THÍCH NHẬT TỪ
CHÌA KHÓA HẠNH PHÚC GIA ĐÌNH
Nhà xuất bản Hồng Đức 2015
Giúp con trẻ vượt qua thói tham ăn và ích kỉBạch Thầy, bé nhà con 8 tuổi, là cháu gái. Cháu có một tính xấu là ăn rất tham, luôn xí phần nhiều cho mình, thỉnh thoảng cháu lại lấy đồ của bạn mang về nhà (chỉ là những thứ nhỏ nhặt như viên gôm, cái bút chì thôi) nhưng chúng con rất sợ sẽ thành tính cách xấu sau này. Chúng con đã giải thích và bảo ban cháu rất nhiều nhưng không có tiến triển gì. Chúng con rất sợ thói xấu này càng lớn sẽ càng khó sửa. Kính mong Thầy tư vấn cho chúng con cách khuyên bảo cháu thế nào để cháu có thể bỏ được thói ăn tham và ích kỉ này. Chúng con cảm ơn Thầy rất nhiều!
Thầy Thích Nhật Từ trả lời
Theo nội dung chị mô tả, tôi đoán biết cháu gái 8 tuổi của chị có hạt giống tính cách tham lam mạnh hơn các hạt giống nhân cách khác. Thay vì quá lo lắng về việc này, chị hãy nỗ lực giúp cháu thay đổi nhân cách tham lam thành các nhân cách tích cực khác.
Giúp cháu trở thành bản sao nhân cách của vợ chồng chị
Thông thường, ở tuổi thiếu nhi, trẻ thường quan sát hành động của cha mẹ và người thân để bắt chước cách cư xử với mọi người xung quanh. Nhận ra được tính cách tham lam của cháu, chị và chồng chị hãy dùng lối sống biết quan tâm, chia sẻ, tặng biếu, giúp đỡ người khác để hướng dẫn cháu.
Mỗi khi có cơ hội tặng biếu ai cái gì, vợ chồng chị nên cho cháu chứng kiến rồi giải thích cho cháu nghe về các giá trị nhân bản và nhân văn của hành động quan tâm và cứu giúp người.
Trong nhà, khi ăn cơm, chị hãy xới cơm và múc đồ ăn cho chồng con và đề nghị chồng chị nói lời cảm ơn chị. Đáp lại, chồng chị nên làm hành động tương tự đối với chị và các con; nhận được, chị nên cảm ơn chồng trước mặt con. Đồng thời, giải thích với cháu rằng muốn sống hạnh phúc, ta phải biết quan tâm đến người khác. Chứng kiến sự quan tâm và chăm sóc nhau, con chị sẽ học dần lối sống tử tế và vị tha một cách có ý thức. Mô hình “Cả nhà ta cùng quan tâm và chăm sóc nhau” sẽ là lối sống tích cực. Phát triển lối sống này, con chị sẽ biết quan tâm tha nhân, nhờ đó, tâm ích kỷ và tham lam sẽ được chuyển hóa.
Mỗi khi có điều kiện, vợ chồng chị nên dẫn cháu đến các trung tâm cơ nhỡ, bất hạnh. Thay vì tự mình làm, vợ chồng chị nên hướng dẫn cháu cùng làm việc trao tặng quà cho những người kém may mắn, với thái độ trân trọng, thương yêu và hạnh phúc. Sau đó, giải thích với cháu về nghĩa cử cao thượng sẽ giúp con người sống có tình người, nhờ đó, hạnh phúc hơn.
Khi cháu tham gia làm từ thiện cùng vợ chồng chị, chị hãy dùng lời khen và khích lệ thích hợp để cháu cảm thấy hạnh phúc khi được làm việc lành. Trải qua năm tháng, các hạt giống tính cách tử tế, vị tha, vô ngã cao thượng và tích cực sẽ ảnh hưởng đến cháu. Cháu sẽ trở thành bản sao của tính cách cao quý này. “Mưa dầm thấm đất” là phương châm thích hợp cho việc gieo trồng các tính cách tích cực sự phát triển nhân cách của con người.
Chọn phim cảnh tích cực cho trẻ
Vì hạt giống tham ăn và tham lam nổi trội hơn cách hạt giống nhân cách khác ở cháu, vợ chồng chị đừng nên cho cháu xem phim ảnh có nội dung hưởng thụ, ăn uống, ăn chơi, cảnh giựt đồ, cướp của, bạo lực, bạo động, đánh lộn, bắn giết,… Thay vào đó, nên cho cháu xem các chương trình mang tính giáo dục cao, các phim hoạt hình có giá trị, thể hiện sự quan tâm và giúp đỡ người khác.
Sở dĩ phải làm như thế là vì theo Phật giáo, con người là kết quả của những gì con người đã hưởng thụ. Khi ta ăn một thực phẩm vào bụng, hoặc đang tiêu thụ một sản phẩm phim ảnh thì trên thực chất, thực phẩm và sản phẩm đó đang tiêu thụ ta như một thói quen. Thói quen có sức chi phối lối sống và nhân cách của con người. Không ý thức về việc này, nhiều bậc cha mẹ vô tình đã làm cho con trẻ tiêu thụ quá nhiều các phim ảnh không thích hợp. Hậu quả là, tính cách xấu ở con trẻ ngày càng lớn dần theo năm tháng. Đến lúc nào đó, khi sức mạnh của thói quen xấu khống chế, làm cha mẹ bất lực, nhìn thấy con cái chịu bất hạnh và khổ đau, nhưng không thể cứu giúp được gì.
Hãy khéo léo dạy cho cháu tính cách thật thà, khi nhặt được của rơi phải trả lại cho người đánh mất. Khẳng định với cháu rằng đó là lối sống của người tốt. Giúp cháu bỏ thói tham lam, bủn xỉn, keo kiệt, chỉ biết quan tâm tới bản thân. Hãy kể cho cháu nghe các câu chuyện về các tài xế taxi nhặt được hàng trăm triệu đồng của khách bỏ quên, mặc dù nghèo, họ đã thông báo và trả lại cho khách. Các sự kiện như thế được báo chí khen ngợi trong thời gian qua. Hãy đề cao tấm gương “nghèo cho sạch, rách cho thơm” để cháu làm phương châm sống sau này.
Thường xuyên đọc cho cháu nghe các câu chuyện có thật về lối sống chân thật, có tình người rồi yêu cầu cháu kể lại. Khen tặng cháu khi cháu nhớ được các câu chuyện tình người có giá trị. Đừng làm cho cháu cụt hứng khi cháu bắt đầu biết quan tâm đến người thân và mọi người xung quanh. Lời khen tặng đúng chỗ sẽ có tác dụng khích lệ và góp phần làm thay đổi nhân cách của con người.