Phần 4. Con Sông Của Thấu Triệt 1960-1977

PHẦN 4

NHỮNG CON SÔNG CỦA SỰ

 THẤU TRIỆT

1960-1962

CHƯƠNG 20

“Qua Phủ nhận có Sáng tạo”

iữa tháng tám, Krishnaji bắt đầu cảm thấy không khỏe. Đường tiểu bị sưng tấy, anh bị sốt nặng, và rất yếu ớt. Bởi vì phương tiện y tế vẫn còn rất thiếu thốn ở Pahalgam, Madhavachari đưa anh xuống Delhi, nơi anh được khám nghiệm tổng quát bởi những bác sĩ của Shiva Rao. Họ phát giác một nhiễm trùng cật và bắt anh uống thuốc kháng sinh. Thân thể nhạy cảm cực độ của Krishnaji, không quen thuộc với những loại thuốc mạnh, đã bị phản ứng dữ dội. Đây là những ngày lo âu. Tôi đang ở Mỹ suốt thời gian bị bệnh của anh, và chỉ nghe về nó khi quay lại vào tuần lễ thứ ba của tháng chín. Kitty và Shiva chăm sóc anh rất tận tụy. Sau vài ngày, anh cảm thấy khỏe hơn. Anh quay lại Srinagar, đến một ngôi nhà dễ thương trên Dal Lake của Dr. Karan Singh (người sẽ là Maharaja của Kashmir nếu những tước vị thuộc ông hoàng không bị bãi bỏ).

 Giữa tháng chín cơn sốt phát tác lại. Khí hậu ẩm ướt đã gây ra một cơn bệnh thấp khớp, và suốt mười ngày Krishnaji bị hành hạ bởi sự đau đớn nơi những khớp xương. Madhavachari chăm sóc anh, được phụ giúp bởi Parameswaran.

 Krishnaji viết cho Kitty Shiva Rao vào ngày 27 tháng chín năm 1959:

Kittyji thân mến của tôi,

Tôi chưa bao giờ viết thư để cám ơn bạn và Shiva Rao về sự chăm sóc và những rắc rối các bạn gặp phải khi tôi bị bệnh ở Delhi. Không phải do bởi sơ xuất nhưng tôi không thể viết được. Bạn biết tất cả mọi việc đã xảy ra nên tôi sẽ không đề cập nữa. Đã mười ngày khủng khiếp trôi qua và Mamaji rất bị phiền nhiễu bởi nó. Nhưng lúc này mọi việc đã tốt hơn. Tôi có thể cầm bút và đi lại. Tất cả việc này đã hoàn toàn làm kiệt sức người ta và bây giờ, người ta phải vượt khỏi nó. Xin lỗi đã phải làm cho bạn lo lắng và bận tâm. Mọi thứ đều đang kiểm soát được và vì vậy mọi việc sẽ ổn thỏa.

 Madhavachari viết cho tôi như một bài báo cáo về sức khỏe của Krishnaji. Ông nói rằng ở Pahalgam, Krishnaji yếu quá đến độ anh phải được khiêng đến phòng tắm.

 Vào ngày 27 tháng chín, tôi nhận được một lá thư trong đó anh viết về sự đau đớn mà anh phải chịu đựng. Nó kinh khủng lắm, anh viết, và đây là ngày đầu tiên anh có thể cầm cây bút. Anh viết tiếp để mời Nandini và tôi đến Srinagar và ở cùng anh trong nơi đẹp đẽ và yên tĩnh này. Anh tiếp tục nói, “Đây đã là một thử thách khó khăn cho Mamaji.” Krishnaji đang dùng loại thuốc chữa trị cùng chất thuốc cho căn bệnh của anh, và trong lá thư ngày 4 tháng mười của anh, anh yêu cầu tôi bàn bạc với L. K. Jha, người đang chữa trị cho anh. Anh không hiểu liệu anh có nên tiếp tục uống thuốc bổ cỏ linh và thuốc trị thận, và trong bao lâu. Những loại thuốc vi lượng đồng căn có vẻ đã phù hợp với anh.

 Tôi viết cho Krishnaji, đề nghị rằng anh xuống Delhi và từ đó đi Bombay để khám tổng quát.

 Ngày 5 tháng mười hai, Krishnaji viết rằng anh đã khỏe lại nhiều và anh nghĩ không cần thiết phải đi Bombay để khám tổng quát bởi những bác sĩ ở đó. Anh cũng viết rằng anh đang bị viêm khớp, nhưng cảm thấy do bởi anh uống sữa quả hạnh. Anh chờ đợi ở Srinagar cho đến ngày 21 tháng mười.

 Krishnaji đã hồi phục, và đầu tháng mười thậm chí anh bắt đầu tổ chức những bàn luận cùng những nhóm nhỏ mà tụ tập để thấy anh. Trong số họ là một khất sĩ thẳng đứng, rất cao, mặc áo choàng Kashmir. Ông có một hiện diện tĩnh lặng, một trang nghiêm và trạng thái khác lạ mà sinh ra bởi sự thâm nhập sâu thẳm phía bên trong. Tên của ông là Laxman Joo, và ông là người cuối cùng trong những người tiêu biểu vĩ đại còn đang sống của tôn giáo Shiva, một trường phái được giới thiệu bởi Abhinav Gupta ở Kashmir trong thế kỷ thứ mười một. Nhiều năm sau Laxman Joo kể cho tôi rằng ông đã đi nghe Krishnaji trong ngôi nhà của Karan Singh, và những từ ngữ của anh đã bao bọc ông bằng một ngây ngất vô cùng.

 Krishnaji cùng Madhavachari đi xuống Delhi trong tuần lễ thứ ba của tháng mười. Anh thường dạo bộ trên khung cảnh trung tâm ở New Delhi. Trên một chuyến dạo bộ anh nói với Madhavachari và tôi về sự nhận biết như một trạng thái hiểu rõ trong hiện tại; một trạng thái nơi thấy và lắng nghe được vận hành trọn vẹn và mãnh liệt, như trong một con suối. Nơi cái trí không có hình thể, không diễn biến của từ ngữ và ý nghĩa; không những giới hạn để kiềm hãm cái gì được phơi bày. Anh nói về một cái trí không quan tâm đến đang nhận xét, đang bám chặt, hay đang rời bỏ, nơi có ‘đang thấy, đang lắng nghe; đang lắng nghe, đang thấy.” “Có,” anh nói, “một chất lượng bùng nổ trong đang lắng nghe.” Nói về động thái của đang thấy, đang lắng nghe, anh nói rằng “nó khiến tất cả những giác quan hoạt động”. Đang thấy không-từ ngữ sáng tạo năng lượng. Nó là một trạng thái của hiểu rõ về tinh thần khoa học là tinh thần tôn giáo. Đang lắng nghe mà thâu nhận cả nhỏ nhoi lẫn to lớn, xấu xí lẫn đẹp đẽ. Mà không biến đổi mọi thứ thành danh tánh, hình dạng và từ ngữ. Một cái trí như thế đang tràn ngập.” Anh nói rằng đêm trước anh thức dậy từ chiều sâu thăm thẳm nào đó, cùng từ ngữ “Chúa của Thế giới” đang vang dội trong anh. Có ánh sáng cực mạnh, mãnh liệt hơn ánh sáng của mặt trời.

 Chẳng mấy chốc cơn sốt lại hoành hành, nhưng Krishnaji đủ sức khỏe để cùng tôi đi máy bay đến Bombay vào ngày 4 tháng mười một. Mặc dù anh đã bị bệnh và phần thân thể suy nhược nhiều lắm, sáu tháng sống tương đối cô đơn, đã hồi phục lại cái trí của anh. Một con suối đầy sức sống của năng lượng đang chảy qua anh, cái trí hoàn toàn sáng suốt. Trên máy bay anh kể cho tôi về gặp gỡ với Vinoba Bhave của anh, và điều gì họ đã bàn luận. Anh nói, “Điều gì cần thiết là đẩy cái trí vào sâu thăm thẳm, và cái trí không thể được đẩy vào sâu thăm thẳm nếu có một kết thúc trong tầm nhìn.”

 “Việc đó có liên quan gì với hành động?” Tôi hỏi.

 Krishnaji trả lời, “Bạn không thấy rằng trong đẩy cái trí vào sâu thăm thẳm bạn có hành động, nhưng trong một cách hoàn toàn khác hẳn, hay sao? Muốn là một người cách mạng, bạn phải thấy thâm sâu hơn cái tức khắc. Nếu bạn muốn đẩy cái trí vào sâu thăm thẳm và có mục tiêu trong tầm nhìn, bạn đang giới hạn cái trí. Vinoba đã vẽ một vòng tròn quanh anh ấy và anh ấy duy trì tại trung tâm của nó.”

 Ở Bombay anh được xét nghiệm bởi Dr. Nathubal Patel, người đã điều trị cho anh khi anh bị bệnh năm 1955. Dr. Patel phát giác rằng vẫn còn có những tế bào mủ trong nước tiểu, và đường tiểu lại bị viêm. Ông hơi lo ngại về sự giảm cân của Krishnaji – anh đã mất hai mươi cân Anh từ đầu năm. Anh đã ăn kiêng nghiêm ngặt, và Dr. Patel yêu cầu anh bỏ ăn kiêng và bắt đầu ăn những thực phẩm bổ dưỡng – pho mát, bơ, ngũ cốc, và chuối chín. Bác sĩ cảm thấy rằng bệnh viêm khớp có thể gây ra bởi sự truyền nhiễm virus nào đó, và kê toa một số thuốc uống và thuốc chích. Krishnaji ưa thích người bác sĩ; trong một lá thư gửi đến Kitty Shiva Rao anh viết, “Dr. Patel rất tốt, không có những phê bình vô ích và rối rắm. Ông ấy nói, tôi phải tăng trọng lượng cơ thể.”

 Từ Bombay, Krishnaji đi cùng Madhavachari đến Rishi Valley, nơi anh hồi phục thật mau lẹ. Ngày 22 tháng mười một, anh viết từ Madras:

Kittyji yêu quý của tôi,

Cám ơn bạn rất nhiều về lá thư đã chờ tôi tại Bombay. Tôi hy vọng bạn và Shiva Rao đều khỏe và ngôi nhà mới yên tĩnh và hài lòng.

 Mama và tôi đã nói chuyện nhiều về những kế hoạch; dường như những bác sĩ đã suy nghĩ rằng sẽ rất khôn ngoan khi không thực hiện những nói chuyện trước công chúng. Tôi nghĩ điều đó cũng khôn ngoan, vì vậy chúng ta chỉ có thể có những bàn luận nhóm nhỏ, được giới hạn. Mama sẽ báo cho bạn biết khi nào cả hai chúng tôi đến miền Bắc, Mama và tôi.

Bạn biết những đôi giầy đen mà tôi gửi đi từ nước Anh, cách đây vài tháng, dành cho Shiva Rao và chúng không có nghĩa là phải cất kỹ trong tủ. Pupul đang mang một đôi khác, màu nâu, cho Shiva Rao. Tôi nghĩ cô ấy sẽ trở lại Delhi vào tuần tới. Ở đây mưa nhiều lắm, chắc phải mát mẻ và dễ chịu ở Delhi.

Nhiều thương yêu đến cả hai bạn.

 Krishna

Qua nhiều năm Sunanda gặp phải ba lần sẩy thai. Tại Rishi Valley, một lần nữa em nói về sự bất hạnh của em khi không thể có một đứa con. Krishnaji nói, “Chức năng làm mẹ là một chuyển động căn bản. Nó không giống như chuyển động của tham vọng, của trở thành. Chức năng làm mẹ là một bản năng tự nhiên. Mọi thứ nở hoa trong một người đàn bà – thân thể của cô ấy, những cảm xúc của cô ấy. Liệu thân thể của bạn đã chấp nhận sự kiện, hay cái trí của bạn?” anh hỏi. “Liệu nó để lại một dấu vết trên thân thể? Nếu thân thể chấp nhận nó, vậy thì không có sự xung đột giữa thân thể và cái trí.” Họ đã nói chuyện nhiều. Sunanda khóc, và anh lau những giọt nước mắt cho em.

“Làm thế nào bạn sẽ tìm được liệu có bất kỳ vết sẹo nào vẫn còn được duy trì? Liệu vẫn còn có một khao khát đang nằm im lìm trong ý thức? Bạn phải mang nó lên bề mặt, cho phép nó tỉ tê cùng bạn, chuyển tải những hàm ý của nó.”

Trên những dạo bộ, anh sẽ chỉ vào một đứa trẻ, hay một bà mẹ đang mang thai, anh nói với Sunanda, “Hãy quan sát người phụ nữ và đứa trẻ. Đừng cảm thấy mắc cở về những cảm giác nảy sinh. Đừng sử dụng trí năng. Hãy lắng nghe những phản ứng của bạn. Hãy tỉnh táo với mọi phản ứng. Thấy nó trọn vẹn. Hãy thực hiện nó ngay lúc này.”

Cô đã lắng nghe, và nhận xét rằng cô đã chấp nhận sự kiện không thể có con. Anh dứt khóat không cho phép cô tiến tới. “Sự chấp nhận, sự điều chỉnh, sự lý luận là những tẩu thoát. Chúng không có vị trí. Bạn đang tự-phòng vệ. Hãy nhìn vào sự kiện mà không có cảm xúc hay cảm tính – ngược lại bạn đang đóng sập cánh cửa của sự nhận biết.” Sau chốc lát, anh bảo với em, “Hãy lắng nghe cô độc, những thất vọng, những so sánh của bạn. Nếu bạn lắng nghe như thế, cái gì đó xảy ra, sự đau khổ của bị khước từ chức năng làm mẹ tan biến.”

Ngày 22 tháng mười một, Krishnaji đi đến Madras, nơi anh sẽ tổ chức bảy bàn luận. Những giáo sư, những sinh viên, và những người chuyên nghiệp, cùng những hội viên của Tổ chức Thông thái, tham dự những bàn luận, được tổ chức dưới những cây mưa cổ xưa. Mùi nhựa thông, tiếng ầm ầm của những con suối núi đang rơi xuống, màu xanh kinh ngạc của cánh đồng lúa non, và một ý thức cổ xưa của những hành hương thẩm thấu những từ ngữ của anh. Chúng có một trong mờ, một minh bạch và tinh khiết; những thấu triệt lóe lên, những nhận biết thuộc giác quan minh bạch cùng sáng tạo.

“Điều gì tôi muốn chuyển tải sang bạn là một từ bỏ tuyệt đối ngay tức khắc. Muốn từ bỏ bạn cần đam mê. Đừng sợ hãi từ ngữ đó. Bởi vì, trong đang thấy điều này, chúng ta có lẽ giải quyết được vấn đề trọng điểm duy nhất ‘của cái tôi và những thôi thúc của tôi.’ ”

Anh kể về một cái cây cùng cái thân của nó, những cái rễ của nó, những cái cành của nó, những cái lá của nó, như một tổng thể, và hỏi, “Bằng phép lạ nào đó, bằng phương cách nào đó khi nhìn ngắm những đám mây, khoảnh khắc nào đó của sự nhận biết trung thành, liệu người ta có thể thấy? Liệu cái trí có thể nhạy cảm lạ thường đến mọi chuyển động của suy nghĩ và cảm giác?

“Không-thời gian đang thì thầm quanh mọi ngõ ngách, nó nằm dưới mỗi chiếc lá. Nó khóang đạt không phải với con người chết rồi mà đã kiềm chế chính anh ấy và không còn có bất kỳ đam mê nào. Nhưng khóang đạt với cái trí, mà ở trong một trạng thái của thiền định, từ khoảnh khắc sang khoảnh khắc.”

Trong một bàn luận khác anh nói, “Tôi nghĩ nó sẽ tuyệt vời lắm nếu không-từ ngữ, người ta có thể chuyển tải điều gì người ta thực sự cảm thấy về nghi vấn của sự tồn tại. Tôi thắc mắc liệu có thể vượt khỏi những biên giới mà cái trí đã áp đặt, vượt khỏi những giới hạn chật hẹp của quả tim người ta và sống ở đó; để hành động, suy nghĩ, cảm giác; trong khi vẫn đang tiếp tục những hoạt động riêng của người ta.”

Khi được hỏi về sự cần thiết phải luyện tập đều đặn, anh trả lời, “Luyện tập trong mười ngàn năm, bạn vẫn còn ở trong lãnh vực của thời gian, của hiểu biết.

“Cái ngã, ‘cái tôi’ luôn luôn náo động. Đang cuồn cuộn chảy giống như một con sông, đang sống, đang chuyển động, đang hiện diện. Hiểu rõ về chính mình mau lẹ lạ thường trong những nhận biết của nó. Sự tích lũy của hiểu biết sinh ra ‘cái tôi.’ ”

Được chất vấn về chết, anh nói về “chết và sống đang dạo bộ cùng nhau.” Sự sợ hãi của cô độc, cô lập hoàn toàn, của không là bất kỳ thứ gì, là gốc rễ của tự-mâu thuẫn. Sáng tạo ở trong kết thúc, không ở trong tiếp tục.

“Nếu có một đang-sống đang kết thúc từ khoảnh khắc sang khoảnh khắc, có một trạng thái lạ thường của không là gì cả. Của đang đến vực thẳm của một chuyển động vĩnh hằng và rơi qua bên bờ kia, mà là chết. Tôi muốn biết tất cả về chết, bởi vì chết có lẽ là sự thật, Thượng đế, cái gì đó lạ thường mà sống và chuyển động.”

Tháng mười hai năm 1959 Krishnaji đi đến Bombay. Trước lúc đó anh đã hoàn toàn hồi phục và người ta sắp xếp rằng anh sẽ thực hiện tám nói chuyện. Giống như một dòng nước đang cuồn cuộn chảy, những thấu triệt mới mẻ của lời giảng đang tuôn tràn qua ý thức, đang rửa sạch những tạp chất, những vấn đề và những xung đột của sống hàng ngày. Ngôn ngữ của Krishnaji mềm mại trong sáng, những nhận biết không giới hạn và những chiều sâu không đáy hiển hiện rành rành. Giống như những dòng nước của những con suối tuyết bồi và những con sông của Achebul và Pahalgam, những thấu triệt mà phải thâm nhập thăm thẳm, đang dò dẫm, đang tìm ra những nguồn suy nghĩ mới mẻ, đang sáng tạo sự sống được sinh ra. Tại những nói chuyện và trong những bàn luận nhóm nhỏ, anh nói về sự cấp bách mà tiềm ẩn đằng sau đặt ra nghi vấn đúng đắn. Chính là việc này, anh sẽ nói, sáng tạo sự nhận biết đúng đắn. “Một cái trí nhận biết là đang sống, đang chuyển động, tràn đầy năng lượng.”

“Không có những đáp án cho những nghi vấn của sự sống. Trạng thái của cái trí mà nghi vấn còn quan trọng hơn cả chính nghi vấn.” Nói về tình trạng bị quy định và sự tự do khỏi ngục tù, anh nói, “Nếu nó là một nghi vấn đúng đắn, nó sẽ không có đáp án, bởi vì chính nghi vấn sẽ mở toang cánh cửa. Nhưng, nếu nó là một nghi vấn sai lầm, bạn sẽ tìm được những phương cách và những phương tiện để giải quyết vấn đề và thế là vẫn còn ở trong ngục tù. Bởi vì chính cái người đặt ra nghi vấn là ngục tù.”

Anh nói về “hiệu quả, cần thiết trong công nghệ; nhưng trong phía bên trong của con người, trong thế giới của tinh thần, là chuyên chế.” Bởi vì khi “những phương tiện được sử dụng cho những kết thúc, những phương tiện bóp chết bạn.”

Tại một nói chuyện khác anh nói về một thâm nhập vào phía bên trong. “Phát hiện là khám phá, nhưng tích lũy điều gì bạn khám phá là kết thúc khám phá.” Anh đang nói trong khuôn viên đầy cây cối của J. J. School of Art. Những con quạ nghỉ đêm trong cây cối vào những chiều tối, và những từ ngữ của anh rải rác cùng những tiếng khàn khàn của những con quạ.

“Bạn có khi nào lắng nghe tiếng kêu của một con quạ? Thực sự, lắng nghe nó mà không ngăn chặn nó bởi vì bực dọc. Nếu bạn có thể lắng nghe như thế, không có sự phân chia giữa tiếng kêu và điều gì đang được nói. Chú ý hàm ý một rõ ràng của tất cả cùng nhau, trong đó không có sự loại trừ.” Anh khoét sâu vào tất cả cùng nhau của một cái trí, một cái trí không-quá khứ, không-tương lai; nó là một cảm thấy, một trọn vẹn không-trung tâm.

“Tôi không có gì để trao tặng,” anh tiếp tục. “Nếu bạn đang lắng nghe, bạn đang ở trong trạng thái đó rồi.” “Không đạo sư nào sẽ bảo cho bạn rằng bạn đang làm tốt. Rằng bạn được phép đi đến một sát hạch kế tiếp. Bạn đang lắng nghe về chính bạn và đó là một nghệ thuật.”

Anh thấy rằng bất kỳ thay đổi có động cơ là một tìm kiếm của uy quyền, và hỏi, “Liệu cái trí, không-động cơ, có thể thả lỏng? Đó là sự từ bỏ thực sự. Hãy giữ cái trí của bạn trong sáng, tỉnh táo, cảnh giác, nhìn ngắm mọi suy nghĩ, thấy ý nghĩa của nó mà không-động cơ, không-thôi thúc, hay không-ép buộc, vậy là kia kìa hiện diện một năng lượng mà không là năng lượng riêng của bạn, mà đột ngột ùa vào bạn. Có một hiện diện vô giới hạn, và trong năng lượng đó là sự thật.”

Một ý thức của chuyển động thay đổi liên tục thẩm thấu những từ ngữ của anh. Anh tìm hiểu bản chất của động từ như một chuyển động không ngắt đoạn, một tình trạng tổng thể đang chứa đựng quá khứ, tương lai, và một hiện tại năng động. “Chúng ta không quan tâm đến đang là, nhưng đến đã là và trở thành. Có một hiện tại năng động, một trạng thái của đang là, một trạng thái năng động, đang sống.”

 Anh nói về đang lắng nghe như một trạng thái của hiểu rõ, của đang là, trong đó tất cả thời gian được bao gồm.

 Sau đó anh hỏi, “Với sự hiểu rõ về động từ, chúng ta hãy thâm nhập bản chất của cái ngã. Cái ngã là cái tôi.”

