Bilingual. 226. Telegram From the Ambassador in Vietnam (Lodge) to the Department of State. The acknowledged involvement of General Dinh is an extremely variable factor. The Generals seem acutely aware of this and Don states that they have him under 24-hour a day surveillance
Bilingual. 226. Telegram From the Ambassador in Vietnam (Lodge) to the Department of State. The acknowledged involvement of General Dinh is an extremely variable factor. The Generals seem acutely aware of this and Don states that they have him under 24-hour a day surveillance and are prepared to neutralize him at any time should he kick over the traces. The possibility of a premature, unrelated and precipitate coup by Col Pham Ngoc Thao or others looms large as a negative factor. Again, the Generals appear completely aware of this and as you know, we have never been particularly sanguine that Thao has this capability. Knowledge of the involvement of certain civilian opposition elements, notably Bui Diem, who has stated that he is liaison between General Kim and civilian leaders, probably Dang Van Sung and Phan Huy Quat, represents both a positive and negative factor. On the negative side, it represents an extension of knowledge weakening the security element but on the positive side, it indicates an awareness of the necessity of civilian political inclusion and the fact that as Don has stated it is not intended to establish a military junta. Tran Trung Dung’s knowledge and probable involvement despite his disclaimer, further indicates intention to form civilian government, probably within frame of reference of constitutional succession. To date the Generals have not indicated either a desire for or dependence on our support or actions for successful implementation of a coup. On the contrary, the Generals have repeatedly demanded the least possible American involvement. A point which must be completely understood is that we are not engineering the coup. The sum total of our relationship thus far is: that we will not thwart a coup; that we will monitor and report; and that Conein’s long-standing friendship with Don may be a real help.//Điện tín của Đại sứ Hoa Kỳ tại VN (Lodge) gửi Bộ Ngoại giao. Khả năng tham gia đảo chính của Tướng Tôn Thất Đính sẽ là một yếu tố gây ra biến đổi cực kỳ lớn. Các Tướng dường như nhận thức sâu sắc về điều này và Đôn nói rằng họ giám sát Đính 24 giờ một ngày và sẵn sàng vô hiệu hóa Đính bất cứ lúc nào nếu Đính lộ ra dấu hiệu cản trở. Khả năng một cuộc đảo chính sớm, không liên quan và nhanh chóng của Đại tá Phạm Ngọc Thảo hoặc những người khác hiện ra rõ ràng như một yếu tố tiêu cực. Một lần nữa, các Tướng có vẻ hoàn toàn nhận thức được điều này và như quý vị biết đấy, chúng tôi chưa bao giờ đặc biệt lạc quan rằng Thảo có khả năng [đảo chính thành công]. Biết về sự tham gia của một số thành phần dân sự đối lập, đặc biệt là Bùi Diễm, người đã tuyên bố rằng ông là người liên lạc giữa Tướng Lê Văn Kim và các lãnh đạo dân sự, có thể là Đặng Văn Sung và Phan Huy Quát, đại diện cho cả yếu tố tích cực và tiêu cực. Về mặt tiêu cực, nó cho thấy nhiều người đã biết về kế hoạch đảo chính, nên làm suy yếu yếu tố an ninh, nhưng về mặt tích cực, nó cho thấy nhận thức về sự cần thiết của sự tham gia chính trị dân sự và thực tế là như Đôn đã tuyên bố, họ không có ý định thành lập chính quyền quân sự. Việc Trần Trung Dung biết về kế hoạch này và khả năng có liên quan dù là Dung đã từ chối trách nhiệm, càng cho thấy ý định thành lập chính phủ dân sự, có lẽ nằm trong khuôn khổ kế thừa Hiến pháp. Cho đến nay các Tướng không hề tỏ ra mong muốn hay phụ thuộc vào sự hỗ trợ hoặc hành động của chúng ta để thực hiện thành công cuộc đảo chính. Ngược lại, các Tướng đã nhiều lần yêu cầu Mỹ ít can dự nhất có thể. Một điểm phải được hiểu hoàn toàn là chúng ta không sắp đặt cuộc đảo chính. Tổng thể mối quan hệ của chúng ta cho đến nay là: rằng chúng ta sẽ không ngăn cản một cuộc đảo chính; rằng chúng tôi sẽ theo dõi và báo cáo; và tình bạn lâu dài của Conein với Đôn có thể giúp ích thực sự.
226. Telegram From the Ambassador in Vietnam (Lodge) to the Department of State (1)
Saigon, October 29, 1963—18:40 p.m.
