Bilingual. 236. Telegram From the President’s Special Assistant for National Security Affairs (Bundy) to the Ambassador in Vietnam (Lodge). We note particularly Don’s curiosity your departure and his insistence Conein be available from Wednesday3 night on, which suggests date might be as early as Thursday. We believe that what we say to coup group can produce delay of coup and that betrayal of coup plans to Diem is not our only way of stopping coup. We therefore need urgently your combined assessment with Harkins and CAS (including their separate comments if they desire). We badly need some corroborative evidence whether Minh and others directly and completely involved. If coup should start, question of protecting U.S. nationals at once arises. We can move Marine btl into Saigon by air from Okinawa within 24 hours if Tan Son Nhut available. We are sending instructions to CINCPAC to arrange orderly movement of seaborne Marine btl to waters adjacent to South Vietnam in position to close Saigon within approximately 24 hours. We reiterate burden of proof must be on coup group to show a substantial possibility of quick success; otherwise, we should discourage them from proceeding since a miscalculation could result in jeopardizing U.S. position in Southeast Asia.// Điện tín Từ Trợ lý Đặc biệt của Tổng thống về An ninh Quốc gia (McGeorge Bundy) gửi Đại sứ Hoa Kỳ tại VN (Lodge). Chúng tôi đặc biệt lưu ý đến sự tò mò của Tướng Trần Văn Đôn về chuyến đi của bạn và sự khăng khăng của Đôn rằng Conein cần có mặt [liên lạc được] từ tối thứ Tư trở đi, điều này cho thấy ngày [đảo chính] có thể sớm nhất là vào thứ Năm. Chúng tôi tin rằng những gì chúng ta nói với nhóm đảo chính có thể buộc họ trì hoãn đảo chính và rằng sự phản bội kế hoạch đảo chính để [mật báo] giúp Diệm không phải là cách duy nhất của chúng ta để ngăn chặn đảo chính. Do đó, chúng tôi rất cần sự đánh giá tổng hợp của bạn với Tướng Harkins và trạm tình báo CAS (bao gồm cả những nhận xét riêng của họ nếu họ muốn). Chúng tôi rất cần một số bằng chứng xác thực xem Tướng Dương Văn Minh và những người khác thực sự có liên quan trực tiếp và tận lực hay không. Nếu cuộc đảo chính bắt đầu, câu hỏi về việc bảo vệ công dân Hoa Kỳ sẽ ngay lập tức được đặt ra. Chúng ta có thể di chuyển Tiểu đoàn Thủy quân Lục chiến vào Sài Gòn bằng đường hàng không từ Okinawa trong vòng 24 giờ nếu Tân Sơn Nhất có sẵn. Chúng tôi đang gửi chỉ thị tới Tư lệnh Mỹ tại Thái Bình Dương để sắp xếp chuyển quân có trật tự các tiểu đoàn TQLC Hoa Kỳ tới vùng biển tiếp giáp với miền Nam Việt Nam nhằm áp sát Sài Gòn trong khoảng 24 giờ. Chúng tôi nhắc lại rằng nhóm đảo chính phải có trách nhiệm chứng minh khả năng thành công nhanh chóng đáng kể; nếu không, chúng ta nên ngăn cản họ đảo chính, bởi vì một tính toán sai lầm có thể gây nguy hiểm cho vị thế của Mỹ ở Đông Nam Á.
236. Telegram From the President’s Special Assistant for National Security Affairs (Bundy) to the Ambassador in Vietnam (Lodge)(1)
Washington, October 29, 1963—7:22 p.m.
Eyes only for Ambassador Lodge from McGeorge Bundy.
1. Your 2023, [document number not declassified], 2041 and [document number not declassified](2) examined with care at highest levels here. You should promptly discuss this reply and associated messages with Harkins whose responsibilities toward any coup are very heavy especially after you leave (see paragraph 7 below). They give much clearer picture group’s alleged plans and also indicate chances of action with or without our approval now so significant that we should urgently consider our attitude and contingency plans. We note particularly Don’s curiosity your departure and his insistence Conein be available from Wednesday(3) night on, which suggests date might be as early as Thursday.