 Ngày 10 tháng giêng, anh nói về sự đau khổ. Để kết thúc nó, đau khổ phải được ấp ủ, được sống cùng, được hiểu rõ; người ta phải hiệp thông cùng đau khổ. Chạy trốn khỏi đau khổ là điều gì người ta biết; đó là một tẩu thoát khỏi đau khổ. Hiểu rõ về đau khổ là một nổ tung, một cách mạng, một bất mãn lạ thường trong mọi thứ. Muốn hiểu rõ chết và đau khổ người ta phải có một thôi thúc hừng hực, một mãnh liệt, và đối diện với sự kiện. Chết là cái không biết được, giống như đau khổ; nhưng biết bản chất, chiều sâu, vẻ đẹp, và cô độc của đau khổ, là sự kết thúc của nó. “Phước lành hiện diện khi có một trạng thái của không-phản ứng. Thật là một phước lành khi biết chết bởi vì chết là cái không biết được.”

 Thấy những khuôn mặt bị hành hạ, dằn vặt, chất đầy đau khổ trong khán giả của anh, ngày 17 tháng giêng anh nói về học hành vui đùa cùng một vấn đề. “Nếu bạn không thể đùa giỡn, bạn sẽ không bao giờ tìm ra. Nếu bạn không biết mỉm cười ra sao, không chỉ bằng đôi môi của bạn nhưng còn cả bằng toàn thân tâm của bạn, bằng đôi mắt của bạn, cái trí, và quả tim của bạn, vậy thì bạn không biết đơn giản và thỏa mãn trong những sự việc thông thường của sống là gì.” Và tiếp theo anh cười đầy hân hoan rồi nói, “Nếu bạn không thể cười đùa, cười đùa thực sự, bạn không biết đau khổ là gì. Bạn không biết nghiêm túc là gì.”

 Nói về thiền định, anh nói, “Đối với hầu hết chúng ta, điều gì được tìm hiểu không quan trọng; vì vậy, nó không mở toang khả năng để thâm nhập vào ‘cái gì là.’ Sống là một sự việc lạ thường – chúng ta gọi quá khứ là thời gian trước kia, và tương lai như thời gian sau đó; liệu người ta có thể thâm nhập vào nó qua hiện tại? Sự thật không có tương lai, không quá khứ, không tiếp tục. Thiền định là trạng thái của đang sống trong đó những biên giới của cái trí bị phá vỡ. Không có cái tôi, không trung tâm, và thế là, không vùng ngoại biên.”

 Anh thâm nhập bản chất của sự suy nghĩ phủ nhận. Sự suy nghĩ tích cực, như một khẳng định, là hủy diệt sự hiệp thông. “Qua phủ nhận có sáng tạo,” anh nói. “Bất kỳ điều gì được sinh ra từ một cái trí, mà hoàn toàn trống không, là sáng tạo. Từ đó nảy ra sự suy nghĩ phủ nhận. Một tiếp cận như thế, được đặt nền tảng khi nó đang chú ý, không thể có đo lường. Cái trí mà tự-thâm nhập thăm thẳm vào chính nó tham gia một hành hương của sự hiệp thông mà từ đó không có sự quay lại.” Muốn thâu nhận cái này, người ta cần phải hoàn toàn một mình – không bầu bạn, không phụ thuộc, không quyến luyến, không suy nghĩ, không ký ức; một phủ nhận tổng thể mọi thứ. “Muốn mở cánh cửa vào vĩnh hằng, hành trình vào cái tôi là phương cách duy nhất.”

 Krishnaji quay lại Châu âu tháng ba năm 1960. Khi đến Rome, anh cảm thấy không khỏe lắm và vào Bercher Brenner Clinic ở Zurich. Ở đó, sau một xét nghiệm y khoa chi tiết, họ yêu cầu anh thực hiện một chế độ ăn uống đặc biệt.

 Sau đó, anh đi đến Ojai, nơi anh đã được lên thời khóa biểu cho sáu nói chuyện. Bỗng nhiên sau nói chuyện lần thứ ba, anh tuyên bố rằng anh sẽ chỉ nói chuyện bốn buổi – điều này gây bực dọc nhiều cho Rajagopal.

CHƯƠNG 21

“Cái trí tự-thâm nhập thăm thẳm vào chính nó tiến hành một hành hương không trở lại.”

rishnaji từ phương Tây quay lại vào mùa thu năm 1960, đã nhận biết được những năng lượng mãnh liệt đang được giải phóng trong cái trí khoa học và công nghệ mới. Bằng đôi mắt tiên tri, Krishnaji nhìn về những năm phía trước. Anh nhận biết được tốc độ thay đổi chóng mặt sẽ xảy ra bởi sự khám phá những bí mật của thiên nhiên, và sự phát minh những dụng cụ cùng những hệ thống sẽ biến đổi xã hội và môi trường đồng thời tạo ra vô vàn áp lực cho nhân loại. Anh cũng có vẻ nhận biết được xu hướng mau lẹ hướng về hỗn loạn và bạo lực.

 Madhavachari đã đến gặp anh ở New Delhi và đang ở với tôi. Trong những chiều tối chúng tôi đưa Krishnaji đến Buddha Jayanti Park, mà anh thích lắm, và chúng tôi dạo bộ giữa những tảng đá, cây cối, và những bụi cây nhỏ. Một buổi chiều anh bắt đầu nói về bản chất của sáng tạo, về sự phủ nhận là nguồn của sáng tạo.

 “Sáng tạo chỉ có thể hiện diện khi cái trí hoàn toàn trống không; bất kỳ thứ gì được sinh ra từ trống không đó là suy nghĩ phủ nhận. Nó không gốc rễ, không cội nguồn.” Anh sẽ thâm nhập vào một trạng thái trong đó những biên giới của cái trí bị phá vỡ. Để cho trong một trạng thái như thế không có cái tôi, không trung tâm, và không vùng ngoại biên. “Hầu hết chúng ta chưa bao giờ lang thang vào chính chúng ta.” Anh nói, “Không bao giờ quan sát mà không có những tính toán,” và nói về thông minh như công cụ của sự tìm hiểu. “Sự thâm nhập theo cùng không-gì-cả vào trong hiện diện vô tận.”

 Tháng giêng năm 1961 Krishnaji ở Bombay, nơi anh có mười nói chuyện và thực hiện những đối thoại nhóm nhỏ. Giống như đại dương đang nổi sóng của cái trí trong thần thoại cổ xưa của sự sáng tạo, châu báu của thấu triệt đang bộc lộ. Bằng đam mê vô cùng, Krishnaji nói, “Thế giới đang trở thành cái gì đó hoàn toàn mới mẻ. Không gian đang được chinh phục, những máy móc đang đảm trách, chuyên chế đang lan tràn.” Nhận biết được những giới hạn của những cái trí đang lắng nghe những từ ngữ của anh và sự bất lực để nắm bắt được những cơn gió vũ bão của sự thay đổi, sự vô nhân đạo và sự dửng dưng đang gia tăng, Krishnaji dò dẫm để chuyển tải sự cấp bách mà anh cảm thấy.

 “Cái gì đó mới mẻ đang xảy ra mà chúng ta không ý thức được…Bạn không nhận biết được sự chuyển động, sự quan trọng, dòng chảy, chất lượng bùng nổ của sự thay đổi này. Chúng ta nghĩ chúng ta có thời gian…Không còn thời gian,…ngôi nhà đang cháy.”

 “Lang thang khắp mảnh đất [ở Ấn độ],” anh quan sát một nghèo khó khủng khiếp của sự hòa hợp giữa những con người. Đầy đam mê, anh nói về sự cấp bách phải có một cái trí mới mẻ, “một cái trí tốt lành chứa đựng trắc ẩn, thương yêu, từ bi. Cái trí cũ kỹ không còn đủ sức để tiếp xúc những thách thức quá phức tạp, quá tinh tế, quá lộn xộn.” Một thâm nhập mới mẻ được yêu cầu. “Liệu người ta có thể xóa sạch mọi thứ? Và bắt đầu mới mẻ lại?”

 “Bạn thâm nhập như thế nào?” Krishnaji hỏi. Đối với anh, có ba cách; “Nó có thể, nó không thể, nó có lẽ có thể.” Hai cách đầu tiên là một kết thúc của thâm nhập, bởi vì chúng bị giới hạn bởi những cố định của chúng và thế là bị nhốt chặt trong thời gian. Chỉ trong một đang khoét sâu vào “có lẽ có thể” thì sự thâm nhập thực sự mới có thể phơi bày. Tại những nói chuyện, trong những bàn luận của anh, nơi bàn ăn sáng và ăn trưa, lặp đi lặp lại anh nói về sự cấp bách phải có một cái trí mới mẻ; một cái trí mà chỉ có thể nảy sinh “từ trống không, từ phủ nhận tuyệt đối, trong một trạng thái của cách mạng, khi cái trí hoàn toàn một mình.”

 Anh nói về sự thâm nhập như một tỉnh thức phủ nhận mà trong đó có nhận biết không-ghi lại; một trạng thái của đang thấy thuần khiết không-quan điểm, không-nhận xét, và không-kết luận. Chuyển động khỏi sự quan sát và thâm nhập từng bước một của những năm 1950, anh tìm hiểu cái trí mới mẻ cùng khả năng nắm bắt tổng thể của nó; điều này chỉ có thể “khi cái trí không-quan tâm đến cái riêng biệt; sau khi hiểu rõ tổng thể, nó có thể vui đùa cùng cái riêng biệt.

 “Người ta phải thấy cả bên trong lẫn bên ngoài. Đang thấy đó mang lại một năng lượng lạ thường. Trong đang thấy đó, có một nhận biết không cả bên trong lẫn bên ngoài, chúng thực sự là một chuyển động liên tục. Nó là cả thủy triều đang đi ra lẫn thủy triều đang đi vào.” Thấy rằng những người lắng nghe của anh bị lúng túng, anh nói, “Thời gian ngăn cản sự nhận biết. Một cái trí suy nghĩ về khoảng cách như không gian từ đây đến đó, như trở thành, như đạt được, một cái trí như thế không thể thấy một sự việc sự vật một cách tổng thể.”

 Anh đang thâm nhập vào “cái trí”, đang khám phá những thấu triệt về “cái mới mẻ” khi anh quan sát. “Chất lượng của tự vượt khỏi chính nó phụ thuộc vào cái trí mới mẻ, mà tự do khỏi thời gian; thời gian như một qui trình thuộc tâm lý phía bên trong. Thời gian của tinh thần tạo ra sự sợ hãi và thế là giới hạn dòng chảy. Muốn hiểu rõ bản chất lan tỏa vô hạn của sự sợ hãi, muốn thấy những phức tạp mà cái trí bị rối rắm trong chúng, bạn phải hiểu rõ thời gian. Sợ hãi và thời gian theo cùng nhau.” Nhận biết được những tối tăm trên những khuôn mặt của những người lắng nghe anh, Krishnaji nói, “Sự sợ hãi là năng lượng hủy hoại trong con người, nó làm tàn tạ cái trí.”

 Nói chuyện cùng những nhóm nhỏ, anh đã thâm nhập thăm thẳm vào những thách thức đang đối diện con người. Anh nói rằng sự khủng hoảng thuộc về một kích thước khác hẳn sự khủng hoảng mà con người đã đối diện trước kia. Trong những nói chuyện ở Bombay này, Krishnaji đang thâm nhập thăm thẳm vào bản chất của cái trí khoa học và cái trí tôn giáo; chỉ còn lại hai cái trí đó mà có thể sống sót trong tương lai. Anh tự hỏi chính mình, “Liệu cái trí khoa học cùng lý luận của nó, sự tìm hiểu vào vật chất, năng lượng của nó, có thể hội nhập vào cái trí tôn giáo?” và trả lời, “Khi cái trí khoa học phá vỡ những giới hạn của cái đã được biết – vậy thì có lẽ nó tiếp cận cái trí tôn giáo.”

 Anh thâm nhập sâu thêm nữa. “Cái trí khoa học cùng sự lý luận của nó, sự chính xác của nó, sự tìm hiểu của nó, khám phá thế giới thiên nhiên phía bên ngoài, nhưng việc này không dẫn đến một hiểu rõ phía bên trong về những sự việc sự vật; nhưng một hiểu rõ phía bên trong sáng tạo một hiểu rõ về phía bên ngoài. Chúng ta là kết quả của những ảnh hưởng của phía bên ngoài. Cái trí khoa học là chính xác và rõ ràng trong sự tìm hiểu của nó. Nó không là một cái trí từ bi, bởi vì nó đã không tự hiểu rõ về chính nó.

 “Tinh thần tôn giáo thực sự là gì?” anh hỏi. “Chắc chắn, không phải là cái người tin tưởng – cái người đi đến đền chùa hay nhà thờ. Phản ứng đến tinh thần tôn giáo đó cũng không phải. Chỉ khi nào người ta phủ nhận tất cả niềm tin hay không-niềm tin, chỉ khi nào có một đang thấy sự kiện và sự giả dối của phụ thuộc và phản ứng, thì cái trí mới có thể ở trong một trạng thái của phủ nhận, mà có nghĩa cái trí một mình, nó không có uy quyền, không có mục đích; thế là, nó không ở trong một trạng thái của sợ hãi, mà là sự phản ứng.

 “Cái trí tôn giáo không theo nghi thức. Nó có thể suy nghĩ chính xác, không dựa vào tiêu cực hay tích cực; vì vậy, cái trí đó có bên trong chính nó cái trí khoa học. Nhưng cái trí khoa học không chứa đựng cái trí tôn giáo, bởi vì nó được đặt nền tảng trên thời gian, hiểu biết; nó bị bám rễ trong thành công và thành tựu.

 “Làm thế nào cái trí tôn giáo thâm nhập cái không biết được?” Anh đang lớn tiếng tự-chất vấn chính mình. Nó không thể đi vào cái không biết được ngoại trừ bằng cách “nhảy vọt.” Nó không thể tính toán và đi vào cái không biết được.

 “Cái trí tôn giáo là cái trí cách mạng thực sự. Nó không là một phản ứng đến cái gì đã là. Cái trí tôn giáo là nổ tung – sáng tạo…Nó ở trong một trạng thái của sáng tạo.

 “Cái trí tôn giáo là cái trí duy nhất mà có thể đáp lại một cách tổng thể đến sự thách thức hiện tại và đến tất cả những thách thức, tại tất cả mọi thời gian.” Anh ngừng lại thật lâu để thả cho những từ ngữ ngấm thật sâu. “Liệu cái trí có thể cô đơn, vững chắc trong một mình của nó, giống như lửa?”

 Lại nữa anh tự-chất vấn chính mình. “Làm thế nào sự thay đổi cơ bản khỏi những gốc rễ của thân tâm một người có thể xảy ra? Làm thế nào người ta có thể nhận ra một cái trí tôn giáo? Làm thế nào người ta nhận ra một vị thánh? Từ ngữ “nhận ra” có nghĩa gì? Thấy lại? Liệu chúng ta có thể đập tan khuôn mẫu mà chúng ta có về một vị thánh? Bạn phải đập tan khuôn mẫu để tìm ra cái trí tôn giáo. Vậy là không có vị thánh. Anh ấy có thể quanh quẩn ở góc đường, không nhận ra được.”

 Chất vấn của anh tiếp tục. “Liệu người ta có thể quan sát không-phản ứng? Quan sát không-trung tâm là sự tiến hành phủ nhận. Cái trí là một nô lệ của những từ ngữ. Liệu nó có thể được tự do khỏi chúng?” Đang thấy vẻ căng thẳng trên những khuôn mặt của những người lắng nghe, đang nỗ lực đến được điều cốt lõi của những chất vấn của anh, anh mỉm cười, kéo khán giả gần gũi anh. “Liệu bạn có thể đùa giỡn một chút xíu cùng điều này?”

 “Muốn tìm ra liệu có Thượng đế hay không-Thượng đế, hay liệu có cái gì đó còn thâm sâu hơn sự suy nghĩ, bạn phải đập tan toàn bộ nền quá khứ, đúng chứ? Bởi vì thấy sự thật rằng bất kỳ quy định nào đều gây hủy hoại cho nhận biết, liệu cái trí có thể đột phá mà không có phản ứng? Đột phá đó mở toang toàn lãnh vực của hiểu rõ về chính mình.”

 Trong một gặp gỡ trước công chúng anh được hỏi, “Làm thế nào cái trí đầu tiên hiện diện?” Trả lời của anh phủ nhận mọi phỏng đoán thuộc lý thuyết. “Sự kiện là chúng ta hiện diện ở đây. Muốn tìm hiểu những khởi nguồn, bạn phải tìm hiểu bạn là gì ngay lúc này. Liệu có một khởi đầu và một kết thúc? Đừng hỏi khởi đầu là gì? Chúng ta bắt đầu bàn luận về thời gian và cái không thời gian, điều đó mang chúng ta đến sự tồn tại, đến đang sống, đến chúng ta là gì. Liệu chúng ta có thể liên tục trong thâm nhập của chúng ta về chúng ta là gì? Liệu chúng ta có thể hiểu rõ hiện tại là gì? Vậy thì, chúng ta có thể chạm đến khởi đầu lẫn kết thúc của tất cả những sự việc sự vật. Tìm hiểu đúng đắn là thấy rằng không có khởi đầu, không có kết thúc. Muốn hiểu rõ ý nghĩa lạ thường của trạng thái không thời gian, bạn phải hiểu rõ cái trí trong hiện tại. Cái trí con người, như nó là bây giờ, là kết quả của môi trường sống. Cái trí phải tự-giải thoát chính nó khỏi tất cả những ảnh hưởng để tìm ra “cái không-thời gian.”

 “Muốn hiểu rõ thời gian, không gạt nó đi, không sáng chế một lý thuyết về nó, bạn phải tìm hiểu cái trí riêng của bạn, phát triển nhận biết về tác động lạ thường của ảnh hưởng. Thời gian là ảnh hưởng của một ngàn ngày hôm qua. Không chỉ có thời gian tuần tự, thời gian theo đồng hồ, nhưng còn có thời gian như ký ức, đang kéo lùi lại và đang vươn tới trước. Ký ức này không nhận biết được, bị chôn sâu, bị giấu giếm kín đáo trong những ngõ ngách rộng lớn của cái trí người ta. Có thời gian, từ nơi này đến nơi kia, từ đây đến đó, và có thời gian như trở thành. Tôi là cái này và tôi sẽ là cái kia. Đang vươn tới này vào tương lai để trở thành, giới thiệu cái vĩnh cửu và cái tạm thời.

 “Có thời gian khi bạn gieo – thời gian khi bạn gặt.” Anh thâm nhập thời gian phía bên trong như ký ức, cùng sự phức tạp và tinh tế lạ thường của nó. “Liệu chúng ta có thể tìm hiểu cái tôi giống như người khoa học?” anh hỏi.

 Một buổi chiều khác, anh thâm nhập bản chất của người quan sát và vật được quan sát. Khoảng cách giữa người quan sát và vật được quan sát tạo ra sự phân hai. Chỉ khi nào cái trí tự-quan sát về chính nó như đang bị quy định thì mới không có người quan sát. Liệu cái trí có thể tự-quan sát về chính nó như người quan sát? Nó không là một việc lạ thường. Khi bạn tức giận, đam mê – trong trạng thái đó không có người quan sát, cũng không có vật được quan sát như suy nghĩ.”

 Nói về cái không biết được, cái trống không, từ đó một mình cái trí mới mẻ có thể trỗi dậy, anh nói, “Cái trí không thể đến với ‘cái đó’; cái trí mà tự-đo lường về chính nó trong thời gian, phải tự-xóa sạch chính nó và vào cái đó, mà không biết cái đó. Bạn không thể biết cái đó. Nó không-màu sắc, không-không gian, không-hình thể. Bạn không thể đưa ra một phát biểu về nó. Tất cả mọi việc mà bạn phải thực hiện là nhảy vọt khỏi cái cũ kỹ, vậy là thậm chí bạn sẽ không biết, bởi vì bạn là bộ phận của trạng thái lạ thường đó.”

 Anh đang ôm ấp nghi vấn của cái trí khoa học và cái trí tôn giáo trong ý thức, cái trí của anh tỉnh táo, đang lắng nghe những gợi ý của “cái trí mới mẻ.”

 Anh sẽ bàn luận lặp đi lặp lại nghi vấn này. “Điều gì được yêu cầu là một cái trí mới mẻ mà vận hành một cách tổng thể. Cái trí khoa học dựa theo phương hướng; cái trí tôn giáo bùng nổ mà không có phương hướng. Hiểu rõ về chính mình là cốt lõi; bởi vì chỉ có một cái trí trong hiểu rõ về chính mình, bởi vì nó đang hiểu rõ về chính nó, thì nó mới tiêu tan đi, cho cái trí mới mẻ hiện diện.

 “Điều gì được yêu cầu là một cái trí phì nhiêu. Phì nhiêu trong ý nghĩa của màu mỡ, trong đó một hạt giống có thể tăng trưởng, được cho chất dinh dưỡng, được chăm sóc cẩn thận, một cái trí mà đang tìm kiếm, đang thâm nhập, đang lắng nghe, đang nhìn ngắm thật thăm thẳm. Chỉ cái trí đó, linh động cực kỳ, không bị trói buộc vào bất kỳ thứ gì, mới nhạy cảm. Cái trí phì nhiêu là trống không, giống như tử cung trước khi nó thụ thai. Liệu bạn có thể sử dụng tạm một vấn đề. Ví dụ như ganh tị – hiểu rõ nó và thẩm thấu nó không thương tiếc. Hãy tập trung vào ganh tị và xóa sạch nó khỏi cái trí. Nhận xét về chính bạn, ngày sang ngày, phút giây kế tiếp phút giây, để không thương xót xuyên thủng cái việc kinh hoàng này – ganh tị.”

 Giống như một cột lửa, đang thiêu rụi, những từ ngữ của anh xua tan những tối tăm bên trong. “Cái trí là một mênh mang. Nó không là một điểm trong vũ trụ. Nó là vũ trụ. Muốn tìm hiểu vũ trụ cần đến một năng lượng kinh ngạc. Nó là năng lượng to tát hơn tất cả những hỏa tiễn gộp lại, bởi vì nó tự-xuyên thủng, bởi vì nó không có trung tâm. Điều này chỉ có thể xảy ra khi có một thâm nhập vào chuyển động cả bên trong lẫn bên ngoài của cái trí. Phía bên trong, tầng ý thức thuộc chủng tộc, trong đó là những thôi thúc, những ép buộc, những sợ hãi kín đáo được giấu giếm, là câu chuyện của nhân loại. Làm thế nào bạn quan sát? Làm thế nào bạn lắng nghe? Nếu quan sát, lắng nghe là hiệp thông, vậy thì bạn đang quan sát một cách phủ nhận. Vậy thì cái trí không có những kết luận, không có những đối nghịch, không có những hướng dẫn. Trong nhìn ngắm đó, nó có thể thấy cái gì gần gũi cùng cái gì xa xôi. Trong đó có một kết thúc. Một cái trí như thế là cái trí mới mẻ. Nó đã nổ tung mà không có phương hướng. Một cái trí như thế là cái trí tôn giáo.”

