Bilingual. 78. From Joseph Mendenhall. I have been struck by fear which pervades Saigon, Hue, and Da Nang. These cities have been living under reign of terror which continues.

Bilingual. 78. From Joseph Mendenhall. I have been struck by fear which pervades Saigon, Hue, and Da Nang. These cities have been living under reign of terror which continues. I have just been told by Dean of Law School Vu Quoc Thuc that again today hundreds of students were arrested. Growing number of students themselves are talking of Viet Cong being preferred alternative to existing government (I have been told this in both Saigon and Hue). Civil bureaucracies in Hue [and?] Da Nang riddled with dissatisfaction (as in Saigon). Course of war appears be taking downturn in certain of these provinces. Not known whether popular dissatisfaction has been factor in these developments, but may be pertinent that in both Quang Nam and Thua Thien discontent over Buddhist issue extends to villages and in Hue it is now being reported that villagers say they may as well submit to VC as to GVN. I am told that, despite release of some arrested, second rounds of arrests have occurred and some of those released are re-arrested by a second security service. Pagodas and schools are claimed officially to be open but in many cases are not. // Từ Joseph Mendenhall. Tôi cảm nhận nỗi sợ hãi tràn ngập khắp Sài Gòn, Huế và Đà Nẵng. Những thành phố này đang sống dưới sự thống trị của khủng bố và điều này vẫn tiếp diễn. Tôi vừa được ông Khoa Trưởng Đại Học Luật Vũ Quốc Thúc cho biết hôm nay lại có thêm hàng trăm sinh viên bị bắt. Ngày càng nhiều sinh viên nói rằng họ muốn Việt Cộng vào thay thế cho chính phủ hiện tại của Diệm (tôi đã được nghe điều này ở cả Sài Gòn và Huế). Bộ máy quan liêu ở Huế [và?] Đà Nẵng đầy bất mãn (như ở Sài Gòn). Diễn biến của cuộc chiến dường như đang suy thoái ở một số tỉnh này.  Không biết liệu sự bất mãn của người dân có phải là yếu tố dẫn đến những diễn biến này hay không, nhưng có thể thích hợp là ở cả Quảng Nam và Thừa Thiên, sự bất mãn đối với vấn đề Phật giáo đã lan đến các làng mạc và ở Huế hiện có thông tin cho rằng dân làng nói rằng họ cũng có thể phục tùng VC cũng như phục tùng Chính phủ VN. Tôi được biết rằng, mặc dù đã thả một số người bị bắt, nhưng các đợt bắt giữ thứ hai vẫn xảy ra và một số người được thả lại bị cơ quan an ninh thứ hai bắt lại. Các chùa và trường học được tuyên bố chính thức mở cửa nhưng trong nhiều trường hợp thì không.

78. Telegram From the Embassy in Vietnam to the Department of the State 1

Saigon , September 9, 1963, 8 p.m.

453. CINCPAC for POLAD. For Hilsman from Mendenhall. This is interim report based on observations and discussions both in Saigon and provinces. Have spent bulk of time in central coastal provinces where Buddhist problem is most acute.

1. I have been struck by fear which pervades Saigon, Hue, and Da Nang. These cities have been living under reign of terror which continues. I have just been told by Dean of Law School Vu Quoc Thuc that again today hundreds of students were arrested.

These are also cities of hate directed mainly at Nhus but President Diem himself is increasingly identified with Nhus as sharing responsibility. Most families of government officials (civilian and military) in cities have felt government’s oppressive hands on their children, with results in attitude that can be expected. Growing number of students themselves are talking of Viet Cong being preferred alternative to existing government (I have been told this in both Saigon and Hue).

American contacts, both official and social, with Vietnamese have been severely curtailed in cities since August 20 because of Vietnamese fear to be seen with Americans. I have personally experienced furtiveness which appears necessary to talk with Vietnamese in current police state atmosphere.

2. In visits to Hue and Da Nang I found following re four northern provinces of Quang Tri, Thua Thien, Quang Nam and Quang Tin based on conversations with Consul, MAAG, USOM, USIS, [less than 1 1ine not declassified] officials:

Army presents mixed picture. Top commanders are loyal-not too surprisingly since dissidents tend promptly be replaced (like General Nghiem who disapproved GVN Buddhist policy by General Tri who supports it).

Considerable disgruntlement exists below top level, but extent is not clear perhaps partly because of limitations under which MAAG officers operate with respect to political field. Seems clear, however, that discipline continues prevail under present circumstances.

