Ngày nay, đất nước ổn định, nhưng cuộc sống
cấp bách, chạy đua với kinh tế và dân số
gia tăng,
cha mẹ cũng muốn dạy con nên người, nhưng
ảnh hưởng xã hội quá mạnh, một khi
xã hội du nhập nhiều nền
văn hóa khác nhau qua thông tin mạng không được chọn lọc; cuộc sống
chật vật vì
áp lực kinh tế nên
cha mẹ ít có
thời giờ chăm sóc con. Cũng không thiếu con đại gia
dư thừa của ăn của để mà con vẫn hư là vì
cha mẹ chạy theo lợi nhuận kinh doanh, áp phe làm kinh tế, không có
thời giờ dành cho con, cứ nghĩ
chu cấp tiền bạc
vật chất đầy đủ là xong bổn phận. Nhất là
thời đại @ ngày nay, liên thông toàn cầu
lẫn lộn tốt xấu, mà trẻ con có khuynh hướng
tiêm nhiễm xấu dễ hơn cái tốt.
Những trò chơi bạo lực trên mạng đã
giáo dục con em thành kẻ hiếu sát.
Một sự
tiềm ẩn vô hình ít ai thấy được, đó là máu
sát sinh.
Sát sinh vì thú vui như các
lễ hội phía Bắc,
sát sinh vì
tham lợi như giết mổ,
sát sinh vì
thực dục cầu kỳ như khỉ, gấu, rùa và
các loại thú quý hiếm...
Ngày nay, từ Bắc chí Nam mỗi ngày hàng vạn con chó bị
sát hại; trâu bò heo gấu cũng không
thoát khỏi bàn tay đồ tể. Có tiền là có quyền hưởng thụ, hưởng thụ một cách vội vả, có lẽ đắp bù vào một
quá khứ chiến tranh nghiệt ngã, mà phần lớn người hưởng thụ sa đọa là người không có
tín ngưỡng hoặc
tín ngưỡng theo
truyền thống thiếu
nhận thức.
Những uất khí do nghiệp sát như thế bao trùm trong cuộc sống thì nạn tai và
bạo hành không
thể không xảy ra. Giết hại vì
thực dục, uống máu loài vật bị
sát hại không gớm tay và có vẻ
thích thú, thì lúc nóng giận,
bản chất hiếu sát kia làm
chủ ý thức, sẵn sàng
sát hại đối thủ một cách dễ dàng vì những chuyện không đáng manh động. Đó là
quy luật nhân quả tự nhiên.
Những nhà
xây dựng xã hội không đặt
vấn đề nhân quả lên hàng đầu, thì
luật pháp chỉ là cách răn đe khi sự việc đã xẩy ra, mà nên
tìm cách ngăn ngừa nguyên nhân xấu tạo ra
sự cố.
Nhà Phật có câu: “Bồ tát sợ nhân,
chúng sinh sợ quả”. Những
tội phạm nếu sợ nhân thì quả hình phạt của
luật pháp sẽ không xảy đến. Biết bao kẻ sau song sắt
ăn năn hành động ác đã tạo, nhưng trước khi hành động, không nghĩ đến
hậu quả sẽ đến với
bản thân mình.
Thời xưa, có vị vua đã
áp dụng câu: “Phàm làm việc gì cũng phải xét kỹ đến
hậu quả của nó”. Nhà vua đã
lưu truyền câu nói ngàn vàng này trong triều đình, ngoài dân gian, đã giúp cho
đạo đức vào thời ấy
tốt đẹp. Và cũng nhờ đã cho khắc câu nói ngàn vàng ấy vào chén, mà nhà vua đã
thoát khỏi âm mưu đầu độc. Vị vua này đã biết
áp dụng bài
học nhân quả vào
đời sống, vào việc trị nước.
Như thế, ngay từ đầu ở học đường, chuẩn bị cho lớp trẻ
ý thức về
đạo đức xã hội, về
luật nhân quả thì
chắc chắn xã hội cũng sẽ giảm đi khá nhiều tệ nạn như ngày nay. Một người quen nhận hối lộ hoặc móc ngoặt tham ô, được càng nhiều càng tốt, nhưng khi bị
còng tay thì
hối hận nghĩ rằng: thà nghèo mà an lạc! cũng từng có những người khi
ý thức về
đạo đức nhân quả thì tự khắc
thủ phận an thường, xài
đồng tiền do
mồ hôi nước mắt của mình làm ra
để tâm hồn luôn
thoải mái.
Cổ nhân đã dạy: Không
tài năng mà giữ chức vụ quá cao là điều nguy hại, không có công mà hưởng bổng lộc quá nhiều là "thọ tài như thọ tiển", không có đức mà chịu sự
tôn kính là tự mình làm
giảm thọ...
Đạo đức người xưa tự
xét mình như thế nên
xã hội ít xảy ra bạo loạn.
Tình cảm và
ý thức tôn giáo hỗ trợ một phần cho sự
nhận thức hành động của một
tín đồ, nhưng
xa hơn,
luật nhân quả là một
định luật không thuộc
tôn giáo, không thuộc
đặc tính xã hội, mà là
quy luật tất yếu của mọi
chúng ta qua
lời nói, hành động và
ý tưởng để
trở thành đặc tính trong một
xã hội văn minh tiến bộ.
Những
quốc gia văn minh họ kinh tởm loại
văn minh sát hại động vật. Một
xã hội thiếu tình cảm đối với
động vật thì chưa nói đến tình cảm
nhân loại, chính vì thế nhiều
quốc gia sát hại sinh vật nhiều quá cũng là những
quốc gia liên tục gánh chịu
thiên tai, tệ nạn
xã hội tràn lan, lâm vào
áp lực của chiến tranh và nền hòa bình khó mà
lâu dài.
Thiết nghĩ, cũng chưa muộn khi
giáo dục học đường ngay từ đầu phải giúp cho
học sinh biết
giá trị về
luật nhân quả.
Một lần nữa
chúng ta nhắc lại:
Nhân quả không phải là
tín điều của
tôn giáo mà là hệ quả tất yếu của mọi hành động,
ngôn ngữ,
suy nghĩ.
Luật pháp chỉ là công cụ hỗ trợ chứ không là
phương tiện giáo dục xã hội.