BÊN DÒNG SINH TỬ CHÂU SA
Bao nhiêu năm làm kiếp con người (Sinh)
Chợt một chiều tóc trắng như vôi (Lão)
Lá úa trên cao rụng đầy (Bệnh)
Cho trăm năm vào chết một ngày (Tử)…
(“Cát bụi”-Trịnh Công Sơn)
Cuộc đời này vốn vô thường, huyễn mộng… Là con Phật thì ai cũng rõ biết.
Kiếp người là giả tạm, phù du, mong manh ngắn ngủi… là người học Phật thì ai cũng đã thấu hay.
Quy luật “sinh trụ hoại không” của muôn đời thật phũ phàng và vô cùng nghiệt ngã, hỏi có mấy ai vượt thoát khỏi vòng kiềm tỏa chặt chẽ của nó?
Dẫu rõ biết, dẫu thấu hay, nhưng vì vẫn là một chúng sanh, một sinh linh bé nhỏ, đang còn hụp lặn giữa bể khổ trầm luân, trôi lăn giữa dòng sinh tử luân hồi, nên chúng ta cứ luôn luôn sẵn sàng cho những giọt nước mắt tuôn rơi không chỉ khi tiếc nuối đau buồn với tổn thất, mà còn với lúc hạnh phúc mừng vui.
Nước mắt lưng tròng, rơi rớt đầm đìa, trào tuôn ràn rụa… thì cứ để chúng tự nhiên xuất đáo, tự do bay nhảy, không chuyện chi phải kềm nén, đắp đê ngăn đập để chặn đường rơi lối chảy của chúng. Khóc được cứ khóc, đó là chuyện bình thường. Khóc với tâm bình thường thì vẫn không hề xa Đạo.
Mẹ tôi, nữ sĩ Tâm Tấn (Trinh Tiên), nhà thơ của Phật Giáo, đã từng khóc biết bao lần trong quãng đời tu học và phụng sự Đạo pháp, mỗi khi đối diện với nỗi khổ “sinh ly tử biệt”, đối diện với sự mất mát to lớn của bao người, hay đối diện trước một khoảng không gian trống vắng tịch mịch mà một vị trưởng lão, một vị cao tăng, hay một vị ni trưởng…mới vừa để lại sau khi xả thân ngũ uẩn rời bỏ cõi trần gian mộng huyễn. Mẹ cũng khóc như ai. Nhưng bà thường khóc bằng… thi ca. Từng giọt lệ là từng câu chữ, từng dòng nước mắt là từng âm điệu âm giai, từng câu cú ngôn từ tuôn sa theo dòng chảy đau thương tiếc nuối như những hạt châu để dâng trình tiễn đưa giác linh của những bậc đại trí đại hạnh cao đăng giác ngạn. Nên, tôi mạo muội gọi đó là những giọt châu sa bên dòng sinh tử!
Những thi phẩm thương tiếc chư tôn đức phẩm hạnh của Mẹ tôi đã được gửi gắm hết cả tâm tình của một người con khóc cha vừa khuất bóng, khóc mẹ mới đi xa, không chỉ đơn thuần là những bài thơ phúng điếu góp vào tang lễ, mà hạt châu nào cũng long lanh sáng ngời bao lời kinh tiếng kệ tán dương tán tụng ân đức cao dầy của các bậc thạc đức hoằng pháp, độ sinh.
Là một đứa con luôn luôn còn bé bỏng nhỏ nhoi của Mẹ, tôi chỉ xin làm nhiệm vụ góp nhặt, tập hợp, và tuyển chọn lại những hạt châu quý báu đó từ những trang bản thảo chép tay, và các tập Kỷ Yếu Tang Lễ, về một mối, với ước nguyện được xâu kết thành một chuỗi hạt châu trong Vườn Thi Đạo.
- Kính dâng giác linh HT. Phó Tăng Thống Thích thượng Thiện hạ Hòa:
Bồ Đề Thánh Thọ (*)
Sinh dưới bóng cội Bồ Đề Thánh Thọ
Đất thiền gia sen hạ kín hương trời
Tâm Phước Điền đơm hạt ngọc tinh côi
Nạm ý Đạo tròn vin câu Diệu Pháp
Giọng dạy Chúng như oanh ngôn yến ngữ
Đức trao Tâm suối mát mạch Lâm Thiền
Giới tử Dược Sư, giới tử Từ Nghiêm
Người dẫn dắt lạy Đại Tăng Ấn Chứng:
Ngọc thốt văn thanh người nghe cảm động
Sư trưởng Huê Lâm rớm lệ mỉm cười…
Người châm hương khi Thánh Nữ vào ngôi
Tâm dụng Pháp như suối ngàn lặng lẽ…
Dầu giữa cảnh phong ba và máu lệ
Cấm Chúng ác hành, tránh dụng lời Ma!