2. Believe our attitude to coup group can still have decisive effect on its decisions. We believe that what we say to coup group can produce delay of coup and that betrayal of coup plans to Diem is not our only way of stopping coup. We therefore need urgently your combined assessment with Harkins and CAS (including their separate comments if they desire). We concerned that our line-up of forces in Saigon (being cabled in next message)(4) indicates approximately equal balance of forces, with substantial possibility serious and prolonged fighting or even defeat. Either of these could be serious or even disastrous for U.S. interests, so that we must have assurance balance of forces clearly favorable.
3. With your assessment in hand, we might feel that we should convey message to Don, whether or not he gives 4 or 48 hours notice that would (a) continue explicit hands-off policy, (b) positively encourage coup, or (c) discourage.
4. In any case, believe Conein should find earliest opportunity express to Don that we do not find presently revealed plans give clear prospect of quick results. This conversation should call attention important Saigon units still apparently loyal to Diem and raise serious issue as to what means coup group has to deal with them.
5. From operational standpoint, we also deeply concerned Don only spokesman for group and possibility cannot be discounted he may not be in good faith. We badly need some corroborative evidence whether Minh and others directly and completely involved. In view Don’s claim he doesn’t handle “military planning” could not Conein tell Don that we need better military picture and that Big Minh could communicate this most naturally and easily to Stilwell? We recognize desirability involving MACV to minimum, but believe Stilwell far more desirable this purpose than using Conein both ways.
6. Complexity above actions raises question whether you should adhere to present Thursday schedule. Concur you and other US elements should take no action that could indicate US awareness coup possibility. However, DOD is sending berth-equipped military aircraft that will arrive Saigon Thursday and could take you out thereafter as late as Saturday afternoon in time to meet your presently proposed arrival Washington Sunday. You could explain this being done as convenience and that your Washington arrival is same. A further advantage such aircraft is that it would permit your prompt return from any point en route if necessary. To reduce time in transit, you should use this plane, but we recognize delaying your departure may involve greater risk that you personally would appear involved if any action took place. However, advantages your having extra two days in Saigon may outweigh this and we leave timing of flight to your judgment.
7. Whether you leave Thursday or later, believe it essential that prior your departure there be fullest consultation Harkins and CAS and that there be clear arrangements for handling (a) normal activity, (b) continued coup contacts, (c) action in event a coup starts. We assume you will wish Trueheart as charge to be head of country team in normal situation, but highest authority desires it clearly understood that after your departure Harkins should participate in supervision of all coup contacts and that in event coup begins, he become head of country team and direct representative of President, with Trueheart in effect acting as POLAD. On coup contacts we will maintain continuous guidance and will expect equally continuous reporting with prompt account of any important divergencies in assessments of Harkins and [less than 1 1ine not declassified].
8. If coup should start, question of protecting U.S. nationals at once arises. We can move Marine btl into Saigon by air from Okinawa within 24 hours if Tan Son Nhut available. We are sending instructions to CINCPAC to arrange orderly movement of seaborne Marine btl to waters adjacent to South Vietnam in position to close Saigon within approximately 24 hours.
9. We are now examining post-coup contingencies here and request your immediate recommendations on position to be adopted after coup begins, especially with respect to requests for assistance of different sorts from one side or the other. Also request you forward contingency recommendations for action if coup (a) succeeds, (b) fails, (c) is indecisive.
10. We reiterate burden of proof must be on coup group to show a substantial possibility of quick success; otherwise, we should discourage them from proceeding since a miscalculation could result in jeopardizing U.S. position in Southeast Asia.
NOTES:
(1) Source: Department of State, Central Files, POL 26 S VIET. Top Secret. The source text is CIA telegram [document number not declassified] sent to the Department of State eyes only for Rusk, Harriman, Ball, Hilsman, and Hughes. Also sent to the Office of the Secretary of Defense eyes only for McNamara, Gilpatric, Taylor, Krulak, and William Bundy; to the White House eyes only for McGeorge Bundy; and repeated to Honolulu eyes only for Felt. Also printed in Pentagon Papers: Gravel Edition, vol. 11, pp. 782-783.↩
(2) Documents 225, 226, 229 and 228, respectively.↩
(3) October 30.↩
(4) Document 237.↩
Source:
https://history.state.gov/historicaldocuments/frus1961-63v04/d236
.... o ....