1. I have reviewed the following factors which appear to me to be particularly relevant in a balanced examination of the positive and negative forces affecting the chances of a successful coup d’etat:
A. Of immediate concern is the apparent lack of detail furnished by General Don both with regard to the military units to be involved and the politico/psywar side. This appears to me to be at least in part explained by the Generals’ reticence to reveal these details at this point and because of what must be a much greater regard for security than was the case in August. The Generals also acknowledge a certain amount of compartmentation and division of labor among the principals which on balance should work to our advantage.
B. The acknowledged involvement of General Dinh is an extremely variable factor. The Generals seem acutely aware of this and Don states that they have him under 24-hour a day surveillance and are prepared to neutralize him at any time should he kick over the traces.
C. The possibility of a premature, unrelated and precipitate coup by Col Pham Ngoc Thao or others looms large as a negative factor. Again, the Generals appear completely aware of this and as you know, we have never been particularly sanguine that Thao has this capability.
D. Knowledge of the involvement of certain civilian opposition elements, notably Bui Diem, who has stated that he is liaison between General Kim and civilian leaders, probably Dang Van Sung and Phan Huy Quat, represents both a positive and negative factor. On the negative side, it represents an extension of knowledge weakening the security element but on the positive side, it indicates an awareness of the necessity of civilian political inclusion and the fact that as Don has stated it is not intended to establish a military junta. Tran Trung Dung’s knowledge and probable involvement despite his disclaimer, further indicates intention to form civilian government, probably within frame of reference of constitutional succession.
E. I am disturbed over the reported discussion of Col Nguyen Khuong’s approaches to U.S. military personnel without the authorization of the coup principals. It should be remembered that Khuong’s role was obscure in the August coup activities. Don has stated that the coup principals would discipline Khuong and that he has been removed from the scene.
F. It would seem to me that the existence of an imminent coup atmosphere would reduce the element of surprise necessary for the successful implementation of a coup d’etat. This coup atmosphere has pertained, however, for several months which would tend to reduce the state of readiness for countering such a coup attempt. We have some information that counter-coup combat elements have been suborned. The fact that the coup principals remain as the responsible military authority enhances both their knowledge and ability to dispose the units both for and against.
2. Additional factors which should be noted are:
A. To date the Generals have not indicated either a desire for or dependence on our support or actions for successful implementation of a coup. On the contrary, the Generals have repeatedly demanded the least possible American involvement.
B. Although we are well aware of the profundity of student and Buddhist dissidence and unrest and even ability to undertake certain limited action, we do not know of any plans to utilize these elements and of course cannot calculate the extent of spontaneous action they might undertake.
C. Action taken with respect to the Commercial Import Program and the severance of support and certain elements under Col Tung have created a coup atmosphere and some deterioration in the economic situation characterized by the fluctuation of the piastre value, the disappearance of gold on the market, and the rising prices of consumer commodities.
D. Please note Don does not want me to change date of my departure for Washington. We are reviewing whole situation Wednesday night to see whether change my departure is justified.
3. A point which must be completely understood is that we are not engineering the coup. The sum total of our relationship thus far is: that we will not thwart a coup; that we will monitor and report; and that Conein’s long-standing friendship with Don may be a real help. Although there have been no requests to date by the Generals for material or financial support, we must anticipate that such requests may be forthcoming.
4. In summary, it would appear that a coup attempt by the Generals’ group is imminent; that whether this coup fails or succeeds, the USG must be prepared to accept the fact that we will be blamed, however unjustifiably; and finally, that no positive action by the USG can prevent a coup attempt short of informing Diem and Nhu with all the opprobrium that such an action would entail. Note too Don’s statement we will only have four hours notice. This rules out my checking with you between time I learn of coup and time that it starts. It means U.S. will not be able significantly to influence course of events.
NOTES:
(1) Source: Department of State, Central Files, POL 26 S VIET Top Secret; Immediate; Eyes Only. The source text is CIA Station telegram [document number not declassified] from Saigon sent to the Department of State eyes only Rusk, Harriman, Ball, Hilsman, and Hughes. Also sent to the Department of Defense eyes only for McNamara, Gilpatric, Taylor, Krulak, and William Bundy; to the White House eyes only for McGeorge Bundy; repeated to Honolulu eyes only for Felt and to CIA eyes only for McCone, Carter, and Helms. Received at the Department of State at 7:59 a.m.
Source:
https://history.state.gov/historicaldocuments/frus1961-63v04/d226
.... o ....
