NHỮNG LỜI CHỈ DẠY TÂM HUYẾT
của Đức Kyabje Dudjom Rinpoche
Việt dịch: Liên Hoa
Viên Ngọc Quý của Người May mắn
Một Dẫn nhập vào Dzogchen,* Đại Viên Mãn Kính lễ vị Thầy của con!
Xưa kia,
Đạo Sư Vĩ đại xứ Oddiyana đã nói:
Đừng truy tìm nguồn gốc của những sự việc,
Hãy truy xét cội nguồn của Tâm!
Một khi cội nguồn của Tâm được
tìm thấy,
Bạn sẽ
hiểu rõ một sự việc nhưng bằng cách ấy mọi sự
được giải thoát.
Nhưng nếu bạn không
tìm ra cội nguồn của Tâm,
Bạn sẽ
hiểu biết mọi sự nhưng không thấu suốt điều gì.
Khi bạn bắt đầu
thiền định về tâm bạn, hãy ngồi xuống với
thân thể thẳng thắn, để cho
hơi thở ra vào
tự nhiên, và với đôi mắt không nhắm lại cũng không mở lớn, hãy nhìn vào
không gian trước mặt bạn. Hãy tự nghĩ rằng chính vì tất cả
chúng sinh, là những người từng là những bà mẹ của bạn, bạn sẽ
quán chiếu Giác Tánh, khuôn mặt của
Đức Phổ Hiền. Hãy
cầu nguyện thật mãnh liệt đến vị Thầy gốc của bạn, ngài bất khả phân với Đức
Liên Hoa Sanh, Guru xứ Oddiyana, và sau đó hòa trộn tâm bạn với tâm ngài và an trụ trong một
trạng thái quân bình thiền định.
Tuy nhiên, một khi bạn đã an trụ, bạn sẽ không ở lâu trong
trạng thái trống không,
trong trẻo này của
Giác Tánh. Tâm bạn sẽ bắt đầu lay chuyển và trở nên bị kích động. Nó sẽ bồn chồn và chạy đó đây và
mọi nơi, như một con khỉ. Điều bạn đang
kinh nghiệm vào lúc này không phải là
bản tánh của tâm, mà chỉ là những
tư tưởng. Nếu bạn bám dính vào chúng và
theo đuổi chúng, bạn sẽ
nhận thấy bạn đang nhớ lại mọi sự, nghĩ tới mọi điều cần có,
hoạch định đủ thứ
hoạt động. Trong
quá khứ chính loại
hoạt động trong
tâm thức này đã ném bạn vào
đại dương tăm tối của
sinh tử. Và
chắc chắn là nó cũng sẽ làm điều đó trong tương lai. Thật
tốt đẹp biết bao nếu như bạn chặt đứt sự
mê lầm đen tối luôn luôn dàn trải của những
tư tưởng của bạn!
Vậy thì,
giả sử rằng bạn có thể vượt
thoát khỏi những xiềng xích của các niệm tưởng, thì khi ấy
Giác Tánh ra sao? Nó trống không,
trong trẻo,
tuyệt vời,
chói sáng,
tự do, hỉ lạc! Nó là cái gì không bị
trói buộc, không bị phân định bởi những thuộc tính
của riêng nó. Không có gì trong
toàn bộ sinh tử và
Niết Bàn mà nó không gồm chứa. Từ
vô thủy, nó bẩm sinh trong
chúng ta; ta chưa từng bao giờ không có nó, và
tuy thế nó
hoàn toàn nằm ngoài
phạm vi của hành động,
nỗ lực và sự tưởng tượng.
Nhưng bạn sẽ hỏi nếu
nhận diện Giác Tánh thì nó ra sao, khuôn mặt của rigpa [
trí tuệ] thế nào? Mặc dù bạn
kinh nghiệm nó, bạn không thể
mô tả nó một cách
đơn giản –điều đó giống như một người câm
cố gắng diễn tả giấc mơ của mình! Không thể
phân biệt giữa việc
bản thân bạn đang an trụ trong
Giác Tánh và
Giác Tánh mà bạn đang
kinh nghiệm. Khi bạn an trụ
hoàn toàn tự nhiên, trần trụi, trong
trạng thái bao la vô hạn của
Giác Tánh, thì mọi
tư tưởng nhanh chóng,
phiền nhiễu là những gì không ở yên thậm chí trong chốc lát – tất cả những ký ức và
kế hoạch của chúng gây nên cho bạn rất nhiều
phiền não - mất đi
năng lực của chúng. Chúng biến mất trong
không gian bao la, không một
đám mây của
Giác Tánh. Chúng tan vỡ, sụp đổ, tan biến. Mọi
sức mạnh của chúng biến mất trong
Giác Tánh.