(Là bởi vì trong một đóa Kỳ Hoa
Thâm vi diệu bóng Bồ Đề Thánh Thọ!)
Ly trần… hơn sáu mươi năm dị độ
Giữa mùa an cư nắng hạ rực vàng
Có cơn mưa lành trước lễ chuyển quan
Đất Trầm tỏa phất ngàn tâm quy ngưỡng…
Phước huệ giao ngôn khắc vào suy tưởng
Cho nguồn Thơ thơm nguồn Đạo tươm vần
Duyên Đạo Đời nửa thế kỷ hòa Tâm
Quỳ đảnh lễ Thánh Dung ngân ánh lệ.
(*) Bồ Đề Thánh Thọ là giống bồ đề chiếc ra từ gốc bồ đề mà Đức Bổn Sư ngồi thiền định và đắc quả vị Phật. Năm 1938, Đại sư Maha Thera Narada, đem cây bồ đề chiếc từ Bodh Gaya sang Việt Nam, và tặng cho Hội Nam Kỳ Nghiên Cứu Phật Học. Hội thọ lãnh và làm lễ trồng cây bồ đề ở trước chùa Linh Sơn (Sài Gòn, nơi Hội Nam Kỳ Nghiên Cứu Phật Học đặt trụ sở). Tác giả ví công đức đạo hạnh của Ngài HT. thượng Thiện hạ Hòa, vị cao tăng khai đạo, vững gốc nẩy nhành như Bồ Đề Thánh Thọ.
- Kính dâng giác linh HT. Thích thượng Thiện hạ Siêu:
Thuyền Tôn, Báo Quốc, Từ Đàm
Trống chuông Bát Nhã…bàng hoàng trỗi Kinh
Trên cao lấp lánh Văn Tinh
Nghiêng mời ánh chớp vận hành về Ngôi
Cao Tăng phẩm hạnh rạng ngời
Đem ban Tâm Phật ấm đời nhân sinh.
Chín phương trời đất minh minh
Năm mươi tuổi Hạ viên thành mười phương.
Huyền Văn chấp bút khoa trường
Chuyển tay Hàn Mặc khơi nguồn Chân Kinh
Truyền trao lớp lớp tăng sinh
Mầm Sen Khai Hạ, điểm nhành Mai Xuân
Bút nghiên thừa Huệ thừa Ân
Thiên Thần quét lá, lên tầng Tuệ Tăng.
Trí Tâm như ngọn Hải Đăng
Cho thuyền cao sóng thăng bằng mù khơi…
Như Trăng lồng lộng khung Trời
Soi cho Cội Pháp Rừng Đời nguyên sinh.
Chiêu Thu nắng ngả bên thềm
Chuông ngân trút lệ, mõ rền nhịp Tang
Vườn Thiền Tôn, sân Từ Đàm
Rào mưa gãy gục, Trăng Vàng vỡ khuôn
Mái rêu Cổ Tự đậm buồn
Vầng Dương che mặt màn sương Thu mờ…
Mây vàng đỉnh Thứu giăng tơ
Ảo hình lọng báu nghinh chờ Chân Sư.
Vừa xong Ấn bút gieo Châu
Truyền tâm tải đạo, về hầu Như Lai.
- Kính dâng Giác linh HT. Già Lam thượng Trí hạ Thủ:
Niềm đau nhược thảo
Gót hồng nhẹ bước về Ngôi
Vẫy tay Hoằng Pháp ngậm ngùi nhân sinh!
Trăng soi Báo Quốc lung linh
Dấu rêu còn đậm sân thiền bóng xưa...
Trầm khơi Hải Đức hương đưa
Nao nao Biển Pháp nhớ mùa huyền ngôn,
Quảng Hương sương nắng gieo hồn
Sương bay Cổ Lục nắng vờn Thiên Thu;
Cỏ cây thao thức dáng Từ
Mưa đau nhược thảo, sa mù nhã hoa!
Gió hương rèm lụa phất qua
Đăm nhìn chiếc võng, khay trà, mà thương!
Nhìn sâu lối sỏi vườn hương
Giày rơm gậy trúc in đường Thầy đi...
