Quy Sơn Đại Viên Thiền Sư Cảnh Sách Văn

溈山大圓禪師警策文
QUY SƠN ĐẠI VIÊN THIỀN SƯ
CẢNH SÁCH VĂN
BÀI VĂN CẢNH SÁCH CỦA ĐẠI VIÊN THIỀN SƯ Ở NÚI QUY
Tác giả: Thiền sư Quy Sơn Linh Hựu
Tỳ kheo Thích Thiện Trí phỏng Việt dịch và viết bài học giải

 QUY-SƠN-CẢNH-SÁCH ấn tống 2020

LỜI TỰA

Bài Văn Cảnh Sách này là do Thiền Sư Quy Sơn Linh Hựu (năm 771-853) soạn viết để cảnh giác và sách tấn đồ chúng dưới tòa của ngài, vì vậy nên gọi là bài văn Cảnh Sách. Bởi vì ngài khai sơn và ở núi Quy giáo hóa đồ chúng nên gọi là Quy Sơn. Ngài là bậc triệt ngộ xuất chúng dưới tòa của Tổ Bá Trượng, là đời thứ tư của dòng Tào Khê, là người sáng lập ra tông Quy Ngưỡng cùng với đệ tử là Thiền Sư Ngưỡng Sơn Huệ Tịch. Ngài đã khai mở huệ nhãn cho không biết bao nhiêu người tăng kẻ tục, và đã từng làm cho Phật Pháp cũng như Thiền Tông được tỏa sáng và hưng thịnh cả một phương trời. Tới nay sức ảnh hưởng của ngài qua những hành trạng, ngữ lục hoặc những lời dạy cao đẹp trong bài văn Cảnh Sách này vẫn còn âm vang trên trang giấy, tỏa sáng trong tâm hồn của những kẻ lầm mê, khiến được chợt tỉnh mà biết đường về.

Đầu năm 2016 chúng tôi có duyên lành được cơ hội phỏng dịch bài Văn Cảnh Sách này của Tổ Quy Sơn Linh Hựu sang tiếng Việt. Trước là để tự mình học hỏi nghiên  cứu, cũng như lấy những lời dạy này để tự cảnh sách lấy mình trên bước đường tu học và thực hành pháp giác ngộ giải thoát, trở về với Bản Thể Tuyệt Đối Chân Tâm. Sau là truyền bá rộng khắp cho những ai hữu duyên cũng đồng một lý tưởng duy tuệ thị nghiệp, thượng cầu hạ hóa, xuất nhà phiền não, xuất nhà tam giới, hầu đền đáp một phần nào đó ân đức cao đẹp của đức Thích Ca Mâu Ni Phật, chư liệt vị Tổ Sư cũng như hiện tiền Tam Bảo, Hòa Thượng Bổn Sư, các bậc Thầy và thiện hữu tri thức có công ân giáo dưỡng. Cũng như lời của Tổ Quy Sơn đã dạy, “Nếu có người căn cơ ở bậc Trung, không thể ngay nơi pháp Đốn Ngộ này mà vượt thoát, thì nên ở nơi giáo pháp mà lưu tâm, tìm học kinh giáo, nghiên cứu nghĩa lý cho rõ ràng, truyền bá rộng khắp, tiếp đón diều dắt người đời sau, để báo đền ân đức của Phật.”

Mặc dù bài Văn Cảnh Sách này đã được nhiều chư Tôn Đức Tăng dịch giải sang Việt văn, nhưng vì lời văn và dịch giải quá súc tích cao siêu khó cho hàng hậu học chúng tôi lãnh hội được trọn vẹn ý nghĩa thâm sâu của nó nên chúng tôi chẳng quảng  ngu hèn, lần mò dịch và giải làm cho bài văn được dễ hiểu, trôi trảy, và gần gủi hơn. Đã đúng ba năm từ khi phỏng dịch bài Văn Cảnh Sách này nhưng mãi tới hôm nay chúng tôi mới có cơ hội viết bài Học Giải cho bài văn này. Trong khi viết bài Học Giải, chúng tôi cũng có chỉnh sửa lại một vài chỗ dịch còn sơ sót của ba năm trước, hầu làm cho bài văn được rõ nghĩa, dễ hiểu và trôi chảy hơn. Đề là Học Giải vì chúng tôi còn đang chập chững trên bước đường tu học và thực hành giáo pháp của đức Phật nên Giải là để Học, và Học hiểu và thực hành tới đâu thì Giải tới đó.

Vì vẫn còn ở trên tình thức hiểu biết và phân biệt, nên chắc chắn bài Học Giải này của chúng tôi sẽ còn nhiều chỗ sai sót, chưa thông suốt và lột hết được ý nghĩa thâm sâu của bài văn này. Vì vậy, kính mong các bậc tiền bối, các bậc thầy, các vị thiện hữu tri thức gần xa, từ bi lượng thứ và góp ý chỉ dạy thêm cho chúng tôi cùng tất cả mọi người được triêm ân pháp lạc.

