Bilingual. 225. Telegram From the Ambassador in Vietnam (Lodge) to the Department of State. Don had told Amb Lodge that he and his group had no political ambitions, that their only desire was to win the war against the VC and re-establish the prestige of Vietnam and the Army.
Bilingual. 225. Telegram From the Ambassador in Vietnam (Lodge) to the Department of State. Don had told Amb Lodge that he and his group had no political ambitions, that their only desire was to win the war against the VC and re-establish the prestige of Vietnam and the Army. He stated flatly the only way to win before the Americans leave in 1965 was to change the present regime. Gen Don was again questioned about the participation of Gen Ton That Dinh in the coup planning. Don repeated that Dinh is not participating in the planning, that Dinh is under suspicion by Ngo Dinh Nhu, with whom Dinh argued while he was Military Governor of Saigon. Don reiterated that Gen Dinh is continuously surrounded by coup committee sympathizers and these persons have been given orders to eliminate Dinh if he shows any signs of compromising the coup. Don volunteered that Gen Tran Thien Khiem was being very circumspect at the moment because he knows he is under suspicion by the President. The Generals are aware that there are two underground tunnels of escape from Gia Long Palace. These terminate at the cemetery at the corner of Phung Khoc Khoan and Phan Thanh Gian and at the zoo. At the moment of the initiation of the coup, PTT will be taken and phones cut off. In Don’s brief account of this meeting with Conein, he states that Conein “offered us money and weapons, but I turned him down, saying that we still need only courage and conviction, which we abundantly had.” Conein passed 3 million plasters ($42,000) to an aide of Don’s late on the morning of November 1 to procure food for the coup forces and to pay death benefits for those killed during the coup.//Điện tín của Đại sứ tại VN (Lodge) gửi về Bộ Ngoại giao. Đôn đã nói với Đại sứ Lodge rằng Đôn và nhóm của Đôn không có tham vọng chính trị, rằng mong muốn duy nhất của họ là chiến thắng trong cuộc chiến chống lại VC và tái lập uy tín của VNCH và Quân đội. Đôn tuyên bố thẳng thừng rằng cách duy nhất để chiến thắng trước khi người Mỹ rời đi vào năm 1965 là thay đổi chế độ hiện tại của Diệm. Tướng Đôn lại được hỏi về sự tham gia của Tướng Tôn Thất Đính trong âm mưu đảo chính. Đôn nhắc lại rằng Đính không tham gia vào kế hoạch, rằng Đính bị Ngô Đình Nhu nghi ngờ, người mà Đính đã tranh cãi khi còn là Tổng trấn quân sự Sài Gòn. Đôn nhắc lại rằng Tướng Đính liên tục bị bao vây bởi những người có cảm tình với ủy ban đảo chính và những người này đã được lệnh loại bỏ Đính nếu Đính có bất kỳ dấu hiệu nào làm hỏng cuộc đảo chính. Đôn cho rằng Tướng Trần Thiên Khiêm lúc này rất thận trọng vì biết Khiêm đang bị Tổng thống Diệm nghi ngờ. Các tướng biết có hai đường hầm thoát hiểm dưới lòng đất từ Dinh Gia Long. Những nơi này kết thúc tại nghĩa trang ở góc đường Phùng Khắc Khoan và Phan Thanh Giản và tại sở thú Thảo cầm viên. Vào thời điểm bắt đầu cuộc đảo chính, các văn phòng Bưu điện, điện thoạị, điện tín sẽ bị chiếm và điện thoại sẽ bị cắt. Trong bản tường thuật ngắn gọn của Trần Văn Đôn về cuộc gặp với Conein, Đôn nói rằng Conein “đã đề nghị với chúng tôi tiền và vũ khí, nhưng tôi đã từ chối Conein, nói rằng chúng tôi chỉ cần lòng dũng cảm và niềm tin, những thứ mà chúng tôi có rất nhiều.” Conein đã trao 3 triệu đồng VN (=42.000 USD) cho một phụ tá của Đôn vào gần trưa ngày 1 tháng 11 để mua thực phẩm cho lực lượng đảo chính và để trả tiền tử tuất cho những người chết trong cuộc đảo chính.
