Tuyển tập Thầy Tuệ Sỹ là viên ngọc quý của Phật Giáo và của Việt Nam

26/05/20203:30 CH(Xem: 10115)
Tuyển tập Thầy Tuệ Sỹ là viên ngọc quý của Phật Giáo và của Việt Nam

TUYỂN TẬP
THẦY TUỆ SỸ LÀ VIÊN NGỌC QUÝ
CỦA PHẬT GIÁO VÀ CỦA VIỆT NAM
Thực hiện bản thảo:NGUYỄN HIỀN-ĐỨC
Mùa Phật Đản Phật lịch 2564 - Dương lịch 2020

Tue Sy Vien Ngoc Quy

 

MỤC LỤC

Thích Như Điển: Lời Giới Thiệu Tuyển tập
Nguyễn Hiền-Đức: Lời thưa về Tuyển tập Thầy Tuệ Sỹ Là Viên Ngọc Quý Của Phật Giáo Và Của Việt Nam
CHÚC NGUYỆN THƯ PHẬT ĐẢN LẦN THỨ 2644 (PL 2564) CỦA VIỆN TĂNG THỐNG (Tỳ Kheo Thích Tuệ Sỹ)
PHẦN I. DẪN NHẬP
Phạm Công Thiện: Hai Vị Thiền Sư
Nguyên Giác: Lời Giới Thiệu Tác Phẩm “Tuệ Sỹ - Vị Thầy Của Bốn Chúng” của Tâm Thường Định
Thích Phước An: Cụ Quách Tấn, Cụ Đào Duy Anh Và Thầy Tuệ Sỹ
PHẦN II. MỘT SỐ BÀI VIẾT CỦA THẦY TUỆ SỸ
Tựa Thắng Man Giảng Luận
Suy Nghĩ Về Hướng Giáo Dục Đạo Phật Cho Tuổi Trẻ
Đạo Phật Và Thanh Niên
Tuổi Trẻ Lên Đường
Trí Thức Phải Nói
Những Giá Trị Phổ Quát Của Bồ Tát Hành
Dẫn Vào Tâm Kinh Bát Nhã
Phương Nào Cõi Tịnh
Dẫn Vào Thế Giới Văn Học Phật Giáo
Đi
Thi CaTư Tưởng
Sau Lưng Ngôn Ngữ Của Thi Ca
Ngày Mai Tìm Bóng Tử Thần Mà Yêu
Piano Sonata 14 (Truyện ngắn)
Thơ Tuệ Sỹ - Poems Tue Sy
PHẦN III. NHIỀU TÁC GIẢ VIẾT VỀ THẦY TUỆ SỸ
Thích Nguyên Siêu: Giới Thiệu Tổng Quát Công Trình Dịch Thuật Kinh, Luật, Luận, Triết Học, Thi Ca Của Hòa Thượng Tuệ Sỹ
Thích Nguyên Siêu: Hòa Thượng Tuệ Sỹ, Trí Siêu - Những Thiên Tài Lỗi Lạc
Văn Công Tuấn: Những Phương Trời Viễn Mộng (Khung Trời Tuệ Sỹ)
Hương Tích Phật Việt: Huyền Thoại Duy-Ma-Cật
Hạnh Viên: Hậu Từ Của Người Sưu Tuyển
Hạnh Chi: Riêng Một Cõi Thơm
Nam Dao: Bức Chân Dung Thích Tuệ Sỹ Hay Trang Sử Sống Của Việt Nam Thời Nay
Viên Linh: Tuổi Trẻ Vạn Hạnh: Tuệ Sỹ
Viên Linh: Tuệ Sỹ Giữa Mùa Thay Đổi
Viên Linh: Tuệ Sỹ, Tù Đày Và Quê Nhà
Dominique. Hạnh Viên dịch: Những Điệp Khúc Cho Dương Cầm
Huỳnh Kim Quang: Theo Dấu Lặng Nghe Điệp Khúc Dương Cầm Của Thầy Tuệ Sỹ
Bùi Giáng: Tuệ Sỹ Một Nguồn Thơ Việt Phi Phàm
Phạm Công Thiện: Một Buổi Sáng Đọc Thơ Tuệ Sỹ
Phạm Công Thiện: Buổi Chiều Nắng Hạ Đọc Thơ Tuệ Sỹ
Nguyễn Minh Cần: Đọc Thơ Tù Của Thầy Tuệ Sỹ
Huỳnh Kim Quang: Đọc Thơ Chữ Hán Của Thầy Tuệ Sỹ
Đỗ Hồng Ngọc: Cuối Năm Đi Thăm Thầy Tuệ Sỹ
Hoài Khanh: Tương Tư Đất (Thơ)
Đinh Cường: Chiều Tà Ngồi Ở Starbucks Coffee Một Mình Nhớ Thầy Tuệ Sỹ (Thơ)
Tâm Thường Định: Thiên Nhãn (Thơ)
Nguyên Giác: Tuệ Sỹ - Phạm Công Thiện (Thơ)
Huy Tưởng: Bất Ngờ Gặp Lại (Thơ) Tuệ Sỹ (Thơ)
Thích Phước An: Thơ Tuệ Sỹ Hay Là Tiếng Gọi Của Những Đêm Dài Heo Hút
Vĩnh Hảo: Đọc Thơ Tuệ Sỹ
Nguyễn Mộng Giác: Đọc Lại Thơ Tuệ Sỹ
Tâm Thường Định: Mắt Biếc Trong Thơ Tuệ Sỹ
Tâm Thường Định: Dịch Thiên Lý Độc Hành, Thơ Của Thầy Tuệ Sỹ Ra Tiếng Anh
Tâm Nhiên: Tuệ Sỹ Trên Ngõ Về Im Lặng
Tâm Nhiên: Tuệ Sỹ Bi Tráng Một Hồn Thơ
Đặng Tiến: Âm Trầm Tuệ Sỹ
Hoàng Quốc Bảo: Đêm Sâu Tuệ Sỹ
Nguyễn Mạnh Trinh: Tuệ Sỹ Viễn Mộng Mấy Phương Trời
Phụ Lục:
Nguyễn Hiền-Đức: Lại Nhớ & Nhớ Lại Về Thầy Tuệ Sỹ
Nguyên Đạo: Góp Lời… Nhớ

