Đêm qua, thức giấc khoảng 2 giờ, nhìn qua khung cửa kính, thấy vầng trăng chênh chếch, soi chiếu thẳng vào phòng. Sáng trưng. Không gian bao la tĩnh mịch. Tâm cũng tĩnh mịch bao la.
Nhớ ngày xưa Thầy có dạy ngắm trăng. Thầy nói trong kinh có phương thức Quán nhật nguyệt, Quán ánh sáng, có Nhật triền tam muội. Rồi Thầy kể những kinh nghiệm tu tập trong thời gian Thầy gọi là “nhập thất bất đắc dĩ”.
Có một thời gian đầu, Thầy không được ra ngoài sưỡi nắng. Lúc đó trên mái nhà, chắc lợp lá, có rách một chỗ, ánh nắng mặt trời rọi xuống sàn nhà, Thầy chăm chăm nhìn, cảm thấy khỏe ra. Sau khi mãn nhập thất, Thầy tìm đọc những tạp chí khoa học cũ, bán ở chợ trời, mới biết: khi mắt nhìn những tia nắng mặt trời, tín hiệu sẽ đi vào mắt, vào thần kinh thị giác, truyền tới tuyếnTùng (Pineal gland) ngay dưới hai Đồi thị. Tuyến Tùng sẽ tiết ra Serotonin, từ Serotonin sẽ trở thành Melatonin. Serotonin là chất thần kinh dẫn truyền (neurotransmitter) có tác dụng: làm cho hăng say hoạt động, không chán nản mệt mỏi, làm cho ăn ngon, có thể điều chỉnh bệnh trầm cảm (depression), bệnh nhức đầu kinh niên (migraine). Melatonin là một nội tiết tố (hormone) có công dụng điều hoà chu kỳ ngủ- thức đúng, có thể ngăn ngừa cataract, giúp hệ miễn nhiễm. Từ kinh nghiệm này, Thầy hướng dẫn thiền sinh cách nhìn ánh sáng nắng như sau.
NHÌN ÁNH SÁNG NẮNG
Ánh nắng buổi trưa khoảng 10- 11 giờ. Ta có thể ở trong nhà, nhìn ra ngoài trời hay đi bộ ở công viên, hay dạo chơi trong vườn nhà, mắt nhìn những tia nắng chiếu xuống bãi cỏ, chiếu xuống con đường, hay chiếu lên các chiếc xe hơi đang đậu bên đường. Không bao giờ nhìn lên mặt trời đang nắng. Khoảng 10- 15 phút là đủ. Trong ngày ta sẽ cảm thấy vui vẻ yêu đời, ăn ngon, tối ngủ ngon. Vì ta sẽ có vừa Serotonin vừa Melatonin.
Tuy nhiên nếu người bị tiểu đường nặng, không được nhìn ánh sáng nắng vì thị giác đã bị yếu rồi. Vậy nếu người này bị mất ngủ thì làm sao có Melatonin để điều hoà giấc ngủ? Thầy hướng dẫn thêm cách nhìn bóng đen (darkness).
NHÌN BÓNG ĐEN
Nếu mình chỉ có nhu cầu điều hoà giấc ngủ, thì làm cách nhìn bóng đen. Buổi tối, không ngủ được, chúng ta tắt hết đèn. Không có một tia sáng nào vào trong phòng mình. Nếu chưa được, mình có thể lấy cái mền đen rồi nhìn vào nó. Bóng đen sẽ làm cho khu Dưới Đồi tiết ra Melatonin. Chức năng của Melatonin ở một nhóm hạt nhân của Dưới Đồi hay Melatonin từ tuyến Tùng cùng giống nhau. Mình nhìn bóng đen chừng 20- 30 phút, thấy buồn ngủ thì ngủ thôi.
Hai cách nhìn ánh sáng nắng hay nhìn bóng đen không cần phải Biết không lời. Cho nên người bình thường vẫn có thể làm được. Ví dụ, mình có thể cùng ra biển hay vào công viên đi dạo ngoài nắng với người bạn bị trầm cảm...
Tuy nhiên, nếu chúng ta có kinh nghiệm Biết không lời, chúng ta nhìn ánh sáng nắng hay nhìn bóng đen với cái Biết không lời, kết quả sẽ có thêm Acetylcholine vì tác động vào Đối giao cảm. Acetylcholine là một thần kinh dẫn truyền, nó sẽ điều hoà nội tạng, và cái Biết không lời cũng tác động vào tánh thấy. Acetylcholine có những chức năng: điều hoà áp suất máu, cholesterol trong máu và đường trong máu, phục hồi ký ức, thân linh hoạt nhẹ nhàng.
Trong những xứ mùa đông kéo dài, người ta dễ bị trầm cảm. Ta có thể bật đèn trong phòng thật sáng, có tia sáng, thay cho ánh sáng nắng.