In civilian bureaucracy province chiefs remain loyal—again not unexpectedly since they are shifted if any doubt arises (as in Thua Thien recently) or continue despite incompetence if loyal (as in Quang Tin). [Page 145]District chiefs to extent known by persons I contacted probably are loyal with one exception. Civil bureaucracies in Hue [and?] Da Nang riddled with dissatisfaction (as in Saigon).

Course of war appears be taking downturn in certain of these provinces. Quang Tin had worst month in August since last November. In Quang Nam several recent incidents seen [seem?] indicate that VC who were being pushed away from coastal areas now beginning push back in that direction. Not known whether popular dissatisfaction has been factor in these developments, but may be pertinent that in both Quang Nam and Thua Thien discontent over Buddhist issue extends to villages and in Hue it is now being reported that villagers say they may as well submit to VC as to GVN.

GVN “conciliatory” measures have no effect in changing attitudes. I am told that, despite release of some arrested, second rounds of arrests have occurred and some of those released are re-arrested by a second security service. Pagodas and schools are claimed officially to be open but in many cases are not. Perhaps noteworthy that Consul in Hue and [less than 1 line not declassified] Da Nang have seen only three bonzes in streets since August 20.

3. I also stopped in Nha Trang and talked with American military officers who indicated from their limited vantage point of staying out of civilian affairs that there appeared be no further Buddhist problem. I missed [less than 1 line not declassified] but have been informed in Saigon that he has reported people in that area very upset and held down only by fear of retaliation and atmosphere of terror.

Shall report more fully on return to Washington early morning September 10.

Lodge

NOTES:

(1) Source: Department of State, Central Files, POL 2 S VIET. Secret; Priority; Limit Distribution. Received at 2:49 p.m. Repeated to CINCPAC.

Source:

https://history.state.gov/historicaldocuments/frus1961-63v04/d78

.... o ....

78. Điện văn từ Đại sứ quán Hoa Kỳ tại VN gửi Bộ Ngoại giao (1)

Sài Gòn, 8 giờ tối ngày 9 tháng 9 năm 1963.

453. CINCPAC cho POLAD. Từ Joseph Mendenhall gửi tới Roger Hilsman (Phụ tá Ngoại Trưởng về Viễn Đông). Đây là bản báo cáo tạm thời dựa trên quan sát và thảo luận ở cả Sài Gòn và các tỉnh. Đã dành phần lớn thời gian ở các tỉnh ven biển miền Trung, nơi vấn đề Phật giáo đang diễn ra gay gắt nhất.

1. Tôi cảm nhận nỗi sợ hãi tràn ngập khắp Sài Gòn, Huế và Đà Nẵng. Những thành phố này đang sống dưới sự thống trị của khủng bố và điều này vẫn tiếp diễn. Tôi vừa được ông Khoa Trưởng Đại Học Luật Vũ Quốc Thúc cho biết hôm nay lại có thêm hàng trăm sinh viên bị bắt.

Đây cũng là những thành phố có lòng căm thù chủ yếu nhắm vào ông bà Nhu nhưng bản thân Tổng thống Diệm ngày càng bị dân xem như chia sẻ trách nhiệm với ông bà Nhu. Hầu hết các gia đình quan chức chính phủ (dân sự và quân sự) ở các thành phố này đều cảm thấy bàn tay áp bức của chính phủ Diệm đối với con cái họ, dẫn tới những thái độ có thể đoán trước được. Ngày càng nhiều sinh viên nói rằng họ muốn Việt Cộng vào thay thế cho chính phủ hiện tại của Diệm (tôi đã được nghe điều này ở cả Sài Gòn và Huế).

Các mối liên hệ của người Mỹ, cả với công quyền lẫn xã hội, với người Việt Nam đã bị hạn chế nghiêm trọng ở các thành phố kể từ ngày 20 tháng 8 vì người Việt sợ bị nhìn thấy bên cạnh người Mỹ. Cá nhân tôi đã trải qua sự lén lút, điều có vẻ cần thiết để nói chuyện với người Việt trong bầu không khí công an hiện nay.

