Phật Giáo Việt Nam Năm 1967 Bài: Trọng Hoàng - Ảnh Của Nhiếp Ảnh Gia: Co Rentmeester (Life)

Sau pháp nạn 1963 gây ra cho Phật giáo bởi chính quyền Ngô Đình Diệm, năm 1964, GHPGVNTN được thành lập. Tuy nhiên, Chính quyền Sài Gòn tìm nhiều cách để chia rẽ Phật giáo, đặc biệt là việc chia hai GHPGVNTN thành khối Ấn Quang và khối Việt Nam Quốc tự. Để hợp pháp hóa “Giáo hội Quốc Tự” (do HT. Thích Tâm Châu lãnh đạo), chính quyền Sài Gòn đã tạo ra “Sắc luật 23/67”.

Ngày 11 tháng 9 năm 1967, đức Tăng thống GHPGVNTN triệu tập các hệ phái đồng sáng lập Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất năm 1964, để nêu rõ lập trường của Giáo hội và khẩn trương thành lập ngay Ủy ban Bảo vệ Hiến Chương. (Hiến Chương Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất)

Ngày 14-9, Viện Tăng Thống – Viện Hóa Đạo đã gởi thư lên tướng Thiệu với 51 chữ ký của các tỉnh – miền, yêu cầu hủy bỏ “Hiến chương 23/67”. Thế nhưng lời khẩn cầu thiết tha chính đáng ấy đã không được đoái hoài, một thái độ xem thường tổ chức Phật giáo Việt Nam. 

Từ đó, dưới sự lãnh đạo của TT. Thích Trí Quang, Tăng Ni, Phật tử tại miền Nam đã xuống đường biểu tình phản đối Chính quyền Sài Gòn. (xem trích dẫn phần dưới)

Trích Dẫn

....một thực trạng đau đớn khác đến với Giáo hội, có bàn tay đối nghịch thâm độc của chính quyền kế sau Diệm. Vết rạn nứt trong lòng Giáo hội đã manh nha từ lâu, nay lại thêm tác động xấu ấy đã trở nên trầm trọng, khiến Viện Tăng Thống và Viện Hóa Đạo phải tạm lánh bỏ mảnh đất Việt Nam Quốc Tự của mình về đặt trụ sở tạm tại chùa Ấn Quang. 

Chính quyền không chỉ dừng lại ở mức chia rẽ giới lãnh đạo Giáo hội, mà ngấm ngầm hậu thuẫn cho một số tín đồ đã không ngần ngại khiêu khích tính địa phương, biến nơi hòa ái tiến tu trở nên đôi bờ thù hận, chia rẽ Nam-Bắc, khiến cục diện ngày càng trở nên xấu đi. Sự khích động ấy của chính quyền đã gây ra bao đau thương cho trang sử Phật giáo, hình thành ra cái gọi là “Giáo hội Quốc Tự” cùng “Giáo hội Ấn Quang” hết sức đau buồn. 

Để hợp pháp hóa “Giáo hội Quốc Tự”, chính quyền tạo ra “Hiến chương 23/67” để phát triển ý đồ công nhận cái mới xóa bỏ cái cũ. Phật giáo đang đứng bên bờ thảm họa mới, chưa biết rồi sẽ đến mưu chước gì nữa trong những ngày tháng tới. 

Ngày 11 tháng 9 năm 1967, đức Tăng thống triệu tập các hệ phái đồng sáng lập Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất năm 1964, để nêu rõ lập trường của Giáo hội và khẩn trương thành lập ngay Ủy ban Bảo vệ Hiến Chương. Ngày 14-9, Viện Tăng Thống – Viện Hóa Đạo đã gởi thư lên tướng Thiệu với 51 chữ ký của các tỉnh – miền, yêu cầu hủy bỏ “Hiến chương 23/67”. Thế nhưng lời khẩn cầu thiết tha chính đáng ấy đã không được đoái hoài, một thái độ xem thường tổ chức Phật giáo Việt Nam. Từ đó, máu xương Tăng Ni, Phật tử tha thiết vì đạo mầu lại tiếp tục tuôn rơi !