NHÌN MẶT TRỜI MỌC
Chúng ta có thể nhìn mặt trời khi vừa mọc lên ở chân trời. Ở thành phố, cây cối, nhà cao thường che lấp mặt trời. Nếu ta ở thôn quê đồng trống, ở bờ biển, hay trên đồi cao, ta có thể ngắm mặt trời khi còn màu đỏ thắm, vừa nhô lên, toả những tia sáng màu đỏ. Ta nhìn ngay mặt trời, trong phút chốc ta sẽ nhìn thấy giữa mặt trời đang đỏ bỗng hóa ra xanh dương đậm, xoay chuyển. Khoảng 5- 10 phút, khi mặt trời lên hơi cao, nhỏ lại và màu vàng, thì không nên nhìn nữa. Cách này cũng cho Serotonin và Melatonin. Nếu biết không lời thì cũng đưa tới tâm hoàn toàn tĩnh lặng, trống rỗng.
NHÌN TRĂNG RẰM
Đây cũng là một kinh nghiệm của Thầy. Khi quá nửa đêm, thức giấc, trăng rằm đã chênh chếnh bóng, ta có thể ngắm trăng và ngắm cả bầu trời trong, klhông mây, mênh mông vắng lặng. Bấy giờ chung quanh, thiên hạ còn đang say ngủ, không gian thật là tĩnh lặng vắng vẻ. Chính cái không gian bao la, tĩnh mịch làm cho tâm ta dễ hoà nhập vào trạng thái trống rỗng, tĩnh lặng rồi an trú trong đó.
Cách này có hai tác dụng:
- Dễ vào Định.
- Tác động đối giao cảm: tiết ra Acetylcholine, điều hoà áp suất máu cao, đường máu cao, nhịp tim v.v...Cuống não cũng tiết ra Serotonin, Melatonin, và Dopamin. Dopamin có tác dụng: tâm hỷ lạc, sảng khoái, tỉnh thức. Vì thế, có khi Thầy dặn thiền sinh không nên thiền tập sau 9 giờ đêm. Vì nếu những chất sinh hóa học tiết ra nhiều, thân nhẹ nhàng khinh an, hăng say hoạt động, tâm hỷ lạc, tỉnh thức, thì có thể sẽ không ngủ được. Nhưng sức khỏe vẫn tốt vì thân và tâm đã được hồi phục trong thiền.
Hôm nay, nhân ngắm trăng , nhớ lại những phương thức thực tập đơn giản ngày xưa Thầy vẫn dạy trong khóa căn bản, để điều chỉnh cấp tốc cho những thiền sinh có nhu cầu: mất ngủ kinh niên, áp suất máu cao, trầm cảm, hay làm biếng, mệt mỏi, không thích hoạt động. Ngày đó, vừa khai giảng khóa căn bản, Thầy phát cho mỗi thiền sinh một tờ Phiếu ghi danh. Ngay trong mấy ngày đầu, Thầy biết rõ ai tên gì, bệnh gì. Theo đó, Thầy chỉ cách điều trị, bằng thiền và bằng khí công. Thí dụ: bệnh thấp khớp: khí công, áp suất máu cao: thiền và khí công, tiểu đường: thiền, suy nhược thần kinh: khí công, sợ ma: khí công, đau bao tử: thiền, hơi thở ngắn: thiền và khí công v.v...
Sau này vì không có thời gian nên các khóa tu rút ngắn lại, thời gian thực hành cũng ít hơn, khí công thì hướng dẫn tổng quát. Kiểm lại thấy mình còn thiếu sót nhiều, học được từ Thầy thì nhiều mà trao truyền ra lại có giới hạn.
Trăng ơi trăng, hảy cứ toả sáng, mặc cho thế gian cứ say ngủ hoài. Ngàn đời rồi, con người vẫn ngủ, và trăng vẫn tỏa sáng, âm thầm, một mình.
SOURCES OF HAPPINESS
Article 12: MOON WATCHING
Last night waking up around 2pm and looking through the glass window, I saw the moon tilting and shining down into the room. How brilliant it was! Everywhere was spacious and tranquil. My mind was too.
I remembered our Master once taught us how to watch the moon. He said the Sutra refers to the method of Watching the Sun and the Moon, Watching the Sunlight, and the Suryavarta-samadhi. Then, he shared his expericence in the so-called “ Reluctant self-isolation for mind practice”.
There was some primary time our Master was not allowed to bask in the sun. The roof, at that time, was possibly covered by leaves instead of tiles. There was a hole from which the sunlight shone down onto the floor. Our master stared at it, and he felt better. When the loath quarantine ended, he looked for the old science magazines sold at the flea markets. He found out when our eyes touch the sunlight, their signals go deeper into the eyes, to the optic nerves, and reach the Pineal gland right beneath the two thalami. The gland, then, releases Serotonin which will turn into Melatonin. The former is a neurotransmitter whose function is to ignite our activities without fatigue, kick off our energy and appetite. Also, it is the treatment for depression and chronic migraine. The latter is the hormone which can regulate the proper cycle of sleeping and waking up. It can prevent cataract and support the immunity system. From this experience, our Master instructed us how to watch the sunlight as follows.
