3
ÔM LẤY BỒ ĐỀ TÂM
Trong chương ba, đề cập đến sự
phát Bồ đề tâm, Shantideva bắt đầu bằng sự
tùy hỷ.
1. Tôi
hạnh phúc và
hoan hỷ trong
đức hạnhNó
giải thoát cho tất cả
chúng sanhKhỏi những lo buồn,
sầu khổVà đặt những người
tiều tụy này trong những
cõi giới của
phúc lạc.
2. Và tôi
tùy hỷ trong kho tàng
đức hạnh ấy,
Nó là
nguyên nhân của
trạng thái giác ngộ ;
Vui mừng tán thán sự
tự do, không bao giờ mất,
Của
chúng sanh đã thoát vòng
khổ não.
3. Trong
Phật tánh của các bậc
Bảo Vệ, tôi
hân hoanVà trong những cấp độ của con cháu
dòng dõi chư Phật.
4. Tâm thái này,
đại dương bao la của
công đức này,
Nó đem lại
hạnh phúc và
lợi lạcCho tất cả những gì đang sống :
Đó là niềm
hân hoan và tất cả niềm vui của tôi.
Khi
chúng ta tùy hỷ những phẩm tính
tốt đẹp và những hành động
tích cực của những người khác,
chúng ta tích tập
công đức cho chính
chúng ta. Bằng cách
tùy hỷ những hành động
tích cực của chính
chúng ta,
chúng ta gia tăng và làm mạnh thêm
hậu quả của chúng.
Trái lại, nếu
chúng ta khoe khoang vài phẩm tính tốt mà
chúng ta có và ghen tuông với những phẩm tính của những người khác,
chúng ta không xứng đáng ngay cả được gọi là những
hành giả Phật giáo. Thế nên
chúng ta phải
tùy hỷ,
hoan hỷ trong tất cả hành động
tích cực, dù của chư Phật,
Bồ tát hay của
chúng sanh bình thường.
Tiếp theo đến sự
thỉnh cầu chư Phật
chuyển Bánh Xe Pháp và không vào
niết bàn. Điều này được
tiếp theo bởi
hồi hướng công đức.
5. Bởi thế, con chắp hai tay, và
cầu nguyệnChư Phật ở khắp cả
mười phươngXin thắp lên ánh sáng
Chánh PhápCho những người
mò mẫm lạc lõng trong
cảnh giới tối tăm của muộn phiền.
6. Con chắp hai tay
thành kính và
thỉnh cầuChư Phật đã chiến thắng và
vượt qua từ lâu
Khỏi sự chạm đến của
phiền não : Xin chớ bỏ chúng con trong
vô minhXin ở lại với chúng con trong
vô số đời kiếp.
7. Tất cả những hành động này con đã
thực hiện cho đến bây giờ,
Và
đức hạnh con đã tích tập như thế –
Nguyện cho tất cả khổ đau của mỗi một
chúng sanhNhờ đó được xua đi và
tiêu diệt.
Bây giờ bắt đầu sự phát sinh thực sự của
Bồ đề tâm, vừa cả nguyện vọng và cả
áp dụng :
23. Như những bậc, trong
quá khứ đã đi đến
an lạc,
Đã từng hình thành
thái độ tỉnh giác của tâm
Và trong những
giới hạnh của
Bồ tátTừng bước an trụ và
tu hành,
24.
Cũng thế, vì
lợi lạc của tất cả
chúng sanhTôi phát sinh
thái độ này của tâm,
Và trong cùng những
giới hạnh đó
Từng bước tôi sẽ an trụ và
tu hành.
Bồ đề tâm nguyện vọng là lời
thệ nguyện phát sinh cùng một
ý định như chư Phật và chư
Bồ tát trong
quá khứ.
Áp dụng là lời
thệ nguyện để
hoàn thành, như chư vị đã làm, tất cả những
hoạt động của
con đường đưa đến
giác ngộ, vì sự
lợi lạc của tất cả
chúng sanh.
Hôm nay
chúng ta sẽ chỉ phát lời
thệ nguyện về nguyện vọng. Để làm điều này,
chúng ta sẽ đọc chương thứ hai và thứ ba của
Bồ Tát Hạnh cho tới dòng hai của
bài kệ 23. Hãy
cố gắng tập trung vào
ý nghĩa và sau đó
tùy hỷ với điều mà
chúng ta đã làm.
Để nhận lấy lời
thệ nguyện này,
chúng ta nên
quán tưởng rằng
trước mặt chúng ta là
đức Phật và tám
đệ tử thân cận của ngài,(23) sáu món trang sức(24) và hai bậc thầy
tối thượng,(25) trong đó có Shantideva ; và tất cả những bậc thầy đã
thành tựu của
truyền thống Phật giáo,
đặc biệt là các vị nắm giữ
dòng truyền thừa của các phái Sakya, Gelug, Kagyu và Nyingma của
Tây Tạng – thực sự là chư Phật và chư
Bồ tát. Cũng
quán tưởng chúng ta được bao quanh bởi tất cả
chúng sanh trong
vũ trụ. Với
sự quán tưởng này, bây giờ
chúng ta sẽ đọc
Cầu Nguyện Bảy Ngành.
18. Nguyện tôi là người
bảo vệ cho những người không có người
bảo hộ.
Người hướng dẫn cho những người đang đi trên đường ;
Với những người muốn băng qua dòng sông,
Nguyện tôi là một con thuyền, một chiếc bè, một cây cầu.