Chim nghiêng mái Tịnh ca bi
Nhớ “Hoàng Hoa”... giọng ngâm thi buổi trà
Thầy như Mặt Nhựt chiếu xa
Môn sinh, Phật tử lệ nhòa hướng dương
Ân Thầy đầy ắp nguồn thương
Từ ngôn ái ngữ đẹp dường gấm châu,
Hàng hàng giọt lệ kết châu
Tâm nguyền trải thảm dâng hầu Giác Linh
Trùng trùng quang chiếu Non Linh
Tâm Như nhập Thánh đăng trình giá-na.
Trầm phong kín động Kim Tòa
Non ngàn năm... Hạc Mây xa chập chùng...
- Kính dâng giác linh Cố Đại Lão HT.Thích thượng Trí hạ Nghiêm:
Kim Cương Huyệt Đá
Trời Xuân Lộc, đất Đồng Xuân
Mây lành Trăng sáng khai thần sơ sinh
Rồi từ một Tạng Địa Linh
Bàn tay ấn bút ngân Kinh Lời Vàng
Phổ Môn mở Pháp Hoa trang
Luận Thành Thật điểm hàng hàng ý sâu
Ngợp trong Suối Pháp nhiệm mầu
Vừa xong Bát Nhã vạn câu, Tặng Đời…
Một đời Hoằng Hóa cao ngôi
Ẩn cư Trại Thủy đỉnh đồi pháp sương
Giữa Vô thường trụ Chơn thường
Mai vàng Lan biếc thiền hương bốn mùa…
Dòng kinh tỏa mát tờ xưa
Giọt sương châm Tuệ Đại Thừa vào nghiên…
Tuổi Đời, Tuổi Đạo cao niên
Làm sao tránh khỏi biến thiên Cuộc Trần!
- Ôn chờ sắc hội Tinh Vân
Đất trời dung hợp vào Xuân Quý Mùi
Chân Trần bước nhập về ngôi
Mắt xuyên Hải Đức
Mạch đồi Long Sơn.
Linh Phong Cổ Tự cung đờn
Bất sanh Bất Diệt Pháp vờn Tâm Kinh.
Cỏ hoa chim chóc cung nghinh
Kim Cương Huyệt Đá ấm tình ngàn năm…
- Kính dâng giác linh HT. Luật Sư Thích thượng Đỗng hạ Minh.
Hoa Mạn Đà La
Nhìn trời tỏa sáng tia sao:
Bút tươm Luật Tạng nạm vào trang son;
Vầng trăng chiếu diệu đầu non:
Nghiên vàng dấu ấn khuyên tròn đề thi
Tâm tâm trải gấm đồng quy
Dệt trang Thiền sử sắc quỳ lung linh
“Mấy mùa Xuân tới, Đạo Căn vươn tỏa đồi xanh, nẩy nở Mạn Đà Tâm Đại Chúng
Mười bảy năm qua, Pháp Chủng gieo ngời triền biếc, xum xuê Tùng Trúc Chí Tăng Sinh” (*)
Câu đối kính dâng mừng chúc bậc Siêu, Minh
Hai nét bút Luận Kinh tươm Luật Tạng.
Không ngại phế hưng, không chùn Pháp nạn
Đường đồi xanh quẩy nặng gánh hai chùa
Hải Đức-Long Sơn hực nắng bầm mưa,
Chân hành Đạo vẫn không lầm lối bước.
Bàn tay Pháp vươn dìu người ngã trượt
Nguồn bao dung suối mát độ hành nhân
(Lỡ bước phiêu du chạm kiếp đường trần)
Ân pháp nhũ như Mẹ Hiền vẫy gọi!
Gió đất nước lửa, hao dần Tứ Đại
Xe Hoàng Vân Phượng Các hiển non xa!
Tháo dép bụi trần, đau gót phù hoa,
Chân không bước lên mấy tầng Nội Viện…
Còn nghe vẳng nhịp trống chuông cung tiễn
Một tràng cười rung sóng biển nguồn non
Dấu ấn trang xưa nghiên bút châm son
“An Cư Tháp” nắng Trăng Rằm ủ Hạnh.
(*) Hai câu đối này tác giả kính mừng ngày Hòa Thượng Từ Đàm -Thiện Siêu và Thượng Tọa Đỗng Minh được phong Viện Trưởng và Phó Viện Trưởng trường Cao đẳng Phật học.
