THIỆN PHÚC
YẾU LƯỢC TINH HOA GIÁO PHÁP
KINH HOA NGHIÊM
YẾU LƯỢC TINH HOA GIÁO PHÁP KINH HOA NGHIÊM-VIET
YẾU LƯỢC TINH HOA GIÁO PHÁP KINH HOA NGHIÊM-ANH
Giọng tiếng Việt
Giọng tiếng Anh
Copyright © 2024 by Ngoc Tran. All rights reserved.
No part of this work may be reproduced or transmitted in any form or by any means, electronic or mechanical, including photocopying and recording, or by any information storage or retrieval system without the prior written permission of the author, except for the inclusion of brief quotations. However, staff members of Vietnamese temples who want to reprint this work for the benefit of teaching of the Buddhadharma, please contact Ngoc Tran at (714) 778-2832.
Mục Lục
Mục Lục
Lời Đầu Sách
Phần Một: Tổng Quan Về Phật Giáo & Vũ Trụ-Nhân-Duyên Sanh 11
Chương Một: Yếu Lược Về Phật Giáo 13
Chương Hai: Vũ Trụ Theo Quan Điểm Phật Giáo 43
Chương Ba: Nhân Sinh Theo Quan Điểm Phật Giáo 59
Phần Hai: Tổng Quan Về Kinh Hoa Nghiêm & Tông Phái Mang Tên Bộ Kinh Nầy
Chương Bốn: Sơ Lược Về Kinh Hoa Nghiêm 67
Chương Năm: Tổng Quan Về Hoa Nghiêm Tông 69
Chương Sáu: Vạn Hữu Trong Vũ Trụ Hòa Điệu Trong Pháp Giới Được Đề Cập Trong Kinh Hoa Nghiêm
Chương Bảy: Pháp Giới Của Chư Phật & Chư Bồ Tát Theo Kinh Hoa Nghiêm 99
Chương Tám: Bốn Loại Vũ Trụ Theo Giáo Thuyết Tông Hoa Nghiêm 111
Chương Chín: Mười Huyền Môn Trong Sự Sự Vô Ngại Pháp Giới Của Pháp Giới Hoa Nghiêm
Chương Mười: Sống Trong Hoa Nghiêm Pháp Giới 117
Phần Ba: Hành Trạng Của Những Vị Bồ Tát Trong Kinh Hoa Nghiêm 123
Chương Mười Một: Chư Bồ Tát Nhập Kiếp-Đản Sanh-Nhập Thế Giới 125
Chương Mười Hai: Lý Do Chư Đại Bồ Tát Thị Hiện-Xuất Gia-Cứu Độ 127
Chương Mười Ba: Chư Căn Của Một Vị Bồ Tát Theo Tinh Thần Kinh Hoa Nghiêm
Chương Mười Bốn: Mười Thứ Bất Không Của Chư Bồ Tát Theo Tinh Thần Kinh Hoa Nghiêm
Chương Mười Lăm: Theo Tinh Thần Kinh Hoa Nghiêm, Bồ Tát Thấy & Hiểu Rõ Chúng Sanh
Chương Mười Sáu:Cảnh Giới Của Chư Bồ Tát Theo Tinh Thần Kinh HoaNghiêm149
Chương Mười Bảy: Chỗ Của Chư Đại Bồ Tát Theo Tinh Thần Kinh Hoa Nghiêm 151
Chương Mười Tám: Đạo Tràng Của Chư Đại Bồ Tát Theo Tinh Thần Kinh Hoa Nghiêm
Chương Mười Chín: Chư Bồ Tát Hóa Độ Chúng Sanh Theo Tinh Thần Kinh Hoa Nghiêm
Chương Hai Mươi: Sự Thanh Tịnh Của Chư Bồ Tát Theo Tinh Thần Kinh Hoa Nghiêm
Chương Hai Mươi Mốt: Trụ Xứ Của Chư Đại Bồ Tát Theo Tinh Thần Kinh Hoa Nghiêm
Chương Hai Mươi Hai: Trí Huệ Của Chư Đại Bồ Tát Theo Tinh Thần Kinh Hoa Nghiêm
Chương Hai Mươi Ba: Thân Bồ Tát Theo Tinh Thần Kinh Hoa Nghiêm 199