 

HÒA THƯỢNG THÍCH NHƯ ĐIỂN
LỜI GIỚI THIỆU
Tuyển tập
“THẦY TUỆ SỸ LÀ VIÊN NGỌC QUÝ
CỦA PHẬT GIÁO VÀ CỦA VIỆT NAM”
do Đạo Hữu Nguyên Tánh
Nguyễn Hiền-Đức biên tập.

thich nhu dienNói và viết cũng như ca tụng Thầy Tuệ Sỹ thì lâu nay đã có quá nhiều bài viết về nhiều thể loại khác nhau như: Văn Hóa Phật Giáo, Văn Chương, Thi Ca, Âm Nhạc v.v… nhưng để hiểu về tư tưởng của Thầy Tuệ Sỹ thì cần phải đọc hết tuyển tập nầy, chúng ta sẽ có được nhiều nhận xét hơn. Đã là “Viên Ngọc Quý” như cố Hòa Thượng Thích Trí Thủ nhận xét về Thầy Tuệ Sỹ, Thầy Trí Siêu Lê Mạnh Thát và Cố Ni Trưởng Thích Nữ Trí Hải, thì còn gì quý hơn ngọc trên đời nầy nữa mà chúng ta phải viết về những vị Danh Tăng, Danh Ni nầy; nhưng hôm nay Đạo Hữu Nguyên Tánh Nguyễn Hiền Đức muốn tôi viết lời giới thiệu tuyển tập nầy về Thầy Tuệ Sỹ thì tôi xin có vài lời trang trọng giới thiệu như sau.

Từ những năm 1969 đến năm 1971 khi tôi ở miền Trung vào Sài Gòn để học Trung Học đệ nhị cấp tại trường Văn Học và Cộng Hòa thì Thầy Tuệ Sỹ đang là Chủ Bút tờ Tư Tưởng và là Giáo Sư của Viện Đại Học Vạn Hạnh rồi. Tôi đã đọc Tư Tưởng của Viện Đại Học Vạn Hạnh từ dạo đó, mà Thầy Tuệ Sỹ là một Tăng Sĩ trí thức đương thời, khi ai nghe qua Đạo Hiệu nầy cũng đều phải thán phục.

