Phần Sáu: 100 Pháp Chúng Học

SỰ TÍCH GIỚI LUẬT
Thích Nữ Trí Hải

Phần sáu

MỘT TRĂM PHÁP CHÚNG HỌC

Phần này thuộc về uy nghi chánh hạnh, thuộc loại tội nhẹ nhất trong năm thiên, nhưng bản chất cũng đưa đến phiền não. Lại nữa những giới này thuộc về "già tội" không phải "Tánh tội" như sát đạo dâm vọng. Trong khi các tội trọng thuộc hai thiên đầu khó phạm mà dễ giữ, thì trái lại các tội thuộc thiên này rất dễ phạm, khó giữ.

Trong 100 pháp chúng học, điều thứ 14 (lắc thân mà đi) trùng với Ba dật đề 176; số 49 (đại tiểu trên cỏ tươi) trùng với Ba dật đề 77. Còn lại 98 điều giống như giới bản của Tỳ kheo.

Các giới điều trong thiên này đều do Lục quần phạm trước, bị cư sĩ chê trách nên Phật chế giới. Có thể tóm thâu vào bảy mục:

1. Về y phục

Gồm 8 giới, từ số 1 đến số 8 như sau

Nội y tề chỉnh, năm y tề chỉnh, không vắt trái y mà đi, và ngồi; quấn y nơi cổ mà đi, và ngồi, trùm đầu mà đi, ngồi nhà cư sĩ.

2. Uy nghi đi đường

Gồm 12 điều, từ 9-17 và 93-95 như sau:

Không lò cò vào, ngồi nhà cư sĩ, không ngồi xoạc đùi; không chống nạnh vào, ngồi nhà cư sĩ, không lắc thân vào, ngồi nhà cư sĩ, dặt tay nhau, trèo cao quá đầu, xâu đãy y vào đầy gậy mà vác.

3. Tác phong lúc đến nhà cư sĩ

Gồ 8 điều, từ 18-25 như sau:

Khéo che mình vào, ngồi nhà cư sĩ, không liếc ngó vào, ngồi nhà cư sĩ, yên lặng mà vào, ngồi nhà cư sĩ, không giỡn cười vào, ngồi nhà cư sĩ.

4. Tác phong khi ăn uống

Gồm 23 điều, từ 26-48 như sau:

Chú ý khi ăn, cơm ngang miệng bát, đồ ăn ngang bát, cơm canh tương đương, phải ăn tuần tự, không moi giữa bát, không tự đòi cơm (canh nếu không bệnh), không lấy cơm lấp, liếc bát bên cạnh. Để ý nơi bát, không dồn lớn miếng, há miệng đợi cơm, không ngậm cơm nói, xa ném vào miệng, ăn cón sót cơm, phồng má mà ăn, nhai cơm lớn tiếng, hớp cơm mà ăn, le lưỡi mà liếm, rảy tay mà mà ăn, lượm cơm rơi ăn, tay dơ cầm bát, tạt nước rửa chén (vào nhà cư sĩ).

5. Đại tiểu tiện

Gồm 3 điều cấm, từ 49-51, như sau:

Đại tiểu hỉ nhổ trên cỏ, nước sạch, đứng mà đại tiểu.

6. Tác phong thuyết pháp

Gồm 20 điều, từ 52-59 và 86-92

Từ 52-59 là tám trường hợp không được nói phá cho những người không bệnh mà có tác phong thiếu cung kính như sau:

Vắt áo lên vai, quấn áo nơi cổ, người đang che đầu, người đang trùm đầu, hai tay chống nạnh, chân mang dép da, chân mang guốc gỗ, người đang cưỡi ngựa.

Từ 86-92 là bảy trường hợp nói pháp không đúng phép tắc, khi người nghe không bị bệnh hoạn gì:

Người ngồi mình đứng, người nằm mình ngồi; người ghế mình không, ngồi cao ngồi thấp, đi trước đi sau, kinh hành cao thấp, đạo và phi đạo.

Từ 96-100 là năm trường hợp cấm thuyết pháp vì người nghe thiếu cung kính không bỏ xuống những khí giới đang mang như sau: Cầm gậy, cầm kiếm, cầm mâu, cầm dao, che dù.

7. Kính tháp và tượng Phật

Gồm 26 điều cấm, từ 60-85 như sau:

Ngủ trong tháp Phật, cất giấu của cải, mang dép da vào, cầm dép da vào, dép da nhiễu tháp, đi ủng vào tháp, mang giày ủng vào, cầm giày ủng vào, ăn uống xả rác, khiêng thây đi qua, chôn thây nơi tháp, đốt thây nơi tháp, hướng tháp đốt thây, bốn phía hôi tháp, giường áo người chết, đại tiểu gần tháp, hướng tháp mà tiểu, bốn phía xông hơi, ảnh Phật vào cầu, tháp Phât xỉa răng, hướng tháp xỉa răng, nhiễu tháp xỉa răng, khạc nhổ hỉ mũi, hướng tháp hỉ khạc, duỗi chân trước tháp. Tượng Phật phòng dưới mình ở phòng trên.