225. Telegram From the Ambassador in Vietnam (Lodge) to the Department of State(1)
Saigon, October 29, 1963—2:54 p.m.
1. By prearrangement and at Gen Don’s initiative, Col Conein met Gen Don [less than 1 line not declassified] of 28 Oct. [1 sentence (3 lines) not declassified]
[Numbered paragraph 2 (2 lines) not declassified]
3. Don stated that he had talked to Amb Lodge and that Lodge had vouched for Conein.(2) Don emphasized that he had told Amb Lodge that he and his group had no political ambitions, that their only desire was to win the war against the VC and re-establish the prestige of Vietnam and the Army. He stated flatly the only way to win before the Americans leave in 1965 was to change the present regime. Don indicated he was completely satisfied at Conein’s bona fides as were the other members of the Generals’ coup committee.
4. Don added that he and his fellow Generals wished to do everything possible to avoid American involvement in the coup. He stated emphatically that other Americans should quit talking to Colonels and Majors about coup action since in this way, Americans will involve themselves despite any discretion on the part of the Generals. Conein asked for specifics on this point. Don replied merely he recognized Conein to be the proper contact on the American side and the Americans should recognize him as the proper contact on the Vietnamese side. All other dealings on the subject of coup action between Americans and Vietnamese should cease. Don would not be more specific.
5. Explaining that he was speaking on his own initiative and without instructions (this had previously been cleared with the Ambassador), Conein called to Don’s attention the fact that the Amb would be leaving for a brief trip to the United States on 31 Oct, that it might prove important both to Vietnamese and American considerations of this question should Amb Lodge have a complete grasp of the Generals’ planning prior to his departure. Don repeated that Amb Lodge would have the plans before the coup but when pressed on his previous commitment to make these plans available 48 hours in advance, Don stated that possibly the plans could only be made available 4 hours in advance. Don questioned Conein closely as to what time on the 31st the Amb would be leaving. Don added that he hoped the Amb would not change his schedule, as any change might be suspect. Don stated nothing would be happening within the next 48 hours and that, if there was a good reason for the Amb to change his planning, the Amb would be informed in time to make his own decision. Don added that he would be leaving on the morning of 29 Oct to see Gen Do Cao Tri and General Nguyen Khanh, that the cover for this trip would be the distribution of medals. Actually, Don would be talking to Tri and Khanh to perfect the planning. Don asked Conein to remain at home from Wednesday(3) evening onward.
[Numbered paragraph 6 (6 lines) not declassified]
7. Conein recalled to Don the latter’s previous mention of Lt Col Pham Ngoc Thao. Don said to beware of Thao since he is not above fabrication and is suspect by the Generals’ group. Don added that Thao is a protege of Ngo Dinh Thuc and Nhu, that likewise Thao is under suspicion by Col Do Mau, Chief of the MSS. Don added that even Gen Khanh is suspected by the President as not being entirely loyal.
8. Gen Don was again questioned about the participation of Gen Ton That Dinh in the coup planning. Don repeated that Dinh is not participating in the planning, that Dinh is under suspicion by Ngo Dinh Nhu, with whom Dinh argued while he was Military Governor of Saigon. Don reiterated that Gen Dinh is continuously surrounded by coup committee sympathizers and these persons have been given orders to eliminate Dinh if he shows any signs of compromising the coup.
9. Don was pressed to reveal details of the units participating in the coup. Don said that this was not his specific function within the coup committee and therefore he could not answer the question with precision. Don outlined his function as the contact man with the Americans, other Generals, and division commanders. Gen Le Van Kim is doing the political planning and the military planning is in the hands of others (Comment: presumably “Big Minh” himself). Of those units which he had knowledge he listed:
A. One half of the Airborne brigade (specific units not known to him).
B. Two battalions of Marines (specific units unknown). Col Nguyen Khang, Marine CO, fears for his family and would lead the entire Marine Corps into the coup if he could be assured [of] the security of his family in case he is killed.
