11
Trừ sạch ham muốn
Một hôm khi Jetsušn đang ở trong thung lũng Dược Liệu vùng Chu Bar dạy Pháp cho vài
đệ tử, Thiền giả Ortošn Gendun
đến gần ngài và hỏi, “Lama
quý báu, trong những lời
giáo huấn của vài geshe (
pháp sư), ngài
nổi danh như một vị Phật. Họ nói ngài đã
hoàn toàn diệt trừ ham muốn. Có thật vậy không ?”
Jetsušn
trả lời : “Họ nói vậy đó. Nhưng có nhiều cách để loại trừ
ham muốn. Không có ai trong họ
chắc chắn đạt được Phật tánh. Ông có thể
hiểu ý nghĩa của danh từ “Phật” khi nghe bài ca của lão già này.”
Con lạy dưới chân Marpa vĩ đại,
Lotsawa nói hai thứ tiếng,
Người với cái nhìn thấu suốt ba thời
Đã
chứng ngộ thực tại của cái nhiều như là một.
Đặc biệt, người nào đã tẩy sạch và
hoàn toàn loại bỏKhối
chồng chất những
định kiến và dấu vết in
tiêu cựcVà những che ám của
phiền não và hành động
Gây ra bởi
sức mạnh của
vô minh ;
Người nào đã làm tan sự
lầm lạc tối tămChe ám sự
hiểu biết về
thế giới khách quan
Và
đạt được những
sức mạnh,
niềm tin và những
tài sản độc nhất(18)
Qua sự thấu suốt của
trí huệ về
trạng thái bổn nhiên –
Với người đã phát triển
Mọi phẩm tính của
toàn giác như vậy
Danh từ “Phật” được đặt tên cho.
Một vị Phật
hoàn hảo như thế
Hoàn toàn thoát khỏi mọi
ham muốn.
Nói rằng ngay những con rệp trên cây
Và trẻ nhỏ thiếu
nhận thức rõ ràngLà những vị Phật là
lời nói của kẻ ngu.
Vì thiếu những
ý niệm rạch ròi
Như
sở hữu và bạn bè,
Chúng còn bị khổ sở vì những
phản ứngVới nóng và lạnh, đói và khát.
Những
liên kết gốc rễ này
dần dần phát triển
Thành những
ý niệm đã nở trọn của
ham muốn.
Người
ngoại đạo,
hiền triết và
tà giáoCũng có nhiều sở đắc
Như bay ngang qua bầu trời,
Cái biết
thiên nhãn không
chướng ngạiNhiều sự
biến hóa huyền thuật
Và
thoát khỏi những khao khát những đối tượng của
ham muốn.
Nhưng họ xoay tròn trong
sanh tử hoài hoài
Vì
lỗi lầm trong nguồn gốc
quy y sai
Và không có cái thấy
Của
trí huệ phân tích và
thiện xảo trong
phương tiện.
Cũng thế, với những
hành giả Phật giáoDầu họ đã
du hành qua
bốn thiềnVà
bốn thiền vô sắc giớiĐạt đến đỉnh cao nhất của
sanh tử nơi không có
ham muốnNhưng nếu họ không đầy đủ
trí huệ và
phương tiện,
Họ cũng sẽ xoay tròn trong
sanh tử như trước.
Bởi thế,
Phật quả không bao giờ
đạt đượcChỉ bằng sự ngưng dứt
ham muốn mà không có hợp nhất
Của
phương tiện và
trí huệ qua sự
thiện xảo trong
phương tiện.
Vậy điều ấy tiến hành như thế nào ?
Nghiên cứu những
con đường của ba loại nhân cách :(19)
Sáu cái
siêu việt là
bố thí,
trì giới vân vânBốn
phương tiện xã hội và
bốn tâm vô lượng,
Ba thừa và ba
căn bản của
thực hành,
Và sự hòa nhập của
đại bi và
tánh Không.
Rồi
nỗ lực tích tập một kho lớn
công đứcBởi
bố thí,
trì giới và
nhẫn nhục siêu việt.
Xây dựng nên kho
trí huệ rốt ráoBằng cách
thực hành những
siêu việt định và huệ.
Nghị lực hỗ trợ cho cả hai
Bằng cách
tăng cường nỗ lực của
tâm thức.
Dù cho mọi sự là
tánh Không hiện tiền,
Thì sự khăng khít chỉ với danh xưng “tánh Không”
Mà không có sự
chứng ngộ thực sự
Chỉ dẫn đến sự chối bỏ hành động và kết quả,
Là
nguyên nhân lớn của
địa ngục và mất hết
tự do.
Bởi thế, đối với hành động tốt, xấu và kết quả của chúng,
Phải tránh
tội lỗi trong một mức độ nhỏ nhất,
Và trau dồi
đức hạnh đến một
phạm vi lớn nhất.
Cũng
cố gắng trau dồi sự
kết hợp không thể
phân chiaCủa
trí huệ và
thiền định,
Vì với
định tâm thức được
an định,
Và với huệ những
đi lạc được
nhận biết.
Cũng như thế, với
tánh Không và
đại bi,
Trau dồi sự hòa nhập của
trí huệ và
phương tiện,
Vì nhờ vào
phương tiện cao cả của lòng
đại bi này
Lợi lạc của
chúng sanh trong vòng sanh tử được
thành tựu,
Và nhờ vào cái thấy của
trí huệ tánh KhôngPháp thân cho chính mình được
thực hiện.