Chương Hai Mươi Bốn: Thần Lực & Thần Thông Của Chư Đại Bồ Tát Theo Tinh Thần Kinh Hoa Nghiêm
Chương Hai Mươi Lăm: Những Đặc Tính Của Chư Bồ Tát Trong Kinh Hoa Nghiêm
Chương Hai Mươi Sáu: Mười Bất Hoại Tín Theo Tinh Thần Kinh Hoa Nghiêm: Con Đường Vào Cửa Hoa Nghiêm Của Hành Giả
Chương Hai Mươi Bảy: Thập Trụ: Con Đường Của Hiền Nhân Bồ Tát Theo Tinh Thần Kinh Hoa Nghiêm
Chương Hai Mươi Tám: Bồ Tát Hạnh: Con Đường Của Hiền Nhân Bồ Tát Theo Tinh Thần Kinh Hoa Nghiêm
Chương Hai Mươi Chín: Tu Tập Hồi Hướng: Con Đường Của Hiền Nhân Bồ Tát Theo Tinh Thần Kinh Hoa Nghiêm
Chương Ba Mươi: Con Đường Của Bậc Bồ Tát Thánh Theo Tinh Thần Kinh Hoa Nghiêm
Phần Bốn: Giáo Pháp Cốt Lõi Trong Tu Tập Theo Kinh Hoa Nghiêm 255
Chương Ba Mươi Mốt: Tổng Quan Về Sự Tu Tập Của Chư Đại Bồ Tát Trong Kinh Hoa Nghiêm
Chương Ba Mươi Hai: Những Điều Tu Của Chư Đại Bồ Tát Trong Kinh Hoa Nghiêm
Chương Ba Mươi Ba: Sự Tu Tập Tâm Của Chư Bồ Tát Theo Tinh Thần Kinh Hoa Nghiêm
Chương Ba Mươi Bốn: Chư Bồ Tát & Việc Tu Tập Tâm Bồ Đề Theo Tinh Thần Kinh Hoa Nghiêm
Chương Ba Mươi Lăm: Pháp Của Chư Đại Bồ Tát Theo Tinh Thần Kinh Hoa Nghiêm
Chương Ba Mươi Sáu: Tu Tập Bồ Tát Nghiệp Theo Tinh Thần Kinh Hoa Nghiêm 329
Chương Ba Mươi Bảy: Tu Tập Phát Triển Bồ Tát Lực Theo Tinh Thần Kinh Hoa Nghiêm
Chương Ba Mươi Tám: Ngữ Nghĩa & Văn Tự Của Bồ Tát Theo Tinh Thần Kinh Hoa Nghiêm
Chương Ba Mươi Chín: Tu Tập Hạnh Vô Úy Của Chư Bồ Tát Theo Tinh Thần Kinh Hoa Nghiêm
Chương Bốn Mươi: Sự Tinh Tấn Tu Hành Của Chư Bồ Tát Theo Tinh Thần Kinh Hoa Nghiêm
Chương Bốn Mươi Mốt: Tu Tập Bồ Tát Nguyện Theo Tinh Thần Kinh Hoa Nghiêm
Chương Bốn Mươi Hai: Tu Tập Bồ Tát Đạo Theo Tinh Thần Kinh Hoa Nghiêm 359
Chương Bốn Mươi Ba: Sự Đạt Ngộ Của Chư Bồ Tát Theo Tinh Thần Kinh Hoa Nghiêm
Chương Bốn Mươi Bốn: Năm Mươi Ba Giai Đoạn Trong Tiến Trình Tiến Tới Phật Quả Của Hành Giả Tu Theo Tinh Thần Bồ Tát Trong Kinh Hoa Nghiêm Phần Năm: Một Số Pháp Tu Tiêu Biểu Khác Trong Kinh Hoa Nghiêm 413
Chương Bốn Mươi Lăm: Những Pháp Tu Tiêu Biểu Khác Trong Kinh Hoa Nghiêm Phần I
Chương Bốn Mươi Sáu: Những Pháp Tu Tiêu Biểu Khác Trong Kinh Hoa Nghiêm Phần II
Chương Bốn Mươi Bảy: Những Pháp Tu Tiêu Biểu Khác Trong Kinh Hoa Nghiêm Phần III
Chương Bốn Mươi Tám: Những Pháp Tu Tiêu Biểu Khác Trong Kinh Hoa Nghiêm Phần IV
Chương Bốn Mươi Chín: Những Pháp Tu Tiêu Biểu Khác Trong Kinh Hoa Nghiêm Phần V
Chương Năm Mươi: Những Pháp Tu Tiêu Biểu Khác Trong Kinh Hoa Nghiêm Phần VI
Phần Sáu: Phụ Lục 447