Tiếp theo anh mở toang bản chất của một cái trí như thế, một cái trí mà phải có sự làm việc gian nan, cực nhọc vì nó. “Nhưng,” anh nói, “bạn không thể nhìn ngắm từ sáng đến khuya. Bạn không thể lúc nào cũng cảnh giác, lúc nào cũng chú ý trong nguyên một ngày. Vì vậy hãy đùa giỡn cùng nó. Hãy thong dong đùa giỡn cùng nó. Khi hỏi “làm thế nào tôi tỉnh táo được” là tạo ra sự xung đột. Nhưng bởi vì bạn đang đùa giỡn, bạn học hành.

“Cái trí nổ tung không-phương hướng là từ bi, và điều gì thế giới cần là từ bi, không phải những hệ thống.

“Cái trí mới mẻ không ở trong lãnh vực của hiểu biết. Nó là trạng thái đó của sáng tạo đang nổ tung. Muốn có nó, tất cả hiểu biết phải kết thúc.

“Cái trí mới mẻ không thể hiện diện cùng uy quyền, cùng những người thầy, cùng những đạo sư. Bằng một cái trí kiệt sức, bạn không thể tiếp cận cái trí mới mẻ. Bạn cần một cái trí đang sống, háo hức, trong sáng.” Tiếp theo anh trao tặng chìa khóa. “Cái gì giải phóng năng lượng là sự nhận biết hiệp thông. Phần quan trọng hơn của bộ não là tánh thú vật còn sót lại và phần trinh nguyên không biết được. Chúng ta sống cuộc sống của chúng ta trong phần rất hời hợt. Chúng ta không bao giờ thâm nhập. Nhạy cảm nảy sinh khi bạn nhìn ngắm một cái cây, con chim, con thú, con kiến. Hãy nhìn ngắm cách bạn đi đứng, tắm rửa, mặc quần áo như thế nào; nhìn ngắm về chính bạn là quan trọng. Nếu bạn nhìn ngắm như thế, nếu bạn quan sát sự suy nghĩ và mọi cảm xúc như thế, đang nở hoa, vậy thì bộ não rất nhạy cảm; từ đó, nở hoa của cái trí bắt đầu. Đó là sự thay đổi.

“Nhìn ngắm, quan sát mọi thứ, là nhận biết được tổng thể, không bao giờ giới hạn bất kỳ suy nghĩ nào, thả cho mọi thứ nở hoa. Một cái trí yên lặng tuyệt đối, không có bất kỳ phản ứng nào, chỉ là một công cụ của sự quan sát. Nó đang sống, nhạy cảm.

“Thay đổi chỉ có thể được khi bạn đã sáng tạo cái trí này qua sự nhận biết, mà không có nỗ lực. Sự thách thức của thời gian hiện tại và của mọi tích tắc, nếu bạn tỉnh táo, là để đáp lại một cách tổng thể đến cái gì đó mới mẻ.

“Sáng tạo không là sáng chế. Vũ trụ không được tạo thành từ sự sáng chế.”

CHƯƠNG 22

“Hãy thức dậy.”

rishnaji rời Ấn độ để đi đến Rome giữa tháng ba năm 1961. Một vài ngày trước khi anh đi, Nandini đã nói chuyện với anh trong phòng của anh tại Himmat Nivas ở Bombay. Krishnaji đang ngồi kiết già trên giường của anh, Nandini trên nền nhà trải thảm kế bên. Bỗng nhiên, giữa nói chuyện, anh ngừng nói; cái lưng thẳng của anh trở nên bất động, hai mắt của anh nhắm lại, và giống như một thủy triều đang di chuyển cuồng nộ, em cảm thấy nó, đang ùa vào trong phòng qua những cửa ra vào và những cửa sổ – những con sông của yên lặng tắm rửa thân thể của em, xuyên thủng từng lỗ chân lông của em, thẩm thấu em. Em cũng trở nên hoàn toàn bất động và chết đi thế giới. Em không biết nó đã kéo dài bao lâu. Bỗng nhiên, em nghe tiếng nói của Krishnaji và bắt đầu nhận biết được chung quanh. Em đã cảm thấy sức mạnh được cần đến để ôm chặt cơn gió ào ào yên lặng này, và nhận xét sự kiện.

 Sau sự kiện đó một thời gian rất lâu, Krishnaji thật xa xôi. Những thời kỳ nghỉ ngơi dài của Krishnaji và những yên lặng của Ranikhet và Kashmir đã nổ tung sự cuồng nộ của những con sông vô hạn của năng lượng này. Những thấu triệt đã thức dậy và hội tụ sẽ nở hoa trong quyển Sổ tay mà Krishnaji sẽ bắt đầu viết trong mùa xuân năm 1961.

 Ngày 25 tháng ba từ máy bay trên đường đến Rome của anh, Krishnaji viết cho Nandini:

Nửa tiếng đồng hồ ra khỏi Bombay, tại cao độ 35.000 feet, bầu trời xanh, quá xanh, quá mãnh liệt, quá lợt lạt, quá mềm dịu đến độ nó mang nước mắt đến hai mắt của người ta, tại một thời điểm màu xanh chuyển thành xám xịt; chúng tôi ở quá cao, máy bay êm ả và biển cả thật xa xôi phía dưới, có một ý thức lạ thường của an bình và trạng thái mêng mang không thể hiểu được từ chân trời sang chân trời, có cái vòm không mây này của màu xanh mãnh liệt; tại đường chân trời, màu xanh gần như là màu xanh lá cây non trẻ. Đó là một quang cảnh tuyệt vời, cái gì đó đẹp đẽ không thể diễn tả được. Trong khoang máy bay rất mát mẻ, sảng khoái, gần như khá lạnh, mà khiến cho người ta tươi tỉnh lại sau cơn nóng. Phải mất khoảng thời gian nào đó để quay lại với chính người ta và tôi xin lỗi không hiểu liệu tôi có quấy rầy trước khi rời đó. Thời tiết sáng sủa và ấm áp khi chúng tôi đến nhưng nó đã trở nên lạnh lẽo và có mưa.

Viết cho Nandini từ Rome, anh nói:

Nghỉ ngơi và không làm gì cả đúng là đã đẩy thân thể đến giới hạn và lúc này nó bão hòa. Hy vọng bạn vẫn khỏe. Làm ơn đừng làm những bài tập thể dục này bằng bất kỳ căng thẳng nào; nếu có một căng thẳng, những bài tập đang không được thực hiện đúng cách. Hãy trao sự chú ý hoàn toàn và mọi việc sẽ ổn thỏa. Đừng nguội dần; hãy giữ cho ngọn lửa sinh động. Cái đó lạ lùng lắm và đừng bị mất hút trong những điều nhỏ nhen; đừng cho phép bạn bị nhấn chìm; hãy giữ tỉnh táo; hãy ở trong trạng thái chú ý hoàn toàn.

 Signora Vanda Scaravelli, một trong những người bạn cũ của Krishnaji, là một người phụ nữ phi thường, cùng nhiệt tình, lập dị, mau lẹ của cái trí và thân thể người Ý được nuôi dưỡng tốt. Cô gặp Krishnaji ở Rome, và sau một vài ngày sẽ đi cùng anh đến II Leccio, gần Florence. Sau đó, ở Zurich, anh được xét nghiệm y khoa tổng quát tại Bercher Brenner Clinic.

 Tháng năm, Krishnaji ở London. Miss Doris Pratt, đại diện của K. W. I. ở nước Anh đã thu xếp cho anh ở trong một ngôi nhà gần Wimbledon Common.

 Cô ở đó để chăm sóc anh. Anh thực hiện những gặp gỡ và những nói chuyện với một nhóm nhỏ của những người khách mời đặc biệt. Những buổi chiều anh dạo bộ lâu một mình trên Wimbledon Common. Ngày 12 tháng năm anh viết cho Nandini:

Những bánh xe[*] của Ooty đang vận hành, không được biết đến cho bất kỳ ai, và những việc khác đang xảy ra. Nó thật lạ thường, và những từ ngữ dường như vô ích. Những ngày quá ngắn ngủi và người ta sống trong một ngày, một ngàn năm. Giữ tỉnh táo, nhận biết và đừng cho phép bất kỳ việc gì dập tắt ngọn lửa. Đừng để một suy nghĩ nào tẩu thoát mà không quan sát nó từ đâu đến, những động cơ, và ý nghĩa của nó. Hãy thức dậy.

Một lá thư khác đến từ Wimbledon ngày 18 tháng năm:

Khi người ta già nua, khi cái trí mỗi lúc một cố định và máy móc, rất quan trọng phải phá vỡ mọi khuôn mẫu của suy nghĩ và cảm giác – nhận biết được mọi chuyển động của sự suy nghĩ, nhìn ngắm không ngừng nghỉ, không bao giờ cho phép những tâm trạng tập hợp sức mạnh hay buông thả cho vật chất che kín sự rõ ràng của cái trí. Đừng để ngọn lửa tàn lụi hay cho khói của những biến cố hàng ngày làm ngộp nó. Lạ lùng thay những việc đã xảy ra tại Ooty lại đang xảy ra, mặc dù không ai biết về nó – nó rất mạnh mẽ. Những bánh xe của Ooty đang vận hành vũ bão. Tôi ngạc nhiên lắm.

 Những liên quan đến Ooty này sẽ xảy ra lại vào ngày 1 tháng sáu, khi anh viết từ London:

 Đừng bị chết ngạt bởi những tầm thường và những biến cố hàng ngày của những việc không quan trọng gì cả. Hãy mãnh liệt và đừng để cho ngọn lửa tàn lụi. Mọi thứ đều tốt lành ở đây. Những bánh xe của Ooty đang vận hành cuồng nộ và gây đau đớn.

 Miss Pratt đã nhận biết rằng Krishnaji đang trải qua những trải nghiệm huyền bí nào đó. Trong một lá thư gửi đến Rajagopal, Miss Pratt diễn tả việc gì đang xảy ra. Cô hỏi Krishnaji, và anh bảo với cô rằng không có việc gì mà bất kỳ người nào có thể làm ngoại trừ chỉ giữ yên lặng, thư giãn, và không lo âu; nhưng anh yêu cầu đừng cho phép bất kỳ ai được chạm vào người anh. Cô tiếp tục nói rằng cô cảm thấy cô là một người bàng quan đối với một huyền bí sâu sắc và bí hiểm nhất.

 Krishnaji đi máy bay đến Ojai, quá cảnh New York vào ngày 14 tháng sáu. Con gái của tôi, Radhika, đang học để lấy bằng Ph. D. của cháu tại Bryn Mawr, đến gặp anh ngày 16 tháng sáu. Trong một lá thư gửi cho Nandini, Krishnaji nói:

Saw Radhika – trông khỏe mạnh và chúng tôi nói chuyện lâu với nhau. Sống ngắn ngủi lắm và có quá nhiều điều để khám phá không phải phía bên ngoài nhưng phía bên trong. Có những vùng đất mênh mông phía bên trong chưa được khám phá và đừng để cho một ngày trôi đi mà không khám phá được điều gì đó. Hãy nổ tung phía bên trong và sau đó những sự việc phía bên ngoài sẽ tự thu xếp cho chính chúng.

 Vào ngày 17 tháng sáu, ngày trước khi anh rời để đi Ojai, anh bắt đầu viết một ghi lại về hành hương của anh vào những đại dương mênh mông của “cái khác lạ.” Những thấu triệt thăm thẳm và những nhận biết không-những chân trời mà anh sẽ viết trong quyển Notebook Sổ tay đang phơi bày.

 Từ Ojai, những lá thư gửi đến Nandini bắt đầu lại vào tháng bảy. Ngày 4 tháng bảy, anh viết cho em:

 Bạn có lẽ nhớ rằng hai ngày trước khi tôi rời khỏi đó, bạn nhận biết được năng lượng lạ thường trong căn phòng. Để chịu đựng được nó người ta phải “mạnh mẽ” cực kỳ. Bạn đã sử dụng từ ngữ đó. Hãy là của nó. Bởi vì cái đó hiện diện ở đây ngay lúc này và những bánh xe của Ooty đang vận hành. Đừng bị rối rắm, hãy nhận biết được những suy nghĩ và những cảm giác sâu thẳm. Hãy tuyệt đối đơn giản và rõ ràng.

Những lá thư tiếp tục. Ngày 19 tháng bảy anh viết từ Gstadd:

Sợ hãi thực sự gây hủy diệt và làm lệch lạc tất cả đang thấy. Nó nuôi dưỡng ảo tưởng; nó làm què quặt cái trí, nó triệt tiêu sự cao quý. Hãy sục sạo để tìm ra nó – hãy khoáng đạt với nó. Đừng tìm kiếm những bào chữa cho nó. Hãy thâm nhập nó không thương xót. Hãy nhận biết được mọi dạng của sợ hãi và xóa sạch nó. Đừng cho phép nó ở lại cùng bạn trong một giây phút. Không có hồn nhiên [đúng nguyên văn] nơi nào có sợ hãi, ghen tuông, quyến luyến. Hãy hừng hực nhận biết được nó. Những bánh xe của Ooty đã và đang làm việc.

Signora Scaravelli, người nữ chủ nhà của anh ở Gstadd, đã diễn tả những trạng thái ý thức của Krishnaji trong khi anh đang ở tại Chalet Tannegg.[†] Chúng tương tự và tuy nhiên lại khác hẳn việc gì đã xảy ra tại Ootacamund. Cơn đau đớn cực độ không hiện diện. Những trạng thái của cái khác lạ và phước lành nảy sinh trong những dạo bộ của anh, trong nhà, trong khi anh tỉnh táo, hay khi anh vừa thức dậy. Vanda Scaravelli nhận biết được sự hiện diện thiêng liêng quanh quanh anh và bên trong anh. Cô nói về đang thay đổi khuôn mặt và về một nhận biết, một cảm thấy đồng thời của trống không và no đủ. Mọi thời gian anh đang thực hiện những nói chuyện ở Saanen. Chúng không tách khỏi những trạng thái của anh. Tất cả sự tách rời giữa những đang xảy ra huyền bí này và sống hàng ngày của anh dường như kết thúc.

Ngày 18 tháng bảy, trong khi đang ở Gstadd, anh viết trong Sổ tay: “Hai mắt và bộ não của chúng ta ghi lại những sự vật phía bên ngoài, những cái cây, những hòn núi, những con suối chảy xiết; tích lũy hiểu biết, kỹ thuật và vân vân. Với cùng hai mắt và bộ não đó, được đào tạo để quan sát, để chọn lựa, để chỉ trích và bênh vực, chúng ta quay vào phía bên trong, nhìn vào phía bên trong, công nhận những sự vật sự việc, dựng lên những ý tưởng, mà được tổ chức thành lý luận. Nhìn vào phía bên trong này không thâm nhập sâu thẳm lắm, bởi vì nó vẫn còn ở trong sự giới hạn của sự quan sát và lý luận riêng của nó. Nhìn chằm chằm vào phía bên trong này vẫn còn là cái nhìn phía bên ngoài và thế là không có nhiều khác biệt lắm giữa hai cái nhìn. Cái gì dường như có lẽ khác biệt lại có lẽ tương tự.

 “Nhưng có một quan sát bên trong mà không là quan sát phía bên ngoài được quay vào phía bên trong. Bộ não và mắt mà chỉ quan sát từng phần không hiểu rõ đang thấy tổng thể. Chúng phải hoàn toàn sinh động nhưng bất động; chúng phải không còn chọn lựa và nhận xét nhưng nhận biết một cách thụ động. Vậy là đang thấy bên trong không có biên giới của không gian-thời gian. Trong lóe sáng này một nhận biết mới mẻ được sinh ra.”

 Như chúng ta có thể biết, đây là lần cuối cùng khi anh sẽ trải nghiệm những sự kiện như thế. Trong những năm sau, những trạng thái khác của mênh mang và trống không sẽ nảy sinh, anh sẽ ngất xỉu và sẽ ra khỏi thân thể; nhưng những tiến trình này có vẻ thuộc về một bản chất khác.

 K quay lại Rishi Valley vào cuối mùa thu năm 1961. Dr. Balasundaram là hiệu trưởng. Sự liên hệ giữa những học sinh, những giáo viên và hiệu trưởng thật là ấm áp và thân thiện; có một chất lượng đang sống trong bầu không khí. K nhận biết điều này và đáp lại bằng đam mê và dạt dào thương yêu. Anh có một cảm thông vô bờ bến cùng đất đai và những quả đồi chung quanh. Anh có thể trông thấy Rishi Konda từ cửa sổ của anh, và đối thoại với quả đồi “đẹp như điêu khắc” bắt đầu. Đối với K tình trạng hạnh phúc và thịnh vượng của thung lũng và những cư dân của nó được hiệp thông trong sự mãnh liệt của phước lành tuôn tràn từ quả đồi. Những truyền thuyết địa phương nói về những người thấy và những thánh nhân đã sống trên Rishi Konda. Vào ban đêm những ánh sáng không thể giải thích được xuất hiện và di chuyển ngang qua những triền đồi.

 K tiếp tục viết Sổ tay của anh. Một phước lành vô hạn hiện diện qua những từ ngữ của anh. Bất kỳ cái gì trong anh và quanh anh thẩm thấu đất đai của thung lũng và vẫn còn được cảm thấy bởi nhiều du khách nhạy cảm. “Bởi vì cái khác lạ hiện diện ở đó, và đang tiến đến thung lũng; nó giống như một bức màn mưa nhưng chính xác là không có mưa; nó đang tiến đến như một cơn gió nhẹ lướt qua, nhẹ nhàng và dịu dàng và nó hiện diện ở đó cả phía bên ngoài lẫn phía bên trong.”

 Radhika và tôi theo cùng Krishnaji ở Rishi Valley trong thời gian anh ở đó. K thực hiện những dạo bộ lâu một mình hay cùng Dr. Balasundaram và Radhika. Cây cối đã được trồng cuối những năm 1940, bây giờ đã trưởng thành; những cái giếng đã được đào đủ cung cấp nước cho công việc canh tác những cánh đồng lúa; thung lũng tràn trề sức sống bởi những bụi cây xanh tươi đầy nhựa; những con đường nhỏ đầy hương thơm của những bông hoa màu trắng tỏa ra bởi những con đường trồng cây bần dọc theo hai bên.

 Trẻ em tụ tập trên đỉnh đồi tại Astachal để nhìn ngắm mặt trời lặn dưới đường chân trời cảm thấy những màu sắc bừng lên phía bên trong con người chúng. Chúng lặng lẽ nhận biết cái khác lạ lẫn trong chúng và những bầu trời sáng chói lọi để nghênh đón anh. Sau đó K viết trong quyển Sổ tay:

 Quả đất là màu sắc của bầu trời, những quả đồi, những cánh đồng lúa chín xanh rì, những cái cây và thảm sông cạn nước đầy cát mịn; mọi tảng đá trên những quả đồi, những tảng đá cuội láng bóng khổng lồ là những đám mây và chúng là những tảng đá. Bầu trời là quả đất và quả đất là bầu trời; mặt trời hoàng hôn đã thay đổi mọi thứ. Bầu trời đang khạc lửa, vỡ tung trong mỗi tia mây, trong mỗi viên đá, trong mỗi lá cỏ, trong mỗi hạt cát. Bầu trời hừng hực bởi màu sắc xanh lá cây, tím, nhung, chàm, cùng sự phẩn nộ của lửa. Phía trên cao của quả đồi đó nó là một đường lượn cong mênh mông của màu tím và vàng; trên cao của những quả đồi phía nam là một màu xanh lá cây thanh thanh sáng rực và những màu xanh da trời nhạt dần; ở phía đông có một mặt trời hoàng hôn phản chiếu lộng lẫy trong màu đỏ thắm và đỏ tươi rực, màu đất vàng nhạt đang nung, và màu tía phớt xanh. Mặt trời phản chiếu đang bừng bừng chói lọi giống như ở phương tây; một vài đám mây đã tự tụ họp quanh mặt trời hoàng hôn và chúng là lửa không khói, tinh khiết mà sẽ không bao giờ ngừng cháy. Bao la của lửa này và mãnh liệt của nó thẩm thấu mọi thứ và vào quả đất. Quả đất là bầu trời và bầu trời là quả đất. Và mọi thứ hừng hực sống và vỡ tung cùng màu sắc và màu sắc là thượng đế, không phải thượng đế của con người. Những quả đồi trở nên trong suốt, mỗi tảng đá và đá cuội láng bóng không còn trọng lượng, bềnh bồng trong màu sắc và những quả đồi xa xa có màu xanh da trời, màu xanh của tất cả biển cả và bầu trời của mọi khí hậu. Những cánh đồng lúa đang chín là màu hồng và xanh lá cây cực mạnh, một kéo dài liên tục của chú ý tức khắc. Và con đường băng qua thung lũng lại có màu tía và trắng, sinh động đến độ nó là một trong những tia màu sắc chạy đua qua bầu trời. Bạn thuộc về ánh sáng đó, đang hừng hực, đang phẫn nộ, đang nổ tung, không một cái bóng, không gốc rễ và từ ngữ. Và khi mặt trời đi xuống thấp hơn, mọi màu sắc trở thành hung tợn nhiều hơn, mãnh liệt nhiều hơn và bạn hoàn toàn mất hút, qua tất cả hồi tưởng. Đó là một buổi chiều không-ký ức.

Trong những nói chuyện của anh cùng những học sinh và những giáo viên, K tìm hiểu vị trí của hiểu biết trong sự thay đổi của con người. Những cái trí của trẻ em rất sinh động, được sôi nổi hơn bởi hiệp thông trực tiếp cùng sự hiện diện của K, phước lành, một đại dương mà anh dạo bộ và nói chuyện trong đó. Sự rõ ràng và chiều sâu của những thấu triệt bộc lộ trong những nói chuyện gây sửng sốt. Sau đó những nói chuyện này xuất bản trong quyển Krishnamurti on Education Bàn về Giáo dục. Trong những nói chuyện K nhấn mạnh hai công cụ sẵn có cho cái trí con người: hiểu biết, mà làm cho người ta có được quyền làm chủ đối với môi trường vật chất; và thông minh, mà được sinh ra từ sự quan sát. Cùng đứa trẻ anh nói, “Một cái trí mới mẻ chỉ có thể xảy ra được khi tinh thần tôn giáo và thái độ khoa học hình thành bộ phận của ý thức.” Đối với K chúng không là những chuyển động tách rời mà phải được hợp nhất, nhưng là một chuyển động mới mẻ có sẵn trong thông minh và trong cái trí sáng tạo.

