Lời giới thiệu
Cuộc đời đức Phật là nguồn cảm hứng bất tận cho nhiều sử gia, triết gia, học giả, nhà văn, nhà thơ, nhà khảo cổ, nhạc sĩ, họa sĩ, những nhà điêu khắc, nhà viết kịch, phim ảnh, sân khấu... Và hàng ngàn năm nay đã có vô số tác phẩm về cuộc đời đức Phật, hoặc mang tính lịch sử, khoa học hoặc phát xuất từ cảm hứng nghệ thuật, hoặc từ sự tôn kính thuần tín ngưỡng tôn giáo, đủ thể loại, nhiều tầm cỡ, đã có ảnh hưởng sâu xa trong tâm khảm biết bao độc giả, khán giả, khách hành hương chiêm bái và những người yêu thích thưởng ngoạn nghệ thuật.
Tuy nhiên, qua văn chương, thi phú, hội họa, điêu khắc… một số tác phẩm không khỏi ít nhiều nhuốm màu sắc cá tính, tình cảm, phong cách, tầm nhìn hoặc trình độ nhận thức chủ quan của tác giả. Do đó, nhiều tác giả đã đánh tráo đức Phật lịch sử thành một nhân vật thần thoại, một đấng siêu huyền; những tác giả khác có dụng ý đánh đồng cuộc đời đức Phật với những hoạt động đầy chủ quan của mình, hầu phô trương bản ngã hay đề cao uy tín cá nhân, đã không ngần ngại biến đức Phật thành một con người tầm thường, dung tục. Và tệ hại nhất là không ít tác giả ngoại đạo có âm mưu phá hoại Phật giáo, đã khéo léo tôn vinh đức Phật lên tận mây xanh, nhưng thực ra là để xuyên tạc sự thật, đánh lừa quần chúng.
Thấy rõ điều nguy hại này, Sư Giới Đức (Minh Đức Triều Tâm Ảnh) đã kiên nhẫn đọc rất nhiều tác phẩm, cùng những sử liệu đáng tin cậy để tìm tòi, tra cứu, đối chiếu, xác minh sự thật qua những chứng cứ di tích lịch sử, với tâm nguyện cống hiến một tác phẩm vừa giàu tính văn chương nghệ thuật vừa đầy đủ những chi tiết khách quan và trung thực nhất về cuộc đời đức Phật.
Với lối văn kể chuyện, tất nhiên phải có nhiều đoạn văn chương hư cấu, chỉ cốt để chuyển mạch, để làm cho câu chuyện càng thêm thi vị, hấp dẫn, đồng thời làm rõ bối cảnh của những sự kiện lịch sử mà vẫn không làm mất đi ý nghĩa sâu xa, mầu nhiệm của những pháp thoại được trình tự trích dẫn một cách trung thực, đúng lúc và đúng chỗ.
Tôi trân trọng giới thiệu tác phẩm “Một cuộc đời, một vầng nhật nguyệt” đến quý bạn đọc để chúng ta cùng chia sẻ với tác giả lòng kính ngưỡng sâu xa một bậc giác ngộ đầy trí tuệ và vị tha nhân ái, một con người lịch sử nhưng siêu việt và sáng ngời như một vầng nhật nguyệt.
Trân trọng.
Tổ Đình Bửu Long, ngày 20-4-2008Hòa thượng Viên MinhPhó Ban Thiền HọcViện Nghiên Cứu Phật Học Việt NamLời thưa
Viết lại cuộc đời đức Phật là một công việc cực kỳ khó khăn và vất vả. Không những thế, đây lại là một thử thách gian lao, lớn lao – nếu không có sự trì chí lâu dài thì không thể thực hiện được. Tuy nhiên, do quá quý kính đức Phật, một hiện thân siêu việt, một giáo chủ vô song, một minh triết rạng ngời – tôi đã bạo gan làm một công việc mà dường như không thể, trong lúc tâm trí có hạn, kiến văn không đủ và nhất là nguồn tư liệu chắp vá, lượm lặt từ Tam tạng, từ chú giải cũng như từ các sử liệu Đông và Tây có nhiều chỗ không tương thích, khó lý giải, khó tìm ra được sự liền lạc, nhất quán. Cuộc đời đức Phật Sakyā Gotama từ khi ngài Đản sinh đến lúc ngài Nhập diệt, chẳng ở đâu có tư liệu đầy đủ.