C. All of the Air Force with exception of its commander, Col Nguyen Huu Hien.
D. Some units of the Presidential Guard plus at least four tanks.
E. The entire 5th Division.
F. The 9th Division (Comment: now in the Delta) after the coup begins.
G. Entire 21st Division.
H. Half of the 23rd Division (specific regiments not known).
10. Gen Don said that he was unaware of the position of the 7th Division(4) but did not know that neither the Navy nor the Special Forces are involved in any way. He said likewise the 135th Regiment was not involved. He indicated some possibility that the combat police and other elements of the National Police in Saigon might join in after the coup begins. He could not give an opinion with respect to the 46th and 48th Territorial Regiments. He emphasized that he was not doing the military planning.
11. Don volunteered that Gen Tran Thien Khiem was being very circumspect at the moment because he knows he is under suspicion by the President.
12. The only additional details that Don could offer were:
A. Command post for the coup will be the JGS. This was chosen because of its proximity to Special Forces headquarters and Tan Son Nhut.
B. The Generals are aware that there are two underground tunnels of escape from Gia Long Palace. These terminate at the cemetery at the corner of Phung Khoc Khoan and Phan Thanh Gian and at the zoo. These were formerly part of the sewers but the sewerage has been diverted into other channels.
C. At the moment of the initiation of the coup, PTT will be taken and phones cut off.
13. In closing, Gen Don said that he would be in contact again within 48 hours, utilizing the new system outlined by Conein. He pleaded that the Amb not alert the American community in any way, specifically that Americans not be told to stock up on food since that would be an instant alert to the GVN.
[Numbered paragraph 14 (1-1/2 lines) not declassified](5)
NOTES:
(1) Source: Department of State, Central Files, POL 26 S VIET. Top Secret; Immediate; Eyes Only. The source text is CIA Station telegram 2023 from Saigon sent to the Department of State eyes only for Rusk, Harriman, Ball, Hilsman, and Hughes. Also sent to the Office of the Secretary of Defense eyes only for McNamara, Gilpatric, Taylor, Krulak, and William Bundy; to the White House eyes only for McGeorge Bundy; repeated to Honolulu eyes only for Felt and to CIA eyes only for McCone, Carter, and Helms. Received at the Department of State at 4:23 a.m.↩
(2) See Document 224.↩
(3) October 30.↩
(4) In CIA Station telegram [document number not declassified] from Saigon, October 30, the position of the Seventh Division was corrected as follows: “A review of Conein’s notes indicates that the coup group can count on two regiments of that division. This agrees with our prior estimate that the bulk of the Seventh can be counted on.” (Department of State, Central Files, POL 26 S VIET)↩
(5) In Don’s brief account of this meeting with Conein, he states that Conein “offered us money and weapons, but I turned him down, saying that we still need only courage and conviction, which we abundantly had.” (Our Endless War, pp. 98-99) According to the interim report of the Select Committee to Study Government Operations, Alleged Assassination Plots Involving Foreign Leaders (Reps. 94-465, Senate, 94th Cong, 1st sess.), p. 222, Conein passed 3 million plasters ($42,000) to an aide of Don’s late on the morning of November 1 to procure food for the coup forces and to pay death benefits for those killed during the coup
Source:
https://history.state.gov/historicaldocuments/frus1961-63v04/d225
.... o ....
225. Điện tín của Đại sứ tại VN (Lodge) gửi về Bộ Ngoại giao(1)
Sài Gòn, ngày 29 tháng 10 năm 1963—lúc 2 giờ 54 chiều.
1. Do thỏa thuận trước và theo sáng kiến của Tướng Trần Văn Đôn, Đại tá Conein (tình báo CIA) đã gặp Đôn [dưới 1 dòng không được giải mật] ngày 28/10 [1 câu (3 dòng) không được giải mật]
[Đoạn số 2 (2 dòng) chưa được giải mật]
3. Đôn nói rằng Đôn đã nói chuyện với Đại sứ Lodge và Lodge đã bảo đảm để nói với Conein.(2) Đôn nhấn mạnh rằng Đôn đã nói với Đại sứ Lodge rằng Đôn và nhóm của Đôn không có tham vọng chính trị, rằng mong muốn duy nhất của họ là chiến thắng trong cuộc chiến chống lại VC và tái lập uy tín của VNCH và Quân đội. Đôn tuyên bố thẳng thừng rằng cách duy nhất để chiến thắng trước khi người Mỹ rời đi vào năm 1965 là thay đổi chế độ hiện tại của Diệm. Đôn cho biết Đôn hoàn toàn hài lòng với sự trung thực của Conein cũng như các thành viên khác trong ủy ban đảo chính của các Tướng.