- Kính dâng giác linh Ni Trưởng Thích Nữ thượng Diệu hạ Không:
Hoàng hạc quy xứ Hạc tẩm Hương Trầm
Một hoa giáp xếp gấm bào mệnh phụ
Giữa thu hoa vứt trâm ngọc thiên kim
Hướng Thắng Man cho sắc lặng duyên chìm
Vọng Kiều Mẫu khoác y vàng áo vải
Dẫn dắt đường tu từ hàng quý phái
Hàng sơ cơ vô học cũng tâm thông
Chấp duy-na thánh thót giọng chuông đồng
Trượng phu tướng uy nghi năm vóc phục
Thọ đại giới khắc sâu lời phú chúc
Kinh Lăng Già ấn nguyệt tỏa minh châu
Sóng gió thuyền chao mấy lớp cồn dâu
Miền Trung Đạo như nhiên an lạc hạnh
Ơn khuyến hóa trực nhìn màn viễn cảnh
Đại chúng từ dung, đệ tử ly phàm
Dựng Ni trường, Ni tự suốt Trung
Khai mở Liên Hoa, ươm nhuần hương đạo
Viên đá đầu tiên viên thành ngọc bảo
Đá nâng cao ngôi thờ tự Như Lai
Đá kê vai nền móng dựng kim đài
Đá ẩn tướng ấn sâu lòng đất Tổ…
Những viên đá đầu tiên cựa mình trăn trở
Mây Thừa Thiên ra Bắc báo tin tang
Gió Ngự Bình thông điệp hướng phương
Từ tả ngạn dòng Hương mờ gương lệ
Chuông Diệu Đức trỗi ngân lời diệu kệ
Trống Kiều Đàm nhịp pháp chuyển lôi âm
Những phách công nương, mệnh phụ, phi tần…
Bỗng quần tụ vẫy tay nghinh đạo phẩm
Hàng pháp muội, ni sinh tràng phan gấm
Có Diệu Quang thánh nữ nhẹ tung hoa
Tầng thiên cung Khổng Tước nhả âm ca
Mây cuộn sóng đẩy thuyền trăng bỉ ngạn…
Hoàng hạc nhất khứ bất phục phản
Hoàng hạc quy xứ hạc tẩm hương trầm
Ôi bao la cánh hạc đã gieo ân
Rồi vút bong nhập huyền môn non tĩnh…
Đôi tay chắp hương sen lồng gió hạnh
Mắt vương vương chớp mộng hướng mây vàng
Diệu âm ngân tỳ trúc ngút không gian
Sương sa ngọc nhập đôi hàng châu lệ.
- Kính dâng giác linh Ni Trưởng Thích Nữ thượng Trí hạ Hải:
Mất bóng Hạc Vàng
Thời Huế đẹp… thôn vườn xanh Vỹ Dạ
Phủ Vương thơ, Huyền nữ nếp yêu kiều
Sách vở thơm hương, tà áo Cô Chiêu
Gót son chuyển gieo đề Thi, bút Họa…
Như sen trắng Tịnh Tâm mùa năng Hạ,
Đài gương ươm phong nhị kín U hương
Chớp sát na nhìn thật tướng Mây Sương,
Từ Đại Nội nhập qua Thiền Đại Giác.
Mắt chạm tờ kinh
Huyền âm trỗi nhạc
Thấm bản đạo ca
Tâm bật Kim Ngôn!
Tiếng Hồng Chung rúng động đầu nguồn,
Trăng Di Đà lặng thinh hiển hiện…
Một tiếng thét! Trả về thân Cõi huyễn
Ngàn sức Đau cho khép kín di ngôn…
Bờ Tử sinh, thuyền lách mái chiêu hồn
Sen trắng Phủ Vương, Sen vàng Lâu Các.
Huyền Sử nghi dung hạnh tài uyên bác
Kim Cổ Đông Tây dấu ấn nhân gian.
Ni sư! Ni sư! Mất bóng Hạc Vàng…
Còn rất nhiều những “thi phẩm châu sa” khác, rất tiếc là trang báo có giới hạn, nên chỉ xin giới thiệu thêm thi phẩm gần đây nhất để kết thúc bài viết này.
- Kính dâng giác linh Ni Trưởng Thích Nữ thượng Viên hạ Minh:
Cung kính vọng về Hồng Ân
đảnh lễ Sư Trưởng
Nghiệp duyên trần cảnh qua Bách Tuế
Lưu đường giáo thọ nở Thiền hoa
Pháp hạnh bồ đề nhập Không môn
Đạt cõi Vô Ưu về diệu tánh.
Phật lực Hồng Ân độ thế
Viên dung tướng hảo khai minh
Thừa ân lớp lớp ni sinh
Nhành sen khai hạ, vun nhành mai xuân…
Xin đảnh lễ Hồng Ân, bái vọng
Dâng Tâm Thơ… đẫm lệ tuôn tràn
Hoa đăng sáng lễ Vu Lan
Lời thơ hiếu hạnh vượt ngàn dặm xa…
Kính dâng Mẹ, nhân Trung Thu Sinh Nhật của Người.
Tâm Không Vĩnh Hữu