Khó khăn thứ nhất là suốt 45 năm hoằng pháp, từng hạ lạp một, theo dấu chân của ngài, ngài đã làm gì, ở đâu, duyên sự thế nào, thuyết những bài pháp gì – các tư liệu kinh văn đều khái quát, đôi nơi trùng lặp, có chỗ lại mâu thuẫn – nhất là về địa danh, tuổi tác của nhân vật cùng thời gian liên hệ!
Khó khăn thứ hai là chọn lựa tư liệu. Có tư liệu kinh điển hoặc chú giải thiên về đức tin, tín ngưỡng đôi nơi thiếu logic, không khoa học. Có tư liệu do các sử gia Tây phương viết, rất khoa học nhưng lại quá duy vật lịch sử không biểu trưng đầy đủ nhân cách và hành trạng của một bậc Chánh Đẳng Giác. Tuy nhiên, đấy lại là nguồn tư liệu quan trọng để tham cứu, bổ khuyết. Tôi sẽ có vài ví dụ cụ thể:
– Khi Thái tử Siddhattha Đản sanh, các kinh văn Nguyên thủy đều nói là có 7 nhân vật đồng sanh, đấy là: Yasodharā, Channa, ngựa Kaṇṭhaka, Ānanda, Kāḷudāyi, cây Bodhi, 4 hầm châu ngọc. Trong 7 nhân vật này, tôi đã không giải minh được khi thấy tôn giả Ānanda luôn luôn có vẻ trẻ tuổi, đến hạ lạp thứ 20, đức Phật mới chọn ngài làm thị giả, khi đức Phật nói là ngài sức đã yếu – trong lúc hai vị đêu cùng tuổi 55! Còn nữa, nếu so về tuổi tác thì tôn giả Ānanda còn lớn hơn hai vị Đại đệ tử, lớn hơn cả Mahā Kassapa – thế nhưng, tại sao, ở đâu thấy ngài cũng như trẻ nít, ít tuổi hơn nhiều!
- Cũng từ tuổi tác của tôn giả Ānanda, chúng ta liên hệ đến tuổi tác của các ông hoàng Sakyā và Koliyā, đấy là Bhaddiya, Kāḷudāyi, Anuruddha, Kimbila, Bhagu, Devadatta – là tại sao họ đều trên dưới 37 tuổi mà chưa lập gia đình? Chẳng lẽ họ sinh ra chỉ để chờ đợi được xuất gia trong giáo pháp của đức Phật theo như tư liệu kinh văn nguyên thủy? Rồi sau này, chính Devadatta, tâu là đức Phật bây giờ đã già yếu rồi, nên bàn giao lại giáo hội cho ông ta chưởng quản?
– Vào hạ thứ tư, khi thành lập giáo hội tỳ-khưu-ni, chính tôn giả Ānanda đã có công rất lớn là ba lần tâu xin với đức Phật mở rộng cửa cho Ni giới, tư liệu nào cũng nói như thử tôn giả Ānanda là thị giả – trong lúc thật sự phải là hạ thứ 20!
– Bát kỉnh pháp dường như là điều kiện cần và đủ cho Ni giới xuất gia tu học; nhưng tại sao lại có điều thứ 3, 4, 5 – mà nó chỉ khả hữu lúc tạng Luật đã đầy đủ, cụ thể là tụng giới và tội “tăng tàn”. Nên nhớ đây mới là hạ thứ tư, đức Phật chưa ban bố luật, chỉ sau hạ thứ 12, như sau nạn đói tại Verañja, tôn giả Sāriputta thưa thỉnh mà đức Phật vẫn chưa chuẩn y. Nói cách khác, lúc này chưa hoàn chỉnh Tứ thanh tịnh giới!
– Dân số nước Kosala thuở ấy là bao nhiêu? Ta lý giải làm sao, khi kinh văn nguyên thủy nói rằng, nội thành Sāvatthi có 90 triệu dân, và ngoại thành – tức là cả nước cũng có 90 triệu dân? Tôi đã đi hành hương, xe chạy từ Sāvatthi, xuôi Nam, đến giáp bờ Bắc sông Gaṅgā, đến Vườn Nai thì thấy xa chừng 220 km – tương đương từ Huế đến Quảng Ngãi – đấy cũng là chiều dài của nước Kosala thuở xưa, địa vức rất nhỏ vậy! Hiện nay, thành phố Thượng Hải có 22 triệu dân (?), có lẽ là thành phố có dân cư đông nhất thế giới; biết bao khó khăn, phức tạp về thực phẩm, y tế, giáo dục, vệ sinh, nhà ở. Sāvatthi cách đây gần 3000 năm mà có 90 triệu dân, ta có tin nổi không? Số liệu của các sử gia Tây phương có lẽ phù hợp với tư duy khoa học của thời đại: Sāvatthi có 350 ngàn dân, và toàn bộ nước Kosala có 3 triệu dân!
