Một thời, Phật ở tại vườn Cấp cô độc, rừng cây Kỳ-đà, nước Xá-vệ. Bấy giờ, có một Tỳ-kheo khác, đến chỗ Đức Phật, đầu mặt lạy sát chân Phật, rồi đứng qua một bên, bạch Phật rằng:
“Bạch Thế Tôn, như Thế Tôn nói ‘chứng đắc Niết-bàn ngay trong hiện tại. Vậy, thế nào là Tỳ-kheo chứng đắc Niết-bàn ngay trong hiện tại?”
Phật bảo Tỳ-kheo:
“Lành thay! Lành thay! Nay ngươi muốn biết về sự ‘chứng đắc Niết-bàn ngay trong hiện tại’ phải không?”
Tỳ-kheo bạch Phật:
“Thưa vâng, bạch Thế Tôn.”
Phật bảo Tỳ-kheo:
“Hãy lắng nghe và suy nghĩ kỹ, Ta sẽ vì ngươi mà nói.
Phật bảo Tỳ-kheo:
“Đối với sắc mà sanh tâm yểm ly, ly dục, diệt tận, không khởi lên các lậu, tâm giải thoát chân chánh, thì đó gọi là Tỳ-kheo chứng đắc Niết-bàn ngay trong hiện tại. Cũng vậy, đối với thọ, tưởng, hành, thức mà sanh tâm yểm ly, ly dục, diệt tận, không khởi lên các lậu, tâm giải thoát chân chánh, thì đó gọi là Tỳ-kheo chứng đắc Niết-bàn ngay trong hiện tại.”
Tỳ-kheo kia sau khi nghe những lời Phật dạy, phấn khởi vui mừng, lạy Phật mà lui.
Như vậy đối với sắc, thọ, tưởng, hành, thức mà không khởi tâm bám chấp, tâm giải thoát mọi sự ràng buộc đối với các pháp thế gian thì ngay hiện tại là niết bàn, ngay hiện tại là giải thoát, và sự giải thoát chính là niềm an vui, là niềm hạnh phúc thực trong tâm. Hạnh phúc không cần tìm đâu xa, mà chỉ cần tâm buông xả những niệm tưởng, vọng niệm phân biệt, chấp trước đối với các pháp vô thường của thế gian như ngũ dục, lục trần thế gian. Tâm không sinh nơi cảnh, thì cảnh tự nhiên sẽ yên bình. Và bình yên tĩnh lặng là bản thể của tâm hạnh phúc giải thoát.