Rồi những năm sau đó tôi sang Nhật Bản du học, việc đọc tờ Tư Tưởng không có điều kiện nữa, nên cũng không biết về sinh hoạt của Thầy Tuệ Sỹ nhiều. Mãi đến những năm 1975 đến 1981 là giai đoạn dầu sôi lửa bỏng của Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất phải đương đầu với sự đàn áp của người cộng sản Việt Nam thì hình ảnh của chư Tôn Hòa Thượng: Thích Thiện Minh, Thích Quảng Độ, Thích Huyền Quang, chư Thượng Tọa Tuệ Sỹ, Trí Siêu, Ni Sư Trí Hải v.v… lại hiện lên rất rõ nét với chúng tôi, với những Tăng Ni vẫn còn một lòng kiên trinh với Giáo Hội Mẹ tại quê nhà. Nhất là khi hay tin Thầy Tuệ Sỹ, Thầy Lê Mạnh Thát bị án tử hình thì hầu như không có cuộc biểu tình nào tại Bonn (lúc ấy thủ đô của Tây Đức vẫn còn đóng tại Bonn) mà chúng tôi không tham gia. Cũng từ đó chúng tôi quen biết được người em gái duy nhất của Thầy Tuệ Sỹ đã từ Pháp sang Đức tham giaphát biểu trong những cuộc biểu tình đối với cộng sản Việt Nam về việc đàn áp nầy trước sứ quán của họ. Kể từ đó cho đến nay tôi có được nhân duyên chỉ để nghe Thầy Tuệ Sỹ qua cặp vợ chồng em gái của Thầy Tuệ Sỹ mà thôi.

Rồi một hôm nhân đọc quyển “Thần Chú trong Phật Giáo” của Giáo Sư Lê Tự Hỷ, mà trong đó đa phần giải thích về Phạn Ngữ; nhưng ngôn ngữ nầy hầu như tôi không đọc cũng như viết được chữ nào; nên tôi đã viết E Mail và sau đó là lần đầu tiên trực tiếp điện thoại với Thầy Tuệ Sỹ, đã được Thầy giải thích cho những từ ngữ về Phạn Ngữ của bậc “Quảng Học Đa Văn”; nên từ đó đến nay tôi lại có nhân duyên biết về Thầy Tuệ Sỹ nhiều hơn, mặc dầu Thầy đang ở tại thất Hương Tích, Việt Nam, trong khi tôi vẫn đang cư ngụ tại Đức.

Nhân duyên khác nữa là tôi phát nguyện đọc bộ Đại Tạng Kinh bằng chữ Việt, nhan đề là Linh Sơn Pháp Bảo Đại Tạng Kinh. Bộ nầy có tất cả là 203 tập mà cố Hòa Thượng Thích Tịnh Hạnh đã cho dịch ra Việt Ngữ từ “Đại Chánh Tân Tu Đại Tạng Kinh” bằng chữ Hán. Trong đó bộ Tạp A Hàm cũng như nhiều phần khác trong phần đầu của Đại Tạng Việt nầy Thầy Tuệ Sỹ đã bỏ công ra phiên dịch từ Hán Văn ra Việt Ngữ và chú thích rất mạch lạc, hầu như không có một lỗi nào cả. Thật là quá tuyệt vời. Với công đức to lớn như vậy Thầy Tuệ Sỹ đã để lại cho Đời và cho Đạo không biết bao nhiêu là giá trị Vô Ngôn.

Nay Đạo Hữu Nguyên Tánh Nguyễn Hiền Đức hiện cư trú tại Nam California Hoa Kỳ, thời trước năm 1975 cũng đã có cơ duyên cộng tác hỗ trợ Thầy Tuệ Sỹ ở nhiều phương diện qua tạp chí Tư Tưởng của Đại Học Vạn Hạnh, đã có công sưu tập lại những bài viết của chính Thầy Tuệ Sỹ và của những học giả, văn nhân, thi sĩ ở trong cũng như ngoài nước, trước và sau năm 1975 cũng như mãi đến trong hiện tại, là một việc làm quá sức nhọc nhằn; nhưng đầy ý nghĩa. Do vậy tôi xin trang trọng cung kính giới thiệu tuyển tập nầy viết về Thầy Tuệ Sỹ như là một nén tâm hương xin gửi đến để tri ân vị Thầy vĩ đại của Dân Tộc và của Phật Giáo Việt Nam. Đó là Hòa Thượng Thích Tuệ Sỹ trong hiện tại của năm 2020 nầy.

