Bilingual: CIA: Diem is unlikely to fulfill his commitment to the Buddhists; Expected to have a coup / CIA: ông Diệm lộ vẻ sẽ không thực hiện cam kết với Phật tử; dự kiến sẽ có đảo chính

Bilingual:
CIA: DIEM IS UNLIKELY TO FULFILL HIS COMMITMENT
TO THE BUDDHISTS; EXPECTED TO HAVE A COUP /
CIA: ÔNG DIỆM LỘ VẺ SẼ KHÔNG THỰC HIỆN CAM KẾT VỚI PHẬT TỬ;
DỰ KIẾN SẼ CÓ ĐẢO CHÍNH

217. Special National Intelligence Estimate

SNIE 53-2-63

Washington, July 10, 1963.

THE SITUATION IN SOUTH VIETNAM

Scope Note

NIE 53-63, “Prospects in South Vietnam,” dated 17 April 19632 was particularly concerned with the progress of the counterinsurgency effort, and with the military and political factors most likely to affect [Page 484]that effort. The primary purpose of the present SNIE is to examine the implications of recent developments in South Vietnam for the stability of the country, the viability of the Diem regime, and its relationship with the US.

Conclusions

A. The Buddhist crisis in South Vietnam has highlighted and intensified a widespread and longstanding dissatisfaction with the Diem regime and its style of government. If-as is likely-Diem fails to carry out truly and promptly the commitments he has made to the Buddhists, disorders will probably flare again and the chances of a coup or assassination attempts against him will become better than even. (Paras. 4,14)

B. The Diem regime’s underlying uneasiness about the extent of the US involvement in South Vietnam has been sharpened by the Buddhist affair and the firm line taken by the US. This attitude will almost certainly persist and further pressure to reduce the US presence in the country is likely. (Paras. 10-12).

C. Thus far, the Buddhist issue has not been effectively exploited by the Communists, nor does it appear to have had any appreciable effect on the counterinsurgency effort. We do not think Diem is likely to be overthrown by a Communist coup. Nor do we think the Communists would necessarily profit if he were overthrown by some combination of his non-Communist opponents. A non-Communist successor regime might be initially less effective against the Viet Cong, but, given continued support from the US, could provide reasonably effective leadership for the government and the war effort. (Pares. 7, 15-17)

[Here follow Part I, “Introduction”; Part II, “The Buddhist Affair”; and Part III, “The Effect of Recent Developments on US-GVN Relations”.]

IV. The Outlook

14. If the Diem government moves effectively to fulfill its 16 June commitments, much of the resentment aroused by the Buddhist controversy could be allayed. However, even if relations between the GVN and the Buddhists are smoothed over, the general discontent with the Diem regime which the crisis has exacerbated and brought to the fore is likely to persist. Further, if—as is probable—the regime is dilatory, inept, and insincere in handling Buddhist matters, there will probably be renewed demonstrations, and South Vietnam will probably remain in a state of domestic political tension. Under these circumstances, the chances of a non-Communist assassination or coup attempt against Diem will be better than even. We cannot exclude the [Page 485]possibility of an attempted Communist coup, but a Communist attempt will have appreciably less likelihood of success so long as the majority of the government’s opponents and critics remain-as they are now-alert to the Communist peril.

15. The chances of a non-Communist coup—and of its success—would become greater in the event renewed GVN/Buddhist confrontation should lead to large-scale demonstrations in Saigon. More or less prolonged riot and general disorder would probably result-with the security forces confused over which side to support. Under such circumstances, a small group, particularly one with prior contingency plans for such an eventuality, might prove able to topple the government. Conversely, a continued or resumed truce between the GVN and the Buddhists would serve to reduce the likelihood of such an overthrow.

16. Any attempt to remove Diem will almost certainly be directed against Nhu as well, but should Nhu survive Diem, we are virtually certain that he would attempt to gain power—in the first instance probably by manipulating the constitutional machinery. We do not believe that Nhu’s bid would succeed, despite the personal political base he has sought to build through the Republican Youth (of which he is the overt, uniformed head), the strategic hamlet program (whose directing Interministerial Committee he chairs), and in the army. He and his wife have become too much the living symbols of all that is disliked in the present regime for Nhu’s personal political power to long outlive his brother. There might be a struggle with no little violence, but enough of the army would almost certainly move to take charge of the situation, either rallying behind the constitutional successor to install Vice President Tho or backing another non-Communist civil leader or a military junta.

