SA MẠC GOBI
_____________________________________
_____________________________________
Sa mạc Gobi là một vùng hoang mạc lớn tại châu Á. Trải rộng trên một phần khu vực Bắc-Tây Bắc Trung Quốc và Nam Mông Cổ. Sa mạc Gobi được vây quanh bởi dãy Altai, thảo nguyên và đồng cỏ Mông Cổ về phía bắc, hoang mạc Taklamakan về phía tây, hành lang Hà Tây và cao nguyên Thanh Tạng về phía tây nam, và bình nguyên Hoa Bắc về phía đông nam. Gobi từng là một phần của Đế quốc Mông Cổ, và từng là nơi nhiều thành phố dọc theo con đường Tơ lụa hiện diện. Tiếng Việt cuối thế kỷ 19 còn gọi đây là Sa mạc Hạn Hải. Gobi là một sa mạc bóng mưa, được tạo nên do dãy núi Himalaya chắn hết mây mưa từ Ấn Độ Dương. Dưới đây là bài thơ Haiku do thầy Huyền Không Sơn Thượng cảm tác khi đến đây:Ngày 27 tháng 3 năm 2024
Sáng nay, phái đoàn đến sa mạc Gobi, trời nắng nhưng lạnh 4 độ âm.
Thấy đoàn lạc đà trên sa mạc, Thầy có cảm tác bài thơ Haiku:
“Đoàn lạc đà tải kinh,
Qua sa mạc Gobi bão cát,
Ôi! Phật sử huyền linh!”
Qua sa mạc Gobi bão cát,
Ôi! Phật sử huyền linh!”
Ba câu thơ này gợi lên hình ảnh lịch sử truyền bá Phật pháp đầy gian nan và huyền bí. Ta có thể phân tích từng câu để hiểu rõ ý nghĩa mà tác giả muốn truyền tải.
1. “Đoàn lạc đà tải kinh,”
• Hình ảnh đoàn lạc đà tải kinh gợi nhớ đến các đoàn thương nhân và tăng sĩ xưa kia, những người mang kinh điển Phật giáo từ Ấn Độ qua Trung Á, Trung Quốc và xa hơn nữa.
• Điều này phản ánh sự lan truyền Phật pháp không chỉ qua tư tưởng mà còn qua những hành trình gian khổ, nơi con người phải vượt qua muôn trùng hiểm nguy để đem giáo lý đến với các vùng đất xa xôi.
2. “Qua sa mạc Gobi bão cát;”
• Sa mạc Gobi là một trong những địa danh khắc nghiệt nhất thế giới, nơi đầy nắng gió và những trận bão cát dữ dội.
• Đây là ẩn dụ cho những thử thách khốc liệt trên con đường hoằng pháp. Những tăng sĩ, lữ hành không chỉ đối mặt với thiên nhiên khắc nghiệt mà còn phải đấu tranh với sự thiếu thốn, sự cám dỗ và những nguy hiểm rình rập.
• Hình ảnh này cũng gợi lên những cuộc hành trình lịch sử vĩ đại như của các nhà sư Pháp Hiển, Huyền Trang hay Kuman (các cao tăng Ấn Độ đến Trung Quốc).
3. “Ôi! Phật sử huyền linh!”
• “Phật sử” ở đây có thể hiểu là dòng lịch sử phát triển của Phật giáo, gắn liền với sự kiên trì, lòng dũng cảm và tinh thần hy sinh của biết bao thế hệ hành giả.
• “Huyền linh” mang nghĩa vừa linh thiêng, vừa huyền bí, cho thấy sự màu nhiệm của Phật pháp khi vượt qua biết bao gian truân để đến được những vùng đất xa xôi.
• Câu cảm thán “Ôi!” thể hiện niềm xúc động, kinh ngạc và kính phục trước những gì mà lịch sử Phật giáo đã trải qua.
Tóm lại:
Ba câu thơ ngắn gọn nhưng gợi mở một không gian rộng lớn của lịch sử Phật giáo, vừa có tính hình tượng, vừa hàm chứa triết lý sâu xa. Hình ảnh đoàn lạc đà tải kinh giữa sa mạc Gobi không chỉ là một bức tranh cổ xưa mà còn là biểu tượng của ý chí, lòng kiên trì và sự bất diệt của giáo pháp.