4. Đôn nói thêm rằng Đôn và các chiến hữu mong muốn làm mọi cách có thể để tránh Mỹ dính líu vào cuộc đảo chính. Đôn tuyên bố dứt khoát rằng những người Mỹ khác nên ngừng nói chuyện với các Đại tá và Thiếu tá về hành động đảo chính vì theo cách này, người Mỹ sẽ liên quan đến chính họ bất chấp mọi quyết định của các Tướng. Conein yêu cầu chi tiết cụ thể về điểm này. Đôn chỉ trả lời rằng Đôn công nhận Conein là đầu mối liên lạc thích hợp về phía Mỹ và người Mỹ nên công nhận Đôn là đầu mối liên lạc thích hợp về phía Việt Nam. Tất cả các móc nối khác về chủ đề đảo chính giữa người Mỹ và người Việt nên chấm dứt. Đôn sẽ không cụ thể hơn.
5. Giải thích rằng Conein tự ý phát biểu và không có chỉ dẫn (điều này trước đó đã được làm rõ với Đại sứ), Conein lưu ý Đôn rằng Đại sứ sẽ có chuyến đi ngắn ngày đến Hoa Kỳ vào ngày 31 tháng 10, rằng điều này có thể tỏ ra quan trọng đối với cả người Việt lẫn người Mỹ khi cân nhắc vấn đề này nếu Đại sứ Lodge nắm bắt được đầy đủ kế hoạch của các Tướng trước khi Lodge ra đi. Đôn nhắc lại rằng Đại sứ Lodge sẽ có kế hoạch trước khi xảy ra cuộc đảo chính, nhưng khi bị thúc ép về cam kết trước đó là sẽ báo cho Lodge các kế hoạch này 48 giờ trước khi đảo chính, Đôn nói rằng có thể kế hoạch chỉ có thể được tiết lộ cho Lodge 4 giờ đồng hồ trước khi đảo chính. Đôn hỏi Conein kỹ càng về thời gian ngày 31 mà Đại sứ sẽ khởi hành. Đôn nói thêm rằng Đôn hy vọng Đại sứ sẽ không thay đổi lịch trình của Đại sứ, vì bất kỳ sự thay đổi nào cũng có thể bị nghi ngờ. Đôn tuyên bố sẽ không có chuyện gì xảy ra trong vòng 48 giờ tới và nếu có lý do chính đáng để Đại sứ thay đổi kế hoạch của mình, Đại sứ sẽ được thông báo kịp thời để đưa ra quyết định của riêng mình. Đôn nói thêm rằng Đôn sẽ khởi hành vào sáng ngày 29 tháng 10 để gặp Tướng Đỗ Cao Trí và Tướng Nguyễn Khánh, rằng mục đích của chuyến đi này là việc phân phát huân chương. Thực ra Đôn sẽ nói chuyện với Trí và Khánh để hoàn thiện kế hoạch. Đôn yêu cầu Conein ở nhà từ tối thứ Tư(3) trở đi.
[Đoạn số 6 (6 dòng) chưa được giải mật]
7. Conein kể lại cho Đôn nghe lần trước Đôn có nhắc đến Trung tá Phạm Ngọc Thảo. Đôn nói hãy cẩn thận với Thảo vì Thảo không bịa đặt và bị nhóm Tướng nghi ngờ. Đôn nói thêm Thảo là người được Ngô Đình Thục và Nhu bảo trợ, Thảo cũng bị Đại tá Đỗ Mậu, Trưởng Phòng An Ninh Quân Đội, nghi ngờ. Đôn nói thêm rằng ngay cả Tướng Khánh cũng bị Tổng thống Diệm nghi ngờ là không hoàn toàn trung thành.
