Vô thường - Lời Phật dạy

      Năm Canh Tý 2020 vừa đi qua. Một năm thật dài với 13 tháng vì có thêm tháng tư nhuận và cũng là một năm chưa từng có trong lịch sử loài người bởi sự tác hại khủng khiếp của dịch bệnh cùng sự bùng phát rộng khắp toàn cầu của nó. Khởi thủy từ thành phố Vũ Hán bên Trung quốc đã làm biến mất cái Tết cổ truyền thiêng liêng của một số quốc gia Châu Á đón mùa xuân theo mặt trăng âm lịch và cho đến hôm nay Tết Tân Sửu đã hiện diện mà dịch bệnh vẫn chưa hoàn toàn chấm dứt. Thế là hai mùa xuân cho gia đình đoàn tụ, thăm viếng cho những lễ hội dân gian truyền thống…đã không còn nữa, thật là điều đáng buồn vì Tết luôn là thời điểm trọng đại của năm cho mọi gia đình theo tập tục từ ngàn xưa của người dân Á đông.

       Sự việc xảy ra hoàn toàn bất ngờ ngoài vòng kiểm soát của con người,  dù khoa học có tiến bộ đến đâu cũng không thể nào ngăn chận được ngay tức khắc. Vì vậy hơn một năm trôi qua với nổ lực của rất nhiều nhà khoa học, các công ty dược phẩm, các nhà nghiên cứu mới tìm ra được vaccine. Thật sự là một tin vui lớn vì có thể trấn an tâm lý cho con ngưòi bớt lo âu sợ hãi. Thế nhưng về mặt hiệu quả đến đâu có lẽ vẫn phải chờ thời gian kiểm chứng bởi hiện tại loại virus này đang có chiều hướng biến thể theo nhiều cách khó biết khó lường, nhất là mỗi người có cơ địa không giống nhau thì sự tiếp nhận vaccine cũng không thể như nhau. Vì vậy đã có nhiều trường hợp do phản ứng thuốc bị chết khi tiêm chủng, cũng có trường hợp chích ngừa xong hai đợt vẫn bị lây nhiễm, vẫn chết ngay cả với những người nhỏ tuổi. Ngoài ra những thông tin nhiễu loạn khác nhau về loại virus này càng gây thêm nhiều mâu thuẫn hoang mang chia rẻ khi người tin kẻ ngờ.

      Nhưng dù thế nào thì hơn một năm qua khi chứng kiến bao nhiêu đổi thay mất mát, chia ly cũng như những khó khăn nghiệt ngã mà dịch bệnh mang đến cho đời sống con người ở khắp mọi nơi mới thấy được sức tàn phá mãnh liệt của vô thường mà từ lâu Đức Phật vẫn luôn nhắc nhở "Vạn pháp vô thường" thật sự là khủng khiếp. Không có gì toàn hảo, chẳng có gì vĩnh cửu trên cuộc đời này như những vần thơ mà các vị Thiền sư liễu ngộ lẽ vô thường đã để lại từ rất lâu cho đến bây giờ vẫn còn đầy nguyên ý nghĩa thâm sâu, súc tích:

Thân như điện ảnh hữu hoàn vô
Vạn mộc xuân vinh, thu hựu khô
Nhậm vận thinh suy vô bố uý
Thịnh suy như lộ thảo đầu phô

 ( Bài thơ của Ngài Vạn Hạnh Thiền sư được HT Mật Thể dịch )

Thân như ánh chớp chiều tà
Cỏ xuân tươi tốt thu qua rụng rời
Sá chi suy thịnh ở đời
 Thịnh suy như hạt sương rơi đầu cành.

     Cũng như bài thơ của Ngài Mãn Giác Thiền sư đời Trần

Xuân khứ bách hoa lạc
Xuân đáo bách hoa khai
Sự trục nhãn tiền quá
Lão tòng đầu thượng lai
Mạc vị xuân tàn hoa lạc tận
Đình tiền tạc dạ nhất chi mai

Tạm dịch

Xuân đi muôn hoa rụng
Xuân đến muôn hoa cười
Trước mắt việc qua mãi
Trên đầu già đến rồi
Đừng tưởng xuân tàn hoa rụng cả
 Đêm qua sân trước một cành mai