THÍCH NHƯ ĐIỂN

Viết xong vào ngày rằm tháng tư năm Canh Tý,
nhằm ngày 7 tháng 5 năm 2020, Phật Lịch 2564,
Phật Đản Sanh lần thứ 2644
tại Phương Trượng Đường Tổ Đình Viên Giác Hannover, Đức Quốc.

 

Nguyễn Hiền-Đức
LỜI THƯA

Với Thầy Tuệ Sỹ tôi có những kỷ niệm không thể quên được. Những kỷ niệm này, sau hơn 50 năm vẫn tươi xanh, vẫn làm tôi bồi hồi xúc động như ngày nào chỉ có điều nó lắng đọng một cách sâu sắc và âm vang mãi trong tôi. Nó khiến tôi tha thiết mong được là người học trò bé nhỏ của Thầy. Tôi thấy mình rất đỗi may mắnhãnh diện vì có được một người Thầy, một Ân Sư như thế.

Tôi làm việc ở Tòa Viện Trưởng Viện Đại Học Vạn Hạnh, có thời gian làm thư ký cho Ôn Minh Châu - Viện trưởng, rồi làm Trưởng phòng Tu Thư, có mấy năm giúp việc cho Thầy Nguyên Tánh Phạm Công Thiện, rồi Thầy Tuệ Sỹ với nhiệm vụThư ký Tòa soạn tạp chí Tư Tưởng mà hai vị Thầy này là Chủ bút.

Những năm ở Viện Đại Học Vạn Hạnh, (1966-1975) cũng như nhiều người khác, chúng tôi gọi bằng “Chú” các Sư còn rất trẻ như Chú Sỹ, Chú Chiến (cố Hòa thượng Trung Hậu), Chú Cư (Hòa thượng Phước An), Chú Lạc (Hòa thượng Chơn Nguyên)…

Tôi thường tìm một lý do nào đó để tò mò đến “coi” Chú Tuệ Sỹ đang đứng trên bục giảng của Phân khoa Phật Học. Lúc này “Chú” mới 22 tuổi đời với vầng trán cao rộng, đôi mắt sâu rực sáng và nụ cười hồn hậu, trẻ thơ và vô tư đến lạ. Sau đó thì Chú Tuệ Sỹ là Khoa trưởng Phân khoa Phật Học Viện Đại Học Vạn Hạnh. đó là một Khoa trưởng trẻ nhất của tất cả các đại học trong nước. Rồi đến năm 1970, Hội Đồng Viện Đại Học Vạn Hạnh - cũng xin thưa thêm rằng Hội Đồng Viện Đại Học Vạn Hạnh là tổ chức cao nhất của Trường gồm có Viện trưởng, hai Phó Viện trưởng, các Khoa trưởng, Phó khoa trưởng của các phân khoa và Thư Viện trưởng, Giám đốc các Trung tâm như Trung Tâm An Sinh - Xã Hội, Trung tâm Sinh Viên Vụ, Trung tâm Ngoại ngữ, Giám đốc Ấn Quán Vạn Hạnh - đã biểu quyết 100% đặc cách phong Thầy Tuệ Sỹ là Giáo sư Thực thụ. Giáo sư Thực thụ là học hàm học vị cao nhất của Trường. Quyết định quan trọng và đáp ứng yêu cầu nghiêm ngặt về học thuật này của Hội Đồng Viện Đại Học Vạn Hạnhcăn cứ vào những công trình nghiên cứu và những khảo luận triết họcgiá trị rất cao, như Đại Cương Về Thiền Quán, Triết Học Về Tánh Không của Thầy Tuệ Sỹ - ngay từ hồi còn rất trẻ, quá trẻ, Thầy Tuệ Sỹ là một học giả uyên bác về Phật Giáo Nguyên ThủyĐại Thừa. Thầy rất giỏi về chữ Hán và biết nhiều ngoại ngữ như Anh, Pháp, Đức, thông thạo tiếng Pali và tiếng Phạn.