Bạn thực sự có
Giác Tánh này trong bạn. Nó là
trí tuệ trong sáng, trần trụi của
Pháp Thân. Nhưng ai có thể
giới thiệu nó cho bạn? Bạn nên xác quyết
quan điểm của mình trên nền tảng nào? Bạn nên xác quyết về điều gì? Trước hết,
chính vị Thầy của bạn là người chỉ rõ cho bạn
trạng thái Giác Tánh của bạn. Và khi bạn
nhận ra nó cho
bản thân bạn, thì khi ấy bạn được
giới thiệu bản tánh của riêng bạn. Khi ấy, với sự thấu hiểu rằng mọi sự
xuất hiện của
sinh tử và
Niết Bàn chính là sự phô diễn của
Giác Tánh của riêng bạn, hãy chỉ xác quyết
quan điểm của bạn trên
Giác Tánh. Giống như những con sóng dâng lên từ
đại dương và lại chìm mất vào nó, mọi
tư tưởng xuất hiện rồi biến mất vào
Giác Tánh. Hãy xác quyết về sự tan biến của nó, và kết quả là bạn sẽ
nhận ra chính mình trong một
trạng thái hoàn toàn không có người
thiền định lẫn đối tượng được
thiền định –
hoàn toàn siêu vượt tâm
thiền định.
Bạn có thể nghĩ: “Ồ,
nếu thế thì ta không cần tới
sự thiền định.” Tôi có thể làm cho bạn tin rằng
chắc chắn điều ấy cần thiết! Việc chỉ
đơn thuần nhận ra Giác Tánh sẽ không thể
giải thoát bạn. Suốt những
cuộc đời từ
vô thuỷ của bạn, bạn đã bị vây phủ trong những
niềm tin sai lạc và những tập quán
mê lầm. Từ đó cho tới nay bạn đã tiêu phí từng giây lát của những
cuộc đời bạn như một kẻ
nô lệ khốn khổ, thảm hại của những
tư tưởng của bạn! Và khi bạn chết,
hoàn toàn không xác định được là bạn sẽ đi đâu. Bạn sẽ
đi theo nghiệp của bạn, và bạn sẽ phải
đau khổ. Đó là
lý do tại sao bạn phải
thiền định,
liên tục gìn giữ trạng thái tỉnh giác mà bạn đã được
giới thiệu.
Xưa kia, Đức Longchenpa
toàn trí đã nói: “Bạn có thể
nhận ra bản tánh của riêng bạn, nhưng nếu bạn không
thiền định và
quen thuộc với nó, thì bạn sẽ là một đứa trẻ bị bỏ lại ở chiến trường: bạn sẽ bị
kẻ thù - là những niệm tưởng
của riêng bạn - bắt đem đi!” Trong
phạm vi thông thường,
thiền định có nghĩa là trở nên
quen thuộc với
trạng thái nghỉ ngơi trong
bản tánh nguyên thuỷ, không giả tạo, nhờ sự
thường xuyên chánh niệm một cách tự phát,
tự nhiên. Nó có nghĩa là
quen thuộc với việc không
can thiệp vào
trạng thái tỉnh giác,
từ bỏ mọi sự
xao lãng và bám chấp.
Vậy thì làm thế nào bạn
quen thuộc với việc an trụ trong
trạng thái của tâm? Khi những
tư tưởng xuất hiện trong khi bạn đang
thiền định, hãy để chúng tới; không
cần phải nhìn chúng như những
kẻ thù. Khi chúng
xuất hiện, hãy nghỉ ngơi trong sự
xuất hiện của chúng.
