Lời Cuối

LỜI CUỐI

Thôi tạm biệt, em còn phải lên đường. Anh cũng không thể ở luôn một chỗ. Giữ em lại lâu quá bên mình, anh chỉ sợ mang tiếng nói nhiều mà không làm gì cả. Như anh đã căn dặn trước, trong muôn vạn thái độ, đây chỉ là một vài thái độ riêng đối với bản thân mình và với cuộc đời chung, trong ấy chúng ta đang hụp lặn. Đây chỉ là một trong muôn vạn ý nghĩa của sự sống, một sự “thử hoà điệu sống” để phụ hoạ vào bản nhạc chung cùng, bao la của cuộc sống, mà mỗi chúng ta phải tìm lấy. Từ đây, anh muốn em tự cắt nghĩa lấy sự sống của em, tự sắp đặt lấy đời em thế nào cho phải điệu và nhất là cho phải với lòng em. 

Anh gớm ghiếc nhất sự độc doán. Đừng ai bắt buộc ai phải công nhận ý nghĩ riêng tư của ai cả, nhân loại sẽ đỡ được bao nhiêu sự xung đột vô ích, bao nhiêu sự oán thù và giết chóc. Tư tưởng nở hoa ở trí óc, nhưng có sâu gốc rễ trong tim. Nó biện bạch cho lòng ta nhiều hơn cho chân lý. Tư tưởng đáng lẽ soi đường cho hành động, nhưng thường thì chính hành động khơi ngòi cho tư tưởng phát sinh. Nhìn người ấy sống như thế nào, em có thể đoán biết như thế nào người ấy nghĩ. Đời sống em, tánh tình em, hoàn cảnh em chắc gì giống như anh. Có đâu anh lại bắt em phải đặt bước chân em đúng hệt vào dấu chân anh trên đường.

Nhưng anh ít khi mơ tưởng viễn vong như hôm nay lắm, nhưng nếu thật tình em nhận thấy con đường của anh có hoa và có bướm, một vài tia sáng tươi vui lung linh ẩn hiện ở phía chân trời rộng rãi mà em muốn rẽ sang, anh khuyên em hãy bước dè dặt. Đừng vội tán tụng, cũng đừng vội chê bai. Hãy nghiền ngẫm cho chín chắn, và nhất là phải sống với nó đã. Những lời của anh còn đấy, em hãy tự mình thí nghiệm lấy. Con đường của anh đã vạch qua loa đấy, em hãy khám phá lại. Có lẽ với tấm lòng nhiệt thành của em, với những kinh nghiệm mới, em sẽ sang phẳng những đường dốc nguy hiểm, rút ngắn những đoạn quanh co trên đường anh đã vạch, để rẽ sang một lối mới, phóng khoáng, tươi vui hơn. Và trên tất cả, anh mong ước rằng ở cuối đường, chính em, chính em chứ không phải anh, đã đến trước và đang đợi anh. 

Thôi em hãy lên đường. Rạng đông lại về, nụ cười hồng chói rọi non sông. Đời rộng ngoài kia đang kêu gọi em tha thiết … 

Đi đi mới mong gặp lại. Chúc em đi xa.