14
Từ “Sáu Bài Ca Kim Cương”
Một lần nọ, Jetsušn và Rechungpa đi cùng
với nhau một cuộc
du hành lâu dài. Tới phía bắc của dòng sông Tsangpo, họ đến một nơi gọi là So. Ở đó có nhiều người chăn
gia súc ; thế nên các ngài đi
khất thực. Một người đàn ông nói với họ, “Khất thực mỗi ngày là một
vấn đề khó khăn. Tôi sẽ cho các vị một cái bao để các vị có thể cất
thức ăn từ những người ở đây. Các vị còn không có áo quần
thích hợp để ở lại đây dù ít lâu.”
Như thế Jetsušn hát cho ông ta bài ca này :
Bậc
cứu độ quý giá,
vô thượng của
chúng sanhXin hãy đến ngự trên đỉnh đầu của
chúng tôi,
Và hướng dẫn
chúng tôi với sự
chú tâm không lay động
Xin hãy để những ân phước cho
thành tựu rơi xuống như mưa.
Này các
thí chủ đầy đủ
đức tin,
Do món quà cái bao để mang của các bạn
Và
lời khuyên chu đáo
Mong rằng những kho của các bạn được
hoàn thànhVà những che chướng được xóa sạch.
Chỉ có một
hơi thở mong manhTrên
biên giới của đời này và đời tới.
Không biết tôi có còn ở đây đến sáng mai hay không,
Vậy tại sao
cố gắng đánh lừa cái chết
Bằng những
chương trình của
cuộc đời cho một tương lai
trường tồn ?
Tôi ăn thứ gì tôi có được ;
Dùng sự
nuôi dưỡng như những nhà
khổ hạnh vẫn dùng.
Tôi đã làm thế suốt
cuộc đời làm người của mình,
Và bây giờ sẽ
tiếp tục cách
bình thường của tôi.
Tôi không muốn cái bao của những
thí chủ.
Xúc động bởi
niềm tin mạnh mẽ, người chăn
đàn gia súc
đảnh lễ, nói, “Tôi không có áo bông lành lặn. Xin hãy
chấp nhận cái áo nỉ này.”
Để
trả lời Mila hát một bài khác :
Bị dẫn dắt bởi
phiền não và hành động do
mê lầm gây nên,
Tâm thức trần truồng, không
bản chất này
Lang thang trong thành phố của sáu cõi huyễn mộng
Và ngủ trên những
đại lộ của sanh, chết và
trung ấm.
Nó bị dẫn dắt bởi những cơn sóng của
tham dục ám ảnh,
Đốt cháy bởi những ngọn lửa của thù hận bừng bừng,
Và bọc kín trong
đám mây tối tăm của
vô minh.
Lung lay trên
vực thẳm từ chót đỉnh của lòng
kiêu mạn,
Bị quất giật bởi ngọn gió lạnh buốt của
ghen ghét,
Nó chìm trong bãi lầy của
thèm thuồng sanh tử.
Leo nơi vách đá của
trung ấm và
giấc mộng,
Nó rơi vào
vực thẳm của
phiền muộn và
bản năng,
Bị cuốn trôi bởi dòng hành động
xấu xa, mê tối.
Cháy bừng với những
ý niệm mê vọng về cái bên ngoài
giả dối,
Nó chỉ nghỉ ngơi trong bóng tối của
vô thức.
Chiến đấu qua
trung ấm vực thẳm đến sự
tái sanhNó bị thổi tung bởi những ngọn
gió nghiệp mạnh mẽ đi khắp
mười phương.
Bốn đại trong thân của nó
trở lại chống chính nó ;
Địa đại bão hòa với nước,
Không đại hoàn toàn cháy tiêu trong lửa.
Bóng tối
thăm thẳm của nghiệp phủ xuống
Khi nó chìm vào bãi lầy của những
cảm thọ dữ dội, sợ khiếp.
Nhưng từ một lama có
năng lực để
ban phướcHãy
cầu xin những
giáo huấn sâu xa cho
con đườngNó dẫn dắt đến nơi
giải thoátKhỏi những
biến cố đáng sợ do những hành động như thế mang lại.
Hãy phát giác
trạng thái chân thực của sanh, chết và
trung ấm !
Hãy xé rách toang cái bao những lừa dối của
trung ấm và
giấc mộng !
Hãy phá bung bày lộ
bản tánh chân thật của
trung ấm tái sanh !
Hãy dẹp tắt mọi huyễn hoặc bên trong !
Hãy nhìn thấy
tinh túy thực sự của tâm.
Hãy để sự
chứng ngộ trạng thái tự nhiên được chiếu sáng.
Vứt đi sự luyến bám của
chấp ngã.
Hãy
giải thoát sự chấp trụ gắn vào sự vật.
Với hơi nóng
phúc lạc của tummo cháy trong thân tôi
Cái áo vải
đơn giản này là đã đủ.
Tôi ăn
thức ăn làm sẵn của định,
Rút vào
tinh túy của tầm ma và đá.(25)
Giải cơn khát của tôi ở dòng
giác ngộ.