Trái lại, nếu chúng không
xuất hiện, đừng bận tâm tự hỏi chúng có tới hay không. Chỉ nghỉ ngơi trong sự
vắng mặt của chúng. Nếu trong khi
bạn thiền định, những
tư tưởng mạnh mẽ,
rành mạch bất thần
xuất hiện, bạn sẽ dễ dàng
nhận ra chúng. Nhưng khi những chuyển động nhẹ nhàng,
vi tế xảy ra, bạn khó
nhận ra rằng chúng có ở đó mãi đến tận về sau. Đây là điều ta gọi là namtok wogyu, dòng chảy ngầm của sự lang thang trong
tâm thức. Đây là
kẻ trộm sự thiền định của bạn, vì thế điều tối quan trọng là bạn phải
duy trì một sự canh phòng chặt chẽ. Nếu bạn có thể
thường xuyên chánh niệm, cả trong khi
thiền định lẫn về sau này, khi bạn ăn, ngủ, đi hay ngồi, thì đó chính là nó, bạn đã
hoàn toàn nắm bắt được nó!
Đạo Sư vĩ đại Guru Rinpoche đã nói:
Một trăm điều có thể được
giải thích, một ngàn việc có thể được nói ra,
Nhưng chỉ có một điều bạn nên nắm bắt.
Hãy thấu suốt một điều và mọi sự
được giải thoát –
Hãy an trụ trong
bản tánh nội tại của bạn. Hãy tỉnh giác!
Cũng có nói rằng nếu bạn không
thiền định, bạn sẽ không có sự xác quyết; nếu
bạn thiền định, bạn sẽ có nó. Nhưng đó là loại xác quyết nào? Nếu
bạn thiền định với sự
nỗ lực mãnh liệt, hỉ lạc, những dấu hiệu sẽ
xuất hiện cho thấy rằng bạn đã
quen thuộc với việc an trụ trong
bản tánh của bạn. Sự bám chấp
dữ dội, chặt chẽ mà bạn có đối với những
hiện tượng, được
kinh nghiệm một cách
nhị nguyên, sẽ từ từ được lơi lỏng, và nỗi
ám ảnh của bạn về
hạnh phúc và
đau khổ, những
hy vọng và
sợ hãi v.v..sẽ
dần dần suy yếu. Lòng sùng mộ đối với vị Thầy và
niềm tin chân thành của bạn nơi những
giáo huấn của ngài sẽ
tăng trưởng. Sau một
thời gian, những
thái độ căng thẳng,
nhị nguyên của bạn sẽ tan biến và bạn sẽ đạt tới chỗ vàng và đá cuội,
thực phẩm và rác rưởi, các vị trời và
ma quỷ,
đức hạnh và vô-đạo đức đều đồng nhất đối với bạn – bạn sẽ
lúng túng khi phải chọn lựa giữa
thiên đường và địa ngục! Nhưng vào lúc này, cho tới khi bạn đạt tới chỗ đó (trong khi bạn đang bị tóm bắt trong những
kinh nghiệm của
tri giác nhị nguyên), thì
đức hạnh và vô-đạo đức, những
Cõi Phật và các
địa ngục,
hạnh phúc và
đau khổ, những hành động và
hậu quả của chúng – tất cả những điều này là
thực tại của bạn. Bởi
Đạo Sư Vĩ đại đã nói: “Cái thấy của ta thì cao hơn bầu trời, nhưng sự
chú tâm của ta tới các
hành vi và kết quả của chúng thì nhỏ nhiệm hơn bột mì.”
Vì thế, chớ lang thang đây đó và nói rằng bạn là một thiền giả Dzogchen trong khi bạn
hoàn toàn chỉ là một kẻ
thô lỗ ợ hơi và đánh rắm!
Điều thiết yếu là bạn phải có một
nền móng vững chắc của lòng sùng mộ và samaya
thanh tịnh, cùng với một
nỗ lực mãnh liệt, hỉ lạc được
hoàn toàn làm cho
quân bình, không
căng thẳng quá mà cũng không lơi lỏng quá. Nếu bạn có thể
thiền định,
hoàn toàn ngoảnh mặt với những
hoạt động và mối
quan tâm của
cuộc đời này, thì
chắc chắn là bạn sẽ thâu hoạch những phẩm tính
phi thường của
con đường Dzogchen
sâu xa. Tại sao phải chờ đợi những đời sau? Bạn có thể nắm giữ thành trì nguyên sơ ngay bây giờ, trong
hiện tại.
Lời chỉ dạy này chính là tâm huyết của trái tim tôi. Hãy
nắm chặt nó và đừng bao giờ để nó vuột mất!
CHẤT CAM LỒ THẦN DIỆU
Lời Chỉ dạy cho một Đệ tử Nam mô!
