Bilingual. 230. Rusk: These Buddhist demands seem reasonable even if motivated by political aims / Các đòi hỏi này của Phật tử có vẻ hợp lý ngay cả khi được thúc đẩy bởi mục tiêu chính trị.

Bilingual.
230. RUSK: THESE BUDDHIST DEMANDS SEEM REASONABLE
EVEN IF MOTIVATED BY POLITICAL AIMS /
CÁC ĐÒI HỎI NÀY CỦA PHẬT TỬ CÓ VẺ HỢP LÝ
NGAY CẢ KHI ĐƯỢC THÚC ĐẨY BỞI MỤC TIÊU CHÍNH TRỊ.

230. Telegram From the Department of State to the Embassy in Vietnam

Washington, July 19, 1963, 8:53 p.m.

103. Ref: Embtels 109,2 112, and 111.3

In view Buddhist reaction to Diem broadcast and your estimate (Embtel 95)4 that Buddhist agitation now controlled predominantly by activists aimed at overthrow of GVN, believe we must anticipate further Buddhist demonstrations and violence. In these circumstances and in light coup rumors, it clear we have to deal with most uncertain and volatile situation.

It seems to us that outcome remains obscure: We do not know whether Diem really will do the things he must if his regime is to survive. We therefore inclined continue for present public posture of noninterference this internal affair, neither favoring Buddhists or Diem in public statements, but merely expressing approval all helpful steps and hope for peaceful settlement.

At same time we think it essential to continue press Diem resolve situation by actions and statements designed to meet squarely Buddhists’ legitimate grievances. We much encouraged by progress you have registered to date and hope you can prevail on Diem to insure removal barricades around pagodas, release those arrested during Buddhist demonstrations, and pay compensation to those injured. These Buddhist demands seem reasonable even if motivated by political [Page 518]aims. Meeting them appears to be essential if moderates are to regain control Buddhist movement and if Diem is to rally sufficient support to reestablish stability.

For above reasons we made text of Diem broadcast available to newsmen today and commented on it only as follows:

“This broadcast reaffirms the Government’s intent to carry out the June 16 agreement. It provides a procedure whereby differences over implementation of the agreement can be amicably settled between the Government and the Buddhists. We hope that with this new procedure and with good will among all concerned, that the issue can be resolved.”

Rusk

Source:

https://history.state.gov/historicaldocuments/frus1961-63v03/d230

.... o ....

230. CÔNG ĐIỆN CỦA BỘ NGOẠI GIAO HOA KỲ
GỬI ĐẠI SỨ QUÁN MỸ TẠI VN

Washington, ngày 19 tháng 7 năm 1963, lúc 8:53 tối.

103. Tham khảo các công điện: Embtels 109 (số thứ tự 229) 112 và 111.

---- [[Ghi chú: Công điện 111 ghi nơi dòng tham khảo trên là gửi từ Sài Gòn, ngày 19 tháng 7, là bản dịch của một bức thư được cho là do Ủy ban Liên phái Bảo vệ Phật giáo gửi tới Tổng thống Diệm để trả lời bài diễn văn ông Diệm đọc trên đài phát thanh ngày 18 tháng 7/1963. Bức thư của quý Thầy hoan nghênh tuyên bố của ông Diệm nhưng yêu cầu các bước cụ thể để thực hiện thỏa thuận ngày 16/6, chẳng hạn như trả tự do cho tất cả các Phật tử bị bắt kể từ ngày 8 tháng 5, trừng phạt những người chịu trách nhiệm về cái chết của các Phật tử vào ngày 8 tháng 5 và bồi thường cho gia đình của những người bị thương. (Sách: Department of State, Central Files, SOC 14-1 S VIET). Trong công điện 112 ghi nơi dòng tham khảo trên cũng gửi từ Sài Gòn, 8 giờ tối ngày 19 tháng 7, Đại sứ Nolting báo cáo về điều mà Nolting coi là những tiến triển tích cực: ông Diệm đã ra lệnh gỡ bỏ rào chắn ở tất cả các chùa, và các tu sĩ được phép trở về chùa của họ, nhưng không được tụ tập về Chùa Xá Lợi. Nolting viết rằng Nolting đã thúc giục chính phủ VN vượt qua các bước đó và trả tự do cho những người bị bỏ tù sau cuộc biểu tình ngày 17/7/1963, đề nghị bồi thường cho những người bị cảnh sát làm bị thương vào ngày 17/7/1963 và thiết lập thông lệ xử lý các cuộc biểu tình trong tương lai bằng các biện pháp không vũ lực nếu có thể. Các quan chức Nam VN mà Nolting đã nói chuyện cảm thấy rằng Tổng thống Diệm hiện đang đi đúng hướng về vấn đề Phật giáo, và Nolting lại khuyến nghị rằng tuyên bố mà Nolting đã thúc giục Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ đưa ra trong bức điện tín 109 sẽ thúc đẩy thêm các bước tích cực này. (Sách đã dẫn, như trên.) Hết ghi chú. Dưới đây là lời của Bộ Trưởng Ngoại Giao Dean Rusk. ]]