17. A non-Communist successor regime might prove no more effective than Diem in fighting the Viet Cong; indeed at least initially it might well prove considerably less effective, and the counterinsurgency effort would probably be temporarily disrupted. However, there is a reasonably large pool of under-utilized but experienced and trained manpower not only within the military and civilian sectors of the present government but also, to some extent, outside. These elements, given continued support from the US, could provide reasonably effective leadership for the government and the war effort.

Source:

https://history.state.gov/historicaldocuments/frus1961-63v03/d217

.... o ....

217. BẢN ƯỚC TÍNH TÌNH BÁO QUỐC GIA ĐẶC BIỆT

SNIE 53-2-63 (Ký số: Special National Intelligence Estimate, viết tắt SNIE)

Washington, ngày 10 tháng 7 năm 1963.

TÌNH HÌNH MIỀN NAM VIỆT NAM

Ghi chú về Phạm vi

Bản Ước tính Tình Báo mang ký số NIE 53-63, có nhan đề “Prospects in South Vietnam,” soạn ngày 17 tháng 4 năm 1963 đặc biệt quan tâm đến tiến độ của nỗ lực chống nổi dậy, và các yếu tố quân sự và chính trị có nhiều khả năng ảnh hưởng đến nỗ lực đó. Mục đích chính của bản SNIE này là xem xét những tác động của những diễn biến gần đây ở miền Nam VN đối với sự ổn định của Nam VN, khả năng tồn tại của chế độ Ngô Đình Diệm và mối quan hệ của chế độ này với Hoa Kỳ.

Các kết luận

A. Cuộc khủng hoảng Phật giáo ở miền Nam Việt Nam đã làm nổi bật và tăng cường sự bất mãn lan rộng và lâu dài đối với chế độ ông Diệm và phong cách chính quyền của nó. Nếu (nhiều phần, rất có thể  là) ông Diệm sẽ không thực sự và kịp thời thực hiện những cam kết mà ông Diệm đã đưa ra với các Phật tử, tình trạng rối loạn có thể sẽ bùng phát trở lại và khả năng xảy ra một cuộc đảo chính hoặc các âm mưu ám sát chống lại ông Diệm sẽ trở nên cao hơn thậm chí còn có cơ nguy dễ thành công hơn hơn. (Xem các Đoạn 4,14)

B. Sự khó chịu tiềm ẩn của chế độ Diệm về mức độ can dự của Hoa Kỳ vào miền Nam Việt Nam đã được làm sâu sắc thêm bởi sự kiện Phật giáo và đường lối cứng rắn của Hoa Kỳ. Thái độ này gần như chắc chắn sẽ tiếp tục tồn tại và có khả năng sẽ có thêm áp lực để giảm bớt sự hiện diện của Hoa Kỳ tại quốc gia này. (Xem các Đoạn 10-12).

C. Cho đến nay, vấn đề Phật giáo vẫn chưa được Cộng sản khai thác một cách hiệu quả, và dường như cũng không có bất kỳ tác dụng đáng kể nào đối với nỗ lực chống nổi dậy. Chúng tôi không nghĩ ông Diệm có khả năng bị lật đổ bởi một cuộc đảo chính của Cộng sản. Chúng tôi cũng không nghĩ rằng những người Cộng sản sẽ nhất thiết được lợi nếu ông Diệm bị lật đổ bởi sự kết hợp nào đó của các đối thủ không phải là Cộng sản của ông ta. Một chế độ kế thừa phi Cộng sản ban đầu có thể kém hiệu quả hơn đối với Việt Cộng, nhưng, với sự hỗ trợ liên tục từ Hoa Kỳ, có thể mang lại sự lãnh đạo hiệu quả hợp lý cho chính phủ và nỗ lực chiến tranh. (Pares. 7, 15-17)

[Sau đây là Phần I, “Giới thiệu”; Phần II, “Chuyện Phật Giáo”; và Phần III, “Tác động của những diễn biến gần đây đối với quan hệ Hoa Kỳ-Chính phủ VN”.]

(Ghi chú của người dịch: Bản văn phổ biến trên kho tư liệu Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ thiếu 3 phần vừa dẫn.)