Sau cùng, chúng con xin thành tâm cảm niệm ân đức cao cả của ba đời mười 6 phương Tam Bảo đã làm chỗ quy hướng tinh thần cho chúng con trên bước đường tu Đạo. Chúng con thành kính cảm niệm công đức của Tổ Quy Sơn Linh Hựu đã viết bài văn tuyệt vời này để cảnh sách và chỉ bày con đường hướng thượng đến giác ngộ giải thoát cho chúng con. Đặc biệt, chúng con xin thành kính cảm niệm công ân giáo dưỡng của Hòa Thượng Bổn Sư, ngài Thượng Minh Hạ Điền đã từ bi dìu dắt, mở đường chỉ lối cho chúng con được nương nơi pháp Đốn Ngộ của Phật, Tổ mà trực thẳng nơi tâm đến bờ Diệu Giác, chẳng còn sợ bị lầm đường lạc lối nữa. Vì vậy chúng con xin nguyện y giáo phụng hành để đáp đền thâm ân cao cả của Thầy.

Chúng con xin thành kính tri ân Thượng Tọa Thích Chúc Thiện và đại chúng Liên Hoa Đạo Tràng đã cho phép chúng con có chỗ ăn ở yên ổn tu hành; cũng như thành kính tri ân tất cả những đàn na tín thí đã bố thí cúng dường tịnh tài phẩm vật.

Chúng con cũng xin thành kính tri ân những bậc Thầy lành bạn tốt đã không ít nhiều cũng có phần ảnh hưởng cái thiện cái  lành đến chúng con, và chúng con cũng học hỏi được nhiều từ quý Thầy và các bạn.

Cuối cùng xin thành kính tri ân Bác sĩ Nguyên Tâm (A Phương), một hiền đệ của chúng tôi ở Việt Nam tuy vẫn còn trẻ nhưng tâm đạo thuần hành ở trong Phật Pháp đã phát tâm lo cho việc ấn tống này được hoàn thành tốt đẹp.

Nếu có chút phước lành nào trong việc dịch thuật những bài văn này, chúng con xin nguyện hồi hướng và chia sẽ đến tất cả các bậc thầy, huynh đệ, đàn na, cha mẹ, thân bằng quyến thuộc, thiện hữu và ác tri thức, tất cả kẻ oán người thân, oan gia trái chủ nhiều đời, cùng pháp giới chúng sanh đều được lợi ích an vui giải thoát.

Xin nguyện từ nay trở đi cho đến ngày thành Phật kết làm Bồ Đề Quyến Thuộc của nhau và từ bi thương xót dìu dắt nhau cùng tiến bước trên con đường Giác Ngộ Giải Thoát.

Trước đã không biết đường hướng tu hành còn bôn ba khắp nơi ở ngoài cửa Đạo hay tự đào xới tâm hồn mình bằng nhiều phương tiện khác nhau. Nhưng nay đã có kim chỉ nam trong tay và biết đường để trở 8 về nguồn. Vậy thì mỗi cá nhân chúng ta phải cố gắng nỗ lực tiến bước trở về ngôi nhà Tâm Tánh của mình.

Đừng chần chờ gì nữa! Bởi cuộc đời là vô thường, trong khắp cả vũ trụ không có vật gì tồn tại mãi mãi. Ngay cả thân ta cũng vô thường, nó mong manh như sương mai, tạm bợ tợ nắng chiều, thật không bền chắc, trẻ mạnh rồi cũng phải già yếu, sanh già bệnh chết không hẹn mà đến và cũng không chờ bất cứ một ai. Vậy thì ai sẽ trừ khử những nỗi khổ ấy cho ta? Rốt cuộc thì không có ai có thể giải quyết được những nỗi khổ ấy cho mình ngoài chính mình. Bởi không ai có thể nhảy vào tâm mình mà dẹp hết những sở niệm thuộc tình thức nơi mình được ngoài chính mình. Do vậy nếu không tự thân nỗ lực cố gắng tiến bước trên con đường Giác Ngộ giải thoát, thì làm sao mà giải trừ những nỗi khổ ấy được? Thoát ly sanh tử được? Giác ngộ giải thoát được? Vậy kính mong đại chúng, suy xét cho thấu đáo, thường nghĩ vô thường, tận dụng thời gian quý báu của mình còn lại trong cuộc đời này, mà tự cố gắng nỗ lực tu hành, đồng được giải 9 thoát an vui. Đừng chần chờ gì nữa! Hãy bước tới về phía trước để được giác ngộ và giải thoát!

Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật.
Tháng Giêng năm 2019
Nhân Khóa Tu An Cư Kiết Đông 2018 tại
Liên Hoa Đạo Tràng
Tỳ kheo Thích Thiện Trí kính viết