Theo phản ứng của Phật giáo đối với bài diễn văn phát sóng của Diệm và theo ước tính của ông [Nolting] (Embtel 95, công điện số thứ tự 223) rằng sự kích động của Phật giáo hiện nay chủ yếu bị kiểm soát bởi các nhà hoạt động nhằm lật đổ Chính phủ VNCH, [tôi] tin rằng chúng ta phải lường trước các cuộc biểu tình và bạo lực tiếp theo của Phật giáo. Trong những trường hợp này và trong những tin đồn đảo chính nhẹ, rõ ràng là chúng ta [Hoa Kỳ] phải đối phó với hầu hết các tình huống không chắc chắn và bất ổn.

Đối với chúng tôi [Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ], dường như kết quả vẫn còn mờ mịt: Chúng tôi không biết liệu ông Diệm có thực sự làm những điều ông ấy phải làm nếu chế độ của ông ấy muốn tồn tại hay không. Do đó, chúng tôi có xu hướng tiếp tục lập trường công khai hiện tại là không can thiệp vào công việc nội bộ này, không ủng hộ Phật tử hay ông Diệm trong các tuyên bố công khai, mà chỉ bày tỏ sự tán thành tất cả các bước hữu ích và hy vọng cho một giải pháp hòa bình.

Đồng thời, chúng tôi nghĩ rằng điều cần thiết là tiếp tục thúc ép Diệm giải quyết tình hình bằng các hành động và tuyên bố nhằm đáp ứng những bất bình chính đáng của Phật tử. Chúng tôi được khuyến khích rất nhiều bởi những bước tiến mà ông [Nolting] đã làm được cho đến nay và hy vọng ông [Nolting] có thể thuyết phục được Diệm để đảm bảo việc gỡ bỏ các rào chắn phong tỏa quanh các ngôi chùa, trả tự do cho những người bị bắt trong các cuộc biểu tình của Phật giáo, và trả tiền bồi thường cho những người bị thương. Những đòi hỏi của Phật giáo dường như hợp lý ngay cả khi được thúc đẩy bởi mục đích chính trị. [Nếu ông Diệm chịu] gặp gỡ họ dường như là điều cần thiết nếu những người ôn hòa muốn giành lại quyền kiểm soát phong trào Phật giáo và nếu Diệm muốn tập hợp đủ sự ủng hộ để thiết lập lại sự ổn định.

Vì những lý do trên, hôm nay chúng tôi [Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ] phổ biến văn bản của ông Diệm cho các nhà báo và [Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ] chỉ bình luận về nó như sau:

“Bài diễn văn [ông Diệm đọc] trên đài phát thanh đã tái khẳng định ý định của Chính phủ VN trong việc thực hiện thỏa thuận ngày 16 tháng 6. Nó cung cấp một thủ tục theo đó những khác biệt trong việc thực hiện thỏa thuận có thể được giải quyết một cách thân thiện giữa Chính phủ và Phật tử. Chúng tôi [Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ] hy vọng rằng với thủ tục mới này và với thiện chí của tất cả các bên liên quan, vấn đề có thể được giải quyết.”

Rusk (Bộ Trưởng Ngoại Giao Hoa Kỳ)

.... o ....