Và, ở vào độ tuổi chưa đến ba mươi, sau khi Cụ Trúc Thiên, dịch xong cuốn Thiền Luận - tập Thượng mất thì Thầy Tuệ Sỹ là người có đủ “thẩm quyền” nhất để dịch tiếp tập Trung và tập Hạ của bộ sách nổi tiếng này. Năm 1973, Thầy Tuệ Sỹ tặng tôi tập Hạ cuốn Thiền Luận; Thầy ghi: Bản Nguyễn Hiền Đức - Tuệ Sỹ với hàng gạch phía dưới. [Đức là tên vợ tôi, hồi đó là nhân viên Phân khoa Giáo Dục Đại Học Vạn Hạnh]. Tôi vui mừngcảm động lắm nên sau này khi làm các bộ tuyển tập hoặc tập tễnh viết lách gì đó tôi đều ghi tên là Nguyễn Hiền-Đức.

Ôn Mãn Giác - Phó Viện trưởng Điều hành Đại học Vạn Hạnh rất quý trọng Thầy Tuệ Sỹ nên có lần đã nói: “Tuệ Sỹ đã tu từ ngàn kiếp trước, Phật Giáo Việt Nam phải đợi tới 350 năm mới có một Thiền sư uyên bác như Tuệ Sỹ.”

* * *

Cách đây mấy năm tôi mới làm Tuyển tập Tuệ Sỹ. Xin niệm ân bài viết ngắn gọn mà sâu sắc, rất đáng tin cậy của Thầy Phước An, rồi bài của Văn Công Tuấn và đoạn này của Giáo sư Nguyễn Minh Cần, trong bài “Đọc Thơ Tù Của Thầy Tuệ Sỹ” đã viết:

“Vừa qua, được đọc mấy bài thơ chữ Hán của thầy Tuệ Sỹ đăng trên tờ Khánh Anh ở Paris (10.1996) với lời giới thiệu của Huỳnh Kim Quang, lòng tôi rất xúc động. Nghĩ đến thầy, nghĩ đến một tài năng của đất nước, một niềm tự hào của trí tuệ Việt Nam, một nhà Phật học uyên bác đang bị đầy đọa một cách phi pháp trong cảnh lao tù kể từ ngày 25.3.1984, lòng tôi trào dậy nỗi bất bình đối với những kẻ đang tay vứt "viên ngọc quý" của nước nhà (xin phép mượn từ này trong lời nhận xét của học giả Đào Duy Anh, sau khi ông đã tiếp xúc với thầy tại Nha Trang hồi năm 1976: "Thầy là viên ngọc quý của Phật giáo và của Việt Nam") để chà đạp xuống bùn đen... Đọc đi đọc lại, tôi càng cảm thấy rõ thi tài của một nhà thơ hiếm thấy thời nay và đặc biệt là cảm nhận sâu sắc tâm đại từ, đại bi cao thượng, rộng lớn của một tăng sĩ với phong độ an nhiên tự tại, ung dung bất chấp cảnh lao tù khắc nghiệt... Đạo vịthiền vị cô đọng trong thơ của thầy kết tinh lại thành những hòn ngọc báu của thơ ca.”

Về Cụ Đào Duy Anh có lẽ không cần phải giới thiệu nhiều. Ai cũng biết Cụ đã có những đóng góp to lớn, đã rực sáng về nhiều lĩnh vực. Cụ là một trong những người có công xây dựng nền khoa học xã hội - nhân văn hiện đại của Việt Nam; Cụ là một nhà từ điển học đặt cơ sở cho nền từ điển học hiện đại Việt Nam. Tác phẩm "Việt Nam Văn Hóa Sử Cương" của Cụ cùng với "Văn Minh An Nam" (La Civilization Annamite, 1944) của Giáo sư Nguyễn Văn Huyên là những công trình khoa học đặt nền tảng cho sự hình thành nền văn hóa học hiện đại Việt Nam một cách khoa học. Về lĩnh vực sử học, Cụ đã tiến hành nhiều đề tài nghiên cứu rất cơ bản về lịch sử Việt Nam, nhất là về lịch sử cổ đại và trung đại… Nói tóm lại, Cụ xứng đáng được tôn vinh là nhà văn hóa lớn, nhà bách khoa, nhà giáo dục lớn của Việt Nam.

