Con rắn độc

CON RẮN ĐỘC
Tâm Anh chuyển ngữ

“Nghiệp làm không chánh thiện
Làm rồi sanh ân hận
Mặt nhiễm lệ khóc than
Lãnh chịu quả dị thục”

Câu chuyện một người nông dân

Trong khi cư trú tại Kỳ Đà Tinh Xá (Jetavana), Đức Phật đã thốt ra bài kệ (67) của cuốn sách này, đề cập đến người nông dân đã xử lý con rắn độc.

Một ngày nọ, một nhóm trộm đã đánh cắp nhiều tài sản có giá trị và tiền mặt từ nhà một người giàu chạy đến một cánh đồng. Tại đó, chúng chia nhau số tài sản trộm được rồi tẩu tán; nhưng một gói chứa nghìn tiền mặt, bị rơi từ tay một trong những tên trộm.

Sáng sớm, Đức Phật khi quán chiếu thế giới bằng công năng của mình, đã nhận thấy rằng một nông dân đang canh tác gần cánh đồng đó, sẽ đạt được quả vị Dự Lưu (Sotapatti) ngay trong ngày hôm đó. Vì vậy, Đức Phật đã đồng hành với Tôn giả Ananda đến đó.. Người nông dân khi nhìn thấy Đức Phật đã cúi chào và tiếp tục cày ruộng.

 Đức Phật nhìn thấy gói tiền liền nói với Tôn giả Ananda: “Này Ananda, hãy nhìn con rắn độc đó” và Ananda đáp: “Thưa Thế Tôn, vâng quả thực là một con rắn độc!” Sau đó, hai thầy trò tiếp tục con đường của họ.

Người nông dân nghe thấy lời nói chuyện của Phật và tôn giả Ananda, đã đi tìm xem có rắn độc thật hay không. Nhưng khi đến nơi chỉ thấy gói tiền. Anh ta lấy cái cuốc và giấu nó ở một nơi rồi tiếp tục cày ruộng.

Người chủ tài sản sau khi bị ăn trộm, lần theo dấu chân của bọn trộm, đến cánh đồng, thây dấu chân anh nông dân, đã tìm kiếm và thấy gói tiền. Họ đánh người nông dân và đưa người nông dân đến gặp nhà vua.

 Vua ra lệnh cho hầu cận giết người nông dân. Khi được đưa đến pháp trường, nơi ông sẽ bị giết, người nông dân liên tục lập lại, “Ananda, hãy nhìn con rắn độc đó”, “Thưa Thế Tôn, quả thật là một con rắn độc!”

 Khi những hầu cận của vua nghe thấy cuộc đối thoại giữa Đức Phật và Tôn giả Ananda được lập lại suốt quãng đường, họ lấy làm khó hiểu và đưa người nông dân đến gặp nhà vua. Vua phỏng đoán rằng người nông dân đang kêu cứu và yêu cầu Đức Phật làm nhân chứng, do đó anh ta được đưa đến trước mặt Đức Phật.

 Sau khi nghe Đức Phật kể mọi chuyện đã xảy ra vào buổi sáng, nhà vua nhận xét: “Nếu người nông dân không kêu cầu Đức Phật làm nhân chứng cho sự vô tội của mình, thì đã bị giết.” Đức Phật đáp: “Một người khôn ngoan không nên làm bất cứ điều gì mà anh ta sẽ hối cải sau khi làm điều đó.”

Sau đó Đức Phật nói bài kệ (67) như sau:

“Nghiệp làm không chánh thiện
Làm rồi sanh ân hận
Mặt nhiễm lệ khóc than
Lãnh chịu quả dị thục”

Cuối bài pháp, người nông dân đạt quả vị Dự Lưu (Sotapatti)