K phủ nhận tất cả những liên hệ thứ bậc. Đối với anh sự hiệp thông đúng đắn chỉ có thể xảy ra khi giáo viên và học sinh vận hành trong cùng mức độ, chuyển tải qua câu hỏi và câu hỏi đáp lại, cho đến khi trong động thái của học hành vấn đề được thâm nhập trọn vẹn và sự hiểu rõ khai sáng cái trí của học sinh và giáo viên cùng một lúc.

Nói với đứa trẻ về sự sợ hãi, K nói, “Khi bạn thấy sợ hãi, thâm nhập nó, đối diện nó, vậy thì nó tan biến.” Anh thâm nhập cùng đứa trẻ nghi vấn phức tạp của sợ hãi. Anh gỡ tung những tối tăm sâu thẳm của sợ hãi và bản chất của trở thành bằng sự tinh tế và minh bạch. Anh nói về thời gian theo đồng hồ và thời gian phía bên trong, mà được sáng chế bởi cái tinh thần, như trở thành “Tôi sẽ là.” Sự chiếu rọi vào tương lai là gốc rễ của sợ hãi.

Một em bé hỏi anh về chết. “Có hai loại chết,” anh nói. “Chết của thân thể và chết của sự suy nghĩ.” Thân thể, cơ quan vật chất phải kết thúc. “Chúng ta không sợ hãi việc đó. Chúng ta sợ hãi rằng sự suy nghĩ như ‘cái tôi,’ mà đã sống, đã kiếm được tiền bạc, gia đình, ‘cái tôi’ mà muốn trở thành quan trọng, sẽ kết thúc.” Anh hỏi em bé, “Bạn thấy sự khác biệt giữa chết thân thể và chết ‘cái tôi’?” Những em bé lắng nghe, hạt giống của thông minh đã được gieo, trên đất màu mỡ hay đất đá cằn cỗi – chỉ tương lai sẽ phơi bày.

Anh giới thiệu cho em bé vấn đề của hiểu rõ về chính mình và thiền định. Tại kết thúc của một nói chuyện, anh nói, “Trước hết, ngồi hoàn toàn yên lặng, thoải mái, ngồi rất yên tĩnh, thư giãn. Lúc này, nhìn ngắm những cái cây, hình thể của những quả đồi, và nhìn ngắm chất lượng, màu sắc, của những cái cây. Đừng lắng nghe tôi. Nhìn ngắm và thấy những cái cây đó, những cái cây đang chuyển màu vàng, cây me, và sau đó nhìn ngắm những cây hoa giấy. Nhìn ngắm không phải bằng cái trí của bạn, nhưng bằng hai mắt của bạn. Sau khi đã nhìn ngắm những màu sắc, những hình thể, và những cái bóng của những cái cây, của những quả đồi, những tảng đá, sau đó từ phía bên ngoài di chuyển vào phía bên trong. Nhắm hai mắt của bạn, nhắm hai mắt của bạn hoàn toàn. Bạn đã không còn nhìn ngắm những sự vật phía bên ngoài, và lúc này bằng hai mắt của bạn nhắm lại, nhìn ngắm việc gì đang xảy ra phía bên trong. Nhìn ngắm việc gì đang xảy ra phía bên trong bạn. Đừng suy nghĩ, nhưng chỉ nhìn ngắm. Đừng chuyển động hai con ngươi của bạn, chỉ giữ chúng rất yên tĩnh. Lúc này không có gì để thấy, bạn đã thấy tất cả những sự vật quanh bạn, lúc này bạn đang thấy việc gì đang xảy ra phía bên trong cái trí của bạn. Và muốn thấy việc gì đang xảy ra phía bên trong cái trí của bạn, bạn phải rất yên lặng phía bên trong. Và khi bạn yên lặng, liệu bạn biết việc gì xảy đến cho bạn? Bạn trở nên rất nhạy cảm, bạn trở nên rất tỉnh táo đối với những sự vật sự việc cả phía bên ngoài lẫn phía bên trong. Vậy là bạn phát hiện rằng phía bên ngoài là phía bên trong. Vậy là bạn phát hiện rằng người quan sát là vật được quan sát.”

Bằng sự thẳng thắn, anh nói cùng giáo viên như anh đã nói cùng em bé. Anh nói về sự cấp bách và sự cần thiết phải có một tầm nhìn xa, trong đó những sự việc nhỏ nhoi được bao gồm. Bằng sự tinh tế chính xác anh thâm nhập những tối tăm của cái trí.

Nói chuyện cuối cùng của K, “Bàn về Nở hoa,” có lẽ là một trong những đột phá và thách thức nhất trong bất kỳ nói chuyện nào về giáo dục.

“Liệu sự thất vọng có thể nở hoa?” anh hỏi. “Làm thế nào bạn chất vấn để cho sự thất vọng phơi bày, để cho sự thất vọng nở hoa? Chỉ khi nào sự suy nghĩ nở hoa thì nó mới có thể chết một cách tự nhiên. Giống như bông hoa trong một cái vườn, sự suy nghĩ phải nở rộ, nó phải khai hoa kết quả và kế tiếp nó héo tàn. Trong cùng cách, sự suy nghĩ phải được trao tặng sự tự do để tan biến. Và nghi vấn đúng đắn là liệu có thể có sự tự do cho sự thất vọng nở hoa rồi chết?”

Một giáo viên hỏi anh có ý gì qua từ ngữ “nở hoa.” Krishnamurti trả lời, “Hãy quan sát ngôi vườn kia, những bông hoa phía trước mặt ở đằng đó. Chúng nở rộ và sau một vài ngày chúng héo tàn, bởi vì đó là bản chất của chúng. Lúc này, sự thất vọng phải được trao tặng sự tự do để cho nó nở rộ.

“Câu hỏi của bạn là: ‘Liệu có một động lượng mà tự nó cứ chuyển động, cứ sạch sẽ, lành mạnh?’ Động lượng đó, ngọn lửa đó mà hừng hực cháy, chỉ có thể hiện diện khi có sự tự do cho mọi thứ nở hoa – những xấu xa, những đẹp đẽ, những tội lỗi, những tốt lành, những dốt nát – để cho không còn một sự việc bị kiềm hãm, để cho không còn một sự việc không được mang ra và được tìm hiểu và được thiêu rụi. Và tôi không thể thực hiện được việc đó nếu qua những vấn đề nhỏ nhen tôi không phát giác sự thất vọng, phiền muộn, đau khổ, xung đột, dốt nát, nhàm chán. Nếu tôi chỉ khám phá sự thất vọng qua lý luận tôi không biết sự thất vọng có nghĩa gì.”

Những giáo viên không thể hiểu rõ, và hỏi thêm. “Bạn thấy,” K trả lời, “đối với bạn nở hoa là một ý tưởng. Cái trí nhỏ nhen luôn luôn giải quyết những triệu chứng và không bao giờ giải quyết sự kiện. Nó không có tự do để tìm ra. Nó đang làm chính cái công việc mà thể hiện cái trí nhỏ nhen, bởi vì nó nói. ‘Đó là một ý tưởng hay, tôi sẽ suy nghĩ về nó,’ và thế là nó bị mất hút bởi vì khi đó nó đang giải quyết ý tưởng, không phải sự kiện. Nó không nói, ‘Hãy thả cho nó nở hoa, và thấy điều gì xảy ra.’ Vậy thì nó sẽ khám phá. Nhưng nó nói, ‘Đó là ý tưởng hay, tôi phải tìm hiểu ý tưởng đó.’ ”

Anh bảo với những giáo viên rằng hầu hết những con người là những tù nhân của những vấn đề nhỏ nhen. Tiếp theo anh hỏi, “Liệu tôi có thể thấy triệu chứng, thâm nhập vào nguyên nhân, và cho phép nguyên nhân nở hoa? Nhưng, tôi lại muốn nó nở hoa trong một phương hướng nào đó, mà có nghĩa tôi có một quan điểm về nó nên nở hoa như thế nào. Lúc này liệu tôi có thể theo sát nó? Liệu tôi có thể thấy rằng tôi ngăn cản nguyên nhân đang nở hoa bởi vì tôi sợ rằng tôi không biết việc gì sẽ xảy ra nếu tôi cho phép sự thất vọng nở hoa? Vậy là, liệu tôi có thể thâm nhập vào lý do tại sao tôi sợ hãi? Tôi thấy, rằng chừng nào sợ hãi còn tồn tại không thể có nở hoa. Thế là tôi phải nắm chặt sợ hãi, không qua ý tưởng của sợ hãi, nhưng nắm chặt nó như một sự kiện, mà có nghĩa, liệu tôi có thể thả cho sự sợ hãi nở hoa?

“Tất cả điều này đòi hỏi nhiều nhận biết bên trong. Thả cho sự sợ hãi nở hoa – bạn biết điều đó có nghĩa gì? Liệu tôi có thể cho phép mọi thứ nở hoa? Điều này không có nghĩa tôi sẽ giết người, cướp bóc ai đó, nhưng liệu tôi có thể chỉ cho phép ‘cái gì là’ nở hoa?”

Thấy rằng họ vẫn không hiểu được, anh hỏi, “Bạn đã trồng một cái cây? Bạn thực hiện nó như thế nào?”

 Một giáo viên trả lời, “Chuẩn bị đất, bỏ vào phân bón…”

K tiếp tục, “Bỏ vào phân bón phù hợp, dùng hạt giống đúng, gieo nó đúng thời điểm, chăm sóc nó, ngăn cản mọi thứ không xảy đến cho nó. Bạn cho nó sự tự do. Tại sao bạn không làm giống như vậy đối với sự ghen tuông?”

“Nở hoa ở đây không được diễn tả phía bên ngoài như cái cây.”

 Krishnamurti nói, “Nó còn thực sự nhiều hơn cái cây bạn đang trồng phía bên ngoài trong cánh đồng. Bạn biết ghen tuông có nghĩa gì? Tại ngay khoảnh khắc của ghen tuông, liệu bạn nói nó là sự tưởng tượng? Bạn đang hừng hực cùng nó, đúng chứ? Bạn đang tức giận, phẩn nộ, tại sao bạn không theo sát nó? Theo sát nó không phải như một ý tưởng, nhưng thực sự. Liệu bạn có thể nhặt nó ra, nhìn ngắm nó, và thấy rằng nó nở hoa? Để cho mỗi nở hoa là một tự-hủy diệt của chính nó và, thế là, không có ‘cái bạn’ tại khúc cuối để hỏi ai đang quan sát sự hủy diệt? Trong đó là sự sáng tạo thực sự.”

 Lại nữa những giáo viên hỏi, “Khi bông hoa nở rộ, nó tự-phơi bày về chính nó. Chính xác ông có ý điều gì, thưa ông, khi ông nói rằng lúc sự ghen tuông nở rộ nó sẽ tự-hủy diệt chính nó?”

 Krishnamurti nói, “Hãy ví dụ một cái nụ, một cái nụ thực sự từ một bụi hoa. Nếu bạn ngắt nó, nó sẽ không bao giờ nở hoa, nó sẽ chết thật mau lẹ. Nếu bạn thả cho nó nở rộ, thế là nó sẽ bộc lộ cho bạn màu sắc, sự tinh tế, phấn hoa. Nó bộc lộ nó là gì thực sự, mà không cần bạn bảo nó là màu đỏ, màu xanh, nó là phấn hoa. Nó hiện diện ở đó cho bạn nhìn ngắm. Trong cùng cách, nếu bạn cho phép sự ghen tuông nở hoa, vậy thì nó bộc lộ cho bạn mọi thứ nó thực sự là – mà là ganh tị, quyến luyến. Vì vậy, trong cho phép sự ghen tuông nở hoa, nó đã phơi bày cho bạn tất cả những màu sắc của nó, nó đã tiết lộ cho bạn điều gì đằng sau sự ghen tuông.

 “Giải thích rằng sự ghen tuông là nguyên nhân của quyến luyến chỉ là sự diễn đạt bằng từ ngữ. Nhưng, trong thực sự cho phép sự ghen tuông nở hoa, sự kiện rằng bạn bị quyến luyến vào cái gì đó trở thành một sự kiện, một sự kiện thuộc cảm xúc, không phải một ý tưởng bằng từ ngữ thuộc trí năng. Và thế là mỗi nở hoa bộc lộ điều gì bạn đã không thể phát giác; và bởi vì mỗi sự kiện tự-tiết lộ về chính nó, nó nở hoa và bạn giải quyết nó. Bạn thả cho sự kiện nở hoa và nó mở toang những cánh cửa khác, cho đến khi không còn nở hoa thuộc bất kỳ loại nào và, thế là, không nguyên nhân hay động cơ thuộc bất kỳ loại nào.”

 Thấy dáng vẻ trên những khuôn mặt của những giáo viên. Krishnaji nói, “Trong chính động thái của lắng nghe, nở hoa đang xảy ra.”

 Sự liên hệ của Krishnaji cùng những ngôi trường đang trải qua sự thay đổi thăm thẳm. Anh thấy ngôi trường như một ốc đảo nơi lời giảng có thể được ấp ủ và giữ gìn sinh động, dù vô trật tự và bạo lực trong thế giới dữ dội đến chừng nào. Một thế hệ mới mẻ, cái trí mới mẻ, phải hiện diện; và muốn có điều đó, không chỉ người dạy học và người được dạy học phải có những đôi mắt và những cái trí đang lắng nghe mà có thể thấy cùng một tầm nhìn xa, mà không nhận dạng hay phân chia, nhưng còn cả nền tảng phải được cày bừa và hạt giống phải được gieo xuống, mảnh đất phải được biến thành thiêng liêng cùng phước lành.

 Radhika và tôi đi cùng Krishnaji trong xe hơi từ Rishi Valley đến Madras. Aldous Huxley và người vợ của ông ở Ấn độ, và sẽ viếng thăm Madras như những người khách cuối cùng trong tháng của Krishnaji. Tôi đã hứa sắp xếp cho họ ở tại Vasant Vihar, một hộ gia đình thanh đạm, dễ chịu. Đồ đạc trong những căn phòng phải được sắp xếp lại, và vài kiểu cách quốc tế được mang vào để phục vụ những bữa ăn. Tuy nhiên, khi đến Madras có một điện tín đang chờ tôi; người chồng của tôi bị bệnh, và thế là ngay lập tức Radhika và tôi đã rời đó để đi Delhi.

 Sau đó Krishnaji cùng Madhavachari đi từ Madras đến Delhi. Bị tan nát bởi sự đau khổ cá nhân, tôi đến gặp Krishnaji. Tình yêu của anh tràn ngập vào tôi, giữ khuôn mặt của tôi để cho hai mắt tôi không thể chạy trốn chiều sâu thăm thẳm của hai mắt anh, và lặp lại những sự kiện về ngục tù của tôi cùng những ảo tưởng lẫn những hy vọng mà chối từ bị xua tan. Bỗng nhiên, nó tan biến. Sự ngăn chặn nào đó bên trong tôi đã bị cuốn đi trong những con sông của năng lượng đang chảy từ anh. Trong những năm kế tiếp, nhiều lần tôi sẽ gặp anh một mình, chúng là những gặp gỡ liên quan đến những ngôi trường hay nói về lời giảng; rất hiếm khi tôi phải đưa ra một vấn đề cá nhân.

 Sau đó năm 1962, quyết định được thực hiện bởi Radhika, người con duy nhất của tôi, để kết hôn với một người triết lý trẻ tuổi từ Mỹ đã làm tan nát tôi. Tôi quyến luyến cháu nhiều lắm, và chắc chắn phản ứng của tôi là đề nghị họ chia tay. Thân thể và cái trí của tôi bị tan nát. Tôi không thể chịu đựng nổi việc theo cùng cháu đến Mỹ, nơi cháu sẽ kết hôn. Tôi tiễn cháu ra máy bay và và sau đó chạy trốn khỏi những người còn lại trong gia đình, tìm kiếm để được ở một mình, tách khỏi mọi thứ thân thuộc.

 Từ Calcutta tôi đi đến Birbhum, và khi quay lại đọc những đầu đề trên nhật báo. Tình trạng khẩn cấp đã được tuyên bố ở Ấn độ. Trung quốc đã phá vỡ những phòng vệ của Ấn độ và đang tiến đến gần. Sự đối đầu trực tiếp của Kennedy và Kruschev về cuộc khủng hoảng hỏa tiễn ở Cuba đã rung động thế giới. Vấn đề không lối thoát đã lên đến đỉnh điểm. Tôi nhìn những đầu đề, và mặt đất sụp đổ dưới chân tôi. Tôi phải đối diện sự kiện rằng có lẽ tôi sẽ không bao giờ gặp lại con gái của tôi nữa.

 Nguyên một đêm, lặng lẽ, tôi ngồi ôm chặt sự khốn khổ, để cho sự đau đớn cực độ về tinh thần ngập đầy ý thức, chối từ thoát ra bằng sự hy vọng. Lo lắng, tuyệt vọng, những kỷ niệm nảy ra; ý thức của vĩnh viễn; sự khủng bố của từ ngữ đã làm tê liệt tôi, nhưng tôi thấy nó nảy ra và lại bỏ mặc. Qua buổi sáng tình yêu người con gái của tôi vẫn còn sâu thẳm, nhưng sự đau đớn và khốn khổ nảy ra khi nghĩ rằng có thể bị chấm dứt sự liên hệ đã tan biến. Sự quyến luyến đã mất đi một cái cọc để bám vào. Lúc này duy nhất chỉ còn lại sự phụ thuộc của tôi vào đạo sư, và cũng vậy điều đó sẽ được thách thức mau lẹ thôi.

 Radhika gặp Krishnaji ở Gstadd trên đường cháu đi Mỹ vào tháng mười một năm 1962. Krishna viết cho tôi từ Chalet Tannegg rằng anh đã gặp Radhika và dạo bộ lâu cùng cháu. “Thật tốt lành khi chúng tôi gặp nhau,” anh nói. Biết việc ra đi của cháu có ý nghĩa ra sao đối với tôi, anh viết, “Phải là một thử thách vô cùng khi tiễn Radhika đi.”

CHƯƠNG 23

“Hạnh phúc thay cho con người không-là gì cả”:

Những lá thư gởi cho một người bạn trẻ

iữa năm 1948 và những năm 1960, Krishnaji dễ dàng tiếp cận và nhiều người đến gặp anh. Trên những dạo bộ, trong những gặp gỡ cá nhân, qua những lá thư, những liên hệ nở rộ. Anh viết những lá thư dưới đây cho một người bạn trẻ đến với anh khi bị thương tổn nặng nề trong thân thể cũng như cái trí. Những lá thư, được viết giữa tháng sáu năm 1948 và tháng ba năm 1960, bộc lộ một từ bi và minh bạch lạ thường hiếm hoi: lời giảng và chữa trị được khai triển; sự tách rời và khoảng cách biến mất; những từ ngữ tuôn tràn; không một từ ngữ nào là không cần thiết; chữa trị và lời giảng hiện diện cùng một lúc.

 Thuộc tinh thần hãy mềm mỏng. Sức mạnh không nằm trong vững vàng và mạnh mẽ nhưng trong mong manh. Một cái cây uyển chuyển chịu đựng được cơn gió mạnh. Sử dụng sức mạnh của một cái trí mau lẹ.

 Sống rất lạ thường, quá nhiều việc xảy ra bất ngờ, thuần túy kháng cự sẽ không giải quyết được bất kỳ vấn đề nào. Người ta cần cái trí vô hạn và một quả tim cô đơn.

 Sống là cạnh sắc của một con dao cạo và người ta phải đi trên con đường đó bằng cẩn thận cực kỳ và bằng thông minh linh động.

 Sống dư thừa phong phú, có quá nhiều của cải, chúng ta đi đến đó bằng những quả tim trống rỗng; chúng ta không biết làm thế nào để đổ đầy những quả tim của chúng ta bằng sự phong phú của sống. Phía bên trong chúng ta nghèo khó và khi giàu có được trao tặng cho chúng ta, chúng ta chối từ. Tình yêu là một việc nguy hiểm, nó mang lại cách mạng duy nhất mà cống hiến hạnh phúc tuyệt đối. Thế là chẳng có bao nhiêu người trong chúng ta có thể thương yêu, quá ít người ao ước tình yêu. Chúng ta thương yêu dựa vào những điều khoản của chúng ta, sáng chế tình yêu thành một vật buôn bán. Chúng ta có tinh thần buôn bán và tình yêu không thể buôn bán được, một công việc cho và nhận. Nó là một trạng thái của hiện diện trong đó tất cả những vấn đề của con người được giải quyết. Chúng ta múc cái giếng nước bằng một ngụm nhỏ và thế là sống trở thành một công việc hào nhoáng, nhỏ nhen và tầm thường.

 Quả đất thật dễ thương làm sao, bởi vì có quá nhiều vẻ đẹp, quá nhiều vinh quang, quá nhiều thương yêu không thể hủy diệt. Chúng ta bị trói buộc trong đau khổ và không thèm quan tâm thoát khỏi nó, ngay cả khi người nào đó chỉ lối ra.

 Tôi không biết, nhưng người ta bừng bừng cùng tình yêu. Có một ngọn lửa không thể dập tắt được. Người ta có nó quá nhiều đến độ người ta ao ước trao tặng nó cho mọi người và người ta thực hiện. Nó giống như một con sông chảy xiết đang nuôi dưỡng và cung cấp nước cho mọi thị trấn và làng mạc; nó bị ô nhiễm, những bẩn thỉu của con người tuôn vào nó nhưng chốc lát sau nước làm tinh khiết chúng và vùn vụt trôi. Không gì có thể làm hư hỏng tình yêu, bởi vì tất cả mọi sự việc được hòa tan trong nó – những tốt lành và những xấu xa, những xấu xí và những đẹp đẽ. Nó là sự việc duy nhất mà là vĩnh hằng riêng của nó.

 Những cái cây quá oai vệ và trơ trơ lạ lùng đối với những con đường trải nhựa và giao thông của con người. Những cái rễ của nó đâm xuống, sâu thẳm trong quả đất và những cái ngọn của chúng thọc lên tận bầu trời. Chúng ta có gốc rễ của chúng ta trong quả đất, mà chúng ta có và phải có, nhưng chúng ta bám và bò trên quả đất; chỉ có một ít người bay vút lên bầu trời. Họ là những con người hạnh phúc và sáng tạo duy nhất. Những người còn lại đều hư hỏng và tiêu diệt lẫn nhau trên quả đất dễ thương này, bởi những câu nói và những bàn tán gây tổn thương.