19. Nguyện tôi là một hòn đảo cho những người
mong mỏi cập bến,
Một
ngọn đèn cho những ai mong ngóng ánh sáng ;
Là một cái giường cho những ai cần chỗ ngơi nghỉ
Nguyện tôi là một
nô lệ cho tất cả những ai cần tôi tớ.
20. Nguyện tôi là viên
ngọc như ý, một cái bình
sung túc,
Một lời
thần chú, và món thuốc
tối cao.
Nguyện tôi là những cây đầy
phép lạ,
Và với tất cả
chúng sanh, là con bò không cạn nguồn
sung mãn.
21. Cũng như đất đai và những
nguyên tố khác,
Tồn tại như
bản thân hư không tồn tại,
Cho
vô số vô biên chúng sanh đang sống,
Nguyện tôi là nền đất và
phương tiện cho
đời sống của họ.
22. Như thế, đối với mỗi chỉ một vật gì đang sống,
Trong con số như
vô biên cây số của bầu trời
Nguyện tôi là sự nuôi sống và chất bổ dưỡng của họ,
Cho đến khi tất cả họ
vượt qua khỏi những
biên giới của
khổ đau.
Hai dòng cuối này rất mãnh liệt, phải thế không ?
Đời sống của rất nhiều
chúng sanh dựa và sự có mặt của năm
nguyên tố (năm đại), nên
chúng ta hãy nghĩ : Như trái đất, nguyện tôi
nâng đỡ chúng sanh nhiều
như không gian
bao la. Và bao lâu họ chưa
đạt đến giác ngộ, nguyện tôi hiến mình
hoàn toàn cho
hạnh phúc của họ.
Chúng ta hãy lập một mong muốn
chân thành đạt đến Phật tánh vì họ và
thệ nguyện không bao giờ bỏ mất
ý tưởng này. Nếu một số trong các bạn không phải là người
Phật giáo hay
cảm thấy không thể giữ một
lời nguyện như vậy, bấy giờ các bạn chỉ cần nghĩ, Nguyện cho tất cả
chúng sanh hoan hỷ. Những người trong các bạn muốn nhận lời
thệ nguyện về nguyện vọng này, xin đứng thẳng lên, hay quỳ trên đầu gối phải, và chấp hai tay. Lập lại theo tôi, ba lần, những dòng tôi vừa đọc bằng tiếng
Tây Tạng. Đây là hai dòng đầu của câu 23 và 24, bắt đầu bằng “Những bậc Thầy, chư Phật, chư
Bồ tát, xin hãy nghe !”
Tôi đã
quán tưởng đức Phật trước mặt tôi, và các bạn nên xem tôi là một loại
sứ giả hay
trung gian. Hãy nhìn thấy
chúng ta đang được bao quanh bởi tất cả
chúng sanh trong
vũ trụ và phát sinh
tâm bi đối với họ. Hãy nghĩ đến
đức Phật và hãy
cảm thấy sùng mộ lớn lao với ngài. Bây giờ, với
tâm bi và sùng mộ,
cầu nguyện, “Nguyện tôi
đạt đến Phật tánh !” và tụng đọc :
Những bậc Thầy, chư Phật, chư
Bồ tát, xin hãy nghe !
Như các ngài, trong
quá khứ đã đi đến
phúc lạc,
Đã từng
phát Bồ đề tâmCũng thế vì
lợi lạc của
chúng sanhTôi sẽ
phát tâm giác ngộ đúng
y như vậy.
Khi
đọc tụng những dòng này ba lần, đến câu, “Tôi sẽ
phát tâm giác ngộ đúng
y như vậy,” hãy nghĩ rằng các bạn đã
phát Bồ đề tâm này trong chiều sâu thẳm của lòng bạn, trong tận tủy của xương cốt các bạn, và rằng các bạn sẽ không bao giờ
từ bỏ lời hứa này.
Theo
truyền thống, bây giờ
chúng ta đọc tụng chín
bài kệ chót của chương như một
kết luận cho sự mang nhận
lời nguyện.
Bây giờ
chúng ta đã mang
lời nguyện này,
chúng ta nên
cố gắng là những
con người tốt
trong đời sống hàng ngày của
chúng ta. Chẳng hạn,
chúng ta không nên làm ra vẻ rất
dễ thương khi
chúng ta đang ở trong rạp này và lại bắt đầu chiến đấu chống lẫn nhau ngay khi ra khỏi ! Từ bây giờ trở đi
chúng ta nên
cố gắng có một
tâm tính tích cực và
tốt lành :
chúng ta sắp sửa được
hạnh phúc trong đời sống. Tôi thực sự nghĩ rằng tương lai
tùy thuộc vào phẩm chất của
tâm thức mình, vào một tâm tốt. Bởi thế
chúng ta phải
cố gắng là người tốt và là những kiểu mẫu tốt cho những người chung quanh. Sự chủ động để làm giống như vậy phải đến từ mỗi người trong
chúng ta một cách
cá nhân.
Cám ơn tất cả các bạn đã lắng nghe rất
cẩn thận.
Bản thân tôi
cố gắng thực hành Bồ đề tâm trong mọi
hoàn cảnh, và tôi
cố gắng càng nhiều càng tốt khuyến khích những người khác cũng làm như thế. Tôi thấy đây là một
thực hành nó
hoàn toàn không có nguy hiểm và đem lại
lợi lạc khổng lồ.