226. Điện tín của Đại sứ Hoa Kỳ tại VN (Lodge) gửi Bộ Ngoại giao (1)
Sài Gòn, ngày 29 tháng 10 năm 1963—lúc 18 giờ 40 chiều
1. Tôi đã xem xét các yếu tố sau đây mà tôi thấy có liên quan đặc biệt trong việc xem xét cân bằng các lực lượng tích cực và tiêu cực ảnh hưởng đến cơ hội của một cuộc đảo chính thành công:
A. Điều đáng lo ngại trước mắt là rõ ràng là Tướng Trần Văn Đôn thiếu thông tin chi tiết về cả các đơn vị quân đội có liên quan và phía chính trị/tâm lý chiến. Đối với tôi, điều này dường như ít nhất được giải thích một phần là do các Tướng đã thận trọng tiết lộ những chi tiết này vào thời điểm này và vì điều phải quan tâm nhiều hơn đến an ninh so với trường hợp hồi tháng Tám. Các Tướng cũng thừa nhận một mức độ phân công và chia ra khối lực nhất định giữa các đơn vị chủ lực [đảo chính] mà xét trên phương diện cân bằng sẽ có lợi cho chúng ta.
B. Khả năng tham gia đảo chính của Tướng Tôn Thất Đính sẽ là một yếu tố gây ra biến đổi cực kỳ lớn. Các Tướng dường như nhận thức sâu sắc về điều này và Đôn nói rằng họ giám sát Đính 24 giờ một ngày và sẵn sàng vô hiệu hóa Đính bất cứ lúc nào nếu Đính lộ ra dấu hiệu cản trở.
C. Khả năng một cuộc đảo chính sớm, không liên quan và nhanh chóng của Đại tá Phạm Ngọc Thảo hoặc những người khác hiện ra rõ ràng như một yếu tố tiêu cực. Một lần nữa, các Tướng có vẻ hoàn toàn nhận thức được điều này và như quý vị biết đấy, chúng tôi chưa bao giờ đặc biệt lạc quan rằng Thảo có khả năng [đảo chính thành công].
D. Biết về sự tham gia của một số thành phần dân sự đối lập, đặc biệt là Bùi Diễm, người đã tuyên bố rằng ông là người liên lạc giữa Tướng Lê Văn Kim và các lãnh đạo dân sự, có thể là Đặng Văn Sung và Phan Huy Quát, đại diện cho cả yếu tố tích cực và tiêu cực. Về mặt tiêu cực, nó cho thấy nhiều người đã biết về kế hoạch đảo chính, nên làm suy yếu yếu tố an ninh, nhưng về mặt tích cực, nó cho thấy nhận thức về sự cần thiết của sự tham gia chính trị dân sự và thực tế là như Đôn đã tuyên bố, họ không có ý định thành lập chính quyền quân sự. Việc Trần Trung Dung biết về kế hoạch này và khả năng có liên quan dù là Dung đã từ chối trách nhiệm, càng cho thấy ý định thành lập chính phủ dân sự, có lẽ nằm trong khuôn khổ kế thừa Hiến pháp.
E. Tôi thấy khó chịu về cuộc thảo luận được báo cáo về việc Đại tá Nguyễn Khương tiếp cận các quân nhân Hoa Kỳ mà không có sự cho phép của những người đứng đầu cuộc đảo chính. Cần nhớ rằng vai trò của Khương rất mù mờ trong các hoạt động đảo chính hồi tháng Tám. Đôn đã nói rõ rằng rằng những người đứng đầu cuộc đảo chính sẽ kỷ luật Khương và Khương đã bị đưa ra khỏi hiện trường.
F. Đối với tôi, có vẻ như sự tồn tại của một bầu không khí đảo chính sắp xảy ra sẽ làm giảm yếu tố bất ngờ cần thiết để thực hiện thành công một cuộc đảo chính. Tuy nhiên, bầu không khí đảo chính này đã tồn tại trong vài tháng và có xu hướng làm giảm trạng thái sẵn sàng chống lại một nỗ lực đảo chính như vậy. Chúng tôi có một số thông tin cho rằng các phần tử chống đảo chính đã bị khuất phục. Thực tế là những người đứng đầu cuộc đảo chính vẫn là cơ quan quân sự có trách nhiệm nâng cao cả kiến thức lẫn khả năng của họ trong việc điều động các đơn vị ủng hộ [đảo chính] cũng như chống lại [đảo chính].
2. Các yếu tố bổ sung cần lưu ý là:
A. Cho đến nay các Tướng không hề tỏ ra mong muốn hay phụ thuộc vào sự hỗ trợ hoặc hành động của chúng ta để thực hiện thành công cuộc đảo chính. Ngược lại, các Tướng đã nhiều lần yêu cầu Mỹ ít can dự nhất có thể.
B. Mặc dù chúng tôi nhận thức rõ về sự bất đồng và bất ổn sâu xa của giới sinh viên và Phật giáo và thậm chí khả năng thực hiện một số hành động hạn chế, chúng tôi không biết về bất kỳ kế hoạch nào để sử dụng những yếu tố này và tất nhiên không thể tính toán mức độ hành động tự phát mà họ có thể thực hiện.