Trong nhiều “nhận định” về Cụ Đào Duy Anh, tôi chọn ý kiến này của GS Phan Ngọc: "Đào Duy Anh là học giả lớn nhất Việt Nam thế kỷ XX và có uy tín quốc tế. Ông là người thực sự mở đầu cho nhiều ngành khoa học xã hội và nhân văn Việt Nam theo quan điểm duy vật… Có thể nói không một người nào trong nước hay ngoài nước nghiên cứu văn hóa, xã hội, lịch sử Việt Nam mà lại không đọc những công trình của ông, thậm chí không dựa vào những kiến giải của ông để làm việc."

Tâm đắc về những cảm nhận như đã nêu nên tôi làm Tuyển tập: THẦY TUỆ SỸ LÀ VIÊN NGỌC QUÝ CỦA PHẬT GIÁO VÀ CỦA VIỆT NAM”.

Xin trở lại với bài của Thầy Thích Phước An về cuộc hội ngộ lịch sử kỳ tuyệt giữa Cụ Quách Tấn, Cụ Đào Duy Anh và Thầy Tuệ Sỹ tại Nha Trang, tháng 6 năm 1976. Và sau đó, Cụ Đào vào Sài Gòn gặp học giả, nhà văn Nguyễn Hiến Lê. Sự chọn lựa này của Cụ Đào Duy Anh đã nói lên ý nghĩa và tầm vóc của hai người mà mình cần gặp, phải gặp. Tôi thầm nghĩ rằng nay Cụ Đào đang bay ở chân trời xa xăm, cao rộng ấy, Cụ đã mỉm cười thỏa lòng khi đã gặp Thầy Tuệ Sỹ và học giả Nguyễn Hiến Lê năm nào.

Thầy Phước An viết: “Khi tiễn Đào Duy Anh xuống núi, ông cứ đi một đoạn là dừng lại bắt tay anh Tuệ Sỹ, những cái bắt tay rất chặt. Cứ như vậy ông bắt tay cho đến khi xuống cuối giốc chùa mới thôi. Điều ấy chứng tỏ rằng Đào Duy Anh rất trân trọng về cuộc gặp gỡ này.

Có một bài thơ của Quách Tấn, mà tôi nghĩ có thể tạm giải thích được. Ít nhất là trong trường hợp Quách Tấn và Tuệ Sỹ. Bài thơ ấy như thế này:

Bao phen bến hẹn đổi dời,
Làng phong tao vẫn con người thủy chung.
Gió lau thổi lạnh sóng tùng,
Hương xưa thắm lại cụm hồng ngày xưa.

Phải chăng chỉ vì muốn “thủy chung” với “cụm hồng ngày xưa” ấy, mà Quách Tấn và Tuệ Sỹ phải chấp nhận số phận lao đao của mình?”.

Xin thưa thêm rằng, Cụ Đào Duy Anh cũng đã phải gánh chịu cái số phận lao đao, nghiệt ngã của mình từ năm 1957, qua vụ án “Nhân Văn Giai Phẩm”!

Cuộc hội ngộ lịch sửtuyệt đẹp giữa Cụ Đào Duy Anh - Thầy Tuệ Sỹ diễn ra năm Cụ Đào đã 72 tuổi và Thầy Tuệ Sỹ mới 33 tuổi. Một già một trẻ cách nhau gần 40 năm, thế mà đối đãi như hai người bạn chí cốt, tri kỷ tri âm tự thuở nào. Chỉ có những Thiền sư, những kẻ sĩ, những bậc trượng phu, những bậc quân tử của Đông phương trầm mặc mới tương kính nhau, mới quý trọng nhau một cách khiêm cung và sâu sắc đến thế.