 Hãy khoáng đạt. Sống trong quá khứ nếu bạn phải, nhưng đừng đấu tranh chống lại quá khứ; khi quá khứ đến, thâm nhập nó, không xua đuổi nó hay bám chặt vào nó quá nhiều. Trải nghiệm của tất cả những năm này, đau khổ và hân hoan, những tai họa kinh hồn và những thoáng hiện của bạn về sự chia ly, ý thức mơ màng, tất cả những việc này sẽ bồi bổ sự giàu có và vẻ đẹp. Điều gì quan trọng là điều gì bạn có trong quả tim của bạn; và bởi vì cái đó đang tràn trề, bạn có mọi thứ, bạn là mọi thứ.

 Hãy tỉnh táo với tất cả những suy nghĩ và những cảm giác của bạn, đừng cho phép một cảm giác hay suy nghĩ nào len lẻn trốn đi mà không nhận biết được nó và thẩm thấu tất cả nội dung của nó. Thẩm thấu không là từ ngữ, nhưng thấy toàn bộ nội dung của cảm giác-suy nghĩ. Nó giống như đi vào một căn phòng và ngay tức khắc thấy tất cả mọi thứ căn phòng chứa đựng, bầu không khí của nó và những không gian của nó. Thấy và nhận biết được những suy nghĩ của người ta khiến cho người ta nhạy cảm, linh động, và tỉnh táo một cách lạ thường. Đừng chỉ trích hay bênh vực, nhưng rất tỉnh táo. Từ sự chia cắt phân ly, từ rỉ sắt hiện diện vàng tinh khiết.

 Thật ra thấy “cái gì là” gian nan lắm. Làm thế nào người ta nhìn ngắm rõ ràng? Một con sông khi nó đối diện một chướng ngại không bao giờ đứng yên; con sông đập tan một chướng ngại bằng trọng lượng của nó và chảy chồm qua nó hay luồn dưới nó hay bọc quanh nó; con sông không bao giờ chịu đứng yên; nó không thể làm gì cả ngoại trừ hành động. Nó nổi loạn, nếu bạn có thể giải thích như thế, một cách thông minh. Người ta phải nổi loạn một cách thông minh và thâu nhận “cái gì là” một cách thông minh. Muốn nhận biết “cái gì là” phải có tinh thần của nổi loạn thông minh. Đừng hiểu lầm một thách thức cần đến một thông minh nào đó; nhưng thông thường người ta quá hăm hở tóm thâu cái gì người ta ao ước, đến độ người ta lao vào chướng ngại; hoặc người ta tự-làm suy sụp chính mình khi chống đối nó hoặc người ta tự-làm kiệt quệ chính mình trong đấu tranh với nó. Muốn thấy sợi dây như sợi dây không cần đến sự can đảm, nhưng nhầm lẫn sợi dây với một con rắn rồi sau đó quan sát cần đến sự can đảm. Người ta phải nghi ngờ, luôn luôn sục sạo, thấy cái giả dối như cái giả dối. Người ta nhận được sức mạnh để thấy rõ ràng qua sự mãnh liệt của chú ý; bạn sẽ thấy nó sẽ hiện diện. Người ta phải hành động; con sông không bao giờ ngừng chảy, nó luôn luôn hoạt động. Người ta phải ở trong trạng thái của phủ nhận, để hành động; chính phủ nhận này sáng tạo hành động tích cực riêng của nó. Tôi nghĩ vấn đề là thấy rõ ràng, vậy thì chính nhận biết đó sáng tạo hành động riêng của nó. Khi có linh động không có nghi vấn của đúng đắn hay sai lầm.

 Người ta phải rất minh bạch bên trong chính người ta. Vậy thì tôi cam đoan với bạn rằng mọi thứ sẽ xảy ra đúng đắn; hãy minh bạch và bạn sẽ thấy rằng mọi thứ sẽ tự-tiến triển đúng đắn mà không cần bạn phải làm bất kỳ việc gì cả. Đúng đắn không là điều gì người ta khao khát.

 Phải có cách mạng hoàn toàn, không chỉ trong những sự việc to tát, nhưng còn cả trong những sự việc thông thường hàng ngày. Bạn đã có cách mạng đó, đừng nghỉ ngơi, bám sát nó. Hãy giữ cho nó sôi động, phía bên trong.

 Tôi hy vọng đêm qua bạn ngủ ngon, mặt trời mọc dễ thương phía bên ngoài cửa sổ của bạn và bạn có thể thấy những vì sao đêm an bình trước khi bạn đi ngủ. Chúng ta chẳng biết bao nhiêu về tình yêu, về sự dịu dàng và “quyền năng” lạ thường, chúng ta sử dụng từ ngữ “tình yêu” quá dễ dãi; vị tướng lãnh sử dụng nó; người bán thịt sử dụng nó; người giàu có sử dụng nó và cậu trai cô gái sử dụng nó. Nhưng họ chẳng biết bao nhiêu về nó, sự bao la của nó, sự chết chóc của nó, không đáy của nó. Tình yêu là nhận biết được vĩnh hằng.

 Liên hệ là một sự việc lạ lùng, và chúng ta rơi vào thói quen của một liên hệ đặc biệt dễ dàng biết chừng nào, những sự việc đã trở thành quá quen thuộc, hoàn cảnh được chấp nhận và không thay đổi nào được khoan dung; không chuyển động nào hướng về không-chắc chắn, thậm chí trong một giây phút, được sẵn lòng xem xét. Mọi thứ được quy định quá tốt đẹp, được xếp đặt vững chắc, được ràng buộc, đến độ không còn cơ hội nào cho sự tươi trẻ, cho một hơi thở hồi sinh trong sáng của mùa xuân. Điều này và còn nhiều hơn nữa được gọi là sự liên hệ. Nếu chúng ta quan sát cặn kẽ, sự liên hệ còn tinh tế hơn nhiều, tốc độ hơn sét đánh, bao la hơn quả đất, bởi vì sự liên hệ là sự sống. Sự sống là xung đột. Chúng ta muốn biến sự liên hệ thành thô tục, khắc nghiệt, và có thể điều khiển được. Thế là nó mất đi hương thơm của nó, vẻ đẹp của nó. Tất cả điều này nảy sinh bởi vì người ta không thương yêu, và dĩ nhiên tình yêu là sự việc vĩ đại nhất trong tất cả, bởi vì trong nó phải có sự từ bỏ tuyệt đối của cái tôi.

 Chính chất lượng của trong sáng, của mới mẻ mới là cốt lõi, hoặc ngược lại sống trở thành một lề thói, một thói quen; và tình yêu không là một thói quen, một sự việc buồn chán. Hầu hết mọi người đã mất đi tất cả ý thức của kinh ngạc. Họ đã quá quen thuộc với mọi sự việc, ý thức của an toàn này hủy diệt sự tự do và sự cảm thấy lạ thường của không-chắc chắn.

 Chúng ta chiếu rọi một tương lai xa thật xa, chạy trốn khỏi hiện tại. Sự chú ý để hiểu rõ luôn luôn trong hiện tại. Trong chú ý luôn luôn có một hiểu rõ về điều sắp sửa xảy ra. Minh bạch trong những ý định của người ta là một nhiệm vụ thật gian nan; ý định giống như một ngọn lửa, đang liên tục thôi thúc người ta phải hiểu rõ. Hãy minh bạch trong những ý định của bạn và bạn sẽ thấy, mọi thứ sẽ vận hành tốt lành. Minh bạch trong hiện tại là tất cả mà người ta cần đến, nhưng thực hiện nó không dễ dàng lắm như nghe nói về nó. Người ta phải khai quang cánh đồng cho hạt giống mới mẻ và ngay khi hạt giống đã được gieo xuống, sức sống và sức mạnh riêng của nó sáng tạo quả và hạt. Vẻ đẹp phía bên ngoài không bao giờ có thể bền vững, nó luôn luôn ô uế nếu không có hài lòng và hân hoan phía bên trong. Chúng ta vun đắp phía bên ngoài, chẳng chú ý bao nhiêu đến sự việc phía bên trong làn da; nhưng chính cái bên trong luôn luôn thắng thế cái bên ngoài. Chính là con sâu phía bên trong quả táo mới hủy hoại sự tươi mát của quả táo.

 Cần đến thông minh vô cùng cho một người đàn ông và một người đàn bà để tha thứ, để sống cùng nhau, không chi phối lẫn nhau hay bị thống trị bởi người này hay người kia. Sự liên hệ là vấn đề khó khăn nhất trong sống.

 Lạ lùng thay khi người ta dễ dàng bị xúc động bởi một cảm thấy trong một hoàn cảnh đặc biệt, người ta cần một căng thẳng thân thiện, một ý thức của chú ý nhiệt thành trong đó người ta có thể nở rộ một cách tự do và tự nhiên. Quá ít người có hoàn cảnh đặc biệt này; và thế là hầu hết mọi người đều bị choáng váng, cả phần thân thể cũng như phần tâm lý. Tôi rất ngạc nhiên khi bạn có thể sống sót mà không bị biến dạng trong hoàn cảnh đặc biệt đó. Người ta có thể thấy tại sao bạn hoàn toàn không bị hủy hoại, không bị vấy bẩn và không bị biến dạng; phía bên ngoài bạn điều chỉnh hết sức mau lẹ, phía bên trong bạn cho phép mình ngủ yên. Chính sự vô cảm phía bên trong này đã cứu thoát bạn. Nếu bạn đã cho phép phía bên trong nhạy cảm, thức dậy, bạn không thể giữ vững lập trường và thế là đã có xung đột và bạn đã bị suy sụp, bị nhiễm bẩn. Lúc này, bởi vì phía bên trong bạn tỉnh táo và minh bạch, bạn không có xung đột với hoàn cảnh đặc biệt. Chính bởi xung đột này mới gây ra sự biến dạng. Bạn sẽ luôn luôn được hồn nhiên nếu phía bên trong bạn rất cảnh giác và hiểu rõ và dịu dàng điều chỉnh đến những sự việc phía bên ngoài.

 Những thay thế sẽ tàn lụi mau lẹ. Người ta có lẽ vẫn theo thế gian mặc dù người ta chỉ sở hữu một ít đồ vật. Sự ham muốn uy quyền trong bất kỳ hình thức nào; uy quyền của người tu khổ hạnh, uy quyền của một người tư bản giàu có hay người chính trị hay đức giáo hoàng là theo thế gian. Thèm khát uy quyền nuôi dưỡng sự tàn nhẫn và luôn nhấn mạnh sự quan trọng của chính mình, trong bản thể của sự hung hăng tự-bành trướng là sự mê đắm thế gian. Khiêm tốn là mộc mạc, nhưng khiêm tốn được vun đắp là một hình thức khác của thế gian.

 Chẳng mấy người nhận biết những thay đổi, những giật lùi, những xung đột và những biến dạng phía bên trong của họ. Thậm chí nếu họ nhận biết được, họ lại cố gắng xua đuổi chúng hay chạy trốn chúng. Bạn không làm nó chứ. Tôi nghĩ bạn sẽ không làm, nhưng có một nguy hiểm của sống cùng những suy nghĩ và những cảm giác của bạn một cách quá mật thiết. Người ta phải nhận biết những suy nghĩ và những cảm giác của người ta, mà không lo lắng, mà không áp lực. Cách mạng thực sự đã xảy ra trong sống của bạn, bạn nên nhận biết rõ ràng những suy nghĩ và những cảm giác của bạn – hãy thả cho chúng tuôn ra, đừng kiểm soát chúng, đừng kiềm chế chúng. Hãy cho phép chúng lộ diện, những cái hòa nhã cũng như những cái hung bạo, nhưng nhận biết chúng.

 Bị bận tâm bởi những gì là những ham muốn của bạn, liệu bạn có bất kỳ ham muốn nào? Thế giới là một nơi tốt lành, chúng ta làm mọi việc để chạy trốn khỏi nó qua tôn thờ, cầu nguyện, những tình yêu và những sợ hãi của chúng ta. Chúng ta không biết liệu chúng ta giàu có hay nghèo khó, chúng ta đã chưa bao giờ thâm nhập sâu thẳm vào chính chúng ta và khám phá “cái gì là.” Chúng ta tồn tại trên bề mặt, thỏa mãn cùng những quá nhỏ nhen và tạo tác hạnh phúc lẫn bất hạnh từ những việc nhỏ nhen như thế. Những cái trí tầm thường của chúng ta có những vấn đề tầm thường và những đáp lại tầm thường, và thế là chúng ta hoang phí những ngày của chúng ta. Chúng ta không thương yêu, và khi chúng ta có thương yêu nó luôn luôn theo cùng sợ hãi và tuyệt vọng, cùng đau khổ và khao khát.

 Tôi đang suy nghĩ thật quan trọng biết bao khi sống hồn nhiên, có một cái trí hồn nhiên. Những trải nghiệm là điều không tránh khỏi, có lẽ cũng cần thiết; sống là một chuỗi của những trải nghiệm, nhưng cái trí không nhất thiết phải bị chứa đầy bởi những đòi hỏi thích tích lũy riêng của nó. Nó có thể xóa sạch mỗi trải nghiệm và tự-giữ gìn nó hồn nhiên – cởi bỏ gánh nặng. Điều này quan trọng lắm, ngược lại cái trí không bao giờ có thể trong sáng, cảnh giác và linh động. “Làm thế nào” để giữ cho cái trí linh động không là vấn đề, “làm thế nào” là sự tìm kiếm cho một phương pháp, và phương pháp không bao giờ có thể khiến cho cái trí hồn nhiên; nó có thể làm cho cái trí có phương pháp, nhưng không bao giờ hồn nhiên, sáng tạo.

 Chiều hôm qua bắt đầu có mưa và buổi tối nó trút xuống như thác nước. Tôi chưa bao giờ nghe được bất kỳ thứ gì giống như thế. Nó giống như là bầu trời mở toang. Có yên lặng lạ thường cùng nó, sự yên lặng của trọng lượng, một trọng lượng vô bờ bến đang tự-trút xuống quả đất.

 Giữ được đơn giản và minh bạch luôn luôn là điều khó khăn. Thế giới tôn thờ sự thành công, những vĩ đại hơn và những tốt đẹp hơn; khán giả càng đông hơn bao nhiêu thì diễn giả càng nổi tiếng bấy nhiêu; những cao ốc, những chiếc xe hơi, những máy bay và những con người siêu vĩ đại. Tánh đơn giản không còn nữa. Những con người thành công không còn là những con người đang xây dựng một thế giới mới mẻ. Là một người cách mạng thực sự cần đến một thay đổi hoàn toàn của quả tim và cái trí, và chẳng có bao nhiêu người ao ước tự-làm tự do cho chính họ. Người ta chặt đứt những gốc rễ trên bề mặt; nhưng muốn chặt đứt những gốc rễ sâu thẳm đang nuôi dưỡng sự tầm thường, sự thành công, cần đến cái gì đó còn nhiều hơn là những từ ngữ, những phương pháp, những ép buộc. Dường như cũng có ít người, nhưng họ là những người xây dựng thực sự – những người còn lại lao động trong ảo tưởng.

 Người ta luôn luôn đang so sánh chính mình với một người khác, với người ta là gì, với người ta nên là gì, với người nào đó may mắn hơn. Thật ra, sự so sánh này gây hủy diệt. Sự so sánh gây thoái hóa, nó làm lệch lạc tầm nhìn của người ta. Và người ta lại được nuôi dưỡng khi liên tục so sánh. Tất cả giáo dục của chúng ta đều được đặt nền tảng trên nó và văn hóa cũng vậy. Thế là có sự đấu tranh liên tục để là cái gì đó khác hẳn người ta là gì. Hiểu rõ về người ta là gì mở toang sự sáng tạo, nhưng so sánh nuôi dưỡng sự ganh đua, tàn nhẫn, tham vọng, mà chúng ta nghĩ nó tạo ra sự tiến bộ. Từ trước đến nay sự tiến bộ chỉ dẫn đến nhiều chiến tranh tàn bạo và đau khổ hơn là thế giới đã từng phải chịu đựng trước kia. Nuôi dưỡng trẻ em mà không so sánh là giáo dục thực sự.

 Có vẻ lạ lùng làm sao khi đang viết, điều gì dường như quá không cần thiết. Sự việc mà có ý nghĩa hiện diện ở đây và bạn lại ở đằng đó. Những sự việc thực sự luôn luôn giống hệt nhau, vì vậy không cần thiết phải viết ra hay nói về nó; và trong chính động thái viết hay nói, cái gì đó xảy ra để làm lệch lạc nó, làm hư hỏng nó. Có quá nhiều điều được nói ra tách rời khỏi sự việc thực sự. Thôi thúc để thành tựu này, mà tiêu hủy quá nhiều người trong những phương cách nhỏ nhoi và những phương cách to tát. Thôi thúc này có thể được thỏa mãn trong cách này hay cách khác, và kèm theo sự thỏa mãn những sự việc sâu thẳm hơn phai nhạt đi. Đó là điều gì xảy ra trong mọi trường hợp, đúng chứ? Sự thành tựu của ham muốn là một công việc nhỏ nhen, dù thú vị đến chừng nào; nhưng kèm theo sự thành tựu của nó, bởi vì nó cứ tiếp tục tự-làm thỏa mãn cho nó, lề thói, nhàm chán len lỏi vào và sự việc thực sự biến dần. Chính là sự việc thực sự mà phải được duy trì và điều kỳ diệu của nó là, nó làm – nếu không có sự suy nghĩ của thành tựu nhưng chỉ đang thấy những sự việc như chúng là.

 Hiếm khi nào chúng ta một mình; luôn luôn cùng con người, cùng những suy nghĩ chồng chất, những hy vọng đã chưa được thành tựu, hay sẽ thành tựu – những hồi tưởng. Một mình rất cần thiết cho con người muốn không bị ảnh hưởng, cho cái gì đó không bị vấy bẩn sẽ xảy ra. Bởi vì trạng thái một mình này dường như không-thời gian, không có quá nhiều công việc phải làm, không có quá nhiều trách nhiệm và vân vân. Muốn học hành yên lặng, tự-giam mình trong căn phòng, cho cái trí nghỉ ngơi, trở thành một cần thiết. Tình yêu là bộ phận của một mình này. Đơn giản, minh bạch, và yên lặng phía bên trong, là có ngọn lửa đó.

 Những vấn đề có lẽ không dễ dàng lắm nhưng khi người ta càng đòi hỏi về sống nhiều bao nhiêu, nó càng trở nên kinh hãi và đau khổ bấy nhiêu. Muốn sống đơn giản, không bị ảnh hưởng, mặc dù mọi thứ và mọi người đang cố gắng gây ảnh hưởng, muốn hiện diện mà không có những mong đợi và những tâm trạng đang thay đổi không dễ dàng lắm, nhưng nếu không có một sống yên lặng, thăm thẳm, tất cả mọi sự việc sự vật đều vô ích.

 Bầu trời xanh quang đãng biết bao, mênh mang, không thời gian, và không không gian. Khoảng cách và không gian là một sự việc của cái trí; đó và đây là những sự kiện, nhưng chúng trở thành những nhân tố thuộc tâm lý bởi sự thôi thúc của ham muốn. Cái trí là một hiện tượng lạ lùng. Quá phức tạp và tuy nhiên tại cơ bản lại đơn giản. Nó bị biến thành phức tạp bởi nhiều ép buộc thuộc tâm lý. Do bởi cái này mới gây ra xung đột và đau khổ, sự kháng cự và những kiếm được. Nhận biết chúng, và cho phép chúng trôi đi và không bị trói buộc trong chúng, gian nan vô cùng. Sống giống như một con sông mênh mông đang chảy. Cái trí nhốt trong cái lưới của nó những sự vật của con sông này, đang loại bỏ và đang giữ lại. Không nên có lưới. Lưới thuộc thời gian và không gian, chính cái lưới này mới tạo ra đây và đó; hạnh phúc và đau khổ.

 Kiêu ngạo là một sự việc lạ lùng, kiêu ngạo trong những sự việc nhỏ nhen và những sự việc to tát; trong những sở hữu của chúng ta, trong những thành tựu của chúng ta, trong những đạo đức của chúng ta, kiêu ngạo của chủng tộc, danh tánh và gia đình; trong khả năng, trong hình dáng, trong hiểu biết. Chúng ta biến tất cả điều này thành chất dinh dưỡng cho kiêu ngạo này, hay chúng ta chạy trốn đến khiêm tốn. Đối nghịch của kiêu ngạo không là khiêm tốn – nó vẫn còn là kiêu ngạo, chỉ vì nó được gọi là khiêm tốn; ý thức của khiêm tốn là một hình thức của kiêu ngạo. Cái trí phải là cái gì đó. Nó đấu tranh để là cái này hay cái kia, nó không bao giờ có thể ở trong một trạng thái của không-gì cả. Nếu không-gì cả là một trải nghiệm mới mẻ, nó phải có trải nghiệm đó, chính nỗ lực để yên lặng là một kiếm được khác. Cái trí phải vượt khỏi tất cả nỗ lực chỉ sau đó…

 Những ngày của chúng ta quá trống rỗng, đầy ắp những hoạt động thuộc đủ mọi loại, kinh doanh, phỏng đoán, thiền định, đau khổ, và hân hoan. Nhưng bất kể tất cả những việc này, những sống của chúng ta quá trống rỗng. Lột bỏ một người khỏi vị trí, uy quyền, hay khỏi tiền bạc, anh ấy là gì? Anh ấy đã có tất cả hào nhoáng đó, phía bên ngoài, nhưng anh ấy trống rỗng, nông cạn, phía bên trong. Người ta không thể có cả hai, giàu có phía bên trong lẫn giàu có phía bên ngoài. Phong phú phía bên trong có giá trị hơn phong phú phía bên ngoài. Người ta có thể bị cướp đoạt những cái bên ngoài, những biến cố phía bên ngoài có thể hủy diệt điều gì đã được xây dựng cẩn thận; nhưng giàu có phía bên trong không thể bị hủy diệt, không gì có thể chạm được chúng, bởi vì chúng đã không bị sắp xếp vào chung bởi cái trí.

 Ham muốn để thành tựu rất mạnh mẽ trong con người và họ theo đuổi nó bằng bất kỳ giá nào. Thành tựu này, trong mọi phương cách và trong bất kỳ phương hướng nào, duy trì con người; nếu thành tựu thất bại trong một phương hướng, vậy thì họ cố gắng trong một phương hướng khác. Nhưng liệu có một sự việc như thành tựu? Thành tựu có lẽ mang lại một thỏa mãn nào đó, nhưng chẳng mấy chốc nó tan biến và lại nữa chúng ta săn đuổi. Trong hiểu rõ ham muốn toàn vấn đề của thành tựu kết thúc. Ham muốn là nỗ lực để là, để trở thành; và cùng một kết thúc cho trở thành, sự đấu tranh để thành tựu tan biến.