Phụ Lục A: Tu Hành Trong Đạo Phật 449
Phụ Lục B: Ba Bước Quan Trọng Trong Tiến Trình Tu Tập: Văn-Tư-Tu 479
Phụ Lục C: Mục Đích Tu Tập Trong Phật Giáo: Đạt Đến Bến Bờ Giác Ngộ & Giải Thoát
Phụ Lục D: Trí Tuệ Hướng Đến Bờ Giác Ngộ & Giải Thoát 501
Phụ Lục E: Giác Ngộ Theo Quan Điểm Phật Giáo 513
Phụ Lục F: Giải Thoát Theo Quan Điểm Phật Giáo 537
Phụ Lục G: Niết Bàn Theo Quan Điểm Phật Giáo 549
Tài Liệu Tham Khảo 561
Lời Đầu Sách
Nhan đề Phạn ngữ của Hoa Nghiêm là Avatamsaka, nhưng Pháp Tạng trong bản chú giải kinh Hoa Nghiêm bộ 60 quyển nói nguyên ngữ chính là Gandavyuha. Avatamsaka có nghĩa là “một tràng hoa” trong khi nơi chữ Gandavyuha, thì ganda là “tạo hoa” hay một loại hoa thường và “vyuha” là “phân phối trật tự” hay “trang sức.” Hoa Nghiêm có nghĩa là trang hoàng bằng hoa. Hoa Nghiêm là một trong những bộ kinh thâm áo nhất của Đại Thừa, ghi lại những bài thuyết pháp của Đức Phật sau khi Ngài đã đạt giác ngộ viên mãn. Gandavyuha là tên phẩm kinh kể lại công trình cầu đạo của Bồ Tát Thiện Tài Đồng Tử. Bồ Tát Văn Thù hướng dẫn Đồng Tử đi tham vấn hết vị đạo sư nầy đến vị đạo sư khác, tất cả 53 vị, trụ khắp các tầng cảnh giới, mang đủ lốt chúng sanh. Đây là lý thuyết căn bản của trường phái Hoa Nghiêm. Một trong những kinh điển dài nhất của Phật giáo, cũng là giáo điển cao nhất của đạo Phật, được Đức Phật thuyết giảng ngay sau khi Ngài đại ngộ. Người ta tin rằng kinh nầy được giảng dạy cho chư Bồ tát và những chúng hữu tình mà tâm linh đã phát triển cao. Kinh so sánh toàn vũ trụ với sự chứng đắc của Phật Tỳ Lô Giá Na. Kinh cũng nhấn mạnh rằng mọi sự vật và mọi hiện tượng đồng nhất thể với vũ trụ. Sau khi khảo sát về nội dung của Kinh Hoa Nghiêm, chúng ta thấy kinh khởi đầu bằng những bản kinh độc lập và về sau được tập hợp thành một tòng thơ, mỗi thể tài được trình bày trong các kinh đó đều được xếp loại theo từng thủ và được gọi chung là Hoa Nghiêm. Có ba bản dịch của Kinh Hoa Nghiêm bên Trung Quốc: Thứ nhất là bản dịch của ngài Phật Đà Bạt Đà đời Đông Tấn, khoảng năm 406 sau Tây Lịch, 60 quyển, còn gọi là Lục Thập Hoa Nghiêm hay Tấn Kinh, hay kinh cũ. Thứ nhì là bản dịch của ngài Thực Xoa Nan Đà đời Đường, vào khoảng năm 700 sau Tây Lịch, 80 quyển, còn gọi là Bát Thập Hoa Nghiêm, Đường Kinh, hay Kinh mới. Thứ ba là bản dịch của ngài Bát Nhã đời Đường, khoảng năm 800 sau Tây Lịch, 40 quyển, còn gọi là Tứ Thập Hoa nghiêm. Bản dịch nầy bao gồm phần Hoa Nghiêm Âm Nghĩa của ngài Huệ Uyển biên soạn năm 700 sau Tây Lịch.
