1. Bố Thí

1. BỐ THÍ

(1) Keo kiệt

“ Này các Tỷ-kheo, có năm loại keo kiệt. Thế nào là năm ? Keo kiệt về chỗ cư trú, keo kiệt về gia đình, keo kiệt về lợi nhuận, keo kiệt về lời khen, và keo kiệt về Pháp. Đó là năm loại keo kiệt. Trong năm loại keo kiệt này, tệ hại nhất là keo kiệt về Pháp. Đời sống phạm hạnh được thực hiện bằng việc từ bỏ và đoạn trừ năm loại keo kiệt này.”

                                       ( Tăng Chi BK II, Ch.XXIV: 254-255, tr. 748-749)

(2) Thành tựu bố thí

“ Thế nào là thành tựu bố thí ? Ở đây, vị thánh đệ tử sống trong  gia đình với tâm không bị keo kiệt chi phối, bố thí rộng rãi, bàn tay mở rộng để cho , vui thích từ bỏ, hết lòng làm từ thiện,  thích thú khi bố thí và chia sẻ.  Như vậy gọi là thành tựu bố thí.”

                                          ( Tăng Chi BK I, Ch.VII:61(6); tr 678 )

(3) Lý do để bố thí

“Này các Tỷ-kheo, có tám lý do để bố thí. Thế nào là tám? (1) Bố thí vì mong cầu.( 2) Bố thí vì sân hận.(3) Bố thí vì vọng tưởng.(4) Bố thí vì sợ hãi,(5) Người bố thí nghĩ rằng: “Trước kia cha ông ta đã bố thí, ta không nên từ bỏ truyền thống gia đình này”.(6) Người bố thí nghĩ rằng: “Sau khi ta thực hiện bố thí  này, khi thân hoại mạng chung, sau khi chết, ta sẽ được tái sanh vào cõi thiện lành, vào  thiên giới ”.(7) Người bố thí nghĩ rằng: “Khi ta thực hiện bố thí  này, tâm của ta được thanh tịnh, và hoan hỷ sẽ khởi sinh”. (8) Người thực hành bố thí nhắm mục đích trang nghiêm tâm, làm tâm cao thượng.” Đây là tám lý do để bố thí.”

                                            ( Tăng Chi BK III- Ch IV:33; tr. 608 )

( 4) Bố thí của bậc chân nhân

- Này các Tỷ-kheo, có năm loại bố thí của bậc chân nhân. Thế nào là năm ?

 Vị ấy bố thí vì lòng tin; bố thí  với sự kính trọng; bố thí đúng thời; bố thí với tâm hào phóng; bố thí không làm tổn thương mình và  người khác.

(1) Do vị ấy bố thí vì lòng tin, bất cứ nơi nào quả của việc bố thí ấy chin muồi, vị ấy sẽ được giàu có, sung mãn, đại phú, và vị ấy có dung săc đẹp đẽ , thu hút, duyên dáng, được sở hữu làn da tuyệt đẹp.

(2) Do vị ấy bố thí với lòng kính trọng, bất cứ nơi nào quả của việc bố thí ấy chin muồi, vị ấy sẽ được giàu có, sung mãn, đại phú, và vợ con, nô tỳ, người đưa tin, người làm công , đều vâng lời, lắng nghe và  chú tâm để hiểu được chủ mình.

(3) Do vị ấy bố thí đúng thời, bất cứ nơi nào quả của việc bố thí ấy chin muồi, vị ấy sẽ được giàu có, sung mãn, đại phú, và các lợi lạc đến với vị ấy đúng lúc, và rất phong phú.

(4) Do vị ấy bố thí với tâm hào phóng, bất cứ nơi nào quả của việc bố thí ấy chin muồi, vị ấy sẽ được giàu có, sung mãn, đại phú, và tâm của vị ấy có khuynh hướng thọ hưởng những điều tốt đẹp nhất của năm dục công đức.

(5) Do vị ấy bố thí không làm tổn thương mình và người khác, bất cứ nơi nào quả của việc bố thí ấy chin muồi, vị ấy sẽ được giàu có, sung mãn, đại phú, vị ấy sẽ không bị mất mát tài sản bất cứ lý do gì, dù là do lửa cháy, lụt lội, bị vua tịch thu, trộm cướp hay do những người thừa kế bị ghét bỏ chiếm đoạt.

Này, các Tỷ-kheo, đó là năm loại bố thí của bậc chân nhân.”

                                        ( Tăng Chi BK II,  Ch XV: 148, tr. 591-592 )

(5) Bố thí thực phẩm (1)

          - Này các Tỷ-kheo, nếu chúng sinh biết được kết quả của bố thí và chia sẻ, như ta đã biết, thì họ sẽ không ăn mà không chia sẻ, họ sẽ không để cho sự ô uế của keo kiệt ám ảnh và mọc rễ trong tâm họ. Thậm chí nếu đó là miếng ăn tối hậu, là miếng ăn cuối cùng, họ sẽ không ăn mà không chia sẻ, nếu có người nào đó cần chia sẻ. Nhưng, này các Tỷ-kheo, vì chúng sinh không biết  kết quả của bố thí và chia sẻ như ta đã biết, nên họ đã ăn mà không bố thí, và sự ô uế của keo kiệt ám ảnh và mọc rễ trong tâm họ.

                                                                      ( Kinh Itivuttaka 26; 18-19)

(6) Bố thí thực phẩm (2)

“ Một thánh nữ đệ tử khi bố thí thức ăn, là bố thí bốn pháp cho người nhận. Thế nào là bốn ? Người ấy đã bố thí thọ mạng, dung sắc, an lạc và sức mạnh. Bằng cách bố thí thọ mạng, chính người ấy sẽ được thọ mạng, thuộc cõi người hay cõi thiên. Bằng cách bố thí dung sắc, chính người ấy sẽ được dung sắc, thuộc cõi người hay cõi thiên. Bằng cách bố thí an lạc, chính người ấy sẽ được hưởng an lạc, thuộc cõi người hay cõi thiên. Bằng cách bố thí sức mạnh, chính người ấy sẽ được sức mạnh, thuộc cõi người hay cõi thiên. Một thánh nữ đệ tử khi bố thí thức ăn, là bố thí bốn pháp này cho người nhận.”

                                                    ( Tăng Chi BK I, Ch.VI: 57; tr 670-671)

(7) . Bố thí Pháp

“ Này các Tỷ-kheo, có hai loại bố thí. Thế nào là hai ? Bố thí của cải vật chất  (tài thí), và bố thí Pháp ( Pháp thí). Trong hai loại bố thí ấy, Pháp thí là tối thắng. Có hai loại cúng dường này …   hai loại bố thí này…hai đối tượng để từ bỏ này. Thế nào là hai ? Từ bỏ của cải vật chất và từ bỏ bằng cách bố thí Pháp. Đó là hai loại bố thí. Trong hai loại bố thí này, bố thí Pháp là tối thắng .”

                                   ( Tăng Chi BK I, Ch XIII: 1­-10; tr 168)