Stephen Hawking

Thưa cô Đỗ Thị Thuấn,

Ban biên tập chúng tôi có lời cảm ơn cô đã nhắc nhở chúng tôi là “Stephen Hawking không có vị trí trong Thư Viện Hoa Sen”. Đúng là như vậy, nhưng thiết nghĩ sau khi tung cuốn sách ra cả thế giới, trong đó cũng có những người theo đạo Phật đã, đang và sẽ được đọc và chúng tôi nhận thấy là cần phải có một vài ý kiến liên quan đến những lời nói của ông mà nhiều người cho là hay, nên chúng tôi đã có thêm Lời Ban Biên Tập ngay trên bài viết về cuốn sách này. Đưới đây là nội dung Lời Ban Biên Tập:

LỜI BAN BIÊN TẬP:

Mỗi người chúng ta đều có một lý lẽ hay niềm tin riêng như nhà Bác học Stephen Hawking tin rằng “Không có Chúa, không ai tạo ra vũ trụ và không ai định đoạt số phận chúng ta”. Và ông “không tin vào kiếp sau, không có một thế giới sau khi chết.”

Câu đầu, chúng tôi không có có gì phải nhận định, chỉ riêng câu thứ hai “không tin vào kiếp sau, không có một thế giới sau khi chết.” là có điều chúng tôi xin góp ý:

Theo Đạo Phật, mọi sự mọi vật bao gồm cả lý lẽ, niềm tin hay giáo lý đều được đặt căn bản trên lý trí và thực nghiệm. Một trong những giáo lý ấy là Nhân Quả Luân Hồi. Luật nhân quả này cũng rất gần gũi với giới khoa học. Nhờ tin luật nhân quả mà nhà khoa học ngày nay đã khám phá ra nhiều điều huyền bí của vũ trụ và phát minh được những cái kỳ lạ cho cõi đời, nhưng nhà khoa học chỉ áp dụng luật nhân quả trong phạm vi vật chất, trong một khoảng thời gian nhất định. Đạo Phật đi xa hơn, chứng minh luật nhân quả cả trong phạm vi tinh thần, chứng minh rằng luật nhân quả trong suốt thời gian: quá khứ, hiện tại và vị lai mà thuật ngữ Phật học gọi là “Luân Hồi”. Nói một cách khác luân hồi là nhân quả liên tục trong phạm vi tinh thần.

Thuật ngữ này chỉ những lần đầu thai tiếp nối nhau, trạng thái bị luân chuyển của một loài Hữu tình chúng sinh khi chưa giải thoát khỏi vòng sinh tử, chứng ngộ Niết-bàn.

Theo Phật giáo, nguyên nhân trói buộc trong luân hồi là tam độc, tham, sân, và si. Tùy vào nghiệp của chúng sinh đã tạo trong quá khứ mà chúng sinh đó sẽ tái sinh vào một trong sáu cõi: trời, thần (a-tu-la), người, súc sinh, quỷ đói (ngạ quỷ), và địa ngục.

Muốn thoát khỏi luân hồi 6 cõi đó, thì cần phải dứt được nghiệp chướng do dục giới mang lại; muốn thoát khỏi nó, theo Đạo Phật, chỉ có con đường Bát Chính Đạo mới dẫn con người thoát khỏi luân hồi sanh tử.

Nếu không tin vào kiếp sau cũng có nghĩa là không tin có một thế giới sau khi chết. Đây là quan niệm chấp đoạn, cho rằng con người chỉ có một đời trong hiện tại, trong khoảng một trăm năm; đến khi nhắm mắt xuôi tay, thân thể tan ra tro bụi và kiến văn, tri giác cũng không còn gì hết. Chết là hết, là hoàn toànmất hẳn.

Đối với Đạo Phật chấp đoạn, hay chấp thường đều không đúng. Nói không đúng cũng không phản ánh đúng với giáo lý Đạo Phật vì Đạo Phật vượt lên trên các biên kiến: đoạn kiến và thường kiến, cũng như vượt lên có và không.

Nói ngắn gọn,theo Đạo Phật, Luật nhân quả giúp chúng ta làm chủ bản thân, làm chủ cái mà chúng ta thường gọi là “số phận”. Nếu chúng ta không giải thoát khỏi vòng luân hồi sinh tử trong kiếp sống hiện tại, chúng ta sẽ có cơ hội để thử lại lần sau. Nếu chúng ta phạm sai lầm trong kiếp sống này, chúng ta sẽ có thể tự sửa chữa mình trong cuộc sống kế tiếp.