Ngay cả nếm một ít nước tiểu và phân của chính tôi.(26)
Tôi nương tựa sự
sung túc thường trực của sự bằng lòng,
Và buồn bã cho những người bạn trong sáu cõi
sanh tử.
Đôi khi tôi đi
khất thực không chọn lựa chỗ nào,
Luôn luôn lang thang ở nơi
hoang vu không
mục đích.
Mùa đông tôi ngủ trong những chốn
ẩn cư núi non,
Áo vải bông cháy như đám lửa
Mùa hè tôi ngủ trong những thung lũng nóng và khô,
Áo vải bông mát lạnh như ngọn gió.
Vào xuân tôi ở trên những hẻm núi,
Áo vải bông như len.
Vào thu tôi ra ngoài
khất thực,
Áo vải bông nhẹ như một lông chim.
Bạn thật sự
hạnh phúc, phải thế không, thiền giả ?
Có ai khác
hạnh phúc như tôi ?
Với bài ca này ngài từ chối áo nỉ.
Mọi người đều
cảm xúc mạnh mẽ và
cầu xin đi vào giáo pháp với ngài. Vị
thí chủ đặc biệt ấy bỏ tất cả công việc của mình và theo Jetsušn,
cuối cùng trở thành một thiền giả với một
vị trí vững chắc trên đường đạo.
Sau khi
vượt sông Tsangpo, họ
du hành về phía Nam, xuống những cánh đồng và trang trại xứ Mar. Ở một góc làng, một đám đông đang tụ hội và Jetsušn kêu lên, “Người nào có
lòng tin – hãy cho hai thiền giả
chúng tôi thực phẩm ngày hôm nay !”
Một người trẻ
trả lời, “Tôi đã thấy những người
ăn mày, nhưng không ai
tồi tàn bằng hai người ! Các ông không có áo để che thân hay một cái bao đựng
thức ăn hay ngay cả một
thái độ khiêm tốn. Các ông khỏi phải xin tôi – các ông đã cho tôi một màn
trình diễn chính cống !”
Một người đàn bà trẻ sửa soạn bột lúa mạch và đưa cho cùng với bơ và một chén ya-ua, nói rằng, “Bây giờ các vị có thể
thu nhận đồ ăn từ những người khác nữa.”
Jetsušn
trả lời, “Đủ cho hôm nay rồi.
Chúng tôi giữ
lời nguyện chỉ
khất thực ở “cửa nhà đầu tiên”. Dù nếu
chúng tôi khất thực ở những người khác,
chúng tôi cũng không có đồ đựng hay bao bị để mang chúng.”
Người trẻ tuổi lại nói, “Các ông không có bài ca, khúc hát, không trống, không
ban phước, không
cầu nguyện, không cảm kích, không cám ơn, không áo quần và không biết
hổ thẹn.”
Người đàn ông khác thêm vào, “Nếu các ông có bài ca nào, hãy hát đi.”
Thế nên Jetsušn hát bài ca này :
Lama
quý báu, người hướng dẫn
con đường chân chánh,
Con
cầu nguyện ngài – cho con ân phước.
Giờ hãy nghe, người đàn ông trẻ hùng biện :
Bằng
lòng tốt của lama-cha độc nhất của tôi
Tôi được nuôi nấng với
phương tiện và
tình thương thuộc cha,
Dưỡng dục nơi vú
trí huệ tánh Không thuộc mẹ,
Và sống bằng
thực phẩm của sự hợp nhất
sâu xa.
Giờ tôi đã
hoàn thiện kinh nghiệm và
thiện xảo.
Sự
chuyển hóa do
quán tưởng thành cái
thiêng liêng,
Với
tỉnh giác đầy
thần lực về
trạng thái tự nhiên,
Sức mạnh bên trong của cái thấy,
thiền định và
thực hành,
Và hơi nóng
phúc lạc của AH của tummo ngời sáng trong thân.
Cỡi con ngựa huyễn của tâm và khí.
Tôi phóng xa khỏi tầm với của Thần Chết.
Và đi qua thành phố của
giải thoát đầy
phúc lạc.
Nhờ
công đức của tặng vật của người đàn bà này
Nguyện cho tất cả
chúng sanh,
dẫn đầu là bà,
Có
cuộc đời mạnh khỏe, dài lâu và
hạnh phúc –
Và
cuối cùng đạt đến Phật tánh hoàn hảo.
Hỡi người đàn ông trẻ, vào thời điểm chết của ông,
Mong ông được vào tịnh quang của
pháp thânVới
tâm thức và
trí nhớ không bị che ám,
Trải nghiệm những giai đoạn của cái chết đến khi tịnh quang mọc lên.
Mọi người kính lễ và bao quanh ngài. Người đàn ông trẻ
tạ lỗi, và trong sự
tin tưởng lớn lao người đàn bà trẻ
thỉnh cầu chỉ dạy, cởi một viên ngọc bích từ cổ làm vật
cúng dường. Jetsušn, từ chối bằng bài ca :
Con
cầu nguyện những lama của con –
Xin các ngài
ban phước cho những người tín mộ này.