236. Điện tín Từ Trợ lý Đặc biệt của Tổng thống về An ninh Quốc gia (McGeorge Bundy) gửi Đại sứ Hoa Kỳ tại VN (Lodge)(1)
Washington, ngày 29 tháng 10 năm 1963—lúc 7 giờ 22 phút tối.
Từ McGeorge Bundy gửi, chỉ để Đại sứ Lodge đọc.
1. Nhóm 4 điện tín của bạn [Lodge] số 2023, [số tài liệu không được giải mật], 2041 và [số tài liệu không được giải mật](2) của bạn đã được xem xét cẩn thận ở mức cao nhất tại đây. Bạn nên nhanh chóng thảo luận về bức điện tín trả lời này và các thông điệp trong này với Tướng Harkins, người có trách nhiệm rất nặng nề đối với bất kỳ cuộc đảo chính nào, đặc biệt là sau khi bạn rời đi (xem đoạn 7 bên dưới). Các thông tin trong điện tín này đưa ra các kế hoạch được cho là của nhóm các hình ảnh rõ ràng hơn nhiều và cũng chỉ ra các cơ hội hành động dù có hoặc không có sự chấp thuận của chúng ta hiện rất quan trọng đến mức chúng ta nên khẩn cấp xem xét thái độ và kế hoạch dự phòng của mình. Chúng tôi đặc biệt lưu ý đến sự tò mò của Tướng Trần Văn Đôn về chuyến đi của bạn và sự khăng khăng của Đôn rằng Conein cần có mặt [liên lạc được] từ tối thứ Tư(3) trở đi, điều này cho thấy ngày [đảo chính] có thể sớm nhất là vào thứ Năm.
2. Hãy tin rằng thái độ của chúng ta đối với nhóm đảo chính vẫn có thể có tác động quyết định đến các quyết định của họ. Chúng tôi tin rằng những gì chúng ta nói với nhóm đảo chính có thể buộc họ trì hoãn đảo chính và rằng sự phản bội kế hoạch đảo chính để [mật báo] giúp Diệm không phải là cách duy nhất của chúng ta để ngăn chặn đảo chính. Do đó, chúng tôi rất cần sự đánh giá tổng hợp của bạn với Tướng Harkins và trạm tình báo CAS (bao gồm cả những nhận xét riêng của họ nếu họ muốn). Chúng tôi lo ngại rằng việc bố trí lực lượng của chúng ta ở Sài Gòn (được gửi trong điện văn tiếp theo)(4) cho thấy sự cân bằng lực lượng gần như ngang nhau, với khả năng đáng kể là phải giao tranh nghiêm trọng và kéo dài, hoặc thậm chí là [đảo chính] thất bại. Cả hai điều này đều có thể nghiêm trọng hoặc thậm chí là tai hại đối với lợi ích của Hoa Kỳ, do đó chúng ta phải đảm bảo cân bằng lực lượng một cách rõ ràng thuận lợi.
3. Với đánh giá của bạn trong tay, chúng tôi có thể cảm thấy rằng chúng ta nên truyền tải thông điệp tới Đôn, cho dù Đôn có thông báo trước 4 giờ hay 48 giờ, rằng chúng ta sẽ (a) tiếp tục công khai chính sách không can thiệp, hoặc (b) tích cực khuyến khích đảo chính, hoặc ( c) khuyên đừng đảo chính.
4. Trong mọi trường hợp, tin rằng Conein nên tìm cơ hội sớm nhất để bày tỏ với Đôn rằng chúng tôi không thấy các kế hoạch được tiết lộ hiện tại cói triển vọng rõ ràng về kết quả nhanh chóng thành công. Cuộc nói chuyện đó nên gợi chú ý đến các đơn vị quan trọng của Sài Gòn vẫn có vẻ trung thành với Diệm và đặt ra vấn đề nghiêm trọng về việc nhóm đảo chính phải đối phó với họ bằng những phương tiện nào.