Bộ Tuyển tập Thầy Tuệ Sỹ chúng tôi đã hoàn thành từ hơn 2 năm qua, gồm có 4 cuốn mang tên “Tuệ Sỹ - Những Phương Trời Viễn Mộng” đã có trên một số Trang Nhà Phật giáo. Còn tập thứ 5 này chúng tôi là Nguyên Tánh Nguyễn Hiền-Đức và Nguyên Đạo Văn Công Tuấn giữ lại vì sợ nội dung có vẻ như “tán thán”, “ca tụng” này sẽ làm Thầy Tuệ Sỹ ngại ngùng, phiền trách. Bản thân tôi trong nhiều năm được gần gũi, được giúp việc cho Thầy, còn Văn Công Tuấn thì được Thầy gọi là “Người Em Nhỏ” nên hai chúng tôi thấu hiểu và kính phục phong cách sống “Vô cầu” của Thầy. Nhưng nay thì “Duyên” đến, tôi liền bổ sung một số bài viết mới để dần hoàn chỉnh tập này và mong muốn được chia sẻ với các chư vị. Cái “Duyên” đó đến từ việc tôi đọc tác phẩm thứ 67 của Thầy Như Điển: “Vua Là Phật, Phật Là Vua” trong đó có đoạn Thầy Như Điển viết về các “nhân vật lịch sử” của Viện Đại học Vạn Hạnh như cố Ni trưởng Thích Nữ Trí Hải, Thầy Tuệ Sỹ, Thầy Lê Mạnh Thát mà cố Hòa thượng Thích Trí Thủ gọi là những viên Kim Cương quý giá của Phật giáo Việt Nam, Xin dẫn đoạn về Thầy Tuệ Sỹ:

Về Thầy Tuệ Sỹ:

“… Còn Thầy Tuệ Sỹ với mình hạc xương mai; nhưng tư tưởng của Thầy thì cao hơn núi Thái và vững hơn bàn thạch, sáng giá hơn kim cương, dầu cho Thầy có sống ở dưới bất cứ hoàn cảnh nào. Những bộ kinh như: Trường A Hàm, Trung A Hàm, Tạp A Hàm, Tăng Nhất A Hàm, Duy Ma Cật Sở Thuyết v.v… là những tài liệu, dịch phẩm có giá trị muôn đời về sau nầy cho Phật giáo cũng như cho Dân Tộc.”

Vâng, Thầy Tuệ Sỹ thật sự là một viên ngọc quý của Phật giáo và của Việt Nam. Ai trong chúng ta mà không kính trọng và ngưỡng mộ Thầy và chúng ta luôn tin chắc rằng Thầy sẽ tồn tại lâu dài ở một vị trí rất cao, rất sáng trong lòng nhiều người, nhiều thế hệ trong và ngoài nước.

Tôi tạm dừng ở đây để đọc lại bài Tựa cuốn “Thắng Man Giảng Luận” của Thầy Tuệ Sỹ. Một bài Tựa rất ngắn, như không thể nào ngắn hơn, nhưng âm vang của nó thì khôn cùng những tâm, những tình, những chí nguyện. Tôi rất thích câu kết dưới đây trong bài Tựa đó: “Từ đó cho đến nay, một hoặc nhiều thế hệ đã ra đi, biến mất trong bóng tối của đêm dài sinh tử; nhiều thế hệ mới ra đời. Phôi bào trong Như Lai tạng vẫn liên tục kết rồi rã, thành rồi hoại. Dòng tương tục vẫn tiếp nối không ngừng.

Năm tháng vẫn như nụ cười trong mộng”.

***

Tập này là bản thứ hai tôi gửi để xin ý kiến Thầy Như Điển. Trong thời gian thực hiện Tuyển tập này, tôi cung kính niệm ân về sự quan tâm đặc biệt của Thầy Như Điển, như Thầy đã viết trong thư:

“Rất cảm phục Anh đã dày công nghiên cứu, sưu tầm những bài viết của các học giả, Văn, Thi nhân nổi tiếng của Việt Nam ở trong cũng như ngoài nước, Tăng cũng như Tục. Đồng thời Anh cũng đã trích nhiều bài viết của Thầy Tuệ Sỹ. Như vậy theo tôi nghĩ cũng đã có giá trị rất cao cho tuyển tập nầy rồi.

