2. Cha Mẹ Và Con Cái

2. CHA MẸ VÀ CON CÁI

(1) Công ơn cha mẹ thật vĩ đại

           - Này các Tỷ kheo, những gia đình nào trong nhà cha mẹ được con cái kính trọng, thì những gia đình ấy được xem như là cư trú với Phạm thiên. Những gia đình nào trong nhà cha mẹ được con cái kính trọng, thì những gia đình ấy được xem như là cư trú với các bậc đạo sư thời xưa cổ. Những gia đình nào trong nhà cha mẹ được con cái kính trọng thì những gia đình ấy được xem như là cư trú với chư thiên thời cổ xưa. Những gia đình nào trong nhà cha mẹ được con cái kính trọng, thì những gia đình ấy được xem như là cư trú với các bậc thánh.

- Này các Tỷ kheo, ‘Phạm thiên’  là từ dùng để chỉ cha mẹ. ‘Các bậc đạo sư  xưa cổ’ là từ dùng để chỉ cha mẹ. ‘ Chư thiên thời xưa cổ ’ là từ dùng để chỉ cha mẹ. ‘Các bậc thánh’ là từ dùng để chỉ cha mẹ. Vì sao ? Vì công ơn cha mẹ thật vĩ đại ; cha mẹ nuôi con khôn lớn, cho con ăn, và dạy cho con biết về cuộc đời .

                   (Tăng Chi BK I- Ch.IV (III):63, tr. 684-685)

(2)  Đền Đáp Công Ơn Cha Mẹ

          -  Này các Tỷ kheo, ta tuyên bố rằng có hai vị mà con người không thể nào đền đáp được công ơn. Hai vị ấy là ai ? Đó là cha và mẹ .

           Thậm chi nếu một người trên một vai cõng mẹ, và vai kia cõng cha, làm như vậy nếu sống được một trăm năm, cho đến khi tuổi tròn một trăm; và nếu người ấy chăm sóc cha mẹ bằng cách bôi dầu, xoa bóp, tắm rữa, đấm bóp tay chân, và ngay cả phải dọn phân của cha mẹ  -   như vậy  người ấy vẫn chưa làm đầy đủ bổn phận đối với cha mẹ, cũng chưa đền đáp được công ơn cha mẹ. Ngay cả nếu người ấy thiết lập, bố trí cha mẹ như những vị vua chúa tối cao trên quả đất này với  bảy báu vật thật  sang trọng, người ấy vẫn chưa làm đủ bổn phận đối với cha mẹ, cũng chưa đền đáp được công ơn cha mẹ. Vì sao ? Vì công ơn cha mẹ thật vĩ đại; cha mẹ nuôi con khôn lớn, cho con ăn, và dạy cho con biết về cuộc đời.

          Nhưng, người mà cha mẹ không có lòng tin, biết khuyến khích, sắp xếp và bố trí cho cha mẹ có lòng tin; người có cha mẹ thiếu đạo đức, biết khuyến khích, sắp xếp và bố trí cho cha mẹ sống có đạo đức ;  người có cha mẹ keo kiệt, biết khuyến khích, sắp xếp và bố trí  cho cha mẹ biết bố thí; người có cha mẹ còn mê muội, biết khuyến khích, sắp xếp và bố trí cho cha mẹ có trí tuệ  -  này các Tỷ kheo, một người như vậy là đã làm đầy đủ bổn phận đối với cha mẹ: người ấy đã đền đáp công ơn cha mẹ, và đã đền đáp nhiều hơn những gì mà cha mẹ đã làm cho người ấy .

                             (Tăng Chi BK I- Ch II (VI):2, tr 119- 120 )