    Bài thơ mang ý tứ huyền nhiệm có không, thành trụ của vô thường, như câu nói Thương hải biến vi tang điền (Biển xanh biến thành nương dâu) vậy. Có biết bao nhiêu sự việc xảy ra trong cuộc đời cho thấy sự đổi thay không ngừng nghỉ của vạn vật mà kinh điển Phật giáo thường nói đến Long chủng dời đổi. Như hiện nay trái đất cũng đang dần biến hoại với sự nóng lạnh bất thường, với rất nhiều biến cố xảy ra như sự tan rã bất ngờ của những khối băng lớn đã cuốn trôi trong tích tắc 150 người dân Ấn trong dãy Himalaya. Những vụ sạt lở đất đá ở những vùng núi của đất nước VN cũng là điều tệ hại đau thương vì chỉ trong chớp mắt bao nhiêu con người bị chôn vùi không lối thoát. Sự biến mất không dấu tích 2 hòn đảo của Nhật Seppu…và Shiokubi… hay mới đây nhất Tiểu bang Texas phải lãnh chịu trận bão tuyết kinh hoàng chưa từng có đã trút xuống biết bao đau thương, thảm hoạ không hề báo trước. Bởi vô thường là sự thật, khổ đau là sự thật mà Đức Phật đã nói trong bài pháp đầu tiên để mỗi người tự suy nghiệm về bản chất thật sự của nó.

    Một năm Canh Tý dẫy đầy tệ hại mâu thuẫn khi buộc giản cách lại phải ở nhà, vì vậy ở những khu phố nghèo chật chội, các khu dưỡng lão…số người bị lây nhiễm và tử vong nhiều nhất. Cũng như trong khi mọi ngành nghề phải tạm dừng hoạt động hoàn toàn, phải ở nhà tránh dịch thì riêng ngành y tế và các công việc liên quan đến sự sống chết của con người như nhà quàn, nghĩa trang các lò thiêu… lại phải đương đầu với dịch bệnh, với kẻ thù vô hình này. Nhìn hình ảnh của những người làm việc trong hiểm nguy thật sự đầy cảm thương và kính trọng. Nhân loại không thể dùng tiền bạc hay lời nói có thể trả hết món nợ nghĩa tình này đối với các vị Bác sĩ, y tá các nhân viên BV…trong suốt thời gian hơn một năm qua và hiện nay vẫn đang còn tiếp tục chiến đấu chưa ngưng nghỉ. Biết bao nhiêu câu chuyện thương tâm về sự hy sinh lớn lao mà có thể ví họ là những người anh hùng, những chiến sĩ ở tuyến đầu chống giặc để cứu giúp biết bao người thoát khỏi bàn tay của tử thần.

    Là những người con của Đức Phật, thấm nhuần lời dạy của Ngài, biết tri ân và báo ân nên luôn hết lòng kính trọng và biết ơn những người anh hùng trong ngành y tế và các công việc liên quan, trong suốt thời gian đại dịch xảy ra đã không được ở nhà như bao nhiêu người khác mà lại phải chiến đấu với những hiểm nguy khó nhọc. Ngoài ra cũng xin chia sẻ những đau thương mất mát vô cùng to lớn vì sự chia ly do dịch bệnh đến với rất nhiều gia đình phải gánh chịu thật là kinh hoàng khủng khiếp. Bởi chưa bao giờ con người phải sống với nỗi lo sợ xa cách chia lìa trong cô đơn nghiệt ngã như vậy. Không những thế bao nhiêu đớn đau do loại virus này mang đến hành hạ cơ thể con người cũng tận cùng đau đớn không tả được là nỗi xót xa ám ảnh vô cùng cho những người thân thương. Xin thành kính chia buồn với những người đã khuất và cả những người còn lại.

      Mùa xuân Tân Sửu 2021 đã hiện hữu nhưng còn thấp thoáng đâu đó những  âu lo vì dịch bệnh vẫn chưa chấm dứt, vẫn còn bao người đang phải chiến đấu với nó. Thế nhưng niềm tin và hy vọng vẫn luôn là mạch sống của con người, nên cho dù mùa xuân  có ra đi rồi cũng sẽ quay lại, một ngày mới cũng sẽ bắt đầu. Vì vậy niềm vui, hạnh phúc sẽ không bao giờ hết với tâm thức lạc quan hoan hỷ, biết chấp nhận để nhìn vạn vật vô thường như cỏ mọc như lá rụng tự nhiên sẽ thấy đời bớt khổ. Trên tinh thần đó chỉ biết chắp tay nguyện cầu an lạc, phước lành đến cho nhân loại bình yên, mọi tai ương dịch bệnh rồi sẽ qua đi, Covid-19 vô hình sẽ biến mất mà không còn biến thể.

                                                        Fresno, California_ Xuân Tân Sửu 2021

                                                               Nam Phương  (Nghiêm Thủy)