Viên ngọc quý này của tịnh quang
Của
nhất thiết trí thanh tịnh bổn nhiênĐược giữ chặt trong cái móc gài của
đại bi và
tánh Không,
Được
đánh bóng bởi sự
sáng tỏ của
nội quán,
Và xâu trên xâu chuỗi của
trạng thái tự nhiên.
Đây là hòn đá nơi sanh ra của tôi, người hành thiền.
Tôi không muốn vật quý giá của bà ;
Nhưng do
công đức cúng dường nó cho tôi
Với
lòng tin và sùng mộ,
Nguyện bà
hoàn thành hai kho
công đức và
trí huệ.
Và
may mắn có được
sắc thân tuyệt hảoTrang hoàng với tất cả tướng tốt.
Mong bà có
may mắn được
cuộc đời sống lâu
sung túc.
Mong bà có
may mắn được
hạnh phúc bây giờ
Mong bà có
may mắn được
niết bàn vào lúc cuối
Mong bà có
may mắn được
pháp thân cho chính bà,
Và
sắc thân vì
lợi lạc của những người khác.
Được dân chúng mời, họ ở lại vài ngày để dạy đạo, sau đó họ đi
du hành một ngày qua Tra Rum. Họ ở trong một căn nhà bỏ hoang đêm ấy và bỏ đi sáng sớm hôm sau. Trên đường họ gặp một người đàn bà xách nước. Mila cầm gấu áo bà và nói, “Nào, cho những thiền giả
chúng tôi chút đồ ăn sáng !”
“Các thiền giả tham ăn !”, bà
trả lời, giật gấu áo lại, “Các vị đến từ đâu, mà chộp lấy tôi và hỏi tôi có gì
cung cấp cho cái bụng của các vị ? Các vị cần
để ý đến cái bao tử của tôi ! Tôi
chắc chắn các vị có một chỗ cho riêng các vị – hãy đi canh tác nó mà ăn. Các vị cũng có một
thân thể như tôi vậy.”
Như thế Mila hát cho bà bài ca này về sự
phân biệt cái
tương tự :
Tâm đích thực,
trong sáng và trống không,
Giống như
hư không –
Nhưng sự
so sánh tâm với
hư không sẽ không vững,
Vì tâm thì biết, dù trống không,
Trong khi
hư không thì trống không, không có thức giác.
Chúng
tương tự trong sự trống không của chúng,
Nhưng
thực tế rất khác nhau.
Tâm đích thực,
trong sáng và trống không,
Giống như
mặt trời và
mặt trăng –
Nhưng sự
so sánh tâm với
mặt trời và
mặt trăng sẽ không vững,
Vì tâm thì
trong sáng và không chất thể ;
Trong khi
mặt trời và
mặt trăng thì
trong sáng nhưng cứng đặc.
Chúng
tương tự trong sự
trong sáng của chúng,
Nhưng
thực tế rất khác nhau.
Tâm
hiện thực này,
trong sáng và trống không,
Giống như trái núi trụ vững ở đây –
Nhưng sự
so sánh tâm với trái núi sẽ không vững,
Vì tâm thì không hợp tạo
Trong khi trái núi kia tạo thành bởi các nguyên tử.
Chúng
tương tự trong sự không
biến động của chúng,
Nhưng
thực tế rất khác nhau.
Tâm
hiện thực này,
trong sáng và trống không,
Giống như dòng sông chảy xuống ở đây –
Nhưng sự
so sánh tâm với dòng sông sẽ không vững,
Vì tâm thì không hợp tạo
Trong khi dòng sông kia là sự tụ hội của nhiều dòng suối.
Chúng
tương tự trong sự
trôi chảy thường trực của chúng
Nhưng
thực tế rất khác nhau.
Tâm
hiện thực này,
trong sáng và trống không,
Giống như nhau giữa tôi và bà –
Nhưng sự
so sánh giữa tôi với bà sẽ không vững.
Bà đắm mình trong những công việc
thế gian :
Phóng dật với lao nhọc
buồn chán suốt ngày,
Mê mờ với giấc ngủ ban đêm,
Một kẻ
nô lệ cho
tham ái từ bình minh đến
hoàng hôn.
Tôi là một thiền giả
khổ hạnh :
Tôi làm việc cho
lợi lạc của
chúng sanh suốt ngày,
Tôi đắm mình trong tịnh quang suốt đêm,
Thờ cúng với những torma từ bình minh đến
hoàng hôn.
Chúng ta tương tự trong
thân thể người,
Nhưng rất khác nhau trong
thành công của
đời sống chúng ta.
Người đàn bà cực kỳ
xúc động và
cuối cùng mời họ vào nhà và
tiếp đãi rất
tôn kính. Bà cắt tóc, đổi tên và
thỉnh cầu giáo huấn về
thực hành đại ấn, dâng cúng một cục vàng cho lễ
nhập môn. Về sau bà
trở thành một người đàn bà
chứng ngộ tuyệt hảo.