Bilingual: 149. Telegram From the Embassy in Vietnam to the Department of State

Bilingual:

149. TELEGRAM FROM THE EMBASSY IN VIETNAM
TO THE DEPARTMENT OF STATE 
CÔNG ĐIỆN TỪ ĐẠI SỨ QUÁN HOA KỲ TẠI VIỆT NAM
GỬI BỘ NGOẠI GIAO HOA KỲ

Author: Dean Rusk

Translated by Nguyên Giác

149. Telegram From the Embassy in Vietnam to the Department of State

Saigon, June 4, 1963, 2 p.m.

I saw Thuan for about 15 minutes at 11:45, after which he returned immediately to President’s office.

In response my opening question re GVN plans for dealing with Hue situation, Thuan said that he could tell me in strict confidence that at Cabinet meeting yesterday afternoon presided over by Vice President Tho it had been decided to recommend to President that government reestablish direct contact with Buddhists. President had approved and arrangements were being made for Counselor Nhu to meet with Buddhist leaders from Hue. He repeated that this decision was still highly confidential but GVN wanted Washington to know of it.

I said that I was glad to hear that contact would be reestablished, as this was obviously essential to any solution. It seemed to us equally essential, however, that population in Hue know of what government was doing and that in our view more dramatic action was called for. Thuan urged me to put forward any suggestions—indeed his attitude throughout was most receptive, and worried—and I said that it seemed to us situation called for prompt and public announcement by President Diem of his readiness to discuss Buddhist grievances further and that effectiveness such move would be greatly heightened if President himself would go to Hue for these discussions and to assess situation generally. I said that I was aware of risks in this course. GVN concession in replacing principal officials in Hue June 1 apparently had no effect unless it was to stimulate further agitation. Nevertheless it seemed to me risk had to be taken. I told Thuan that I was diffident about making specific suggestions about handling of internal Vietnamese problems. Nevertheless U.S. was involved in this matter and I felt bound to tell him that in my opinion, U.S. support for GVN could not be maintained in face of bloody repressive action at Hue.

I said that problem was made vastly more difficult by reports of use of blister gas yesterday. Thuan seemed incredulous. (Believe this was first he had heard of this; I even had to explain what a blister is.) I said I was by no means sure what sort of agent was used but that evidence was compelling that something other than tear gas had been employed in last incident about 1800. Helble had himself observed blistering on victims and fact that some appeared be having respiratory difficulties. These were symptoms which could be associated with mustard gas. I added that it was probably well known in Hue that 60odd people had been hospitalized last night and that press reports could be expected at any time. It was therefore vital, I thought, for GVN to investigate matter immediately. If there were any suggestion of poisonous agent being used, GVN should at once disclaim responsibility and proceed to punish individuals who were responsible. I made it quite clear that unless effective measures of this sort were taken, U.S. would probably be forced to condemn action publicly.

In course of discussion, I pointed out that one of the unfortunate, and explosive, aspects of Hue situation was open hostility of population toward troops. I asked whether it would not be possible to remove them and leave security controls to police. Thuan said that it was his understanding that police in Hue (unlike those in Saigon) had not been trained in riot control techniques and the like. I also told Thuan that in my view, GVN made solution of problem more difficult by fixing blame for agitation on VC. There were many factors involved in situation. He indicated assent.

Thuan said he would report our conversation to the President immediately and would let me know the result. I said that I would like if at all possible to have a reaction during the course of the day and particularly on the matter of employment of blister gas. I stressed that Washington was very concerned over developments. Thuan indicated that he would do his best.

Trueheart

Source:

https://history.state.gov/historicaldocuments/frus1961-63v03/d149

.... o ....

149. Công điện từ Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Việt Nam gửi Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ

Sài Gòn, ngày 4 tháng 6 năm 1963, 2 giờ chiều.

Tôi gặp [Bộ Trưởng Tổng Thống Phủ Nguyễn Đình] Thuần khoảng 15 phút lúc 11:45, sau đó anh ta trở lại ngay văn phòng của Tổng Thống.

Trả lời câu hỏi mở đầu của tôi về kế hoạch của Chính phủ Việt Nam đối phó với tình hình Huế, Thuần nói rằng ông có thể nói với tôi một cách chắc chắn rằng tại cuộc họp Nội các chiều hôm qua do Phó Tổng thống [Nguyễn Ngọc] Thơ chủ tọa đã quyết định đề nghị Tổng thống [Diệm] nối lại liên lạc trực tiếp với Phật tử. Tổng thống đã chấp thuận và sắp xếp để Cố vấn [Ngô Đình] Nhu gặp các nhà lãnh đạo Phật giáo từ Huế. Ông [Thuần] nhắc lại rằng quyết định này vẫn còn rất bí mật nhưng Chính phủ Việt Nam muốn Washington biết về nó.