Đấng
Từ Bi của tất cả những
Phật Bộ,
Bản tánh và
hiện thân của
mọi nơi nương tựa (
quy y),
Con xin
đảnh lễ Ngài, Đức
Liên Hoa Sanh, vương miện
quý báu của con!
Nếu tôi phải chỉ dạy những người khác bằng một
phương pháp tuyệt hảo thì trên trái đất này ai sẽ lắng nghe tôi? Bởi tôi
hoàn toàn không có sự
nhận thức đúng đắn và không thể là người
dẫn đường ngay cả cho
bản thân mình!
Tuy nhiên, các bạn đã nhìn tôi bằng cái thấy thuần tịnh và
thỉnh cầu tôi. Vì thế, hơn là một sự
thất vọng, tôi sẽ nói một vài điều khi chúng
xuất hiện trong tâm tôi.
Mọi sự
thành công, dù lớn hay nhỏ, thuộc những công việc
thế tục hay
tâm linh, đều
xuất phát từ kho
công đức của bạn. Vì thế đừng bỏ mặc ngay cả
hành vi tích cực nhỏ bé nhất. Hãy
thực hiện nó.
Cũng thế, đừng bỏ qua những
lỗi lầm ít ỏi của bạn và coi là không quan trọng; hãy tự
kiềm chế bản thân! Hãy
nỗ lực tích tập
công đức: hãy
cúng dường và
bố thí với
lòng nhân hậu. Hãy phấn đấu với một trái tim
tốt lành để làm mọi điều
lợi lạc cho người khác. Hãy
đi theo dấu chân của bậc minh triết và khảo sát thật
tinh tế mọi sự bạn làm. Đừng làm
nô lệ cho những phong cách không được
suy xét. Hãy
tiết kiệm lời nói. Hãy
suy nghĩ nhiều hơn, và khảo sát những tình huống thật kỹ lưỡng.
Cần phải nuôi dưỡng những căn nguyên để có sự
nhận thức sáng suốt: sự khao khát làm tất cả những gì nên làm và
từ bỏ mọi điều cần
từ bỏ.
Đừng bình phẩm bậc minh triết hay
châm biếm họ. Hãy tự
giải thoát mình khỏi mọi
cảm xúc của sự
tranh đua ganh tỵ. Đừng khinh thường người ngu dốt, đừng nhìn họ với sự
kiêu căng ngạo mạn. Hãy
từ bỏ sự tự phụ. Hãy
từ bỏ việc coi mình là quan trọng. Tất cả những điều này là thiết yếu. Hãy hiểu rằng bạn có được
cuộc đời này là nhờ
lòng tốt của
cha mẹ bạn. Do đó đừng làm họ
buồn phiền mà hãy
đáp ứng những ước muốn của họ. Hãy
biểu lộ sự
nhã nhặn và
quan tâm tới tất cả những ai
phụ thuộc vào bạn. Hãy làm cho họ
thấm nhuần một cảm thức về điều
tốt lành và dạy cho họ sự
thực hành đức hạnh và tránh xa điều xấu ác. Hãy
kiên nhẫn với những
thiếu sót nhỏ bé của họ và
kiềm chế tính khí xấu xa của bạn, luôn nhớ rằng chỉ cần một việc nhỏ bé nhất cũng đủ huỷ hoại một tình huống
tốt đẹp.
Đừng
kết giao với những người có
tâm địa hẹp hòi, đừng đặt
niềm tin của bạn nơi những bạn mới và chưa được
thử thách. Hãy
kết bạn với những người
chân thật là người
thông minh,
thận trọng và có một cảm thức về sự
đúng đắn,
nhã nhặn. Đừng giao kết với những người xấu, họ không
quan tâm chút nào tới nghiệp, họ
nói dối,
lừa đảo và
ăn cắp. Hãy tự tách biệt, nhưng hãy làm điều đó một cách khéo léo.
Đừng tin vào những người nói những điều ngọt ngào
trước mặt bạn và làm điều trái ngược ở sau lưng.