2. Trong các chuyến thăm Huế và Đà Nẵng, tôi có nhận xét sau đây về bốn tỉnh phía bắc -- Quảng Trị, Thừa Thiên, Quảng Nam và Quảng Tín -- dựa trên các cuộc trò chuyện với các quan chức Lãnh sự, MAAG (Sở Cố Vấn Viện Trợ Quân Sự), USOM (Sở Công Tác Hoạt Động Hoa Kỳ), USIS (Phòng Thông Tin Hoa Kỳ), [ít hơn 1 dòng không được giải mật]:

Quân đội cho thấy hình ảnh hỗn hợp. Các chỉ huy cấp cao trung thành - không có gì đáng ngạc nhiên vì những người bất đồng chính kiến có xu hướng bị thay thế nhanh chóng (như Tướng Lê Văn Nghiêm đã không ủng hộ chính sách Phật giáo của Chính phủ VN nên bị thay thế bởi Tướng Trí ủng hộ chính sách đó).

Sự bất mãn đáng kể tồn tại ở dưới cấp cao nhất, nhưng mức độ không rõ ràng có lẽ một phần do những hạn chế mà các quan chức MAAG hoạt động liên quan đến lĩnh vực chính trị. Tuy nhiên, có vẻ rõ ràng rằng kỷ luật vẫn tiếp tục được áp dụng trong hoàn cảnh hiện tại.

Trong bộ máy quan liêu dân sự, các tỉnh trưởng vẫn trung thành – một lần nữa không phải là điều bất ngờ vì họ sẽ bị thay thế nếu có nghi ngờ nào xuất hiện (như ở Thừa Thiên gần đây) hoặc vẫn tiếp tục bất chấp năng lực kém nếu trung thành (như ở Quảng Tín). Các chỉ huy quận mà những người tôi liên hệ biết đến có lẽ đều trung thành với một ngoại lệ. Bộ máy quan liêu ở Huế [và?] Đà Nẵng đầy bất mãn (như ở Sài Gòn).

Diễn biến của cuộc chiến dường như đang suy thoái ở một số tỉnh này. Quảng Tín có tháng 8 tệ nhất kể từ tháng 11 năm ngoái. Tại Quảng Nam, một số biến cố gần đây [dường như?] cho thấy rằng VC vốn đang bị đẩy lùi khỏi các khu vực ven biển giờ đây bắt đầu tiến quân trở lại theo hướng đó. Không biết liệu sự bất mãn của người dân có phải là yếu tố dẫn đến những diễn biến này hay không, nhưng có thể thích hợp là ở cả Quảng Nam và Thừa Thiên, sự bất mãn đối với vấn đề Phật giáo đã lan đến các làng mạc và ở Huế hiện có thông tin cho rằng dân làng nói rằng họ cũng có thể phục tùng VC cũng như phục tùng Chính phủ VN.

Các biện pháp “hòa giải” của Chính phủ Việt Nam không có tác dụng thay đổi thái độ. Tôi được biết rằng, mặc dù đã thả một số người bị bắt, nhưng các đợt bắt giữ thứ hai vẫn xảy ra và một số người được thả lại bị cơ quan an ninh thứ hai bắt lại. Các chùa và trường học được tuyên bố chính thức mở cửa nhưng trong nhiều trường hợp thì không. Có lẽ đáng chú ý là Lãnh sự ở Huế và [ít hơn 1 dòng không được giải mật] Đà Nẵng chỉ nhìn thấy ba vị sư trên đường phố kể từ ngày 20 tháng 8.

3. Tôi cũng dừng lại ở Nha Trang và nói chuyện với các sĩ quan quân đội Mỹ, những người đã cho thấy từ quan điểm thuận lợi hạn chế của họ là đứng ngoài các vấn đề dân sự rằng dường như không còn vấn đề Phật giáo nào nữa. Tôi đã bỏ lỡ không gặp được [dưới 1 dòng không được giải mật] nhưng đã được thông báo ở Sài Gòn rằng anh ta đã báo cáo rằng người dân ở khu vực đó rất khó chịu và chỉ kiềm chế vì sợ bị trả thù và bị bạo trùm bởi không khí khủng bố.

Sẽ báo cáo đầy đủ hơn khi trở về Washington vào sáng sớm ngày 10/9.

Lodge

(Đại sứ Hoa Kỳ tại VN)

GHI CHÚ:

(1) Nguồn: Bộ Ngoại giao, Central Files, POL 2 S VIET. Bí mật; Ưu tiên; Giới hạn phân phối. Nhận được lúc 2:49 giờ chiều. Lặp lại với CINCPAC.

​   .

Kho sử liệu PHẬT GIÁO VIỆT NAM 1963 - SONG NGỮ:

https://thuvienhoasen.org/a39405/phat-giao-viet-nam-1963-song-ngu

.... o ....