Từ
hạt giống cầu nguyện được trồng
Thấm nhuần với
phương tiện thiêng liêng của lòng bi
Sắc thân có hai cái được khởi ra từ đó.
Và bởi những
hóa hiện không thể nghĩ bàn của
sắc thân.
Những
hy vọng, mong muốn và nhu cầu của
chúng sanhĐược
đáp ứng theo những cách
phù hợp với
lợi lạc của họ,
Như một viên ngọc
ban cho mọi ước muốn,
Hay một cây
thỏa nguyện, hay một cây
thiêng liêng để
tôn sùng.
Và
toàn giác,
thoát khỏi định kiến,
ý niệm,
Đáp ứng những
hy vọng của
mọi người tu hànhNhư những
tia sáng mặt trời tuôn chảy và không thể nghĩ bàn
Làm tan sương mù của mọi
thế giới.
Những cấp bậc của sự
tu hành ấy
Chan chứa trong tâm của Marpa,
Vị vua của mọi nhà dịch giả.
Là
phạm vi chứng ngộ của Mila.
Ta đã
giải thích cho con, Ortošn,
Sự thấu hiểu này của thiền giả
khất thực –
Hãy mang nó trong lòng, hỡi
con người cao quý.
Cho đến khi nào
trạng thái bổn nhiên
hiện tiền được giáp mặt
Qua sự
kết hợp của Pháp và tâm
tinh túy của con,
Chớ
chểnh mảng với nhân và quả.
Cho đến khi nào con đã
đạt được thiện xảoTrong mọi kinh, tantra và luận,
Chớ dạy Pháp một cách
vu vơ.
Cho đến khi nào thân, ngữ và tâm được hướng tới
lợi lạc của người khác
Bằng cách chặt đứt sự dính vướng với
tham muốn của riêng con,
Chớ
cư xử với mong đòi và
mánh lới.
Cho đến khi nào con đã chặt đứt sự dính vướng với
tham muốn của riêng con
Và có thể
hy sinh cuộc đời để làm
lợi lạc cho người khác
Chớ có nói, “Tôi là một
bồ tát.”
Cho đến khi nào
tham dự vào sự
lợi lạc của người khác với bốn
phương tiện xã hộiQua sự khởi đầu của
từ bi hỷ xả trong tâm
Chớ có nói, “Tôi làm việc cho
lợi ích của người khác.”
Cho đến khi nào lòng con là một với lama của con
Và con
cầu nguyện ngài bốn thời trong mỗi ngày,
Chớ có nói, “Tôi có lòng kính ngưỡng.”
Cho đến khi nào
chúng sanh và
thế giới chiếu sáng như
thần linh, không luyến chấp,
Và thân huyễn được tịnh hóa vào tịnh quang,
Chớ có nói, “Tôi là một
hành giả của thừa
thần chú.”
Cho đến khi nào những dakini tụ lại ở bữa tiệc của con
Và những đồ cúng
thiêng liêng biến thành cam lồChớ có nói, “Tôi
cử hành lễ tiệc
tôn giáo.”
Cho đến khi nào làm chủ được hạt trắng, khí và kinh mạch,
Và những đại có thể bỏ hay giữ,
Chớ có
cử hành karmamudra.
Cho đến khi nào
sức mạnh của tánh Giác
trong sáng khởi hiện
Trong tĩnh lặng
rực rỡ,
thoát khỏi tư tưởng,
Chớ có nói, “Tôi
thiền định về tám cấp bậc định.”
Cho đến khi nào
thực tại chân thực được sinh ra trên trán
Qua khảo xét bằng
trí huệ phân tích, bổn nguyên,
Chớ có nói, “Chứng ngộ đã mọc lên.”
Con có hiểu nghĩa ta nói không, thiền giả ?
Xúc động bởi
niềm tin mạnh mẽ, thiền giả hát :
Eh ma ! Đại thiền giả repa !
Eh ma ! Người
bảo vệ chúng sanh trong
ba cõi !
Eh ma ! Phật với
hình tướng con người !
Con lạy dưới chân ngài, cha Jetsušn vĩ đại.
Mây của
tình thương và bi mẫn
Nhóm tụ trong bầu trời
vô biên của tâm ngài,
Và với
sấm sét vang rền của lời ngài
Một trận mưa
giảng Pháp rơi xuống.
Ngài đã gieo
hạt giống của những
giáo huấn sâu xaTrong đất cằn khô, không canh tác của tâm con,
Được tưới với những sự phát giác
rõ ràng,
Tránh khỏi trận mưa đá của
tư tưởng sai lầm,
Và được chăm sóc với sự
thiện xảo đúng thời, bi mẫn trong
phương tiện.
Dù quả
toàn giác chưa chín
Do
căn cơ thấp kém của con,
Cũng không có ai hơn được ngài trong
phương tiện.
Từ bây giờ đến lúc
đạt được giác ngộNguyện con theo cùng ngài, vua của những thiền giả,
Luôn luôn không rời như bóng với hình.
Cùng sống với ngài nguyện con chứng được
Tinh túy của
trạng thái bổn nhiên, và đạt
giác ngộ vô thượng.
Nguyện rằng bấy giờ con làm việc cho
lợi lạc của những người khác
Và do đó
giải thoát cho tất cả
chúng sanh.