5. Từ quan điểm hoạt động, chúng tôi cũng quan ngại sâu sắc rằng Đôn chỉ là người phát ngôn của nhóm đảo chính và không thể loại trừ khả năng Đôn có thể không có thiện chí. Chúng tôi rất cần một số bằng chứng xác thực xem Tướng Dương Văn Minh và những người khác thực sự có liên quan trực tiếp và tận lực hay không. Theo tuyên bố của Đôn rằng Đôn không xử lý "kế hoạch quân sự", Conein có thể nói với Đôn rằng chúng ta cần hình ảnh quân sự tốt hơn và Tướng Minh có thể truyền đạt điều này một cách tự nhiên và dễ dàng nhất cho Tướng Richard Stilwell (Phó Phòng Hành Quân, thuộc MACV) không? Chúng tôi nhận thấy mức độ mong muốn liên quan đến MACV ở mức tối thiểu, nhưng tin rằng Stilwell mong muốn mục đích này hơn nhiều so với việc sử dụng Conein theo cả hai cách. (LỜI NGƯỜI DỊCH: Không muốn để Conein vừa liên lạc với cả Đôn và Minh)
6. Sự phức tạp của các hành động trên đặt ra câu hỏi liệu bạn có nên giữ lịch trình ngày thứ Năm [bay về Mỹ] hay không. Đồng ý rằng bạn và các viên chức khác của Hoa Kỳ không nên thực hiện hành động nào có thể cho thấy Hoa Kỳ biết trước sẽ có đảo chính. Tuy nhiên, Bộ Quốc phòng sẽ gửi máy bay quân sự được trang bị giường ngủ sẽ đến Sài Gòn vào thứ năm và có thể đưa bạn ra ngoài muộn nhất là vào chiều thứ bảy để kịp đón chuyến bay đến Washington vào Chủ nhật hiện tại của bạn. Bạn có thể giải thích việc này được thực hiện là để thuận tiện và việc bạn đến Washington cũng vậy. Một lợi thế nữa của loại máy bay này là nó sẽ cho phép bạn quay trở lại nhanh chóng từ bất kỳ điểm nào trên đường bay nếu cần thiết. Để giảm thời gian quá cảnh, bạn nên sử dụng máy bay này, nhưng chúng tôi nhận thấy việc trì hoãn khởi hành của bạn có thể gây ra rủi ro lớn hơn là cá nhân bạn sẽ lộ ra là có liên quan nếu có bất kỳ hành động nào diễn ra. Tuy nhiên, lợi ích của việc bạn có thêm hai ngày ở Sài Gòn có thể lớn hơn điều này và chúng tôi để bạn tự quyết định thời gian bay.
7. Cho dù bạn rời đi vào thứ Năm hay muộn hơn, hãy tin rằng điều cần thiết là trước khi khởi hành, bạn phải có sự tư vấn đầy đủ nhất của Tướng Harkins và Trạm tình báo CAS và phải có sự sắp xếp rõ ràng để xử lý (a) hoạt động bình thường, (b) tiếp tục liên hệ với cuộc đảo chính, (c) hành động trong trường hợp một cuộc đảo chính bắt đầu. Chúng tôi cho rằng bạn sẽ muốn Phó Đại sứ Trueheart đảm nhận vai trò đứng đầu hoạt động Hoa Kỳ trong tình hình bình thường, nhưng người có thẩm quyền cao nhất mong muốn họ hiểu rõ ràng rằng sau khi bạn rời đi, Tướng Harkins nên tham gia giám sát tất cả các liên hệ với cuộc đảo chính và trong trường hợp cuộc đảo chính bắt đầu, Harkins sẽ trở thành Tư lệnh Mỹ tại VN và đại diện trực tiếp của Tổng Thống Kennedy, với Trueheart thực tế đóng vai trò là Cố vấn Chính trị. Đối với các cuộc tiếp xúc với cuộc đảo chính, chúng tôi sẽ duy trì sự hướng dẫn liên tục và mong đợi có báo cáo liên tục như nhau với sự giải thích kịp thời về bất kỳ sự khác biệt quan trọng nào trong các đánh giá về Harkins và [ít hơn 1 dòng chưa được giải mật].