 Những hòn núi phải một mình. Phải là một kỳ diệu khi có mưa nơi những hòn núi và những giọt mưa trên mặt hồ phẳng lặng. Mùi của quả đất tỏa ra khi mưa xuống và tiếp theo lại có những tiếng ộp ộp của nhiều ếch nhái. Có một mê đắm lạ thường trong vùng nhiệt đới, khi có mưa. Mọi thứ được rửa sạch; bụi trên chiếc lá được quét đi; những con sông sống lại và có náo động của những dòng nước đang chảy. Những cái cây nhú ra những nụ xanh, có cỏ dại mới mẻ nơi đã là quả đất trơ trụi; có hàng ngàn côn trùng không biết từ đâu đến và quả đất nứt nẻ được nuôi ăn và quả đất dường như thỏa mãn và an bình. Mặt trời có vẻ đã mất đi chất lượng xuyên thấu của nó và quả đất đã trở thành xanh tươi; một nơi của vẻ đẹp và phong phú. Con người liên tục tạo ra đau khổ riêng của anh ấy, nhưng một lần nữa quả đất lại phong phú và có vui thích trong không khí.

 Lạ lùng làm sao khi hầu hết mọi người đều mơ ước sự công nhận và khen ngợi – được công nhận như một thi sĩ vĩ đại, như một triết gia, cái gì đó mà quảng bá cái tôi của người ta. Nó trao tặng sự thỏa mãn vô bờ bến nhưng nó lại chẳng có bao nhiêu ý nghĩa. Được công nhận bồi dưỡng sự kiêu ngạo của người ta và có lẽ túi tiền của người ta, rồi sau đó cái gì? Nó khiến cho người ta tách rời và sự tách rời nuôi dưỡng những vấn đề riêng của nó, luôn luôn gia tăng. Mặc dù nó có lẽ trao tặng sự thỏa mãn vô bờ bến, được công nhận không là một kết thúc trong chính nó. Nhưng hầu hết mọi người đều bị trói buộc trong được công nhận, để thành tựu, để đạt được. Và thế là thất bại là điều không tránh khỏi, theo cùng sự đau khổ của nó. Được tự do khỏi cả thành công lẫn thất bại là nghi vấn thực sự. Từ khởi đầu không tìm kiếm một kết quả, làm những sự việc mà người ta thương yêu, và thương yêu không có phần thưởng hay hình phạt. Đây là một nghi vấn rất đơn giản nếu người ta có tình yêu.

 Chúng ta chẳng chú ý bao nhiêu đến những sự vật sự việc chung quanh chúng ta, quan sát và cân nhắc. Chúng ta quá tự cho mình là trung tâm, quá bận tâm đến những lo âu của chúng ta, đến những lợi lộc riêng của chúng ta, chúng ta không có thời gian để quan sát và hiểu rõ. Bận tâm này khiến cho cái trí của chúng ta tối tăm và buồn chán, tuyệt vọng và đau khổ, và từ đau khổ chúng ta muốn tẩu thoát. Chừng nào cái tôi còn năng động phải có sự tối tăm và tuyệt vọng trì trệ. Con người bị trói buộc trong một chủng tộc chạy đua điên khùng, trong phiền muộn của sự đau khổ tự cho mình là trung tâm. Đau khổ này là không chín chắn sâu thẳm. Người chín chắn, người cảnh giác được tự do khỏi đau khổ.

 Con sông dễ thương làm sao. Một vùng quê không có một con sông phì nhiêu, rộng, đang chảy không là vùng quê gì cả. Ngồi trên bờ của một con sông và thả những dòng nước trôi qua, nhìn ngắm những con sóng lăn tăn và lắng nghe tiếng sóng vỗ vào bờ; thấy gió trên mặt nước tạo ra những khuôn mẫu; thấy những con chim nhạn đang chạm vào nước, nước đang chụp bắt những côn trùng; và xa xa, bên kia sông, phía bờ kia, tiếng nói của con người hay một cậu bé đang thổi sáo, của một buổi chiều yên lặng, làm bặt tăm tất cả ồn ào quanh người ta. Trong chừng mực nào đó, dường như nước đang tinh lọc người ta, lau sạch bụi bặm của những kỷ niệm ngày hôm qua và dâng hiến chất lượng đó cho cái trí của sự tinh khiết riêng của nó, như nước trong chính nó tự tinh khiết. Một con sông thâu nhận mọi thứ – nước cống rãnh, những xác chết thú vật, rác rưởi của những thành phố nó chảy qua, và vẫn vậy nó tự lọc sạch chính nó trong vài ba dặm. Nó thâu nhậu mọi thứ và vẫn còn là chính nó, không cần quan tâm cũng không cần biết sự tinh khiết khỏi những không-tinh khiết. Chỉ những ao tù, những vũng nước nhỏ mới bị ô uế mau lẹ, bởi vì chúng không đang sống, không đang chảy, như những con sông rộng lớn đang chảy có mùi vị ngọt ngào. Những cái trí của chúng ta là những vũng nước nhỏ, chẳng mấy chốc sẽ bị ô uế. Chính là cái ao tù nhỏ nhoi này, được gọi là cái trí, mới nhận xét, cân nhắc, phân tích, và tuy nhiên vẫn còn ở trong cái ao tù nhỏ nhoi của trách nhiệm.

 Suy nghĩ có một gốc rễ hay những gốc rễ, chính suy nghĩ là gốc rễ. Phải có phản ứng hoặc ngược lại có chết; nhưng thấy rằng phản ứng này không kéo dài gốc rễ của nó vào hiện tại hay vào tương lai là một nghi vấn. Suy nghĩ chắc chắn phải nảy sinh, nhưng nhận biết nó và kết thúc nó ngay tức khắc là nghi vấn cốt lõi. Suy nghĩ về suy nghĩ, tìm hiểu nó, đùa giỡn quanh nó, là kéo dài nó, cho nó gốc rễ. Rất quan trọng phải hiểu rõ điều này. Thấy cái trí suy nghĩ về suy nghĩ như thế nào là phản ứng đến sự kiện. Phản ứng là trạng thái buồn bã và vân vân. Bắt đầu cảm thấy buồn bã, suy nghĩ về sự quay lại của nó ở tương lai, đếm từng ngày, vân vân, là tạo ra gốc rễ của suy nghĩ đang quan tâm đến sự kiện. Thế là cái trí thiết lập những gốc rễ, và sau đó, nhổ bật gốc rễ của nó bằng cách nào, lại trở thành một vấn đề khác, một ý tưởng khác. Suy nghĩ về tương lai là có những gốc rễ trong mảnh đất của không-vĩnh hằng.

 Thực sự một mình, không cùng những kỷ niệm và những vấn đề của hôm qua nhưng một mình và hạnh phúc, một mình mà không có bất kỳ ép buộc phía bên trong hay phía bên ngoài nào, là thả cho cái trí không bị quấy rầy. Một mình. Có một chất lượng của tình yêu về một cái cây, che chở và tuy nhiên vẫn một mình. Chúng ta đang mất đi cảm thấy cho những cái cây, và thế là chúng ta đang mất đi tình yêu cho con người. Khi chúng ta không thể thương yêu thiên nhiên, chúng ta không thể thương yêu con người. Những Thượng đế của chúng ta đã trở nên quá nhỏ nhen và tầm thường và tình yêu của chúng ta cũng thế. Trong tầm thường chúng ta có thân tâm của chúng ta, nhưng có cây cối, những bầu trời khoáng đãng, và sự phong phú không cạn kiệt của quả đất.

 Bạn phải có một cái trí minh bạch, một cái trí tự do không bị trói buộc; đây là cốt lõi, bạn không thể có một cái trí thẩm thấu, minh bạch nếu có sợ hãi thuộc bất kỳ loại nào. Sợ hãi khóa chặt cái trí. Nếu cái trí không đối diện những vấn đề tự-tạo tác riêng của nó, nó không là một cái trí thăm thẳm, minh bạch. Đối diện những nét đặc biệt riêng của nó, nhận biết được những thôi thúc của nó, phía bên trong và sâu thẳm, chấp nhận tất cả điều này mà không chống đối, là có một cái trí minh bạch và thăm thẳm. Vậy là chỉ như thế không những có một cái trí tinh tế, nhưng còn cả một cái trí sắc bén. Một cái trí tinh tế là một cái trí chầm chậm, ngần ngừ; không phải một cái trí mà kết luận, nhận xét, hay hình thành công thức. Tinh tế này là cốt lõi. Nó phải biết lắng nghe và chờ đợi. Đùa giỡn cùng những thăm thẳm. Cái này không dành cho kiếm được tại khúc cuối, nhưng chất lượng này của cái trí phải hiện diện ở đó từ ngay khởi đầu. Bạn có lẽ có nó, cho nó một cơ hội trọn vẹn và thăm thẳm để nở hoa.

 Thâm nhập vào cái không biết được; đừng thân thuộc với bất kỳ cái gì, đừng giả thuyết bất kỳ cái gì, hãy được tự do để tìm ra, và thế là chỉ đến lúc đó có thể có chiều sâu và hiểu rõ.

 Ngược lại người ta vẫn còn trên bề mặt. Điều gì quan trọng không là tán thành hay phản đối một mấu chốt, nhưng tìm ra sự thật.

 Tất cả ý tưởng của thay đổi hay sự thật của thay đổi được thấy khi chỉ có “cái gì là.” “Cái gì là” không khác biệt người suy nghĩ. Người suy nghĩ là “cái gì là” đó, người suy nghĩ không tách khỏi “cái gì là” đó.

 Không thể bình thản nếu có bất kỳ loại ao ước, bất kỳ loại hy vọng cho tình trạng nào đó thuộc tương lai. Đau khổ theo sau nếu có bất kỳ ao ước, thường thường sự sống đã dư thừa ao ước rồi; thậm chí chỉ có một ao ước cũng dẫn đến đau khổ vô tận. Muốn cái trí tự-làm tự do chính nó khỏi một ao ước đó, thậm chí muốn nhận biết một ao ước đó cần đến chú ý, và đó là một công việc gian nan vô cùng. Khi tìm được, đừng để cho nó biến thành một vấn đề. Kéo dài vấn đề là cho phép nó bám rễ. Đừng cho phép nó bám rễ. Một ao ước là một đau khổ duy nhất. Nó làm tối tăm sự sống; có tuyệt vọng và phiền muộn. Chỉ nhận biết được nó và hãy mộc mạc cùng nó.

 Một con suối chảy qua khu đất này. Nó không là một dòng nước yên lặng đang chảy êm ả tới một con sông to, nhưng một con suối vui vẻ huyên náo. Tất cả vùng quê vây quanh đây đều có đồi, con suối có nhiều thác nước và tại một nơi có ba cái thác với độ sâu khác hẳn. Cái thác cao hơn tạo ra sự huyên náo, ồn ào nhất, hai cái thác còn lại không ba hoa nhưng có âm điệu nhẹ nhàng. Tất cả ba thác nước này được xếp đặt cách nhau, và thế là có một chuyển động liên tục của âm thanh. Bạn phải lắng nghe âm nhạc đó. Nó là một dàn nhạc đang chơi giữa những vườn cây ăn quả, trong những bầu trời khoáng đãng, nhưng âm nhạc hiện diện ở đó. Bạn phải tìm ra nó, bạn phải lắng nghe, bạn phải ở cùng những dòng nước đang chảy để nghe âm nhạc của nó. Bạn phải là tổng thể để nghe nó – những bầu trời, quả đất, cây cối vút cao, những cánh đồng xanh rì và những dòng nước đang chảy, thế là chỉ như thế bạn nghe nó. Nhưng tất cả việc này quá phiền toái, bạn mua một cái vé và ngồi trong một cái sảnh, được vây quanh bởi con người, và dàn nhạc chơi hay người nào đó hát. Họ làm mọi việc cho bạn; người nào đó sáng tác bài hát, âm nhạc, một người khác chơi hay hát, và bạn trả tiền để lắng nghe. Mọi thứ trong sống, ngoại trừ một vài thứ, đều là chuyển sang lần thứ nhất, lần thứ hai, lần thứ ba, lần thứ tư – những Thượng đế, những bài thơ, chính trị, âm nhạc. Thế là sống của chúng ta bị trống rỗng. Bị trống rỗng chúng ta cố gắng lấp đầy nó – bằng âm nhạc, bằng những Thượng đế, bằng tình yêu, bằng những hình thức của tẩu thoát, và chính lấp đầy này là trống rỗng. Nhưng vẻ đẹp không được mua bán. Vì vậy chẳng mấy người ao ước vẻ đẹp và tốt lành, và con người thỏa mãn với những sự việc được chuyển sang. Quẳng tất cả nó đi là cách mạng duy nhất và thực sự, và chỉ như thế mới có sự sáng tạo của sự thật.

 Lạ lùng làm sao khi con người cứ khăng khăng vào sự tiếp tục trong tất cả những sự việc; trong những liên hệ, trong truyền thống, trong tôn giáo, trong nghệ thuật. Không có sự đột phá và một khởi đầu mới mẻ lại. Nếu con người không có sách, không người dẫn dắt, không ai để bắt chước, không ai để theo sau, để làm mẫu mực, nếu anh ấy hoàn toàn một mình, được cởi bỏ tất cả hiểu biết của anh ấy, anh ấy sẽ phải bắt đầu từ ngay khởi đầu. Dĩ nhiên sự cởi bỏ hoàn toàn anh ấy này phải tự phát và tự nguyện một cách tổng thể và trọn vẹn, ngược lại anh ấy sẽ trở nên điên khùng, tự cưỡng bách chính anh ấy vào loại loạn thần kinh nào đó. Bởi vì dường như chỉ có một ít người có thể hoàn toàn một mình, thế giới tiếp tục cùng truyền thống – trong nghệ thuật của nó, âm nhạc của nó, chính trị của nó, những Thượng đế của nó – mà vĩnh viễn mang lại đau khổ. Đây là điều gì đang xảy ra trong thế giới tại thời điểm hiện nay. Không có gì mới mẻ, chỉ có đối nghịch và đối nghịch chống lại – trong tôn giáo công thức cũ kỹ của sợ hãi và giáo điều tiếp tục; trong những nghệ thuật có sự nỗ lực để tìm ra cái gì đó mới mẻ. Nhưng cái trí không mới mẻ, nó là cùng cái trí cũ kỹ, chứa đầy truyền thống, sợ hãi, hiểu biết, và trải nghiệm, đang nỗ lực để sục sạo cái mới mẻ. Chính là cái trí mà phải tự-cởi bỏ chính nó, tổng thể, cho cái mới mẻ hiện diện. Đây là cách mạng thực sự.

 Gió đang thổi từ hướng bắc, những đám mây đen và mưa rơi, mọi thứ đang nảy mầm, đang vươn ra và đang tự-làm mới mẻ chính nó.

 Người nông dân ở gần đây có một con thỏ xinh xinh, thật sinh động và tung tăng. Người phụ nữ của ông ấy mang nó lại cho ông ấy và một trong những người phụ nữ nói, “Tôi không thể nhìn nó,” và người đàn ông giết nó, và chỉ vài phút sau con vật sinh động, với một ánh sáng trong hai mắt của nó, đang bị lột da bởi một người phụ nữ. Ở đây họ quá quen thuộc với việc giết chết thú vật, giống như mọi nơi khác trong thế giới, tôn giáo không cấm đoán họ giết chóc. Ở Ấn độ trong hàng thế kỷ, trẻ em đều được dạy dỗ, ít nhất ở miền Nam trong số những người Brahmin, không giết chóc, giết chóc là việc vô nhân đạo nhất, có nhiều trẻ em khi lớn lên bị hoàn cảnh ép buộc phải thay đổi văn hóa của các em thật chóng vánh. Chúng ăn thịt, chúng trở thành sĩ quan quân đội để giết chóc và bị giết chóc. Những giá trị của chúng thay đổi quá mau lẹ. Những thế kỷ của một khuôn mẫu văn hóa đặc biệt bị quẳng đi và một văn hóa mới được nhận vào. Ham muốn được an toàn, trong một hình thức này hay một hình thức khác, quá thống trị đến độ cái trí sẽ tự-điều chỉnh chính nó đến bất kỳ khuôn mẫu nào mà có thể trao tặng cho nó an toàn và bảo đảm. Nhưng không có an toàn; và khi người ta thực sự hiểu rõ điều này, có cái gì đó hoàn toàn khác hẳn, mà sáng tạo cách sống riêng của nó. Sống đó không thể được hiểu rõ hay được bắt chước; tất cả mọi điều mà người ta có thể làm là hiểu rõ và nhận biết được những phương cách của an toàn, mà mang lại sự tự do riêng của nó.

 Quả đất đẹp đẽ quá và bạn càng nhận biết nó nhiều bao nhiêu, nó càng đẹp đẽ thêm bấy nhiêu. Màu sắc, những khác biệt của những màu xanh, những màu vàng. Kinh ngạc làm sao về những sự việc người ta khám phá được khi người ta một mình cùng quả đất. Không chỉ những con côn trùng, những con chim, cỏ, vô số loại hoa, những tảng đá, những màu sắc và những cái cây, nhưng còn cả những suy nghĩ, nếu người ta thương yêu chúng. Chúng ta không bao giờ một mình cùng bất kỳ thứ gì. Cùng chính chúng ta, hay cùng quả đất. Quá dễ dàng khi ở một mình cùng một ham muốn, không phải kháng cự nó bằng một hành động của ý chí, không phải cho phép nó tẩu thoát vào hành động nào đó, không phải cho phép sự thành tựu của nó, không phải tạo tác sự đối nghịch của nó bằng bênh vực hay chỉ trích; nhưng ở một mình cùng nó. Việc này sáng tạo một trạng thái rất lạ thường mà không có bất kỳ hành động nào của ý chí. Chính là điều đó mà tạo tác sự kháng cự và xung đột. Ở một mình cùng một ham muốn sáng tạo một thay đổi trong chính ham muốn. Hãy đùa giỡn cùng cái này và khám phá việc gì xảy ra; đừng ép buộc bất kỳ việc gì, nhưng nhìn ngắm nó một cách ung dung.

 Giáo dục? Chúng ta có ý gì qua từ ngữ đó? Chúng ta học đọc và viết, kiếm được một phương pháp kỹ thuật cần thiết cho việc kiếm sống, và sau đó chúng ta buông thả trên thế giới. Từ niên thiếu chúng ta được dạy bảo phải làm gì, suy nghĩ ra sao, và phía bên trong chúng ta bị quy định chặt chẽ bởi ảnh hưởng môi trường và xã hội.

 Tôi đang suy nghĩ, liệu chúng ta có thể giáo dục con người trên phía bên ngoài nhưng để lại trung tâm được tự do? Liệu chúng ta có thể giúp đỡ con người được tự do phía bên trong và luôn luôn tự do? Bởi vì chỉ trong tự do, anh ấy mới có thể sáng tạo và thế là hạnh phúc. Ngược lại, sống chỉ là một hành hạ, một trận chiến phía bên trong và thế là phía bên ngoài. Nhưng muốn được tự do phía bên trong cần đến chú ý và thông minh lạ thường; nhưng chẳng có bao nhiêu người thấy sự quan trọng của điều này. Chúng ta quan tâm đến phía bên ngoài và không phải đến sáng tạo. Nhưng để thay đổi tất cả điều này, ít nhất phải có một vài người mà hiểu rõ sự cần thiết của điều này, mà chính họ phía bên trong đang sáng tạo tự do này. Nó là một thế giới lạ lùng.

 Điều gì quan trọng là một thay đổi cơ bản nơi tầng ý thức bên trong. Bất kỳ hành động nào của ý muốn tầng ý thức bên ngoài đều không thể tác động vào tầng ý thức bên trong. Bởi vì ý muốn tầng ý thức bên ngoài không thể tác động vào những theo đuổi, những ao ước, những thôi thúc của tầng ý thức bên trong, cái trí tầng ý thức bên ngoài phải lắng xuống, yên tĩnh, và không cố gắng ép buộc tầng ý thức bên trong, phụ thuộc vào bất kỳ khuôn mẫu nào của hành động. Tầng ý thức bên trong có khuôn mẫu hành động riêng của nó, cái khung phía bên trong riêng của nó mà nó vận hành. Cái khung này không thể bị phá vỡ bởi bất kỳ hành động phía bên ngoài nào, và ý muốn là một hành động phía bên ngoài. Nếu điều này thực sự được thấy hay được hiểu rõ, cái trí tầng ý thức bên ngoài yên tĩnh; và bởi vì không có sự kháng cự, bị dựng lên bởi ý muốn, người ta sẽ phát hiện rằng tầng ý thức tạm gọi là bên trong bắt đầu tự-làm tự do chính nó khỏi những giới hạn riêng của nó. Vậy là chỉ đến lúc đó có một thay đổi cơ bản trong toàn bộ thân tâm của con người.

 Cao quý là một sự việc lạ lùng. Một viên chức hay một vị trí của kính trọng trao tặng cao quý. Nó giống như mặc một cái áo khoác. Cái áo khoác, chức vụ, trao tặng cao quý. Một tước hiệu hay một vị trí trao tặng cao quý. Nhưng cởi bỏ con người khỏi những điều này, và rất ít người có chất lượng của cao quý đó mà hiện diện cùng tự do phía bên trong của không-là gì cả. Là cái gì đó là điều gì con người khao khát, và cái gì đó cho anh ấy một vị trí trong xã hội mà nó kính trọng. Đặt con người vào một bảng phân loại nào đó – thông minh, giàu có, một vị thánh, một người vật lý; nhưng nếu anh ấy không thể được đặt vào một bảng phân loại mà xã hội công nhận, anh ấy là một người kỳ cục. Cao quý không thể được công nhận, không thể được vun đắp, và ý thức được là cao quý là ý thức về chính mình, mà quá nhỏ nhen, tầm thường. Không-là gì cả là được tự do khỏi chính ý thức đó. Đang hiện diện, không thuộc về hay ở trong một trạng thái đặc biệt, là cao quý thực sự. Nó không thể bị lấy đi, nó luôn luôn hiện diện.