IV. Triển vọng

14. Nếu chính phủ ông Diệm hành động một cách hiệu quả để thực hiện các cam kết ngày 16 tháng 6, thì phần lớn sự oán giận gây ra bởi cuộc tranh luận Phật giáo có thể được xoa dịu. Tuy nhiên, ngay cả khi mối quan hệ giữa Chính phủ VNCH và Phật tử được xoa dịu, thì sự bất bình chung đối với chế độ Diệm mà cuộc khủng hoảng đã làm trầm trọng thêm và nổi lên có thể sẽ tiếp tục tồn tại. Hơn nữa, nếu – như có thể xảy ra – chế độ chậm trễ, thiếu năng lực và thiếu chân thành trong việc xử lý các vấn đề Phật giáo, thì có thể sẽ có những cuộc biểu tình mới, và miền Nam VN có thể sẽ vẫn ở trong tình trạng căng thẳng chính trị trong nước. Trong những trường hợp này, khả năng xảy ra một vụ ám sát từ những người không phải cộng sản hoặc âm mưu đảo chính chống lại ông Diệm sẽ cao hơn cả. Chúng ta không thể loại trừ khả năng xảy ra một cuộc đảo chính do CS cố gắng thực hiện, nhưng một nỗ lực của CS sẽ có ít khả năng thành công hơn đáng kể chừng nào phần lớn những người chống đối và chỉ trích chính phủ vẫn còn - như họ hiện đang cảnh giác với hiểm họa Cộng sản.

15. Cơ hội của một cuộc đảo chính phi Cộng sản—và thành công của nó—sẽ trở nên lớn hơn trong trường hợp đối đầu mới của Chính phủ/Phật giáo sẽ dẫn đến các cuộc biểu tình quy mô lớn ở Sài Gòn. Bạo loạn và rối loạn chung kéo dài ít nhiều có thể sẽ dẫn đến hậu quả là lực lượng an ninh bối rối không biết nên ủng hộ bên nào. Trong những trường hợp như vậy, một nhóm nhỏ, đặc biệt là nhóm nào có kế hoạch dự phòng trước cho tình huống như vậy, có thể chứng tỏ khả năng lật đổ chính phủ. Ngược lại, một thỏa thuận hòa hoãn được tiếp tục hoặc nối lại giữa Chính phủ ông Diệm và Phật tử sẽ làm giảm khả năng xảy ra một cuộc lật đổ như vậy.

16. Bất kỳ nỗ lực nào nhằm loại bỏ ông Ngô Đình Diệm gần như chắc chắn cũng sẽ nhằm chống lại ông Ngô Đình Nhu, nhưng nếu ông Nhu còn tồn tại sau ông Diệm, thì chúng ta gần như chắc chắn rằng ông Nhu sẽ cố gắng giành lấy quyền lực – trong trường hợp đầu tiên có thể là bằng cách thao túng bộ máy Hiến pháp. Chúng tôi không tin rằng nỗ lực của ông Nhu sẽ thành công, bất chấp cơ sở chính trị cá nhân mà ông Nhu đã xây dựng thông qua Đoàn Thanh niên Cộng hòa (mà ông Nhu là người đứng đầu công khai, mặc đồng phục), chương trình ấp chiến lược (Ủy ban liên bộ chỉ đạo do ông Nhu làm chủ tịch), và trong quân đội. Ông Nhu và vợ của ông đã trở thành những biểu tượng sống cho tất cả những gì bị căm ghét trong chế độ hiện tại để quyền lực chính trị cá nhân của Nhu tồn tại lâu hơn của ông anh (ông Diệm). Có thể có một cuộc đấu tranh với không ít bạo lực, nhưng đủ quân đội gần như chắc chắn sẽ hành động để đảm nhận tình hình, hoặc tập hợp ủng hộ người kế nhiệm theo Hiến pháp để bổ nhiệm Phó Tổng thống [Nguyễn Ngọc] Thơ hoặc ủng hộ một nhà lãnh đạo dân sự phi Cộng sản khác, hoặc một chính quyền quân sự.

17. Một chế độ kế thừa phi Cộng sản có thể không hiệu quả hơn chế độ ông Diệm trong việc chống lại Việt Cộng; quả thực, ít nhất là ban đầu, nó có thể tỏ ra kém hiệu quả hơn đáng kể, và nỗ lực chống nổi dậy có thể sẽ tạm thời bị gián đoạn. Tuy nhiên, có một lượng lớn nhân lực chưa được sử dụng đúng mức nhưng có kinh nghiệm và được đào tạo không chỉ trong các lĩnh vực quân sự và dân sự của chính phủ hiện tại mà còn ở một mức độ nào đó bên ngoài. Những yếu tố này, với sự hỗ trợ liên tục từ Hoa Kỳ, có thể mang lại sự lãnh đạo hiệu quả hợp lý cho chính phủ và nỗ lực chiến tranh.

Ghi chú: Theo ghi chú trên trang bìa bản ước tính tình báo trên, “Các tổ chức tình báo Hoa Kỳ dưới đây đã tham gia vào việc soạn thảo bản ước tính này: Cơ quan Tình báo Trung ương CIA và các tổ chức tình báo của Bộ Ngoại giao, Quốc phòng, Lục Quân, Hải quân, Không quân và NSA.”

.... o ....

.