8. Nếu cuộc đảo chính bắt đầu, câu hỏi về việc bảo vệ công dân Hoa Kỳ sẽ ngay lập tức được đặt ra. Chúng ta có thể di chuyển Tiểu đoàn Thủy quân Lục chiến vào Sài Gòn bằng đường hàng không từ Okinawa trong vòng 24 giờ nếu Tân Sơn Nhất có sẵn. Chúng tôi đang gửi chỉ thị tới Tư lệnh Mỹ tại Thái Bình Dương để sắp xếp chuyển quân có trật tự các tiểu đoàn TQLC Hoa Kỳ tới vùng biển tiếp giáp với miền Nam Việt Nam nhằm áp sát Sài Gòn trong khoảng 24 giờ.
9. Ở đây chúng tôi hiện đang xem xét các tình huống bất ngờ sau cuộc đảo chính và yêu cầu bạn đưa ra những đề xuất ngay lập tức về quan điểm sẽ được thông qua sau khi cuộc đảo chính bắt đầu, đặc biệt là đối với các yêu cầu hỗ trợ dưới nhiều hình thức khác nhau từ phía này hay phía kia. Đồng thời yêu cầu bạn chuyển tiếp các đề xuất hành động dự phòng nếu cuộc đảo chính (a) thành công, (b) thất bại, (c) ngang ngửa bất định.
10. Chúng tôi nhắc lại rằng nhóm đảo chính phải có trách nhiệm chứng minh khả năng thành công nhanh chóng đáng kể; nếu không, chúng ta nên ngăn cản họ đảo chính, bởi vì một tính toán sai lầm có thể gây nguy hiểm cho vị thế của Mỹ ở Đông Nam Á.
GHI CHÚ:
(1) Nguồn: Bộ Ngoại giao, Central Files, POL 26 S VIET. Bí mật hàng đầu. Văn bản nguồn là bức điện tín của CIA [số tài liệu chưa được giải mật] được gửi tới Bộ Ngoại giao chỉ để đọc bởi Dean Rusk (Ngoại Trưởng), Averell Harriman (Thứ Trưởng Ngoại Giao Đặc Trách Chính Trị), George Ball (Thứ Trưởng Ngoại Giao), Roger Hilsman (Phụ tá Ngoại Trưởng về Viễn Đông) và Thomas Hughes (Giám đốc Cục Tình báo và Nghiên cứu). Cũng được gửi tới Bộ Quốc phòng chỉ để đọc bởi Robert McNamara (Bộ Trưởng Quốc Phòng), Roswell Gilpatric (Thứ Trưởng Quốc Phòng), Tướng Maxwell Taylor (Tham Mưu Trưởng Liên Quân), Tướng Victor Krulak (Tướng TQLC, Hoạt Động Đặc Biệt Chống Nổi Dậy) và William P. Bundy (Phó phụ Tá Bộ Trưởng Quốc Phòng về an ninh quốc tế); Bạch Ốc, chỉ để đọc bởi McGeorge Bundy (Phụ tá Tổng Thống về An ninh Quốc gia); và lặp lại, chỉ để đọc, gửi tới Honolulu chỉ để đọc bởi Đô Đốc Harry Felt. Cũng được in trong "Pentagon Papers: Gravel Edition, vol. 11", trang 782-783.↩
(2) Văn bản 225, 226, 229 và 228 tương ứng.↩
(3) Ngày 30 tháng 10.↩
(4) Văn bản 237.↩
.
Kho sử liệu PHẬT GIÁO VIỆT NAM 1963 - SONG NGỮ:
https://thuvienhoasen.org/a39405/phat-giao-viet-nam-1963-song-ngu