Quán tưởngvô thường là một trong những nội dung tu tập quan trọng của giáo phápThế Tôn. Với người bình thường, chỉ cần bình tâm quan sát chính thân tâm của mình và cuộc sống xung quanh cũng dễ dàng nhận ra sự vận động, chuyển dịch, không thường hằng của vạn sựvạn vật. Tuy nhiên, không phải lúc nào chúng ta cũng nhận rõ vô thường, nhất là những lúc tâm bị tham sân chấp ngãchướng ngại. Do đó, quán tưởngvô thườngcần phảithực hànhliên tục, thâm sâu để vô thường luôn hiển hiện. Nhờ tuệ giácvô thường được duy trì, được quảng bá nên hành giả đoạn tận kiết sử, vượt thoát khổ đau, thành tựugiải thoát.
“Một thời Phật ở nước Xá-vệ, rừng Kỳ-đà, vườn Cấp Cô Độc. Bấy giờ Thế Tôn bảo các Tỳ-kheo:
- Nên tu tưởng vô thường, nên quảng bátưởng vô thường. Đã tu tưởng vô thường, quảng bátưởng vô thường thì đoạn ái dục giới, ái sắc giới, ái vô sắc giới, đoạn hết vô minh, đoạn hết kiêu mạn. Ví như đốt cháy cây cỏ, dẹp trừ sạch hết. Đây cũng vậy, nếu tu tưởng vô thường thì đoạn trừ hết tất cả kiết sử. Vì sao thế?
Ngày xưa rất lâu xa, có một thiên tử đem năm trăm ngọc nữ, theo nhau kẻ trước người sau, đến dạo chơi trong vườn Nan-đàn-bàn-na, chơi đùa dần đến dưới cây Ca-ni, tự vui ngũ dục. Rồi thiên tử kia leo lên cây chơi, hái hoa, tâm ý rối loạn, rơi xuống cây mà chết. Ông sanh trong nhà trưởng giả lớn trong thành Xá-vệ này. Bấy giờ, năm trăm ngọc nữ đấm ngực kêu gào không ngớt. Ta dùng thiên nhãn trông thấy thiên tử chết sanh trong nhà đại trưởng giả, trong thành Xá-vệ. Qua tám chín tháng sanh một bé trai đoan chánh vô song, như màu hoa đào. Con trưởng giảdần dần khôn lớn. Cha mẹ liền tìm vợ cho anh ta. Cưới vợ chưa bao lâu, anh lại chết, sanh trong biển lớn làm thân rồng. Bấy giờ trong nhà trưởng lão kia, cả nhà đều kêu khóc đau đớn rất thương tâm. Rồng ấy lại bị chim cánh vàngăn thịt, chết sanh trong địa ngục. Bấy giờ, các long nữ lại thiết tha thương nhớ vô tả.
Bấy giờ Thế Tôn liền nói kệ: Trời kia lúc hái hoa/ Tâm lý loạn không an/ Như nước trôi thôn xóm/ Tất chìm không cứu được. Bấy giờ chúng ngọc nữ/ Vây quanh mà khóc lóc/ Mặt mày rất đoan chánh/ Yêu hoa mà mạng chung. Loài người cũng than khóc/ Mất khúc ruột của ta/ Vừa bụng lại mạng chung/ Bị vô thường tan hoại. Long nữtheo sau tìm/ Các rồng đều tụ tập/ Bảy đầu thật dũng mãnh/ Bị chim cánh vàng hại. Chư Thiên cũng lo buồn/ Loài người cũng như thế/ Long nữ cũng sầu lo/ Địa ngục chịu đau khổ. Diệu phápTứ đế này/ Như thật mà chẳng biết/ Có sanh thì có chết/ Chẳng thoát biển sông dài. Thế nên hãy khởi tưởng/ Tu các pháp thanh tịnh/ Tất sẽ lìa khổ não/ Lại chẳng bị tái sanh.
Thế nên, các Tỳ-kheo! Hãy nên tu hànhtưởng vô thường, quảng bátưởng vô thường, sẽ đoạn dục ái, sắc ái, vô sắc ái, cũng đoạn kiêu mạn, dứt hẳn vô minh không sót. Như thế, các Tỳ-kheo! Hãy học điều này.
(Kinh Tăng nhất A-hàm, tập II, phẩm 31.Tăng thượng, VNCPHVN ấn hành, 1998, tr.189)
Vô thườngsinh diệt xảy ra tương tục, không gián đoạn, không dừng nghỉ nơi thân, tâm và thế giới. Nhờ quán tưởngVô thường, sinh diệt của vạn pháp mà hành giảtrực nhận sâu sắc về Khổ (dukkha: khổ đau, không như ý, bất toàn...) và từng bước thành tựutuệ giácVô ngã. Đối với tất cả pháp mà thấy vô thườngrõ ràng và thường trực thì tuệ giác phát sinh, hành giả sẽ dễ dàng thành tựu sự nhàm chán, ly tham, buông xả, đoạn ái, dứt mạn, trừ vô minh, chứng đạt Niết-bàn.
Hiện tượng của thầy Thích Pháp Hòa là hợp với logic của cuộc sống bất cứ thời nào. Bên cạnh ma quỷ luôn có thánh thần, bên cạnh ác tăng luôn có những cao tăng kềm chế. Nếu kẻ lợi dụng mảnh áo cà sa để hướng dẫn Phật tử vào chốn u minh nhằm bóc lột tiền tài, công sức của họ, bằng cúng dường bằng tà thuyết phải cúng Phật mới được siêu sinh thì thầy Pháp Hòa mở ra từng pháp thoại có khả năng giác ngộ người nghe thầy thuyết giảng. Thầy khẳng định những điều đơn giản nhưng hiếm người hiểu rõ, đó là: “Phật Giáo là một triết lý, một lối sống để tìm đến sự an lạc trong tâm hồn, không phải là một tôn giáo vì Phật không phải là đấng toàn năng để có thể ban phước lộc cho người này hay trừng phạt người kia.”
Hãy cẩn trọng với giọng nói, video và hình ảnh làm từ trí tuệ nhân tạo AI: một số người hoặc đùa giỡn, hoặc ác ý đã làm ra một số sản phẩm tạo hình giả mạo liên hệ tới các tu sĩ Phật giáo. Những chuyện này đã được nhiều báo Thái Lan và Cam Bốt loan tin. Trong khi chính phủ Thái Lan xem các hình ảnh giả mạo tu sĩ là bất kính, cần phải ngăn chận ngay từ mạng xã hội, nhiều nước khác, như tại Hoa Kỳ, chuyện này không được chính phủ can thiệp, vì xem như chỉ là chuyện đùa giỡn của một số người ưa giỡn. Bởi vì rất nhiều người trong chúng ta không phải là chuyên gia về trí tuệ nhân tạo để phân biệt hình giả và hình thật, nên thái độ phán đoán cần được giữ cho dè dặt, cẩn trọng.
Bài viết này chỉ là những suy nghĩ rời. Nói theo ngôn ngữ thường dùng là viết theo thể văn tản mạn. Nghĩa là, không phải sắp xếp, lý luận theo một hệ thống. Bài viết khởi lên từ cuộc nói chuyện rời trong khi ngồi trên xe của nhạc sĩ Tâm Nhuận Phúc Doãn Quốc Hưng từ Quận Cam tới tham dự một Phật sự tại Riverside, California.
Chúng tôi sử dụng cookie để cung cấp cho bạn trải nghiệm tốt nhất trên trang web của chúng tôi. Nếu tiếp tục, chúng tôi cho rằng bạn đã chấp thuận cookie cho mục đích này.