Đối với
bản thân, hãy
kiên định trong sự
thăng trầm của
hạnh phúc và
đau khổ. Hãy
thân thiện và
điềm tĩnh với
mọi người. Việc nói những
câu chuyện phiếm khinh xuất và
thái quá sẽ đặt bạn nằm trong tầm
ảnh hưởng của chúng; sự
im lặng quá mức có thể khiến cho chúng trở nên không
rõ ràng đối với điều bạn muốn nói. Do đó nên giữ một đường lối
trung dung: đừng huênh hoang với sự
tự tín, nhưng cũng đừng làm một tấm thảm chùi chân. Đừng
chạy theo chuyện tầm phào mà không khảo sát
sự thật của nó. Hiếm ai biết cách
ngậm miệng lại. Vì thế đừng huyên thuyên về những ước muốn và
ý định của bạn, hãy giữ chúng cho riêng bạn. Và cho dù bạn đang nói với một
kẻ thù, người
quen biết hay một người bạn, đừng bao giờ làm tan vỡ
niềm tin.
Hãy nồng nhiệt,
mỉm cười và
trò chuyện vui vẻ với
mọi người. Hãy giữ đúng
vị trí của mình.
Tôn kính những bậc
trưởng thượng của bạn ngay cả khi sự việc không
thuận lợi cho họ. Đừng khinh thường họ.
Đồng thời, đừng khúm núm trước kẻ
thô tục, ngay cả khi họ
kiêu ngạo và tự mãn.
Hãy khéo léo khi không
thực hiện những
lời hứa mà bạn
biết mình không thể giữ. Bởi lẽ ấy, hãy
tôn trọng những
lời hứa mà bạn đã
thực hiện, và đừng bao giờ nghĩ rằng chúng không quan trọng. Đừng
thất vọng vì sự
bất hạnh và bởi không
đạt được những gì bạn muốn. Thay vào đó hãy
thận trọng xét xem đâu thực sự là điểm
thuận lợi và
bất lợi của bạn.
Được
tuân thủ với sự
nhận thức đúng đắn, mọi
hành vi thế tục như thế sẽ
đưa tới kết quả là sự
may mắn và
thịnh vượng trong đời này và như có nói, là
con đường nhanh chóng dẫn tới những cõi cao.
Tuy nhiên, nếu bạn muốn
hoàn toàn thoát khỏi vòng
luân hồi sinh tử, thì đây là một vài
lời khuyên sẽ hỗ trợ cho bạn trên
con đường giải thoát.
Nếu bạn không biết
mãn nguyện thì bạn sẽ
nghèo khổ cho dù bạn có bao nhiêu
tiền của chăng nữa. Vì thế hãy
quyết định rằng bạn có đủ và tự
giải thoát mình khỏi sự khao khát và
tham luyến. Quả thực hiếm ai hiểu được rằng
của cải đang qua đi và không
bền vững và do đó ít người có thể
thực hành sự
bố thí toàn hảo. Bởi ngay cả với những người
thực hành nó, sự
bố thí thường bị hư hỏng bởi ba điều
bất tịnh và bị
lãng phí, giống như
thực phẩm hảo hạng bị trộn lẫn với thuốc độc.
Ngoại trừ những
chúng sinh đang
đau khổ trong
địa ngục, không ai
trong vòng luân hồi sinh tử không yêu thích
cuộc đời. Trong bảy điểm trội vượt của các cõi cao, sự
trường thọ là
nghiệp quả tương tự như
nguyên nhân của nó. Vì thế, nếu bạn muốn sống
trường thọ, hãy
bảo vệ mạng sống của
chúng sinh; hãy
chú tâm làm điều này!
Bạn hãy
nuôi dưỡng niềm tin và lòng sùng mộ đối với
Tam Bảo và vị Thầy của bạn!
Nỗ lực làm mười
thiện hạnh và
kết hợp sự
thông tuệ trong trẻo với sự
uyên bác. Hãy
nuôi dưỡng một cảm thức nguyên vẹn và
thích đáng riêng tư của bạn đối với những người khác. Với bảy loại
của cải siêu phàm này bạn sẽ luôn luôn được hạnh phúc!
Đạt được sự
bình an và
hạnh phúc cho
bản thân là cách tiếp cận
tiểu thừa của các vị
Thanh Văn và Phật
Độc Giác.