Vào khoảng năm 630 sau Tây Lịch, tông Hoa Nghiêm được thành lập tại Trung Hoa và tồn tại cho đến năm 1.000 sau Tây Lịch. Thời Hoa Nghiêm không phải là thuần viên vì nó gồm cả biệt giáo. Thời kỳ nầy kéo dài ba tuần lễ và Phật đã thuyết giảng ngay sau khi Ngài đạt được đại giác. Với giáo thuyết nầy, Đức Phật muốn đánh thức các đệ tử của Ngài, nhưng vì giáo pháp quá thậm thâm nên đa phần các đệ tử của Ngài đã không hiểu được những lời thuyết giảng nầy, tức là ý tưởng cho rằng vũ trụ là biểu hiện của cái tuyệt đối. Nói chung, giáo lý được giảng dạy trong thời kỳ nầy là pháp tự chứng của Phật trong sự đại giác của Ngài, nghĩa là khai thị về sự giác ngộ của Ngài. Thính chúng không thể thấu triệt nổi nên họ như câm như điếc.
Trước Hoa Nghiêm tông, ở Trung Hoa đã có một phái mang tên là Địa Luận Tông và Pháp Tính Tông, y cứ trên bản luận giải của Thế Thân về Thập Địa Kinh. Tác phẩm nầy được phiên dịch sang Hán văn trong năm 508-512 do công trình của Bồ Đề Lưu Chi, Bửu Huệ và Phật Đà Phiến Đa. Theo truyền thuyết Phật giáo Trung Hoa, Hoa Nghiêm tông được ngài Đỗ Thuận sáng lập, giáo pháp dựa trên giáo lý của bộ kinh Hoa Nghiêm, được ngài Giác Hiền dịch sang Hán tự. Về nội dung, kinh nầy được giảng dạy cho chư Bồ tát và những chúng hữu tình mà tâm linh đã phát triển cao. Và sâu hơn nữa về nội dung, giáo thuyết căn bản của kinh Hoa Nghiêm cho rằng mọi sự vật và mọi hiện tượng đồng nhất thể với vũ trụ, và cả pháp giới và vũ trụ không hơn không kém, chỉ là mọi sự vật và mọi hiện tượng.
Nói về Pháp Giới, Pháp Giới Duyên Khởi là một trong những giáo thuyết chính của tông Hoa Nghiêm. Từ ngữ “Pháp giới” (Dharmadhatu) đôi khi được dùng đồng nghĩa với chân lý. Việt ngữ dịch là “Pháp thể của Vạn Pháp.” Tuy nhiên, đôi lúc nó lại có nghĩa là “Vũ trụ,” hay “cảnh giới của tất cả các pháp.” Cả hai nghĩa vũ trụ và nguyên lý phổ biến, luôn luôn phải được in sâu trong tâm trí chúng ta mỗi khi từ ngữ nầy được dùng đến. Nghĩa nào cũng dùng được cho danh hiệu của thuyết “Duyên Khởi.” Trong pháp giới duyên khởi, mọi hiện tượng đều tùy thuộc lẫn nhau, cái nầy tùy thuộc cái kia, do đó một trong tất cả và tất cả trong một. Theo nguyên lý pháp giới duyên khởi nầy, không một sự hữu nào hiện hữu bởi chính nó và hiện hữu cho cái khác, nhưng toàn thể thế giới sẽ vận động và hành sự trong nhất trí, cơ hồ toàn thể được đặt dưới tổ chức tổng quát. Một thế giới lý tưởng như thế được gọi là “Nhất chân pháp giới” hay “Liên Hoa tạng.” Nguyên lý nầy căn cứ trên pháp giới duyên khởi của cảnh vực lý tánh (Dharmadhatu) mà chúng ta có thể coi như là sự tự tạo của chính vũ trụ. Đừng quên rằng đó chỉ là duyên khởi do cộng nghiệp của tất cả mọi loài, và nguyên lý nầy cũng dựa trên thuyết vô ngã. Trong thuật ngữ Phật giáo, nguyên lý viên dung được gọi là “Hoa Nghiêm” (Avatamsaka).