 Cho phép dòng chảy tự do của sự sống, mà không có bất kỳ cặn bã nào bị sót lại, là nhận biết thực sự. Cái trí của con người giống như một cái sàng mà giữ lại những thứ nào đó và bỏ đi những thứ khác. Cái gì nó giữ lại là chuẩn mực của những ham muốn riêng của nó; và những ham muốn, dù sâu sắc, to tát, cao cả đến chừng nào, đều nhỏ nhen, đều tầm thường, bởi vì ham muốn là một sự việc của cái trí. Không giữ lại, nhưng cho tự do của sự sống được trôi chảy mà không kiềm hãm, mà không chọn lựa, là nhận biết tổng thể. Chúng ta luôn luôn đang chọn lựa hay đang giữ lại, đang chọn lựa những sự việc có ý nghĩa và luôn luôn bám vào chúng. Điều này chúng ta gọi là trải nghiệm, và vô số những trải nghiệm chúng ta gọi là sự phong phú của sống. Sự phong phú của sống là tự do khỏi sự tích lũy trải nghiệm. Trải nghiệm mà còn giữ lại, mà bị giam giữ, ngăn cản trạng thái đó mà trong nó cái đã được biết không hiện diện. Cái đã được biết không là kho báu, nhưng cái trí bám vào nó và thế là hủy diệt hay làm ô uế cái không biết được.

 Sống là một việc lạ thường. Hạnh phúc thay cho con người không-là gì cả.

 Chúng ta là, ít ra hầu hết chúng ta, những sinh vật của những trạng thái, đủ loại trạng thái. Ít người trong chúng ta thoát khỏi nó. Với vài người, nó bị gây ra bởi điều kiện thân thể, với những người còn lại, nó là một trạng thái tinh thần. Chúng ta thích trạng thái lên xuống này, chúng ta nghĩ chuyển động của những trạng thái này là bộ phận của sự tồn tại. Nhưng chẳng có bao nhiêu người không bị trói buộc bởi chuyển động này, mà được tự do khỏi trận chiến của trở thành, để cho phía bên trong có một kiên định, không phải của ý muốn, một kiên định mà không bị vun đắp, cũng không phải kiên định của sự quan tâm bị tập trung, cũng không phải sản phẩm của bất kỳ một trong những hoạt động này. Nó ập vào người ta chỉ khi nào hành động của ý muốn kết thúc.

 Tiền bạc có làm hư hỏng con người. Có một hung hăng kỳ cục của những người giàu có. Không có bao nhiêu ngoại lệ, trong mọi quốc gia, những người giàu có đều có cảm giác kỳ cục đó của có thể bóp méo bất kỳ thứ gì. Ngay cả những Thượng đế, và họ có thể mua những Thượng đế của họ. Giàu có không chỉ thuộc của cải, nhưng còn cả khả năng có thể làm mọi thứ. Khả năng trao tặng con người một ý thức kỳ cục của tự do. Anh ấy cũng cảm thấy anh ấy ở trên những người khác, anh ấy khác biệt. Tất cả điều này cho anh ấy một ý thức của ưu việt; anh ấy ngả người và quan sát những người khác đang quằn quại; anh ấy quên bẵng sự dốt nát của anh ấy, sự tối tăm của cái trí riêng của anh ấy. Tiền bạc và khả năng, trao tặng một tẩu thoát rất tốt khỏi sự tối tăm này. Rốt cuộc, tẩu thoát là một hình thức của kháng cự, mà nuôi dưỡng những vấn đề riêng của nó. Sống là một việc lạ thường. Hạnh phúc thay cho con người không-là gì cả.

 Thâu nhận mọi sự việc một cách thản nhiên, nhưng phía bên trong giàu có và cảnh giác. Đừng buông thả cho một khoảnh khắc trôi qua mà không hoàn toàn nhận biết điều gì đang xảy ra phía bên trong và quanh quanh bạn. Thường thường, đây có nghĩa là nhạy cảm, không phải với một hay hai sự việc, nhưng nhạy cảm với mọi thứ. Nhạy cảm với vẻ đẹp và kháng cự xấu xí là tạo tác xung đột. Bạn biết, khi bạn quan sát bạn sẽ nhận biết rằng cái trí luôn luôn đang đánh giá – cái này đẹp và cái đó xấu, cái này đen và cái kia trắng – nhận xét mọi người, đang so sánh, đang cân nhắc, đang tính toán. Cái trí luôn luôn khuấy động. Liệu cái trí có thể quan sát, nhìn ngắm mà không nhận xét, không tính toán? Hãy nhận biết mà không đặt tên và chỉ thấy liệu cái trí có thể thực hiện nó. Hãy đùa giỡn cùng điều này. Đừng ép buộc nó, hãy cho phép nó tự-nhìn ngắm chính nó. Hầu hết mọi người gắng sức được đơn giản đều bắt đầu với phía bên ngoài, gạt đi, từ bỏ, và vân vân; nhưng phía bên trong; sự phức tạp của thân tâm của họ vẫn còn y nguyên. Bằng sự đơn giản phía bên trong, phía bên ngoài hòa hợp cùng phía bên trong. Đơn giản phía bên trong là tự do khỏi sự thôi thúc cho nhiều hơn, mà không có nghĩa được thỏa mãn cùng “cái gì là.” Tự do khỏi sự thôi thúc cho nhiều hơn không phải là suy nghĩ dựa vào thời gian, tiến bộ, đạt được đó. Đơn giản dành cho cái trí tự-làm tự do chính nó khỏi tất cả những kết quả, dành cho cái trí tự-làm trống không chính nó khỏi tất cả xung đột. Đây là đơn giản thực sự.

 Làm thế nào cái trí có thể đấu tranh giữa cái xấu xí và cái đẹp đẽ, đang bám vào một cái và xua đuổi cái còn lại. Xung đột này khiến cho cái trí vô cảm và loại trừ. Bất kỳ nỗ lực nào về phần của cái trí để tìm ra một đường giới hạn không định nghĩa được giữa hai cái vẫn còn là bộ phận của cái này hay cái kia. Suy nghĩ không thể, dù làm bất kỳ việc gì nó muốn, tự-làm tự do chính nó khỏi tất cả những đối nghịch; chính suy nghĩ đã sáng chế những đẹp đẽ và những xấu xí, và tốt lành và xấu xa. Vì vậy, nó không thể tự-làm tự do chính nó khỏi tất cả những hoạt động riêng của nó. Tất cả mọi việc mà nó cần làm là yên lặng, không chọn lựa. Chọn lựa là xung đột và cái trí quay lại những rối rắm riêng của nó. Yên lặng của cái trí là tự do khỏi sự phân hai.

 Có quá nhiều bất mãn và người ta nghĩ rằng một học thuyết, cộng sản hay học thuyết khác, sẽ giải quyết được mọi thứ, thậm chí còn xóa sạch được bất mãn, mà dĩ nhiên nó không bao giờ có thể thực hiện được. Chủ nghĩa cộng sản hoặc bất kỳ quy định thuộc tôn giáo có tổ chức nào không bao giờ có thể xóa sạch bất mãn; nhưng người ta lại cố gắng dùng đủ mọi cách để bóp chết nó, để định hình nó, để cho nó mãn nguyện, nhưng nó luôn luôn hiện diện ở đó. Bất mãn, người ta nghĩ rằng nó là sai lầm – thông thường không đúng, và vẫn vậy người ta không thể xua đuổi nó; nó phải được hiểu rõ. Hiểu rõ không là chỉ trích. Vì thế, thực sự thâm nhập nó, nhìn ngắm nó mà không có bất kỳ ham muốn nào để thay đổi nó, để nhét nó vào một khe rãnh. Nhận biết nó khi nó vận hành suốt ngày, nhận biết những phương cách của nó và ở một mình cùng nó.

 Tự do hiện diện khi cái trí một mình. Chỉ đùa giỡn cùng sự việc đó thôi, hãy giữ cái trí yên lặng, tự do khỏi tất cả suy nghĩ. Hãy vui đùa cùng nó, đừng biến nó thành một việc nghiêm trọng quá, không có bất kỳ đấu tranh nào, hãy nhận biết và thả cho cái trí yên lặng.

 Có tuyệt vọng chừng nào người ta còn đang tìm kiếm sự thành tựu. Vui thú của thành tựu là một ham mốn liên tục và chúng ta muốn sự tiếp tục của vui thú đó. Không còn vui thú là tuyệt vọng mà trong nó có đau khổ. Lại nữa cái trí tìm kiếm sự thành tựu trong những phương hướng khác nhau và lại nữa nó gặp gỡ tuyệt vọng. Tuyệt vọng này là chuyển động của tự-ý thức mà là cô lập, tách rời, cô độc. Từ điều này cái trí lại muốn tẩu thoát vào hình thức nào đó của sự thành tựu. Đấu tranh để thành tựu tạo ra xung đột của phân hai. Khi cái trí thấy sự vô lý hay sự thật của thành tựu, trong nó luôn luôn có tuyệt vọng, vậy là chỉ như thế cái trí mới có thể ở trong trạng thái của cô đơn mà từ đó không còn tẩu thoát. Khi cái trí ở trong trạng thái cô đơn này, mà không có bất kỳ tẩu thoát nào, vậy thì chỉ như thế có tự do khỏi nó. Sự tách rời tồn tại bởi vì ham muốn để thành tựu; tuyệt vọng là tách rời.

 Không choáng váng nào được xảy ra lúc này, ngay cả những choáng váng thoáng chốc. Những phản ứng thuộc tâm lý này tác động vào thân thể, cùng những hậu quả có hại của nó. Hãy rất mạnh mẽ phía bên trong. Vững chắc và minh bạch. Trọn vẹn; đừng cố gắng trọn vẹn, trọn vẹn. Đừng phụ thuộc vào bất kỳ người nào hay vào bất kỳ điều nào hay vào bất kỳ trải nghiệm nào, hay ký ức; sự phụ thuộc vào quá khứ, dù hài lòng ra sao, chỉ ngăn cản sự trọn vẹn của hiện tại. Nhận biết và cho phép nhận biết đó nguyên vẹn và không gián đoạn ngay cả nếu nó hiện diện được một phút.

 Ngủ là cần thiết; trong giấc ngủ người ta dường như tiếp xúc những chiều sâu không biết được, những chiều sâu mà cái trí tầng ý thức bên ngoài không bao giờ có thể tiếp xúc hay trải nghiệm. Mặc dù người ta có lẽ không nhớ trải nghiệm lạ thường của một thế giới vượt khỏi cả tầng ý thức bên ngoài lẫn bên trong, nó có những ảnh hưởng của nó trên tổng thể ý thức của cái trí. Có thể điều này không rõ ràng lắm, nhưng chỉ đọc nó và vui đùa cùng nó. Tôi cảm thấy có những sự việc nào đó mà không bao giờ có thể được giải thích rõ ràng. Không có đủ những từ ngữ dành cho chúng, nhưng dẫu vậy chúng hiện diện ở đó.

 Đặc biệt với bạn điều này rất quan trọng, phải có một thân thể không bị bất kỳ bệnh tật nào hành hạ. Bạn phải thản nhiên, tự nguyện, gạt đi tất cả những kỷ niệm và những hình ảnh vui thú, để cho cái trí của bạn được tự do, không bị ô uế cho cái sự việc thực sự. Làm ơn, vui lòng, chú ý đến điều gì được viết ra. Mỗi trải nghiệm, mỗi suy nghĩ phải kết thúc từng ngày, từng phút giây, khi nó nảy ra, để cho cái trí không sinh ra gốc rễ của nó vào tương lai. Điều này rất quan trọng, bởi vì đây là tự do thực sự. Vẫn vậy, không có sự phụ thuộc, bởi vì sự phụ thuộc tạo ra đau khổ, gây ảnh hưởng thân thể và nuôi dưỡng sự kháng cự tâm lý. Và như bạn đã nói, sự kháng cự tạo ra những vấn đề – để đạt được, để trở nên hoàn hảo, và vân vân. Trong tìm kiếm được bao hàm đấu tranh, nỗ lực, gắng sức; gắng sức này, đấu tranh này, luôn luôn kết thúc trong tuyệt vọng – tôi muốn cái gì đó và tôi muốn là cái gì đó – trong ngay tiến trình của đạt được, có sự khao khát cho nhiều hơn, và nhiều hơn không bao giờ có thể được nhìn thấy và thế là luôn luôn có một ý thức của đang bị ngăn cản. Vì vậy có đau khổ. Vì vậy lại nữa người ta hướng đến một hình thức khác của thành tựu, cùng kết cục không tránh khỏi của nó. Hàm ý của đấu tranh, của nỗ lực, là vô tận, và tại sao người ta tìm kiếm? Tại sao cái trí luôn luôn tìm kiếm và cái gì khiến cho nó tìm kiếm? Liệu bạn ý thức hay liệu bạn nhận biết được rằng bạn đang tìm kiếm? Nếu bạn như thế, mục tiêu của sự tìm kiếm của bạn thay đổi từ từng thời kỳ sang từng thời kỳ. Bạn thấy ý nghĩa của sự tìm kiếm, cùng những tuyệt vọng và đau khổ của nó? Rằng trong tìm được cái gì đó mà gây nhiều thỏa mãn liền có sự trì trệ, cùng những hân hoan và những sợ hãi, cùng tiến triển và trở thành của nó? Nếu bạn nhận biết rằng bạn đang tìm kiếm, liệu cái trí có thể không tìm kiếm? Và nếu cái trí không tìm kiếm, phản ứng thực sự, tức khắc của một cái trí không tìm kiếm là gì?

 Hãy đùa giỡn cùng nó, hãy tìm ra; đừng ép buộc bất kỳ việc gì, đừng cho phép cái trí tự-thôi thúc chính nó vào bất kỳ trải nghiệm đặc biệt nào, bởi vì nếu như thế nó sẽ tự-nuôi dưỡng ảo tưởng cho chính nó.

 Tôi thấy người nào đó đang hấp hối. Chúng ta sợ hãi chết làm sao; điều gì chúng ta sợ hãi là sống; chúng ta không biết sống như thế nào; chúng ta biết đau khổ và chết chỉ là sự đau khổ cuối cùng. Chúng ta phân chia sống, như sống và chết. Vậy thì phải có sự đau đớn của chết, cùng sự phân ly, cô lập, cô độc của nó. Sống và chết là một chuyển động, không phải những trạng thái tách rời. Sống là chết, đang chết đi mọi thứ, được sống lại mỗi ngày. Đây không là một phát biểu thuộc lý thuyết nhưng phải được sống và được trải nghiệm. Chính là ý muốn, sự ham muốn liên tục này để tồn tại, mới hoàn toàn hủy diệt “đang hiện diện” đơn giản. “Đang hiện diện” này hoàn toàn khác hẳn giấc ngủ của thỏa mãn, thành tựu, hay những kết luận của lý lẽ. Đang hiện diện này không nhận biết cái tôi. Một viên thuốc, một quan tâm, một mê mải, một “đồng hóa” hoàn toàn có thể tạo ra một trạng thái được ham muốn, mà vẫn còn là ý thức của cái tôi. Đang hiện diện thực sự là sự kết thúc của ý muốn. Hãy vui đùa cùng những suy nghĩ này và hãy trải nghiệm đầy hạnh phúc.

 Đó là một buổi sáng không mây, còn rất sớm, bầu trời thật trong lành, dịu dàng và thanh thanh. Dường như tất cả những đám mây đã tan biến, nhưng chúng có lẽ lại xuất hiện trong suốt ngày. Sau đợt lạnh này, gió này và mưa này, mùa xuân sẽ đâm chồi lại; mùa xuân đang xảy ra nhẹ nhàng, bất kể những cơn gió lạnh lẽo, nhưng lúc này mọi chiếc lá và nụ non sẽ vui mừng. Quả đất dễ thương làm sao! Những sự vật xuất hiện từ đó đẹp đẽ lạ thường – những tảng đá, những con suối, những cái cây, cỏ, những bông hoa, những sự vật vô tận mà quả đất sinh ra – chỉ con người đau khổ, chính anh ấy, một mình hủy hoại chủng loại riêng của anh ấy, loài riêng của anh ấy. Anh ấy là chủng loại đau khổ nhất và bất hạnh nhất, anh ấy là chủng loại có tài phát minh nhất và là chủng loại chinh phục thời gian và không gian. Nhưng cùng tất cả những khả năng của chúng, bất kể những đền chùa và những nhà thờ, những mosque, và những thánh đường nguy nga của anh ấy, anh ấy vẫn sống trong sự tối tăm riêng của anh ấy. Những thượng đế của anh ấy là những sợ hãi riêng của anh ấy và những thương yêu của anh ấy là những hận thù riêng của anh ấy. Chúng ta có thể biến thế giới thành tuyệt vời làm sao đâu, mà không có những chiến tranh này, mà không có những sợ hãi này. Nhưng ích lợi gì đâu khi chỉ suy đoán; nó chẳng có ích lợi gì cả.

 Vấn đề thực sự là sự bất mãn của con người, sự bất mãn không thể tránh khỏi. Nó là một vật quý báu, một món châu báu giá trị vô cùng. Nhưng người ta sợ hãi nó, người ta làm tản mác nó, sử dụng nó hay cho phép nó được sử dụng để tạo ra những kết quả nào đó. Con người sợ hãi nó, nhưng nó là một món châu báu quý giá, vô giá. Sống cùng nó, nhìn ngắm nó ngày sang ngày, mà không can thiệp chuyển động của nó, vậy thì nó giống như ngọn lửa đang đốt cháy tất cả rác rưởi, đang để lại cái mà không-nhà cửa và không-đo lường. Đọc tất cả điều này một cách thông minh.

 Người giàu có lại dư thừa và người nghèo khổ sống đói khát, tìm kiếm lương thực và đấu tranh và làm việc suốt sống của anh ấy. Người không có gì cả hiểu rõ sống của anh ấy hay cho phép sống tự-làm cho chính nó giàu có, sáng tạo, và một người mà có tất cả những thứ của thế giới, lại phung phí và khinh miệt nó. Cho một người một mảnh đất, anh ấy biến nó thành đẹp đẽ, hữu ích, và một người khác bỏ bê nó và để cho nó cằn cỗi, giống như anh ấy tàn tạ đi. Chúng ta có những khả năng vô tận, trong mọi phương hướng, để tìm ra cái không tên hay để tạo ra địa ngục trên quả đất. Nhưng dẫu vậy, con người thích nuôi dưỡng căm hờn và thù hận. Dễ dàng vô cùng khi thù hận, ganh tị, và bởi vì xã hội được đặt nền tảng trên nhu cầu của nhiều hơn, những con người lách vào mọi hình thức của tham lợi. Và thế là có đấu tranh liên tục, mà được bênh vực và được chuyển thành cao cả.

 Có giàu có vô hạn của một sống không-đấu tranh, không-ý muốn, không-chọn lựa. Sống này hiện diện khi sống của ý muốn kết thúc. Tôi hy vọng bạn không bực bội lắm khi đọc tất cả điều này; nếu bạn không bực bội vậy thì hãy đọc nó và lắng nghe nó đầy thanh thản.

 Mặt trời đang gắng sức phá tan những đám mây, có thể nó sẽ xoay xở để phá tan suốt ngày. Một ngày nó là mùa xuân và ngày kế tiếp hầu như nó lại là mùa đông. Thời tiết đại diện cho những tâm trạng của con người, lúc thế này lúc thế kia, tối tăm và sáng sủa chốc lát. Bạn biết, lạ lùng làm sao khi chúng ta mơ ước tự do và chúng ta lại làm mọi thứ để chúng ta bị nô lệ. Chúng ta mất đi tất cả những chủ động của chúng ta. Chúng ta nương nhờ những người khác để hướng dẫn chúng ta, để giúp đỡ chúng ta, để quảng đại, để an bình; chúng ta nương dựa những đạo sư, những người thầy, những người cứu rỗi, những người thiền định. Người nào đó viết ra những bản nhạc vĩ đại, người nào đó chơi nó, diễn giải nó trong cách riêng của anh ấy và chúng ta lắng nghe nó, thưởng thức nó hay phê bình nó. Chúng ta là khán giả đang quan sát những diễn viên, những cầu thủ bóng đá, hay màn hình chiếu phim. Những người khác viết những bài thơ và chúng ta ngâm nga; những người khác vẽ những bức tranh và chúng ta chằm chằm vào chúng. Chúng ta không có gì cả, thế là chúng ta nương dựa những người khác để giải trí cho chúng ta, để tạo hứng khởi cho chúng ta, để hướng dẫn chúng ta hay cứu rỗi chúng ta. Mỗi lúc một nhiều thêm, văn minh hiện đại đang hủy diệt chúng ta, đang tước đoạt chúng ta khỏi tất cả sáng tạo. Chính chúng ta bị trống rỗng phía bên trong và chúng ta nương nhờ những người khác để làm cho nó giàu có và thế là người láng giềng lợi dụng điều này để bóc lột, hoặc chúng ta lợi dụng anh ấy.

 Khi người ta nhận biết nhiều hàm ý dính dáng trong nương nhờ những người khác, chính sự tự do đó là sự khởi đầu của sáng tạo. Tự do đó là cách mạng thực sự và không phải là cách mạng giả dối của những điều chỉnh thuộc kinh tế hay xã hội. Cách mạng như thế là một hình thức khác của nô lệ.

 Những cái trí của chúng ta dựng lên những lâu đài nhỏ xíu của sự an toàn. Chúng ta muốn được bảo đảm về mọi thứ, được bảo đảm về những liên hệ của chúng ta, hay những thành tựu, những hy vọng của chúng ta, và về những tương lai của chúng ta. Chúng ta dựng lên những nhà tù phía bên trong này và cảnh cáo bất kỳ người nào quấy rầy chúng ta. Lạ lùng biết bao khi cái trí luôn luôn đang tìm kiếm một vùng đất nơi sẽ không có xung đột, không có phiền muộn. Sống của chúng ta là phá vỡ liên tục và xây dựng lại, trong những hình thức khác nhau, của những nhà tù an toàn này. Vậy là, cái trí của chúng ta trở thành một vật đờ đẫn và kiệt sức. Sự tự do hiện diện trong không-an toàn thuộc bất kỳ loại nào.

 Kinh ngạc ghê lắm khi có một cái trí yên lặng và rất bình thản, không còn một lăn tăn của suy nghĩ. Dĩ nhiên, sự bất động của một cái trí chết rồi không là cái trí yên lặng. Cái trí bị biến thành yên lặng bởi hành động của ý muốn. Nhưng, thăm thẳm, toàn thân tâm, liệu có khi nào nó có thể yên lặng? Vẫn vậy, khi cái trí yên lặng, điều gì xảy ra lạ thường lắm. Trong trạng thái đó tất cả ý thức, như là biết, công nhận, đều kết thúc. Sự theo đuổi thuộc bản năng của cái trí, ký ức, không còn nữa. Và rất lý thú khi cái trí bắt đầu vận dụng hết sức để nắm bắt trạng thái không-thế giới đó, qua suy nghĩ, diễn đạt bằng từ ngữ, hoàn hảo những biểu tượng. Nhưng muốn cho qui trình này kết thúc, một cách tự nhiên và tự phát, là giống như chết đi mọi thứ. Người ta không muốn chết, và thế là luôn luôn có một đấu tranh vô ý thức đang xảy ra, và đấu tranh này được gọi là sống. Thật lạ lùng khi hầu hết mọi người đều muốn gây ấn tượng những người khác, bởi những thành tựu của họ, bởi những khôn ngoan của họ, bởi những quyển sách của họ – bởi bất kỳ phương tiện nào để khẳng định chính họ.