Lòng vị tha của
Bồ Đề tâm là
con đường của những người có
căn cơ vĩ đại. Vì thế hãy
tu hành bản thân trong những
thiện hạnh của các
Bồ Tát, và hãy
thực hiện điều này trên một quy mô rộng lớn! Hãy
gánh vác trách nhiệm giải thoát tất cả
chúng sinh khỏi vòng
luân hồi sinh tử. Trong tất cả tám mươi bốn ngàn
Pháp môn của
Đức Phật, không có
Pháp môn nào
sâu xa hơn
Bồ Đề tâm. Do đó hãy
thực hiện mọi
nỗ lực trên
con đường, hợp nhất
Bồ Đề tâm tuyệt đối và
tương đối, là cái gì cô đọng được tinh tuý của các
Kinh điển và tantra. Sự
điều phục tâm thức của chính mình là gốc rễ của
Giáo Pháp. Khi tâm được
kiểm soát, những
ô nhiễm giảm thiểu một cách
tự nhiên.
Đừng để cho mình trở nên chai lì và
chán ngán đối với Pháp; đừng
tự dẫn mình
đi lạc đường. Hãy làm cho
Giáo Pháp sâu xa thấm sâu vào
tâm hồn bạn. Bây giờ là lúc bạn đã
sở hữu đời người tuyệt hảo rất khó tìm được này, giờ đây là lúc bạn có sự
tự do để
thực hành các
giáo lý, đừng
lãng phí thì giờ của bạn. Hãy
nỗ lực thành tựu mục tiêu siêu việt,
bất biến. Bởi
cuộc đời đang trôi đi, và không thể xác định được giờ chết của bạn. Cho dù ngày mai bạn phải chết, bạn nên có
niềm tin và không
hối tiếc.
Do đó, hãy
vun trồng lòng sùng mộ
chân thực đối với vị Thầy gốc của các bạn, và hãy
yêu thương những
thân quyến kim cương của bạn,
nuôi dưỡng tri giác thanh tịnh đối với họ. Những người
may mắn là những
đệ tử luôn luôn
trân trọng giữ gìn samaya (hứa nguyện) và những giới nguyện như
giữ gìn mạng sống của họ. Họ sẽ nhanh chóng
đạt được sự
thành tựu.
Sự
vô minh, năm độc, sự
hoài nghi và bám chấp
nhị nguyên là những gốc rễ của
luân hồi sinh tử và của những
đau khổ trong
ba cõi. Đối với những điều này ta có một cách
đối trị sẽ tẩy trừ hay “giải thoát’ mọi sự trong một cú đánh
duy nhất. Đó là
trí tuệ tự nhiên,
trí tuệ nguyên sơ của
giác tánh. Vì thế hãy
tin tưởng ở
giai đoạn phát triển: những
sắc tướng,
âm thanh và
tư tưởng chỉ là sự phô diễn nguyên thuỷ của Bổn Tôn,
thần chú và
trí tuệ nguyên sơ. Như thế hãy an trụ trong
con đường “tiếp theo” (anuyoga) của ba
tri giác đặc biệt, giai đoạn
toàn thiện, là
trạng thái của
đại lạc và
tánh Không.
Hãy xác quyết
quan điểm của bạn về
thực hành tối hậu của
Tâm Yếu –
sinh tử và
Niết Bàn là sự phô diễn của
Giác Tánh. Không
xao lãng, không
thiền định, trong một
trạng thái của sự ngơi nghỉ
tự nhiên, hãy
thường xuyên an trụ trong sự trần trụi thuần tịnh,
trùm khắp của
thực tại tối hậu.
Đức Kyabje Dudjom Rinpoche (1904-1987) là vị
lãnh đạo tối cao của phái Nyingma của
Phật Giáo Tây Tạng. Năm 1959, ngài được Đức
Đạt Lai Lạt Ma giao cho
trách nhiệm dẫn dắt
tông phái Nyingma tại hải ngoại và
bảo đảm việc
giữ gìn truyền thống cổ xưa của nó. Ngài là một
Đạo sư Dzogchen (Đại
Viên Mãn) của nhiều
Lạt Ma quan trọng, kể cả chính Đức
Đạt Lai Lạt Ma, và đã đóng
vai trò chính yếu trong việc truyền dạy
Phật Giáo Kim Cương thừa sang
Tây phương. Cho tới nay, một số ít những
giáo lý của ngài có thể được
sử dụng qua Anh ngữ, vì thế
chúng tôi vinh dự được
giới thiệu hai bài giảng của Dudjom Rinpoche từ Những Lời Chỉ dạy Tâm huyết, Nhà Xuất bản Shambhala, 2001.
Bản dịch Việt ngữ của
Liên Hoa