– Tư liệu lác đác trong toàn bộ “Tiểu bộ kinh” rất nhiều, rất nhiều vị tỳ-khưu tinh thông “Tam Tạng”, đọc tụng giới bổn! Xin thưa, thuở đức Phật đang trên đường hoằng hóa thì chỉ có Pháp và Luật; mà Pháp chưa đầy đủ và Luật cũng chưa đầy đủ! Còn Abhidhamma đâu đã có một tạng riêng! Cả Kinh, Luật và Abhidhamma chỉ được kết tập thành văn, tối thiểu là gần 500 năm sau Phật nhập diệt kia mà!
MỤC LỤC
Vương Quốc Cổ Xưa Tại Cung Trời Tusita Đại Bồ-Tát Đản Sanh Lời Tiên Tri Của Đạo Sĩ Asita Lễ Quán Đính Lễ Hạ Điền Con Đường Học Vấn Tuổi Thơ Và Tình Thương Của Thái Tử Ngục Vàng Thi Tài Võ Nghệ Trong Cung Vui Và Những Dự Thảo Đêm Khuya Nghe Gió Thở Dài Tấm Lòng Với Cuộc Đời Ba Giấc Mộng Của Nàng Yasodharā Ý Nghĩa Và Giá Trị Cuộc Sống Bốn Vị Sứ Giả Giấc Mộng Của Đức Vua Suddhodana Ra Đi Lúc Hoàng Thành Say Ngủ Gót Khất Sĩ Lang Thang Vị Đạo Sư Đầu Tiên Gặp Gỡ Đức Vua Seniya Bimbisāra Vị Đạo Sư Thứ Hai Rừng Khổ Hạnh Tấm Nệm Cỏ Kusa Một Vầng Nhật Nguyệt Bốn Mươi Chín Ngày Sau Khi Thành Đạo Gióng Trống Pháp Bất Tử Giáo Hoá Năm Người Bạn Đồng Tu Kinh Chuyển Pháp Luân Kinh Vô Ngã Tướng MÙA AN CƯ ĐẦU TIÊN Hoá Độ Công Tử Yasa Cùng Với Bạn Hữu Những Bài Pháp Quan Trọng Tại Lộc Uyển Hãy Ra Đi Như Những Cánh Chim Trời Tự Do Hoá Độ Nhóm Vương Tử Ham Chơi Về Thăm Lại Cội Cây Giác Ngộ Nhiếp Hoá Anh Em Đạo Sĩ Kassapa |
XEM CHI TIẾT NỘI DUNG PHIÊN BẢN PDF: Một cuộc đời một vầng nhật nguyệt Tập 1 PDF
AUDIO
● Một cuộc đời một vầng nhật nguyệt Tập 1
● Một cuộc đời một vầng nhật nguyệt Tập 2
● Một cuộc đời một vầng nhật nguyệt Tập 3
● Một cuộc đời một vầng nhật nguyệt Tập 4
● Một cuộc đời một vầng nhật nguyệt Tập 5
● Một cuộc đời một vầng nhật nguyệt Tập 6
(CÙNG TÁC GIẢ)
NHÀ XUẤT BẢN VĂN HỌC
18 Nguyễn Trường Tộ - Ba Đình – Hà Nội
ĐT: 37.161518 – 37.161190 * Fax: 38.294781
Email: tonghopvanhoc@vnn.vn
CHI NHÁNH TP. HỒ CHÍ MINH
290/20 Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Q.3, TP. HCM
ĐT: 38. 469858 * Fax: 38.483481
VĂN PHÒNG ĐẠI DIỆN TẠI TP. ĐÀ NẴNG
580 đường Núi Thành, Tp. Đà Nẵng
ĐT: 0511. 3797709
Chịu trách nhiệm xuất bản: NGUYỄN ANH VŨ
Biên tập: Lê Anh Dũng
Bìa, trình bày: Thiện Niệm, Chơn Quán
Sửa bản in: Lê Anh Dũng
In 500 cuốn, khổ 14.5x20.5 tại Xưởng in Công ty CP Văn hóa
Văn Lang – 06 Nguyễn Trung Trực, P.5, Q. Bình Thạnh, Tp. HCM.
Xác nhận ĐKXB số: 1850-2013/CXB/ 19-167/VH.
QĐXB số: 1709/QĐ-VH ngày 18/12/2013.
In xong và nộp lưư chiểu quý I năm 2014.