C. Hành động được thực hiện liên quan đến Chương trình Nhập khẩu Thương mại và việc cắt đứt viện trợ cũng như một số đơn vị nhất định dưới quyền Đại tá Lê Quang Tung đã tạo ra bầu không khí đảo chính và một số tình trạng kinh tế xấu đi, đặc trưng bởi sự biến động của trị giá đồng bạc VN, tình hình vàng biến mất trên thị trường và giá cả hàng tiêu dùng tăng cao.
D. Xin lưu ý rằng Đôn không muốn tôi thay đổi ngày lên đường tới Washington. Chúng tôi đang xem xét toàn bộ tình hình vào tối thứ Tư để xem liệu việc thay đổi chuyến đi của tôi có hợp lý hay không.
3. Một điểm phải được hiểu hoàn toàn là chúng ta không sắp đặt cuộc đảo chính. Tổng thể mối quan hệ của chúng ta cho đến nay là: rằng chúng ta sẽ không ngăn cản một cuộc đảo chính; rằng chúng tôi sẽ theo dõi và báo cáo; và tình bạn lâu dài của Conein với Đôn có thể giúp ích thực sự. Mặc dù cho đến nay vẫn chưa có yêu cầu nào của các Tướng về hỗ trợ vật chất hoặc tài chính, nhưng chúng tôi phải dự đoán rằng những yêu cầu đó có thể sẽ được đưa ra.
4. Tóm lại, có vẻ như một cuộc đảo chính của các Tướng sắp xảy ra; rằng dù cuộc đảo chính này thất bại hay thành công, chính phủ Mỹ phải sẵn sàng chấp nhận sự thật rằng chúng ta sẽ bị đổ lỗi, dù vô lý đến đâu; và cuối cùng, rằng không có hành động tích cực nào của chính phủ Mỹ có thể ngăn chặn một cuộc đảo chính nếu không thông báo cho Diệm và Nhu, và như thế sẽ tự chúng tôi đón nhận một sự ô nhục. Cũng nên lưu ý về tuyên bố của Đôn, chúng tôi sẽ chỉ được thông báo trước 4 tiếng đồng hồ [về cuộc đảo chính]. Điều này loại trừ việc tôi kiểm tra với quý vị trong khoảng thời gian tôi biết về cuộc đảo chính và thời điểm nó bắt đầu. Điều đó có nghĩa là Mỹ sẽ không thể gây ảnh hưởng đáng kể đến diễn biến của các sự kiện.
GHI CHÚ:
(1) Nguồn: Bộ Ngoại giao, Central Files, POL 26 S VIET. Tối mật; Ngay tức khắc; Chỉ để đọc. Văn bản nguồn là bức điện tín của Trạm CIA [số tài liệu không được giải mật] từ Sài Gòn gửi đến Bộ Ngoại giao chỉ để đọc bởi Dean Rusk (Ngoại Trưởng), Averell Harriman (Thứ Trưởng Ngoại Giao Đặc Trách Chính Trị), George Ball (Thứ Trưởng Ngoại Giao), Roger Hilsman (Phụ tá Ngoại Trưởng về Viễn Đông) và Thomas Hughes (Giám đốc Cục Tình báo và Nghiên cứu). Cũng được gửi tới Bộ Quốc phòng chỉ để đọc bởi Robert McNamara (Bộ Trưởng Quốc Phòng), Roswell Gilpatric (Thứ Trưởng Quốc Phòng), Tướng Maxwell Taylor (Tham Mưu Trưởng Liên Quân), Tướng Victor Krulak (Tướng TQLC, Hoạt Động Đặc Biệt Chống Nổi Dậy) và William P. Bundy (Phó phụ Tá Bộ Trưởng Quốc Phòng về an ninh quốc tế); Bạch Ốc, chỉ để đọc bởi McGeorge Bundy (Phụ tá Tổng Thống về An ninh Quốc gia); và lặp lại, chỉ để đọc, gửi tới Honolulu chỉ dành cho Đô Đốc Harry Felt và gửi tới CIA chỉ để đọc, tới John McCone (Giám đốc Tình Báo CIA), Tướng Marshall Carter (Phó Giám Đốc CIA) và Richard Helms (Phó Giám Đốc CIA). Nhận được tại Bộ Ngoại giao lúc 7:59 giờ sáng.
.
Kho sử liệu PHẬT GIÁO VIỆT NAM 1963 - SONG NGỮ:
https://thuvienhoasen.org/a39405/phat-giao-viet-nam-1963-song-ngu