Những sự nghịch lý trong thời đại chúng ta

Đức Đạt-lai Lạt-ma

Vài lời ghi chú của người dịch

                Đức Đạt-lai Lạt-ma nêu lên các sự nghịch lý trên đây chẳng phải là để chúng ta đọc chơi cho vui rồi quên đi, mà là để đánh thức chúng ta trước những cái thường tình trong cuộc sống mà chúng ta đã nhẹ nhàng chấp nhận từ lúc nào không hề biết. Nhận thấy những nghịch lý ấy nhưng có làm gì được để thay đổi, đó quả là một việc không dễ và tùy thuộc vào mỗi cá nhân chúng ta.

            Bên trong nội tâm, chúng ta luôn bị chi phối bởi những thúc dục của bản năng, và trong bối cảnh bên ngoài thì chúng ta không ngừng chạy theo các xu hướng và biến động của xã hội, tất cả khiến chúng ta không còn trông thấy được bản chất đích thật của chính mình và của hiện thực ở đâu cả. Cái tôi trong mỗi chúng ta mượn sự u mê và lầm lẫn đó để xui khiến chúng ta hành động thật phi lý, đi ngược lại với bản chất tự nhiên của chính mình và của vạn vật. Đôi khi trong những lúc sáng suốt chúng ta cũng bất chợt thoáng thấy một vài nghịch lý nào đó trong cuộc sống của mình. Thế nhưng trên thực tế thì những sự nghịch lý đại loại như thế nhiều vô kể, Đức Đạt-lai Lạt-ma chỉ nêu lên vài điều trên đây cũng đủ khiến chúng ta phải suy nghĩ hầu tìm cách sửa đổi thái độ cũng như cung cách hành xử của mình.

            Thế nhưng thật ra chỉ có thể biến cải được mình khi nào chính mình quán thấy được sự hợp lý của sự sống, và đấy mới thật là điều khó. Điều này đòi hỏi chúng ta phải suy tư lâu dài hầu giúp mình khám phá ra cái bản chất từ bi luôn tỏa rộng trong tâm thức nguyên sinh của chính mình, cái bản chất từ bi đó lúc nào cũng hữu lý với chính mình và thiên nhiên. Sự quán thấy bản chất từ bi ấy trong lòng mình sẽ giúp mình sống thật can trường, nhưng cũng thật hết sức thăng bằng và hài hòa trong thế giới của sự sinh và cái chết, một thế giới đầy rẫy khổ đau và nghịch lý.

                                    Bures-Sur-Yvette, 05.01.15

                                    Hoang phong chuyển ngữ