8. Tướng Đôn lại được hỏi về sự tham gia của Tướng Tôn Thất Đính trong âm mưu đảo chính. Đôn nhắc lại rằng Đính không tham gia vào kế hoạch, rằng Đính bị Ngô Đình Nhu nghi ngờ, người mà Đính đã tranh cãi khi còn là Tổng trấn quân sự Sài Gòn. Đôn nhắc lại rằng Tướng Đính liên tục bị bao vây bởi những người có cảm tình với ủy ban đảo chính và những người này đã được lệnh loại bỏ Đính nếu Đính có bất kỳ dấu hiệu nào làm hỏng cuộc đảo chính.
9. Đôn bị ép tiết lộ chi tiết về các đơn vị tham gia đảo chính. Đôn nói rằng đây không phải là chức năng cụ thể của Đôn trong ủy ban đảo chính và do đó Đôn không thể trả lời câu hỏi một cách chính xác. Đôn vạch ra chức năng của mình là người liên lạc với người Mỹ, các Tướng khác và các tư lệnh sư đoàn. Tướng Lê Văn Kim lo việc hoạch định chính trị, việc kế hoạch quân sự nằm trong tay người khác (Bình luận: chắc là chính “Dương Văn Minh lớn”). Trong số những đơn vị mà Đôn biết, Đôn liệt kê:
A. Một nửa lữ đoàn Dù (các đơn vị cụ thể mà Đôn không biết).
B. Hai tiểu đoàn Thủy quân lục chiến (không rõ đơn vị cụ thể). Đại tá Lê Nguyên Khang, Tư lệnh Thủy quân lục chiến, lo sợ cho gia đình Khang và sẽ lãnh đạo toàn bộ Thủy quân lục chiến tham gia đảo chính nếu Khang được đảm bảo an ninh cho gia đình trong trường hợp Khang bị giết.
C. Toàn bộ Lực lượng Không quân ngoại trừ tư lệnh trưởng, Đại tá Nguyễn Hữu Hiền.
D. Một số đơn vị Phòng Vệ Phủ Tổng thống cộng thêm ít nhất 4 xe tăng.
E. Toàn bộ Sư đoàn 5.
F. Sư đoàn 9 (Bình luận: hiện ở vùng đồng bằng miền Tây) sau khi cuộc đảo chính bắt đầu.
G. Toàn bộ Sư đoàn 21.
H. Một nửa Sư đoàn 23 (không rõ trung đoàn cụ thể).
10. Tướng Đôn nói rằng Đôn không biết lập trường của Sư đoàn 7 (4) nhưng không biết rằng cả Hải quân và Lực lượng đặc biệt đều không liên quan. Đôn cũng cho biết Trung đoàn 135 không liên quan. Đôn chỉ ra một số khả năng là cảnh sát chiến đấu và các thành phần khác của Cảnh sát Quốc gia ở Sài Gòn có thể tham gia sau khi cuộc đảo chính bắt đầu. Đôn không thể đưa ra ý kiến về các Trung đoàn Địa phương quân 46 và 48. Đôn nhấn mạnh rằng Đôn không thực hiện kế hoạch quân sự.
11. Đôn cho rằng Tướng Trần Thiên Khiêm lúc này rất thận trọng vì biết Khiêm đang bị Tổng thống Diệm nghi ngờ.
12. Chi tiết bổ sung duy nhất Đôn có thể cung cấp là:
A. Bộ chỉ huy cuộc đảo chính sẽ là Văn phòng Tổng Tham mưu. Nơi này được chọn vì nó gần trụ sở Lực lượng Đặc biệt và Tân Sơn Nhứt.
B. Các tướng biết có hai đường hầm thoát hiểm dưới lòng đất từ Dinh Gia Long. Những nơi này kết thúc tại nghĩa trang ở góc đường Phùng Khắc Khoan và Phan Thanh Giản và tại sở thú Thảo cầm viên. Đây trước kia là một phần của cống nhưng hệ thống thoát nước đã được chuyển sang các kênh khác.
C. Vào thời điểm bắt đầu cuộc đảo chính, các văn phòng Bưu điện, điện thoạị, điện tín sẽ bị chiếm và điện thoại sẽ bị cắt.