 Mọi việc tiến triển ra sao? Liệu những ngày của bạn vùn vụt hơn con thoi của người dệt vải? Liệu bạn sống trong một ngày, một ngàn năm? Thật lạ lùng, bởi vì hầu hết mọi người sự buồn chán là một việc rất thực sự; họ phải đang làm việc gì đó, bị bận rộn bởi việc gì đó, một hoạt động, một quyển sách, nhà bếp, trẻ em, hay Thượng đế. Ngược lại họ chỉ còn lại với chính họ, mà buồn chán lắm. Khi họ chỉ còn lại với chính họ, họ trở nên tự cho mình là trung tâm, bẳn gắt, hay bị bệnh tật, rầu rĩ. Một cái trí không-bận tâm – không phải một cái trí ráo hoảnh tiêu cực, nhưng một cái trí tỉnh táo thụ động, một cái trí trống không hoàn toàn – là một việc ngọt ngào, có thể có những khả năng vô hạn. Những suy nghĩ là trì trệ, không sáng tạo, và khá chậm chạp. Một suy nghĩ có lẽ khôn ngoan, nhưng khôn ngoan giống như một dụng cụ sắc bén – chẳng mấy chốc nó sẽ tự cùn lụt, và đó là lý do tại sao những người khôn ngoan đều đờ đẫn.

 Hãy có một cái trí không-bận tâm mà không cố ý tạo ra nó. Hãy thả cho nó tự nhiên xảy ra hơn là vun đắp nó. Cùng sự thức dậy, hãy đọc điều này và thả cho nó xảy ra. Nghe nó hay đọc về cái trí không-bận tâm là quan trọng, và bạn đọc như thế nào và bạn lắng nghe như thế nào.

 Điều gì quan trọng là có loại vận động đúng đắn, ngủ ngon, và một ngày có ý nghĩa. Nhưng người ta luồn lách quá dễ dàng vào một lề thói, và sau đó người ta vận hành trong khuôn mẫu dễ dàng của tự-thỏa mãn, hay trong khuôn mẫu của đạo đức tự-áp đặt. Tất cả những khuôn mẫu này luôn luôn dẫn đến chết – một tàn tạ từ từ. Nhưng có một ngày phong phú, trong nó không ép buộc, không sợ hãi, không so sánh, không xung đột, nhưng nhận biết một cách đơn giản, là sáng tạo.

 Bạn thấy, có những khoảnh khắc hiếm hoi khi chúng ta cảm thấy điều này, nhưng hầu hết sống của chúng ta được tạo thành bởi những kỷ niệm, sự tuyệt vọng gây thoái hóa, và những nỗ lực hão huyền, và sự việc thực sự trôi qua. Đám mây của tối tăm che phủ mọi thứ và sự việc thực sự nhạt nhòa đi. Quá gian nan để xuyên thủng đám mây này và ở trong sự rõ ràng tinh khiết của ánh sáng. Chỉ thấy những điều này và đó là tất cả. Đừng cố gắng đơn giản. Cố gắng này chỉ nuôi dưỡng sự phức tạp và đau khổ. Cố gắng là trở thành và trở thành luôn luôn là ham muốn, kèm theo những tuyệt vọng.

 Quan trọng biết bao khi tự-làm tự do chính người ta khỏi tất cả sự choáng váng thuộc tâm lý, thuộc cảm xúc, mà không có nghĩa người ta phải tự-làm cằn cỗi với chuyển động của sự sống. Do bởi những choáng váng này mới dần dần dựng lên vô vàn những kháng cự thuộc tâm lý mà cũng ảnh hưởng phần thân thể, tạo ra vô số những hình thức của bệnh tật. Sống là một chuỗi những sự kiện (được mong muốn hay không được mong muốn); và chừng nào chúng ta còn nhặt nhạnh, chọn lựa những sự kiện mà chúng ta sẽ giữ lại và những sự kiện mà chúng ta sẽ loại bỏ, chắc chắn phải có xung đột (của sự phân hai) mà là choáng váng. Chuỗi choáng váng này làm cằn cỗi cái trí, quả tim; nó là một qui trình tự-khép kín và thế là có đau khổ. Muốn cho phép chuyển động của sự sống, mà không có chọn lựa, mà không có bất kỳ chuyển động đặc biệt nào, ham muốn hay không ham muốn, được bám rễ cần đến sự tỉnh táo lạ thường. Nó không là vấn đề của luôn luôn cố gắng tỉnh táo, mà gây kiệt sức, nhưng thấy sự cần thiết về sự thật của tỉnh táo, vậy thì bạn sẽ phát giác rằng chính sự cần thiết tự-vận hành mà không có sự ép buộc phải tỉnh táo của chính bạn.

 Người ta có lẽ đi du lịch, được giáo dục trong những trường học tốt nhất, trong những vùng khác nhau của thế giới; trong điều kiện tốt nhất của những thực phẩm, giảng dạy, khí hậu; nhưng liệu tất cả việc này tạo ra thông minh? Người ta quen biết những người như thế, và liệu họ thông minh? Những người Cộng sản đang cố gắng, giống như những người khác, những người Thiên chúa giáo, để kiểm soát và định hình cái trí. Chính sự định hình cái trí cũng có những ảnh hưởng rõ rệt nào đó – hiệu quả hơn, một sắc sảo và tỉnh táo nào đó của cái trí – nhưng tất cả những khả năng khác biệt này không tạo ra thông minh. Những người rất học thức, những người có nhiều thông tin, hiểu biết, và những người được giáo dục có khoa học, liệu họ thông minh? Bạn không nghĩ rằng thông minh là cái gì đó hoàn toàn khác hẳn, hay sao? Thật ra, nó là sự tự do tổng thể khỏi sợ hãi. Những người mà đạo đức được đặt nền tảng trên an toàn, an toàn trong mọi hình thức, đều không bình thường, bởi vì ham muốn an toàn là kết quả của sợ hãi. Sợ hãi và kiềm hãm sợ hãi, mà chúng ta gọi là đạo đức, thật ra không là đạo đức gì cả. Thông minh là sự tự do tổng thể khỏi sợ hãi, và thông minh không là phẩm chất đáng tôn trọng, nó cũng không là vô số đạo đức được vun đắp qua sợ hãi. Trong hiểu rõ sợ hãi có cái gì đó mà hoàn toàn khác hẳn những công thức của cái trí.

 Thật tốt khi trải nghiệm bằng sự nhận dạng. Chúng ta trải nghiệm bất kỳ thứ gì bằng cách nào? Từ việc đơn giản nhất đến việc phức tạp nhất. Chúng ta nói đây là cái của tôi – đôi dép của tôi, ngôi nhà của tôi, gia đình của tôi, công việc của tôi, và thượng đế của tôi; kèm theo sự nhận dạng hiện diện sự đấu tranh để giữ lại. Kiềm chế nó trở thành một thói quen. Bất kỳ quấy rầy nào mà có lẽ phá vỡ thói quen đó là đau khổ, và tiếp theo chúng ta đấu tranh để khuất phục đau khổ đó. Nhưng sự nhận dạng, cảm giác của cái trí, phụ thuộc vào cái gì đó mà tiếp tục. Nếu người ta thực sự trải nghiệm điều này, chỉ đang nhận biết, mà không có bất kỳ ham muốn để thay đổi hay chọn lựa, người ta khám phá quá nhiều việc lạ thường trong chính người ta. Cái trí là quá khứ, truyền thống, những kỷ niệm mà là nền tảng của sự nhận dạng. Liệu cái trí, như chúng ta biết nó lúc này, có thể vận hành mà không có qui trình của sự nhận dạng này? Hãy tìm ra, hãy vui đùa cùng nó, hãy nhận biết những chuyển động của sự nhận dạng bằng những hoạt động bình thường hàng ngày, bằng những sự việc trừu tượng nhất. Người ta phát hiện những điều kỳ cục này, suy nghĩ phai nhạt như thế nào, nó tự-chơi trò ma mãnh cùng chính nó ra sao.

 Hãy để cho sự tỉnh táo theo sát sự suy nghĩ qua những hành lang của cái trí, đang lật tung, không bao giờ đang chọn lựa, luôn luôn đang theo sát.

 Thật khó khăn lạ thường, khi người ta được đặt vào nơi tốt lành, để không-ham muốn, để không-khao khát những sự việc, những xảy ra nào đó; để không-so sánh. Nhưng dù ở bất kỳ điều kiện nào, những ham muốn, những khao khát, những so sánh cứ tiếp tục. Chúng ta luôn luôn khao khát cho nhiều hơn hay cho ít hơn, cho tiếp tục của vui thú nào đó và lẩn tránh đau khổ. Điều gì thực sự lý thú là thế này: Tại sao cái trí tạo ra một trung tâm, phía bên trong chính nó, mà quanh đó nó chuyển động và có sự tồn tại của nó? Sống là một ngàn lẻ một những ảnh hưởng, vô vàn những áp lực, nhận biết được và không nhận biết được. Trong số những áp lực và những ảnh hưởng này, chúng ta chọn lựa vài thứ và loại bỏ những thứ còn lại, và thế là chúng ta dần dần tạo ra một trung tâm. Chúng ta không thả cho tất cả những áp lực và những ảnh hưởng này trôi qua, không bị ảnh hưởng bởi chúng. Mọi ảnh hưởng, mọi áp lực đều gây ảnh hưởng chúng ta, hậu quả được gọi là tốt lành hay xấu xa, dường như chúng ta không thể nhìn ngắm, nhận biết những áp lực, và không tham gia trong nó bằng cách này hay cách kia, không kháng cự nó hay không nghênh đón nó. Sự kháng cự hay nghênh đón này tạo ra trung tâm từ đó chúng ta hành động. Liệu cái trí có thể không tạo ra trung tâm này? Đáp án chỉ có thể được tìm ra bằng sự thử nghiệm, không phải qua bất kỳ hình thức nào của khẳng định hay phủ nhận. Vì vậy hãy thử nghiệm và tìm ra. Cùng sự kết thúc của trung tâm này có sự tự do thực sự.

 Người ta có bị bối rối, lo lắng, và thỉnh thoảng sợ hãi. Những việc này có xảy ra. Chúng là những tai nạn của sống. Sống là một ngày nhiều mây. Nó quang đãng và có ánh nắng mặt trời vào ngày khác, nhưng lúc này nó đang mưa, đầy mây và lạnh lẽo; sự thay đổi này là tiến trình không tránh khỏi của sống. Lo lắng, sợ hãi, bỗng nhiên ập vào người ta; có những nguyên nhân cho nó, giấu giếm hay khá rõ ràng, và bằng một chút xíu nhận biết người ta có thể tìm được những nguyên nhân đó. Nhưng điều gì quan trọng, là nhận biết những biến cố và những tai nạn này và không cho chúng thời gian để bám rễ, thường xuyên hay nhất thời. Người ta có cho gốc rễ đến những phản ứng này khi cái trí so sánh; nó bênh vực, chỉ trích hay chấp nhận. Bạn biết, người ta phải luôn luôn sẵn sàng thoát khỏi, phía bên trong, mà không có bất kỳ căng thẳng. Căng thẳng nảy sinh khi bạn muốn một kết quả, và cái gì nảy sinh lại tạo ra căng thẳng mà phải bị phá vỡ. Hãy để cho sự sống trôi chảy.

 Rất dễ dàng gây tai họa khi quen thuộc với bất kỳ thứ gì, với bất kỳ khó chịu, với bất kỳ tuyệt vọng, với bất kỳ thỏa mãn được tiếp tục. Người ta có thể tự-điều chỉnh đến bất kỳ những hoàn cảnh nào, đến những điên rồ hay đến những khắc khổ. Cái trí ưa thích vận hành trong những khe rãnh, trong những thói quen, và hoạt động này được gọi là đang sống. Khi người ta thấy điều này, người ta lại cố gắng thoát khỏi tất cả điều này và cố gắng theo một sống không có ý nghĩa, không những ràng buộc, không những quan tâm. Những quan tâm, nếu người ta không tỉnh táo lắm, dẫn chúng ta rơi lại một khuôn mẫu của sống. Trong tất cả điều này bạn sẽ thấy ý muốn, những hướng dẫn, đang vận hành, ý muốn để là, để đạt được, để trở thành và vân vân. Ý muốn là chính trung tâm của người chọn lựa và chừng nào ý muốn còn tồn tại, cái trí chỉ có thể vận hành trong thói quen, hoặc tự-sáng chế hoặc bị áp đặt. Tự do khỏi ý muốn là nghi vấn thực sự. Người ta có thể sử dụng vô vàn ranh mãnh vào chính người ta, để làm tự do khỏi ý muốn, trung tâm của cái tôi, người chọn lựa, nhưng nó sẽ luồn lách dưới một danh nghĩa khác, dưới một cái áo choàng khác. Khi người ta thấy ý nghĩa thực sự của thói quen, của quen thuộc với những sự việc; đang chọn lựa, đang đặt tên, đang theo đuổi một quan tâm và vân vân; khi có một nhận biết được tất cả điều này, vậy thì một kỳ diệu thực sự xảy ra, sự kết thúc của ý muốn. Hãy thử nghiệm cùng điều này, hãy nhận biết tất cả điều này, từ khoảnh khắc sang khoảnh khắc, mà không có bất kỳ ao ước để đến bất kỳ nơi nào.

 Những bầu trời phía nam và những bầu trời phía bắc khác nhau lạ lùng. Nơi này, ở London, để tạo ra một thay đổi, không có một đám mây trong bầu trời xanh dịu và những cái cây vút cao vừa đang lộ diện màu xanh của nó. Ở đây mùa xuân đến rồi, vừa mới bắt đầu. Ở đây con người đầy cáu kỉnh, sự vui vẻ trong con người không hiện diện như ở đó, miền Nam.

 Một cái trí yên lặng, nhưng rất tỉnh táo, cảnh giác, là một phước lành; nó giống như quả đất, dư thừa những khả năng vô tận. Khi có một cái trí như thế, không đang so sánh, không đang chỉ trích, chỉ như thế sự giàu có vô hạn mới có thể hiện diện.

 Đừng cho phép khói của những nhỏ nhen làm cho bạn chết ngạt và hãy thả cho lửa lan ra. Bạn phải liên tục chuyển động, đập nát, hủy diệt, không bao giờ bám rễ. Đừng để cho bất kỳ vấn đề nào bám rễ, chấm dứt nó ngay tức khắc và mỗi sáng thức dậy trong sáng, tươi trẻ, và hồn nhiên…

 Hãy thông minh và khẳng định về sự lành mạnh của bạn; đừng để cho cảm xúc và cảm tính can thiệp vào sự lành mạnh của bạn và cũng đừng giảm giá trị hành động của bạn. Có quá nhiều ảnh hưởng và áp lực liên tục đang định hình cái trí và quả tim, hãy nhận biết chúng, cắt đứt chúng và đừng là một nô lệ cho chúng. Là một nô lệ là một người tầm thường. Hãy tỉnh táo, hãy hừng hực.

 Đối diện sợ hãi, mời mọc nó, đừng để cho nó ập vào bạn bất thình lình, không mong đợi, nhưng đối diện nó liên tục; một cách siêng năng và quả quyết, theo sát nó. Hy vọng bạn sâu sắc và đừng sợ hãi bởi tất cả điều này; chắc chắn nó có thể khắc phục được và chúng ta sẽ theo sát nó. Đừng cho phép nó đe dọa bạn.

 Phía bên trong, sâu thẳm, có lẽ có một tàn tạ dần dần; bạn có lẽ không nhận biết điều này, hay nếu nhận biết, cẩu thả. Con sóng của thoái hóa luôn luôn phủ trên chúng ta, không đặt thành vấn đề chúng ta là ai. Muốn ở ngay phía trước của nó và gặp gỡ nó mà không phản ứng và thoát khỏi nó cần đến năng lượng vô hạn. Năng lượng chỉ hiện diện khi không có bất kỳ loại xung đột nào, nhận biết hay không nhận biết. Hãy rất tỉnh táo.

 Đừng cho phép những vấn đề bám rễ. Quan sát chúng thật mau lẹ, cắt đứt chúng dứt khoát như cắt miếng bơ. Đừng cho phép chúng để lại một dấu vết, kết thúc chúng ngay khi chúng nảy sinh. Bạn không thể ngăn cản có những vấn đề, nhưng kết thúc chúng ngay tức khắc.

 Đã có một thay đổi rõ rệt trong bạn – sinh lực, sức mạnh và rõ ràng sâu thẳm phía bên trong – giữ nó – thả cho nó vận hành – trao tặng nó một cơ hội để trôi chảy lan rộng và thăm thẳm. Đừng, dù bất kỳ việc gì xảy ra, bị bóp nghẹt bởi những hoàn cảnh, bởi gia đình – bởi điều kiện thân thể riêng của bạn. Ăn uống đúng cách, vận động, và đừng trở nên trì trệ. Bởi vì đã đến một trạng thái nào đó, cứ tiếp tục, đừng ngủ quên ở đó – hoặc tiến về trước hoặc bạn thụt lùi. Bạn không thể đứng yên. Bạn đã bập bềnh trên con sóng phía bên trong quá nhiều năm rồi, thối lui, bên trong, nhưng lúc này từ chuyển động phía bên trong đó bạn phải ra ngoài – gặp gỡ nhiều người hơn – cởi mở lan rộng.

 Đã qua nhiều thiền định và đã tốt lành. Tôi hy vọng bạn cũng đang làm nó – bắt đầu bằng cách nhận biết được mọi suy nghĩ – cảm giác – suốt ngày, những dây thần kinh và bộ não – vậy thì trở nên yên lặng, bất động – đây là điều gì không thể thực hiện được qua kiểm soát – vậy thì thực sự bắt đầu thiền định. Làm nó trọn vẹn.

 Dù bất kỳ việc gì xảy ra đừng cho phép thân thể định hình bản thể của cái trí – hãy nhận biết được thân thể, ăn uống đúng cách, hãy một mình trong suốt ngày khoảng vài tiếng đồng hồ – đừng len lẻn quay lại và đừng là một nô lệ cho những hoàn cảnh. Hãy lạ thường – hãy thức dậy.

_______________________________________________

 Ngày bắt đầu dịch: 14 tháng 8 năm 2010

 Xong: 08:30 thứ sáu ngày 17 tháng 10 năm 2010

 Sửa lần cuối 16:00 thứ ba ngày 29 tháng 3 năm 2011

Đã dịch:

1 – Sổ tay của Krishnamurti

Krishnamurti’s Notebook

2 – Ghi chép của Krishnamurti

Krishnamurti’s Journal

3 – Krishnamurti độc thoại

 Krishnamurti to Himself

4 – Ngẫm nghĩ cùng Krishnamurti

Daily Meditation with Krishnamurti

5 – Thiền định 1969

 Meditation 1969

6 – Thư gửi trường học

 Letters to Schools

7 – Nói chuyện cuối cùng 1985 tại Saanen

 Last Talks at Saanen 1985

8 – Nghĩ về những việc này

 Think on these things

9 – Tương lai là ngay lúc này

The Future is now

10 – Bàn về Thượng đế

 On God

11– Bàn về liên hệ

 On Relationship

12 – Bàn về giáo dục

 On Education

13 – Bàn về sống và chết

 On living and dying

14 – Bàn về tình yêu và sự cô độc [2-2009] 

 On Love and Loneliness

15 – Sự thức dậy của thông minh Tập I/II [2009 ]

 The Awakening of Intelligence

16 – Bàn về xung đột [4-2009]

 On Conflict

17 – Bàn về sợ hãi

 On Fear

18 – Vượt khỏi bạo lực [6-2009]

 Beyond Violence

19 – Bàn về học hành và hiểu biết [8-2009]

 On Learning and Knowledge

20 – Sự thức dậy của thông minh Tập II/II [12-2009 ]

 The Awakening of Intelligence

21 – Nghi vấn không đáp án [2009]

  The Impossible Question

22 – Tự do đầu tiên và cuối cùng [4-2010]

 The First and Last Freedom

23 – Bàn về cách kiếm sống đúng đắn [5-2010]

 On Right Livelihood

24– Bàn về thiên nhiên và môi trường [5-2010]

 On Nature and The Environment

25– Tương lai của nhân loại [5-2010]

 The Future of Humanity 

26– Đoạn kết của thời gian

 The Ending of Time [5-2010]

27– Sống chết của Krishnamurti – 2009

 The Life and Death of Krishnamurti 

 A Biography by Mary Lutyens [Đã dịch xong]

28–Trách nhiệm với xã hội [6-2010]

 Social Responsibility

29– Cá thể và xã hội [7-2010]

 Individual & society

30– Cái gương của sự liên hệ [11-2010]

 The Mirror of Relationship

31­– Bàn về cái trí và suy nghĩ [8-2010]

 On mind & thought

32– Tại sao bạn được giáo dục? [2-2011]

Why are you being educated?

33– Bàn về Sự thật [3-2011]

 On Truth

34– Tiểu sử của Krishnamurti – Tập I/II [4-2011]

Krishnamurti's biography by Pupul Jayakar

Đón đọc:

- Tiểu sử của Krishnamurti – Tập II/II [5-2011]

Krishnamurti's biography by Pupul Jayakar

- Truyền thống và Cách mạng [6-2011]

 Tradition & Revolution

- Beginnings of Learning [7-2011]

Khởi đầu của học hành

- Cuộc đời trước mặt

 Life Ahead

- Gặp gỡ sự sống

 Meeting Life

- Giới hạn của suy nghĩ

 The Limits of Thought

[*] Sự sử dụng từ ngữ “những bánh xe” của anh nói về chakras, 7 huyệt chính dọc cột sống.

[†] Chalet Tannegg ở Gstadd, Thụy sĩ. Mỗi năm Krishnaji sống ở đó trong những tháng 7 và một phần của tháng 8 đến năm 1983 như một vị khách của Signora Vanda Scaravelli. Trong suốt thời gian này anh thực hiện những nói chuyện và những bàn luận ở Saanen.