Tôi nói rằng tôi rất vui khi biết rằng liên lạc sẽ được thiết lập lại, vì điều này rõ ràng là cần thiết cho bất kỳ giải pháp nào. Tuy nhiên, đối với chúng tôi, điều quan trọng không kém là người dân ở Huế biết chính phủ đang làm gì và theo quan điểm của chúng tôi, cần phải có hành động quyết liệt hơn. Thuần thúc giục tôi đưa ra bất kỳ đề nghị nào - thực sự thái độ của ông ấy trong suốt thời gian đó rất dễ tiếp thu và lo lắng - và tôi nói rằng đối với chúng tôi, dường như tình hình đòi hỏi Tổng thống Diệm phải thông báo nhanh chóng và công khai về sự sẵn sàng thảo luận thêm về những bất bình của Phật giáo và hiệu quả của đề xuất đó. Hiệu quả sẽ tăng lên rất nhiều nếu đích thân Tổng thống sẽ đến Huế để thảo luận và đánh giá tình hình chung. Tôi nói rằng tôi đã nhận thức được những rủi ro trong tình hình này. Sự nhượng bộ của Chính phủ Việt Nam trong việc thay thế các quan chức chính ở Huế vào ngày 1 tháng 6 dường như không có tác dụng gì trừ khi nó kích thích kích động hơn nữa. Tuy nhiên, đối với tôi, dường như rủi ro phải được chấp nhận. Tôi nói với Thuần rằng tôi không dám đưa ra các đề xuất cụ thể về việc xử lý các vấn đề nội bộ của Việt Nam. Tuy nhiên, Hoa Kỳ có liên quan đến vấn đề này và tôi buộc phải nói với Thuần rằng theo ý kiến của tôi, sự hỗ trợ của Hoa Kỳ đối với Chính phủ Việt Nam không thể được duy trì trước hành động đàn áp đẫm máu tại Huế.

Tôi đã nói rằng vấn đề đã trở nên khó khăn hơn rất nhiều bởi các báo cáo về việc sử dụng lựu đạn cay làm phỏng da ngày hôm qua. Thuần tỏ vẻ không tin. (Tôi tin rằng đây là lần đầu tiên Thuần nghe nói về điều này; tôi thậm chí còn phải giải thích vết phỏng phồng rộp là gì.) Tôi nói rằng tôi không chắc loại chất độc nào đã được sử dụng nhưng bằng chứng thuyết phục rằng thứ gì đó không phải hơi cay đã được sử dụng trong sự kiện mới đây vào khoảng 18:00 giờ chiều. Bản thân [Lãnh sự] Helble đã quan sát thấy vết phồng rộp trên các nạn nhân và thực tế là một số người dường như đang gặp khó khăn về hô hấp. Đây là những triệu chứng có thể liên quan đến khí mù tạt [mustard gas]. Tôi nói thêm rằng có lẽ ai cũng biết ở Huế rằng 60 người đã nhập viện đêm qua và báo chí có thể đưa tin bất cứ lúc nào. Do đó, tôi nghĩ, điều quan trọng là Chính phủ Việt Nam phải điều tra vấn đề ngay lập tức. Nếu có bất kỳ nghi vấn nào về việc sử dụng chất độc, Chính phủ Việt Nam nên ngay lập tức từ chối trách nhiệm và tiến hành trừng phạt những cá nhân chịu trách nhiệm. Tôi đã nói khá rõ ràng rằng trừ khi các biện pháp hiệu quả thuộc loại này được thực hiện, Hoa Kỳ có thể sẽ buộc phải lên án hành động một cách công khai.

Trong khi thảo luận, tôi đã chỉ ra rằng một trong những khía cạnh đáng tiếc và dễ bùng nổ của tình hình Huế là sự thù địch công khai của người dân đối với quân đội. Tôi hỏi liệu có thể loại bỏ chúng và giao việc kiểm soát an ninh cho cảnh sát hay không. Thuần cho biết anh hiểu rằng cảnh sát ở Huế (không giống như ở Sài Gòn) chưa được đào tạo về các kỹ thuật kiểm soát bạo loạn và những thứ tương tự. Tôi cũng nói với Thuần rằng theo quan điểm của tôi, Chính phủ Việt Nam đã làm cho việc giải quyết vấn đề trở nên khó khăn hơn bằng cách đổ lỗi cho VC kích động. Có nhiều yếu tố liên quan đến tình huống. Thuần lộ sự đồng ý.

Thuần nói sẽ báo cáo ngay cuộc nói chuyện của chúng tôi với Tổng Thống và sẽ cho tôi biết kết quả. Tôi nói rằng tôi muốn nếu có thể có một phản ứng ngay trong ngày và đặc biệt là về vấn đề sử dụng lựu đạn cay làm da phồng rộp. Tôi nhấn mạnh rằng Washington rất quan ngại về các diễn biến. Thuần cho biết anh sẽ cố gắng hết sức.

Trueheart (Quyền Đại sứ Hoa Kỳ tại VN)

....o....