết bao nhiêu mà kể...

           Nay xin cung kính ngũ thể đầu địa, mạn phép thuật lại sơ lược tiểu sử và hành trạng của Nhị Tổ bằng một bài diễn ca lục bát sau:

Nhiên đăng quang chiếu sáng vầng
Môn đồ xuất chúng thay ân sư mình…
Nhị Tổ phẩm hạnh oai minh
Xuất thân dân dã quê làng Cửu La
Họ Đồng, Thuần Mậu tên cha
Mẹ là Vũ Thị mang thai lạ thường
Khai hoa nhà ngát mùi hương
Đặt tên quý tử: Kiên Cương tên phàm!
Thuở nhỏ đã lộ đức lành
Không ăn thịt cá mùi tanh, vị nồng
Không buông lời ác vọng ngôn
Thiên tư trầm mặc, tâm hồn thanh cao
Hữu duyên đưa đẩy ra vào
Gặp bậc Đại Sĩ lễ chào kính cung
Trúc Lâm xa giá bánh dừng
Thoạt trông tướng mạo sắc thần đã vui
Đặt cho tên đẹp Thiện Lai
Nhận thâu đệ tử theo Ngài xuất gia
Tháng năm duyên thuận phước hòa
Hòa thượng Tánh Giác đứng ra chỉ bày
Bao điều vấn hỏi mê say
Chưa khai thông được, đêm ngày trở trăn

Tâm Không – Vĩnh Hữu