Những bài được chọn đăng trong tuyển tập nầy về Thầy Tuệ Sỹ do Anh thực hiện, tôi đã đọc rải rác đó đây khi có dịp xem sách báo. Do vậy những giá trị thực tiễn nầy thiết nghĩ không có gì để luận bàn thêm nữa. Tuy nhiên, Anh nên nhờ người xem kỹ lại, trước khi cho xuất bản. Vì lẽ còn nhiều lỗi chính tả… [Ghi chú thêm: bản này đã nhờ cô Hoa Lan dò lại rất kỹ (NHĐ)]. Khi nào hoàn chỉnh, xin Anh gửi lại cho tôi một lần nữa để cho đi trên trang nhà viengiac.de.”

Còn Bác Sĩ Đỗ Hồng Ngọc thì viết: “Đúng là bài Tuệ Sỹ viết về Cõi Phật Đâu Xa rất tuyệt vời. Anh Ngọc đọc lại mà cứ giựt mình. Ổng hiểu mình còn hơn cả mình.”

Rồi các Anh, Chị Nguyên Giác Phan Tấn Hải, Bác Sĩ Thân Trọng Minh, Nguyễn Minh Tiến, Lương Thư Trung, Nguyễn Thị Khánh Minh, Nguyễn Thị Thanh Lương, Trần Thị Nguyệt Mai… đã ân cần khích lệ tôi rất nhiều.

Tôi muốn nói lời đặc biệt cám ơn chí tình đến Nguyên Đạo Văn Công Tuấn - là người đã cùng tôi thực hiện 4 Tuyển tập “Tuệ Sỹ - Những Phương Trời Viễn Mộng”; và Tuyển tập thứ năm này cũng do anh dày công biên tập, chỉnh lý, trình bày mặc dầu anh rất bận rộn. Tôi thực sự vui mừngan tâm về điều này.

Tôi lại quá đỗi vui mừng khi thông qua Sư huynh chúng tôi là anh Phù Vân, nhà văn Hoa Lan đã "vào cuộc" để biên tập 450 trang của Tuyển tập này. Hoa Lan đã mất biết bao thời gian, công sức, trí tuệ kể cả sự đam mê khi chỉnh lý Tuyển Tập Thầy Tuệ Sỹ Là Viên Ngọc Quý Của Phật Giáo Và Của Việt Nam này.

***

Khi làm Tuyển tập này, tôi đã có rất nhiều niềm hỷ lạc, những lợi lạc làm cho tâm hồn tôi thanh thản, thư thái, bình an. Thử hỏi còn gì quý hơn trong những ngày đầy lo toan và phiền muộn của cơn đại dịch CoViD 19 này.

NGUYỄN HIỀN-ĐỨC
Santa Ana, CA, Hoa Kỳ
Tháng 3- 4 năm 2016.
Sửa chữa bổ sung ngày 02-05 & 09-05-2020
để ghi nhớ Sinh nhật của NGUYỄN PHÙNG QUANG DŨNG


pdf_download_2
Tue Sy Vien Ngoc Quy_final







.



Gủi hàng từ MỸ về VIỆT NAM
Gủi hàng từ MỸ về VIỆT NAM
Tạo bài viết
Bài viết này chỉ là những suy nghĩ rời. Nói theo ngôn ngữ thường dùng là viết theo thể văn tản mạn. Nghĩa là, không phải sắp xếp, lý luận theo một hệ thống. Bài viết khởi lên từ cuộc nói chuyện rời trong khi ngồi trên xe của nhạc sĩ Tâm Nhuận Phúc Doãn Quốc Hưng từ Quận Cam tới tham dự một Phật sự tại Riverside, California.
Có rất nhiều thông tin trái ngược nhau về đậu nành: Nó có tốt cho sức khỏe không? Nó có nguy hiểm không? Và nếu ăn được thì tại sao một số người lại nói là không?
Là Phật tử, ai cũng muốn tìm hiểu Đạo Phật để thực hành cho đúng đắn ; nhưng Phật Giáo thật mênh mông, như lá cây trong rừng : học cái chi đây ? bắt đầu từ đâu ? Cả đời người chắc cũng không học hết được. Mỗi người tùy theo phương tiện, chí hướng, ý thích, điều kiện, mà đặt trọng tâm trên một hay vài địa hạt nghiên cứu.