Nói về tâm, tông Hoa Nghiêm nói đến một cái tâm duy nhất tạo thành tính khả hữu cho thế giới vạn tượng như Duy Thức tông, nhưng rồi một trong những cao Tăng lỗi lạc nhất của trường phái nầy là ngài Pháp Tạng (643-712), người nước Khang Cư, đã vượt xa hơn giáo lý Duy Thức khi cho rằng hết thảy vạn hữu đều có ba đặc điểm sau đây: Về mặt hiện hữu, mỗi vật thể riêng biệt, ngay cả hạt bụi đều hàm chứa trong nó một cách trọn vẹn toàn thể thế giới thực tại. Về mặt sáng tạo, mỗi vật thể riêng biệt, ngay cả hạt bụi đều có thể tạo ra được hết thảy mọi phẩm chất có thể có, và vì thế mà mỗi vật thể đều bộc lộ những bí ẩn của toàn bộ thế giới. Trong mỗi vật thể riêng biệt, ngay cả hạt bụi đều có thể mỗi vật thể riêng biệt, ngay cả hạt bụi đều có thể nhận ra được tánh không của thực tại. Chính vì thế mà trong tu tập, hành giả Hoa Nghiêm Tông thường quán sát 6 vấn đề sau đây: Thứ nhất là quán sát sự tĩnh lặng của tâm thức, nơi mà tất cả vạn pháp đều quy về. Thứ nhì là quán rõ sự hiện hữu của thế giới vạn tượng chỉ là do từ tâm thức. Thứ ba là quán sát sự dung thông toàn hảo và vi diệu của vạn pháp. Thứ tư là quán sát vạn pháp đều chỉ là một thế giới chân như, ngoài ra không có gì cả. Thứ năm là quán sát rằng trong tấm gương lớn của sự tương đồng phản chiếu được hình ảnh của hết thảy vạn vật, vì thế vạn vật không hề ngăn ngại lẫn nhau. Thứ sáu là quán sát rằng khi một pháp khởi lên thì tất cả các pháp cũng đồng thời sanh khởi với nó.
Quyển sách nhỏ có tựa đề “Yếu Lược Tinh Hoa Giáo Pháp Kinh Hoa Nghiêm” này không phải là một nghiên cứu thâm sâu về giáo lý nhà Phật, mà nó chỉ yếu lược tinh hoa giáo pháp trong kinh Hoa Nghiêm cho hàng Phật tử chúng ta học hỏi và nếu có cơ duyên thì noi theo đó mà tu hành. Phật tử thuần thành nên luôn nhớ rằng mục đích của người tu Phật là tự giác, nghĩa là tự giác hay tự quán sát bằng cái trí của chính mình chứ không dựa vào kẻ khác; giác tha (sau khi tự mình đã giác ngộ lại thuyết pháp để giác ngộ cho người khác, khiến họ được khai ngộ và giúp họ rời bỏ mọi mê lầm và khổ não trong vòng luân hồi) rồi cuối cùng mới đi đến giác hạnh viên mãn, thoát ra khỏi vòng luân hồi sanh tử, đó chính là Niết Bàn đạt được ngay trong kiếp này. Cuộc hành trình từ người lên Phật còn đòi hỏi nhiều cố gắng và hiểu biết liên tục. Chính vì thế mà mặc dù hiện tại đã có quá nhiều sách viết về Phật giáo, tôi cũng mạo muội biên soạn tập sách “Yếu Lược Tinh Hoa Giáo Pháp Kinh Hoa Nghiêm” song ngữ Việt Anh nhằm phổ biến giáo lý nhà Phật cho Phật tử ở mọi trình độ, đặc biệt là những người sơ cơ. Những mong sự đóng góp nhoi nầy sẽ mang lại lợi lạc cho những ai mong cầu có được cuộc sống an bình, tỉnh thức và hạnh phúc.
Thiện Phúc