STARING AT THE SUNLIGHT
Between 10am to 11am, we might stay indoors looking outside. We might also take a walk in the park or at our backyard staring at the light shining down the lawns, the roads or onto the cars parking along the streets. Never take a look at the sun when it is transmitting the light. The time is around 10 to 15 minutes. With that, during the day, we are active, cheerful, appetitive and sleep well at night. We have produced both Serotonin and Melatonin.
However, this practice is not recommended for the severe diabetics because their vision has been weakened. Suppose they get insomnia; how could they produce Melatonin to sooth their sleep? Our Master guided them on the following method.
STARING AT THE DARKNESS
Watching the darkness can satisfy those who get wrinkles with their sleeping. When we cannot sleep in the evening, let’s turn off the lights. Any ray of light should not be in the room. If some is still lingering, we can use a black blanket and stare at it. The darkness will help the hypothalamus secret Melatonin. The functions of Melatonin activated by a group of nuclei under the hypothalamus or by the Pineal gland are similar. Staring at the darkness for about 20 to 30 minutes, we feel drowsy and fall into sleep.
It does not require the Wordless Knowing for watching the sunlight and the darkness. So, everyone can make it out. For instance, we can accompany a depressed friend for a sunlight walk at the beach or in the park.
Yet, the application of the Wordless Knowing experience into those two practices results in increasing the quantity of Acetylcholine because the parasympathetic system has been affected. Acetylcholine is another neurotransmitter whose functions are to regulate the internal organs, and the rates of blood pressure, blood sugar and cholesterol. It also helps to restore the lost memories and make our physical activities resilient and flexible. The Knowing-Without-Words also impacts on the Nature of Seeing.
In the lenghty winters, folks easily get depressed. Instead of the sunbeam, we can turn on all the lights to get the light rays.
WATCHING THE RISING SUN
We can look at the sun when it is rising up at the horizon. The sun is usually blocked and hidden by the tall buildings and trees in the cities. In the countryside or in the open air like the beach and hilltops, we can watch the crimson sun just emerging up and slowly raying the red beams. Take a direct look at it. We will see its red center turning into dark blue and moving very pretty soon. For about 5 to 10 minutes, when the sun rises up a very little bit higher, it becomes yellow and smaller, we should stop the practice right then. This also helps providing Serotonin and Melatonin. With the Knowing-Without-Words applied, our mind is completely empy and serene.
WATCHING THE FULL MOON
This also comes from our Master’s experience. Waking up when the midnight just passes, we can find the full moon is inclining. Watch it amidst the whole clear sky without any cloud in immense tranquility. Folks are sleeping around us now. The atmosphere is calm and silent. It is the very quiet and vast space that helps our mind to easily merge into the quiescent and barren state then, we abide within it.
There are two effects resulting from this application.
- Easy to mingle oneself into the concentration, samadhi, state.
- Influences on the parasympathetic system: secreting Acetylcholine, regulating the high levels of blood pressure, high blood sugar, and heart rates. The brain stem also releases Serotonin, Melatonin and Dopamine among which the last is bringing us a joyful, buoyant and awakening mood. Sometimes for that reason, our Master recommended not taking meditation after 9pm. When the biochemicals are excessively released, our bodies are resilient and eagerly active in the high spirit, then it might be hard for us to fall into sleep. Yet, our health is in good condition because our mind and body are well-restored by meditation.
Staring at the moon now, I remembered the simple methods our Masters once taught in the basic mental retreat courses to provide the instant adjustments for those who were desperately in need: chronic insomnia, high blood pressure, depression, lethargy, fatigue, lack of energy. At that time, on the first day of each retreat, he handed each practitioner a registration form. From it, he knew everyone, and their own sickness and he prescribed the treatment via meditation and Qigong. For instance, rheumatoid arthritis: Qigong exercises; high blood pressure: meditation and Qigong; diabetes: meditation; nerve exhaustion: Qigong; ghost fear: Qigong; stomachache: meditation; short breath: meditation and Qigong and so on…
Later on, due to time lacking , the retreat sections were shortened, so the practice was reduced and the Qigong exercises were very general. In self-reviewing, I found lots of missing; what I learned from our Master was richly abundant whereas what I have passed down is so limited.
Oh, dear Moon, keep shining and let the world in their sound sleep. Thousands and thousands of years, folks have been sleeping while the moon has been emitting the moonlight in loneliness and quietness.
Bhikkhuni Thích Nữ Triệt Như
Sunyata Monastery, June 25, 2021
English version by Ngọc Huyền