13. Cuối cùng, Tướng Đôn nói rằng Đôn sẽ liên lạc lại trong vòng 48 giờ, sử dụng hệ thống mới do Conein vạch ra. Đôn yêu cầu rằng Đại sứ Lodge đừng cảnh báo cộng đồng người Mỹ dưới bất kỳ hình thức nào, đặc biệt là người Mỹ không được yêu cầu tích trữ lương thực vì đó sẽ là cảnh báo tức thời cho Chính phủ Diệm.
[Đoạn số 14 (1-1/2 dòng) chưa được giải mật](5)
GHI CHÚ:
(1) Nguồn: Bộ Ngoại giao, Central Files, POL 26 S VIET. Bí mật hàng đầu; Ngay tức khắc; Chỉ để đọc. Văn bản nguồn là bức điện tín 2023 của Trạm CIA từ Sài Gòn gửi đến Bộ Ngoại giao chỉ để đọc tới Dean Rusk (Ngoại Trưởng), Averell Harriman (Thứ Trưởng Ngoại Giao Đặc Trách Chính Trị), George Ball (Thứ Trưởng Ngoại Giao), Roger Hilsman (Phụ tá Ngoại Trưởng về Viễn Đông) và Thomas Hughes (Giám đốc Cục Tình báo và Nghiên cứu). Cũng được gửi tới Bộ Quốc phòng chỉ để đọc tới Robert McNamara (Bộ Trưởng Quốc Phòng), Roswell Gilpatric (Thứ Trưởng Quốc Phòng), Tướng Maxwell Taylor (Tham Mưu Trưởng Liên Quân), Tướng Victor Krulak (Tướng TQLC, Hoạt Động Đặc Biệt Chống Nổi Dậy) và William P. Bundy (Phó phụ Tá Bộ Trưởng Quốc Phòng về an ninh quốc tế); Bạch Ốc, chỉ để đọc, tới McGeorge Bundy (Phụ tá Tổng Thống về An ninh Quốc gia); và lặp lại, chỉ để đọc, gửi tới Honolulu chỉ dành cho Đô Đốc Harry Felt và gửi tới CIA chỉ để đọc, tới John McCone (Giám đốc Tình Báo CIA), Tướng Marshall Carter (Phó Giám Đốc CIA) và Richard Helms (Phó Giám Đốc CIA). Nhận tại Bộ Ngoại giao lúc 4:23 giờ sáng↩
(2) Xem Tài liệu 224.↩
(3) Ngày 30 tháng 10.↩
(4) Trong điện tín của Trạm CIA [số tài liệu không được giải mật] từ Sài Gòn, ngày 30 tháng 10, quan điểm của Sư đoàn 7 đã được sửa lại như sau: “Xem xét các ghi chú của Conein cho thấy nhóm đảo chính có thể trông cậy vào hai trung đoàn của sư đoàn đó. Điều này phù hợp với ước tính trước đây của chúng tôi rằng có thể tin cậy vào phần lớn của Sư đoàn 7.” (Bộ Ngoại giao, Hồ sơ Trung ương, POL 26 S viet)↩
(5) Trong bản tường thuật ngắn gọn của Trần Văn Đôn về cuộc gặp với Conein, Đôn nói rằng Conein “đã đề nghị với chúng tôi tiền và vũ khí, nhưng tôi đã từ chối Conein, nói rằng chúng tôi chỉ cần lòng dũng cảm và niềm tin, những thứ mà chúng tôi có rất nhiều.” (Sách "Our Endless War" [Cuộc chiến bất tận của chúng ta], trang 98-99) Theo báo cáo tạm thời của Ủy ban tuyển chọn để nghiên cứu các hoạt động của chính phủ, sách "Alleged Assassination Plots Involving Foreign Leaders" (Các âm mưu ám sát bị cáo buộc liên quan đến các nhà lãnh đạo nước ngoài) (Reps. 94-465, Senate, 94th Cong, 1st sess.), trang 222, Conein đã trao 3 triệu đồng VN (=42.000 USD) cho một phụ tá của Đôn vào gần trưa ngày 1 tháng 11 để mua thực phẩm cho lực lượng đảo chính và để trả tiền tử tuất cho những người chết trong cuộc đảo chính.
.
Kho sử liệu PHẬT GIÁO VIỆT NAM 1963 - SONG NGỮ:
https://thuvienhoasen.org/a39405/phat-giao-viet-nam-1963-song-ngu